|
|
सुमती शतकम् |
sumatī śatakam |
|
|
श्री रामुनि दयचेतनु |
śrī rāmuni dayachetanu |
नारूढिग सकल जनुलु नौरा यनगा |
nārūḍhiga sakala janulu naurā yanagā |
धारालमैन नीतुलु |
dhārāḻamaina nītulu |
नोरूरग जवुलु पुट्ट नुडिवॆद सुमती ‖ 1 ‖ |
norūraga javulu puṭṭa nuḍiveda sumatī ‖ 1 ‖ |
|
|
अक्करकु रानि चुट्टमु, |
akkaraku rāni chuṭṭamu, |
म्रॊक्किन वरमीनि वेल्पु, मॊहरमुन दा |
mrokkina varamīni velpu, moharamuna dā |
नॆक्किन बारनि गुर्रमु |
nekkina bārani gurramu |
ग्रक्कुन विडवङ्गवलयु गदरा सुमती ‖ 2 ‖ |
grakkuna viḍavaṅgavalayu gadarā sumatī ‖ 2 ‖ |
|
|
अडिगिन जीतम्बिय्यनि |
aḍigina jītambiyyani |
मिडिमेलपु दॊरनु गॊल्चि मिडुकुट कण्टॆन् |
miḍimelapu doranu golchi miḍukuṭa kaṇṭen |
वडिगल यॆद्दुल गट्टुक |
vaḍigala yeddula gaṭṭuka |
मडि दुन्नुकु ब्रतुक वच्चु महिलो सुमती ‖ 3 ‖ |
maḍi dunnuku bratuka vachchu mahilo sumatī ‖ 3 ‖ |
|
|
अडियास कॊलुवु गॊलुवकु, |
aḍiyāsa koluvu goluvaku, |
गुडि मणियमु सेयबोकु, कुजनुल तोडन् |
guḍi maṇiyamu seyaboku, kujanula toḍan |
विडुवक कूरिमि सेयकु, |
viḍuvaka kūrimi seyaku, |
मडविनि दोडरकॊण्टि नरुगकु सुमती ‖ 4 ‖ |
maḍavini doḍarakoṇṭi narugaku sumatī ‖ 4 ‖ |
|
|
अधरमु गदलियु, गदलक |
adharamu gadaliyu, gadalaka |
मधुरमुलगु भाष लुडुगि मौन व्रतुडौ |
madhuramulagu bhāśha luḍugi mauna vratuḍau |
अधिकार रोग पूरित |
adhikāra roga pūrita |
बधिरान्धक शवमु जूड बापमु सुमती ‖ 5 ‖ |
badhirāndhaka śavamu jūḍa bāpamu sumatī ‖ 5 ‖ |
|
|
अप्पु कॊनि चेयु विभवमु, |
appu koni cheyu vibhavamu, |
मुप्पुन बृआयम्पुटालु, मूर्खुनि तपमुन्, |
muppuna bṛāyampuṭālu, mūrkhuni tapamun, |
दप्परयनि नृपु राज्यमु |
dapparayani nṛpu rājyamu |
दॆप्परमै मीद गीडु दॆच्चुर सुमती ‖ 6 ‖ |
depparamai mīda gīḍu dechchura sumatī ‖ 6 ‖ |
|
|
अप्पिच्चुवाडु, वैद्युडु |
appichchuvāḍu, vaidyuḍu |
नॆप्पुडु नॆडतॆगक पारु नेरुनु, द्विजुडुन् |
neppuḍu neḍategaka pāru nerunu, dvijuḍun |
जॊप्पडिन यूर नुण्डुमु |
joppaḍina yūra nuṇḍumu |
चॊप्पडकुन्नट्टि यूरु चॊरकुमु सुमती ‖ 7 ‖ |
choppaḍakunnaṭṭi yūru chorakumu sumatī ‖ 7 ‖ |
|
|
अल्लुनि मञ्चितनम्बु, |
alluni mañchitanambu, |
गॊल्लनि साहित्य विद्य, कोमलि निजमुन्, |
gollani sāhitya vidya, komali nijamun, |
बॊल्लुन दञ्चिन बिय्यमु, |
bolluna dañchina biyyamu, |
दॆल्लनि काकुलुनु लेवु तॆलियुमु सुमती ‖ 8 ‖ |
dellani kākulunu levu teliyumu sumatī ‖ 8 ‖ |
|
|
आकॊन्न कूडॆ यमृतमु, |
ākonna kūḍe yamṛtamu, |
ताकॊञ्चक निच्चुवाङ्डॆ दात धरित्रिन्, |
tākoñchaka nichchuvāṅḍe dāta dharitrin, |
सोकोर्चुवाडॆ मनुजुडु, |
sokorchuvāḍe manujuḍu, |
तेकुव गलवाडॆ वंश तिलकुडु सुमती ‖ 9 ‖ |
tekuva galavāḍe vaṃśa tilakuḍu sumatī ‖ 9 ‖ |
|
|
आकलि युडुगनि कडुपुनु, |
ākali yuḍugani kaḍupunu, |
वेकटियगु लञ्ज पडुपु विडुवनि ब्रतुकुन्, |
vekaṭiyagu lañja paḍupu viḍuvani bratukun, |
ब्राकॊन्न नूति युदकमु, |
brākonna nūti yudakamu, |
मेकल पाडियुनु रोत मेदिनि सुमती ‖ 10 ‖ |
mekala pāḍiyunu rota medini sumatī ‖ 10 ‖ |
|
|
इच्चुनदे विद्य, रणमुन |
ichchunade vidya, raṇamuna |
जॊच्चुनदे मगतनम्बु, सुकवीश्वरुलुन् |
jochchunade magatanambu, sukavīśvarulun |
मॆच्चुनदे नेर्चु, वदुकु |
mechchunade nerchu, vaduku |
वच्चुनदे कीडु सुम्मु वसुधनु सुमती ‖ 11 ‖ |
vachchunade kīḍu summu vasudhanu sumatī ‖ 11 ‖ |
|
|
इम्मुग जदुवनि नोरुनु, |
immuga jaduvani norunu, |
नम्मा यनि बिलिचि यन्न मडुगनि नोरुन्, |
nammā yani bilichi yanna maḍugani norun, |
दम्मुल बिलुवनि नोरुनु |
dammula biluvani norunu |
गुम्मरि मनु द्रव्विनट्टि गुण्टर सुमती ‖ 12 ‖ |
gummari manu dravvinaṭṭi guṇṭara sumatī ‖ 12 ‖ |
|
|
उडुमुण्डदॆ नूरेण्ड्लुनु, |
uḍumuṇḍade nūreṇḍlunu, |
बडियुण्डदॆ पेर्मि बामु पदिनूरेण्ड्लुन्, |
baḍiyuṇḍade permi bāmu padinūreṇḍlun, |
मडुवुन गॊक्कॆर युण्डदॆ, |
maḍuvuna gokkera yuṇḍade, |
कडु निल बुरुषार्थ परुडु गावलॆ सुमती ‖ 13 ‖ |
kaḍu nila buruśhārtha paruḍu gāvale sumatī ‖ 13 ‖ |
|
|
उत्तमगुणमुलु नीचुन |
uttamaguṇamulu nīchuna |
कॆत्तॆऱगुन गलुग नेर्चु; नॆय्यॆडलं दा |
ketteRaguna galuga nerchu; neyyeḍalaṃ dā |
नॆत्तिच्चि करगि पोसिन |
nettichchi karagi posina |
नित्तडि बङ्गारमगुनॆ यिललो सुमती? ‖ 14 ‖ |
nittaḍi baṅgāramagune yilalo sumatī? ‖ 14 ‖ |
|
|
उदकमु द्रावॆडु हयमुनु, |
udakamu drāveḍu hayamunu, |
मदमुन नुप्पॊङ्गुचुण्डु मत्तेभम्बुन्, |
madamuna nuppoṅguchuṇḍu mattebhambun, |
मॊदवु कड नुन्न वृषभमु, |
modavu kaḍa nunna vṛśhabhamu, |
जदुवनि यानीचु गडकु जनकुर सुमती ‖ 15 ‖ |
jaduvani yānīchu gaḍaku janakura sumatī ‖ 15 ‖ |
|
|
उपकारिकि नुपकारमु |
upakāriki nupakāramu |
विपरीतमु गादु सेय विवरिम्पङ्गा; |
viparītamu gādu seya vivarimpaṅgā; |
नपकारिकि नुपकारमु |
napakāriki nupakāramu |
नॆपमॆन्नक सेयुवाडु नेर्परि सुमती ‖ 16 ‖ |
nepamennaka seyuvāḍu nerpari sumatī ‖ 16 ‖ |
|
|
उपमिम्प मॊदलु तिय्यन |
upamimpa modalu tiyyana |
कपटं बॆडनॆडनु जॆऱकु कै वडिने पो |
kapaṭaṃ beḍaneḍanu jeRaku kai vaḍine po |
नॆपमुलु वॆदकुनु गडपट |
nepamulu vedakunu gaḍapaṭa |
गपटपु दुर्जाति पॊन्दु गदरा सुमती ‖ 17 ‖ |
gapaṭapu durjāti pondu gadarā sumatī ‖ 17 ‖ |
|
|
ऎप्पटि कॆय्यदि प्रस्तुत |
eppaṭi keyyadi prastuta |
मप्पटिका माटलाडि, यन्युल मनमुल् |
mappaṭikā māṭalāḍi, yanyula manamul |
नॊप्पिञ्चक, ता नॊव्वक, |
noppiñchaka, tā novvaka, |
तप्पिञ्चुक तिरुगुवाडु धन्युडु सुमती ‖ 18 ‖ |
tappiñchuka tiruguvāḍu dhanyuḍu sumatī ‖ 18 ‖ |
|
|
ऎप्पुडु दप्पुलु वॆदकॆडु |
eppuḍu dappulu vedakeḍu |
नप्पुरुषुनि गॊल्वगूड ददि यॆट्लन्नन् |
nappuruśhuni golvagūḍa dadi yeṭlannan |
सर्पम्बु पडग नीडनु |
sarpambu paḍaga nīḍanu |
गप्प वसिञ्चिन विधम्बु गदरा सुमती ‖ 19 ‖ |
gappa vasiñchina vidhambu gadarā sumatī ‖ 19 ‖ |
|
|
ऎप्पुडु सम्पद कलिगिन |
eppuḍu sampada kaligina |
नप्पुडु बन्धुवुलु वत्तु रदि यॆट्लन्नन् |
nappuḍu bandhuvulu vattu radi yeṭlannan |
तॆप्पलुग जॆऱुवु निण्डिन |
teppaluga jeRuvu niṇḍina |
गप्पलु पदिवेलु चेरु गदरा सुमती ‖ 20 ‖ |
gappalu padivelu cheru gadarā sumatī ‖ 20 ‖ |
|
|
एऱकुमी कसुगायलु, |
eRakumī kasugāyalu, |
दूऱकुमी बन्धुजनुल दोषमु सुम्मी, |
dūRakumī bandhujanula dośhamu summī, |
पाऱकुमी रणमन्दुन, |
pāRakumī raṇamanduna, |
मीऱकुमी गुरुवु नाज्ञ मेदिनि सुमती ‖ 21 ‖ |
mīRakumī guruvu nāGYa medini sumatī ‖ 21 ‖ |
|
|
ऒक यूरिकि नॊक करणमु, |
oka yūriki noka karaṇamu, |
नॊक तीर्परियैन गाक, नॊगि दऱुचैनन्, |
noka tīrpariyaina gāka, nogi daRuchainan, |
गकविकलु गाक युण्डुनॆ |
gakavikalu gāka yuṇḍune |
सकलम्बुनु गॊट्टुवडक सहजमु सुमती ‖ 22 ‖ |
sakalambunu goṭṭuvaḍaka sahajamu sumatī ‖ 22 ‖ |
|
|
ऒरु नात्म दलचु सति विडु, |
oru nātma dalachu sati viḍu, |
मऱुमाटलु पलुकु सतुल मन्निम्पकुमी, |
maRumāṭalu paluku satula mannimpakumī, |
वॆऱ पॆऱुगनि भटुनेलकु, |
veRa peRugani bhaṭunelaku, |
तऱचुग सति गवय बोकु, तगदुर सुमती ‖ 23 ‖ |
taRachuga sati gavaya boku, tagadura sumatī ‖ 23 ‖ |
|
|
ऒल्लनि सति नॊल्लनि पति, |
ollani sati nollani pati, |
नॊल्लनि चॆलिकानि विडुव नॊल्लनि वाडे |
nollani chelikāni viḍuva nollani vāḍe |
गॊल्लण्डु, काक धरलो |
gollaṇḍu, kāka dharalo |
गॊल्लण्डुनु गॊल्लडौनॆ गुणमुन सुमती ‖ 24 ‖ |
gollaṇḍunu gollaḍaune guṇamuna sumatī ‖ 24 ‖ |
|
|
ओडल बण्ड्लुनु वच्चुनु, |
oḍala baṇḍlunu vachchunu, |
ओडलु नाबण्ड्लमीद नॊप्पुग वच्चुन्, |
oḍalu nābaṇḍlamīda noppuga vachchun, |
ओडलु बण्ड्लुनु वलने |
oḍalu baṇḍlunu valane |
वाडम्बडु गलिमि लेमि वसुधनु सुमती ‖ 25 ‖ |
vāḍambaḍu galimi lemi vasudhanu sumatī ‖ 25 ‖ |
|
|
कडु बलवन्तुडैननु |
kaḍu balavantuḍainanu |
बुडमिनि ब्रायम्पुटालि बुट्टिन यिण्टन् |
buḍamini brāyampuṭāli buṭṭina yiṇṭan |
दडवुण्ड निच्चॆनेनियु |
daḍavuṇḍa nichcheneniyu |
बडुपुग नङ्गडिकि दानॆ बम्पुट सुमती ‖ 26 ‖ |
baḍupuga naṅgaḍiki dāne bampuṭa sumatī ‖ 26 ‖ |
|
|
कनकपु सिंहासनमुन |
kanakapu siṃhāsanamuna |
शुनकमु गूर्चुण्डबॆट्टि शुभ लग्नमुनं |
śunakamu gūrchuṇḍabeṭṭi śubha lagnamunaṃ |
दॊनरग बट्टमु गट्टिन |
donaraga baṭṭamu gaṭṭina |
वॆनुकटि गुणमेल मानु विनरा सुमती ‖ 27 ‖ |
venukaṭi guṇamela mānu vinarā sumatī ‖ 27 ‖ |
|
|
कप्पकु नॊरगालैननु, |
kappaku noragālainanu, |
सर्पमुनकु रोगमैन, सति तुलुवैनन्, |
sarpamunaku rogamaina, sati tuluvainan, |
मुप्पुन दरिद्रुडैननु, |
muppuna daridruḍainanu, |
तप्पदु मऱि दुःख मगुट तथ्यमु सुमती ‖ 28 ‖ |
tappadu maRi duḥkha maguṭa tathyamu sumatī ‖ 28 ‖ |
|
|
|
|
कमलमुलु नीट बासिन |
kamalamulu nīṭa bāsina |
कमलाप्तुनि रश्मि सोकि कमलिन भङ्गिन् |
kamalāptuni raśmi soki kamalina bhaṅgin |
तम तम नॆलवुलु दप्पिन |
tama tama nelavulu dappina |
तम मित्रुलु शत्रुलौट तथ्यमु सुमती ‖ 29 ‖ |
tama mitrulu śatrulauṭa tathyamu sumatī ‖ 29 ‖ |
|
|
करणमु गरणमु नम्मिन |
karaṇamu garaṇamu nammina |
मरणान्तक मौनु गानि मनलेडु सुमी, |
maraṇāntaka maunu gāni manaleḍu sumī, |
करणमु दन सरि करणमु |
karaṇamu dana sari karaṇamu |
मऱि नम्मक मर्म मीक मनवलॆ सुमती ‖ 30 ‖ |
maRi nammaka marma mīka manavale sumatī ‖ 30 ‖ |
|
|
करणमुल ननुसरिम्पक |
karaṇamula nanusarimpaka |
विरसम्बुन दिन्न तिण्डि विकटिञ्चु जुमी |
virasambuna dinna tiṇḍi vikaṭiñchu jumī |
यिरुसुन कन्दॆन बॆट्टक |
yirusuna kandena beṭṭaka |
परमेश्वरु बण्डि यैन बारदु सुमती ‖ 31 ‖ |
parameśvaru baṇḍi yaina bāradu sumatī ‖ 31 ‖ |
|
|
करणमु सादैयुन्ननु, |
karaṇamu sādaiyunnanu, |
गरि मद मुडिगिननु, बामु गऱवक युन्नन्, |
gari mada muḍiginanu, bāmu gaRavaka yunnan, |
धर देलु मीटकुन्ननु, |
dhara delu mīṭakunnanu, |
गर मरुदुग लॆक्क गॊनरु गदरा सुमती ‖ 32 ‖ |
gara maruduga lekka gonaru gadarā sumatī ‖ 32 ‖ |
|
|
कसुगाय गऱचि चूचिन |
kasugāya gaRachi chūchina |
मसलक पस यॊगरु राक मधुरम्बगुना, |
masalaka pasa yogaru rāka madhurambagunā, |
पस गलुगु युवतुलुण्डग |
pasa galugu yuvatuluṇḍaga |
पसि बालल बॊन्दुवाडु पशुवुर सुमती ‖ 33 ‖ |
pasi bālala bonduvāḍu paśuvura sumatī ‖ 33 ‖ |
|
|
कवि कानि वानि व्रातयु, |
kavi kāni vāni vrātayu, |
नवरस भावमुलु लेनि नातुल वलपुन्, |
navarasa bhāvamulu leni nātula valapun, |
दविलि चनु पन्दि नेयनि |
davili chanu pandi neyani |
विविधायुध कौशलम्बु वृधरा सुमती ‖ 34 ‖ |
vividhāyudha kauśalambu vṛdharā sumatī ‖ 34 ‖ |
|
|
कादु सुमी दुस्सङ्गति, |
kādu sumī dussaṅgati, |
पोदुसुमी “कीर्ति” कान्त पॊन्दिन पिदपन्, |
podusumī “kīrti” kānta pondina pidapan, |
वादु सुमी यप्पिच्चुट, |
vādu sumī yappichchuṭa, |
लेदु सुमी सतुल वलपु लेशमु सुमती ‖ 35 ‖ |
ledu sumī satula valapu leśamu sumatī ‖ 35 ‖ |
|
|
कामुकुडु दनिसि विडिचिन |
kāmukuḍu danisi viḍichina |
कोमलि बरविटुडु गवय गोरुट यॆल्लन् |
komali baraviṭuḍu gavaya goruṭa yellan |
ब्रेममुन जॆऱकु पिप्पिकि |
bremamuna jeRaku pippiki |
चीमलु वॆस मूगिनट्लु सिद्धमु सुमती ‖ 36 ‖ |
chīmalu vesa mūginaṭlu siddhamu sumatī ‖ 36 ‖ |
|
|
कारणमु लेनि नगवुनु, |
kāraṇamu leni nagavunu, |
बेरणमु लेनि लेम, पृथिवी स्थलिलो |
beraṇamu leni lema, pṛthivī sthalilo |
बूरणमु लेनि बूरॆयु, |
būraṇamu leni būreyu, |
वीरणमु लेनि पॆण्ड्लि वृधरा सुमती ‖ 37 ‖ |
vīraṇamu leni peṇḍli vṛdharā sumatī ‖ 37 ‖ |
|
|
कुलकान्त तोड नॆप्पुडु |
kulakānta toḍa neppuḍu |
गलहिम्पकु, वट्टि तप्पु घटियिम्पकुमी, |
galahimpaku, vaṭṭi tappu ghaṭiyimpakumī, |
कलकण्ठि कण्ट कन्नी |
kalakaṇṭhi kaṇṭa kannī |
रॊलिकिन सिरि यिण्ट नुण्ड नॊल्लदु सुमती ‖ 38 ‖ |
rolikina siri yiṇṭa nuṇḍa nolladu sumatī ‖ 38 ‖ |
|
|
कूरिमि गल दिनमुललो |
kūrimi gala dinamulalo |
नेरमु लॆन्नडुनु गलुग नेरवु मऱि या |
neramu lennaḍunu galuga neravu maRi yā |
कूरिमि विरसम्बैननु |
kūrimi virasambainanu |
नेरमुले तोचु चुण्डु निक्कमु सुमती ‖ 39 ‖ |
neramule tochu chuṇḍu nikkamu sumatī ‖ 39 ‖ |
|
|
कॊञ्चॆपु नरु सङ्गतिचे |
koñchepu naru saṅgatiche |
नञ्चितमुग गीडु वच्चु नदि यॆट्लन्नन् |
nañchitamuga gīḍu vachchu nadi yeṭlannan |
गिञ्चित्तु नल्लि कुट्टिन |
giñchittu nalli kuṭṭina |
मञ्चमुनकु जेटु वच्चु महिलो सुमती ‖ 40 ‖ |
mañchamunaku jeṭu vachchu mahilo sumatī ‖ 40 ‖ |
|
|
कॊक्कोकमॆल्ल जदिविन, |
kokkokamella jadivina, |
चक्कनिवाडैन, राज चन्द्रुण्डैनन्, |
chakkanivāḍaina, rāja chandruṇḍainan, |
मिक्किलि रॊक्कमु लिय्यक, |
mikkili rokkamu liyyaka, |
चिक्कदुरा वारकान्त सिद्धमु सुमती ‖ 41 ‖ |
chikkadurā vārakānta siddhamu sumatī ‖ 41 ‖ |
|
|
कॊऱ गानि कॊडुकु बुट्टिन |
koRa gāni koḍuku buṭṭina |
कॊऱ गामियॆ कादु, तण्ड्रि गुणमुल जॆऱचुन् |
koRa gāmiye kādu, taṇḍri guṇamula jeRachun |
चॆऱकु तुद वॆन्नु बुट्टिन |
cheRaku tuda vennu buṭṭina |
जॆऱकुन तीपॆल्ल जॆऱचु सिद्धमु सुमती ‖ 42 ‖ |
jeRakuna tīpella jeRachu siddhamu sumatī ‖ 42 ‖ |
|
|
कोमलि विश्वासम्बुनु, |
komali viśvāsambunu, |
बामुलतो जॆलिमि, यन्य भामल वलपुन्, |
bāmulato jelimi, yanya bhāmala valapun, |
वेमुल तिय्यदनम्बुनु, |
vemula tiyyadanambunu, |
भूमीशुल नम्मिकलुनु बॊङ्कुर सुमती ‖ 43 ‖ |
bhūmīśula nammikalunu boṅkura sumatī ‖ 43 ‖ |
|
|
गडन गल मगनि जूचिन |
gaḍana gala magani jūchina |
नडुगडुगुन मडुगु लिडुदु रतिवलु दमलो, |
naḍugaḍuguna maḍugu liḍudu rativalu damalo, |
गड नुडुगु मगनि जूचिन |
gaḍa nuḍugu magani jūchina |
नड पीनुगु वच्चॆ नञ्चु नगुदुरु सुमती ‖ 44 ‖ |
naḍa pīnugu vachche nañchu naguduru sumatī ‖ 44 ‖ |
|
|
चिन्तिम्पकु कडचिन पनि, |
chintimpaku kaḍachina pani, |
किन्तुलु वलतुरनि नम्म कॆन्तयु मदिलो, |
kintulu valaturani namma kentayu madilo, |
नन्तःपुर कान्तलतो |
nantaḥpura kāntalato |
मन्तनमुल मानु मिदियॆ मतमुर सुमती ‖ 45 ‖ |
mantanamula mānu midiye matamura sumatī ‖ 45 ‖ |
|
|
चीमलु पॆट्टिन पुट्टलु |
chīmalu peṭṭina puṭṭalu |
पामुल किरवैनयट्लु पामरुडु दगन् |
pāmula kiravainayaṭlu pāmaruḍu dagan |
हेमम्बु गूड बॆट्टिन |
hemambu gūḍa beṭṭina |
भूमीशुल पाल जेरु भुविलो सुमती ‖ 46 ‖ |
bhūmīśula pāla jeru bhuvilo sumatī ‖ 46 ‖ |
|
|
चुट्टमुलु गानि वारलु |
chuṭṭamulu gāni vāralu |
चुट्टमुलमु नीकटञ्चु सॊम्पु दलिर्पन् |
chuṭṭamulamu nīkaṭañchu sompu dalirpan |
नॆट्टुकॊनि याश्रयिन्तुरु |
neṭṭukoni yāśrayinturu |
गट्टिग द्रव्यम्बु गलुग गदरा सुमती ‖ 47 ‖ |
gaṭṭiga dravyambu galuga gadarā sumatī ‖ 47 ‖ |
|
|
चेतुलकु दॊडवु दानमु, |
chetulaku doḍavu dānamu, |
भूतलनाथुलकु दॊडवु बॊङ्कमि धरलो, |
bhūtalanāthulaku doḍavu boṅkami dharalo, |
नीतियॆ तॊडवॆव्वारिकि, |
nītiye toḍavevvāriki, |
नातिकि मानम्बु तॊडवु नयमुग सुमती ‖ 48 ‖ |
nātiki mānambu toḍavu nayamuga sumatī ‖ 48 ‖ |
|
|
तड वोर्वक, यॊड लोर्वक, |
taḍa vorvaka, yoḍa lorvaka, |
कडु वेगं बडिचि पडिन गार्यं बगुने, |
kaḍu vegaṃ baḍichi paḍina gāryaṃ bagune, |
तड वोर्चिन, नॊड लोर्चिन, |
taḍa vorchina, noḍa lorchina, |
जॆडिपोयिन कार्यमॆल्ल जेकुऱु सुमती ‖ 49 ‖ |
jeḍipoyina kāryamella jekuRu sumatī ‖ 49 ‖ |
|
|
तन कोपमॆ तन शत्रुवु, |
tana kopame tana śatruvu, |
तन शान्तमॆ तनकु रक्ष, दय चुट्टम्बौ |
tana śāntame tanaku rakśha, daya chuṭṭambau |
तन सन्तोषमॆ स्वर्गमु, |
tana santośhame svargamu, |
तन दुःखमॆ नरक मण्ड्रु तथ्यमु सुमती ‖ 50 ‖ |
tana duḥkhame naraka maṇḍru tathyamu sumatī ‖ 50 ‖ |
|
|
तन यूरि तपसि तपमुनु, |
tana yūri tapasi tapamunu, |
तन पुत्रुनि विद्य पॆम्पु, दन सति रूपुन्, |
tana putruni vidya pempu, dana sati rūpun, |
दन पॆरटि चॆट्टु मन्दुनु, |
dana peraṭi cheṭṭu mandunu, |
मनसुन वर्णिम्परॆट्टि मनुजुलु सुमती ‖ 51 ‖ |
manasuna varṇimpareṭṭi manujulu sumatī ‖ 51 ‖ |
|
|
तन कलिमि यिन्द्र भोगमु, |
tana kalimi yindra bhogamu, |
तन लेमियॆ स्वर्गलोक दारिद्र्यम्बुन्, |
tana lemiye svargaloka dāridryambun, |
दन चावु जल प्रलयमु, |
dana chāvu jala praḻayamu, |
तनु वलचिन यदियॆ रम्भ तथ्यमु सुमती ‖ 52 ‖ |
tanu valachina yadiye rambha tathyamu sumatī ‖ 52 ‖ |
|
|
तन वारु लेनि चोटनु, |
tana vāru leni choṭanu, |
जनमिञ्चुक लेनि चोट, जगडमु चोटन्, |
janamiñchuka leni choṭa, jagaḍamu choṭan, |
अनुमानमैन चोटनु, |
anumānamaina choṭanu, |
मनुजुनकुनु निलुव दगदु महिलो सुमती ‖ 53 ‖ |
manujunakunu niluva dagadu mahilo sumatī ‖ 53 ‖ |
|
|
तमलमु वेयनि नोरुनु, |
tamalamu veyani norunu, |
विमतुलतो चॆलिमि चेसि वॆतबडु तॆलिविन्, |
vimatulato chelimi chesi vetabaḍu telivin, |
गमलमुलु लेनि कॊलकुनु, |
gamalamulu leni kolakunu, |
हिमधामुडु लेनि रात्रि हीनमु सुमती ‖ 54 ‖ |
himadhāmuḍu leni rātri hīnamu sumatī ‖ 54 ‖ |
|
|
तलनुण्डु विषमु फणिकिनि, |
talanuṇḍu viśhamu phaṇikini, |
वॆलयङ्गा दोक नुण्डु वृश्चिकमुनकुन्, |
velayaṅgā doka nuṇḍu vṛśchikamunakun, |
तल तोक यनक युण्डुनु |
tala toka yanaka yuṇḍunu |
खलुनकु निलुवॆल्ल विषमु गदरा सुमती ‖ 55 ‖ |
khalunaku niluvella viśhamu gadarā sumatī ‖ 55 ‖ |
|
|
तलपॊडुगु धनमु पोसिन |
talapoḍugu dhanamu posina |
वॆलयालिकि निजमु लेदु विवरिम्पङ्गा |
velayāliki nijamu ledu vivarimpaṅgā |
दल दडिवि बास जेसिन |
dala daḍivi bāsa jesina |
वॆलयालिनि नम्मरादु विनरा सुमती ‖ 56 ‖ |
velayālini nammarādu vinarā sumatī ‖ 56 ‖ |
|
|
तल मासिन, नॊलु मासिन, |
tala māsina, nolu māsina, |
वलुवलु मासिननु ब्राण वल्लभुनैनन् |
valuvalu māsinanu brāṇa vallabhunainan |
गुलकान्तलैन रोतुरु |
gulakāntalaina roturu |
तिलकिम्पग भूमिलोन दिरमुग सुमती ‖ 57 ‖ |
tilakimpaga bhūmilona diramuga sumatī ‖ 57 ‖ |
|
|
तानु भुजिम्पनि यर्थमु |
tānu bhujimpani yarthamu |
मानव पति जेरु गॊन्त मऱि भूगतमौ |
mānava pati jeru gonta maRi bhūgatamau |
गानल नीगलु गूर्चिन |
gānala nīgalu gūrchina |
तेनिय यॊरु जेरुनट्लु तिरमुग सुमती ‖ 58 ‖ |
teniya yoru jerunaṭlu tiramuga sumatī ‖ 58 ‖ |
|
|
दग्गऱ कॊण्डॆमु सॆप्पॆडु |
daggaRa koṇḍemu seppeḍu |
प्रॆग्गड पलुकुलकु राजु प्रियुडै मऱि दा |
preggaḍa palukulaku rāju priyuḍai maRi dā |
नॆग्गु ब्रज काचरिञ्चुट |
neggu braja kāchariñchuṭa |
बॊग्गुलकै कल्पतरुवु बॊडुचुट सुमती ‖ 59 ‖ |
boggulakai kalpataruvu boḍuchuṭa sumatī ‖ 59 ‖ |
|
|
धनपति सखुडै युण्डिन |
dhanapati sakhuḍai yuṇḍina |
नॆनयङ्गा शिवुडु भिक्षमॆत्तग वलसॆन्, |
nenayaṅgā śivuḍu bhikśhamettaga valasen, |
दन वारि कॆन्त गलिगिन |
dana vāri kenta galigina |
दन भाग्यमॆ तनकु गाक तथ्यमु सुमती ‖ 60 ‖ |
dana bhāgyame tanaku gāka tathyamu sumatī ‖ 60 ‖ |
|
|
धीरुलकु जेयु मेलदि |
dhīrulaku jeyu meladi |
सारम्बगु नारिकेल सलिलमु भङ्गिन् |
sārambagu nārikeḻa salilamu bhaṅgin |
गौरवमुनु मऱि मीदट |
gauravamunu maRi mīdaṭa |
भूरि सुखावहमु नगुनु भुविलो सुमती ‖ 61 ‖ |
bhūri sukhāvahamu nagunu bhuvilo sumatī ‖ 61 ‖ |
|
|
नडुवकुमी तॆरुवॊक्कट, |
naḍuvakumī teruvokkaṭa, |
गुडुवकुमी शत्रु निण्ट गूरिमि तोडन्, |
guḍuvakumī śatru niṇṭa gūrimi toḍan, |
मुडुवकुमी परधनमुल, |
muḍuvakumī paradhanamula, |
नुडुवकुमी यॊरुल मनसु नॊव्वग सुमती ‖ 62 ‖ |
nuḍuvakumī yorula manasu novvaga sumatī ‖ 62 ‖ |
|
|
नम्मकु सुङ्करि, जूदरि, |
nammaku suṅkari, jūdari, |
नम्मकु मॊगसाल वानि, नटु वॆलयालिन्, |
nammaku mogasāla vāni, naṭu velayālin, |
नम्मकु मङ्गडि वानिनि, |
nammaku maṅgaḍi vānini, |
नम्मकु मी वाम हस्तु नवनिनि सुमती ‖ 63 ‖ |
nammaku mī vāma hastu navanini sumatī ‖ 63 ‖ |
|
|
नयमुन बालुं द्रावरु, |
nayamuna bāluṃ drāvaru, |
भयमुननु विषम्मुनैन भक्षिन्तुरुगा, |
bhayamunanu viśhammunaina bhakśhinturugā, |
नयमॆन्त दोषकारियॊ, |
nayamenta dośhakāriyo, |
भयमे जूपङ्ग वलयु बागुग सुमती ‖ 64 ‖ |
bhayame jūpaṅga valayu bāguga sumatī ‖ 64 ‖ |
|
|
नरपतुलु मेऱ दप्पिन, |
narapatulu meRa dappina, |
दिरमॊप्पग विधव यिण्ट दीर्परि यैनन्, |
diramoppaga vidhava yiṇṭa dīrpari yainan, |
गरणमु वैदिकुडैननु, |
garaṇamu vaidikuḍainanu, |
मरणान्तक मौनुगानि मानदु सुमती ‖ 65 ‖ |
maraṇāntaka maunugāni mānadu sumatī ‖ 65 ‖ |
|
|
नवरस भावालङ्कृत |
navarasa bhāvālaṅkṛta |
कविता गोष्टियुनु, मधुर गानम्बुनु दा |
kavitā gośhṭiyunu, madhura gānambunu dā |
नविवेकि कॆन्त जॆप्पिन |
naviveki kenta jeppina |
जॆविटिकि शङ्खूदिनट्लु सिद्धमु सुमती ‖ 66 ‖ |
jeviṭiki śaṅkhūdinaṭlu siddhamu sumatī ‖ 66 ‖ |
|
|
नव्वकुमी सभ लोपल, |
navvakumī sabha lopala, |
नव्वकुमी तल्लि, दण्ड्रि, नाथुल तोडन्, |
navvakumī talli, daṇḍri, nāthula toḍan, |
नव्वकुमी परसतितो, |
navvakumī parasatito, |
नव्वकुमी विप्रवरुल नयमिदि सुमती ‖ 67 ‖ |
navvakumī vipravarula nayamidi sumatī ‖ 67 ‖ |
|
|
नीरे प्राणाधारमु |
nīre prāṇādhāramu |
नोरे रसभरितमैन नुडुवुल कॆल्लन् |
nore rasabharitamaina nuḍuvula kellan |
नारियॆ नरुलकु रत्नमु |
nāriye narulaku ratnamu |
चीरयॆ शृङ्गारमण्ड्रु सिद्धमु सुमती ‖ 68 ‖ |
chīraye śṛṅgāramaṇḍru siddhamu sumatī ‖ 68 ‖ |
|
|
पगवल दॆव्वरि तोडनु, |
pagavala devvari toḍanu, |
वगवङ्गा वलदु लेमि वच्चिन पिदपन्, |
vagavaṅgā valadu lemi vachchina pidapan, |
दॆग नाड वलदु सभलनु |
dega nāḍa valadu sabhalanu |
मगुवकु मनसिय्य वलदु महिलो सुमती ‖ 69 ‖ |
maguvaku manasiyya valadu mahilo sumatī ‖ 69 ‖ |
|
|
पतिकडकु, दन्नु गूरिन |
patikaḍaku, dannu gūrina |
सतिकडकुनु, वेल्पु कडकु, सद्गुरु कडकुन्, |
satikaḍakunu, velpu kaḍaku, sadguru kaḍakun, |
सुतुकडकु रित्तचेतुल |
sutukaḍaku rittachetula |
मतिमन्तुलु चनरु नीति मार्गमु सुमती ‖ 70 ‖ |
matimantulu chanaru nīti mārgamu sumatī ‖ 70 ‖ |
|
|
पनिचेयुनॆडल दासियु, |
panicheyuneḍala dāsiyu, |
ननुभवमुन रम्भ, मन्त्रि यालोचनलन्, |
nanubhavamuna rambha, mantri yālochanalan, |
दनभुक्ति यॆडल दल्लियु, |
danabhukti yeḍala dalliyu, |
नन् दन कुलकान्त युण्डु नगुरा सुमती ‖ 71 ‖ |
nan dana kulakānta yuṇḍu nagurā sumatī ‖ 71 ‖ |
|
|
परनारी सोदरुडै, |
paranārī sodaruḍai, |
परधनमुल कासपडक, परुलकु हितुडै, |
paradhanamula kāsapaḍaka, parulaku hituḍai, |
परुलु दनु बॊगड नॆगडक, |
parulu danu bogaḍa negaḍaka, |
परु ललिगिन नलुग नतडु परमुडु सुमती ‖ 72 ‖ |
paru laligina naluga nataḍu paramuḍu sumatī ‖ 72 ‖ |
|
|
परसति कूटमि गोरकु, |
parasati kūṭami goraku, |
परधनमुल कासपडकु, बरुनॆञ्चकुमी, |
paradhanamula kāsapaḍaku, baruneñchakumī, |
सरिगानि गोष्टि सेयकु, |
sarigāni gośhṭi seyaku, |
सिरिचॆडि चुट्टम्बु कडकु जेरकु सुमती ‖ 73 ‖ |
siricheḍi chuṭṭambu kaḍaku jeraku sumatī ‖ 73 ‖ |
|
|
परसतुल गोष्ठि नुण्डिन |
parasatula gośhṭhi nuṇḍina |
पुरुषुडु गाङ्गेयुडैन भुवि निन्द पडुन्, |
puruśhuḍu gāṅgeyuḍaina bhuvi ninda paḍun, |
बरसति सुशीलयैननु |
barasati suśīlayainanu |
बरुसङ्गति नुन्न निन्द पालगु सुमती ‖ 74 ‖ |
barusaṅgati nunna ninda pālagu sumatī ‖ 74 ‖ |
|
|
परुलकु निष्टमु सॆप्पकु, |
parulaku niśhṭamu seppaku, |
पॊरुगिण्ड्लकु बनुलु लेक पोवकु मॆपुडुन्, |
porugiṇḍlaku banulu leka povaku mepuḍun, |
बरु गदिसिन सति गवयकु, |
baru gadisina sati gavayaku, |
मॆऱिगियु बिरुसैन हयमु लॆक्ककु सुमती ‖ 75 ‖ |
meRigiyu birusaina hayamu lekkaku sumatī ‖ 75 ‖ |
|
|
पर्वमुल सतुल गवयकु, |
parvamula satula gavayaku, |
मुर्वीश्वरु करुण नम्मि युब्बकु मदिलो, |
murvīśvaru karuṇa nammi yubbaku madilo, |
गर्विम्प नालि बॆम्पकु, |
garvimpa nāli bempaku, |
निर्वहणमु लेनि चोट निलुवकु सुमती ‖ 76 ‖ |
nirvahaṇamu leni choṭa niluvaku sumatī ‖ 76 ‖ |
|
|
पलु दोमि सेयु विडियमु, |
palu domi seyu viḍiyamu, |
तलगडिगिन नाटि निद्र, तरुणुलयॆडलन् |
talagaḍigina nāṭi nidra, taruṇulayeḍalan |
बॊल यलुक नाटि कूटमि |
bola yaluka nāṭi kūṭami |
वॆल यिन्तनि चॆप्परादु विनरा सुमती ‖ 77 ‖ |
vela yintani chepparādu vinarā sumatī ‖ 77 ‖ |
|
|
पाटॆऱुगनि पति कॊलुवुनु, |
pāṭeRugani pati koluvunu, |
गूटम्बुन कॆऱुकपडनि कोमलि रतियुन्, |
gūṭambuna keRukapaḍani komali ratiyun, |
बेटॆत्त जेयु चॆलिमियु, |
beṭetta jeyu chelimiyu, |
नेटिकि नॆदुरीदिनट्टु लॆन्नग सुमती ‖ 78 ‖ |
neṭiki nedurīdinaṭṭu lennaga sumatī ‖ 78 ‖ |
|
|
पालनु गलसिन जलमुनु |
pālanu galasina jalamunu |
पाल विधम्बुननॆ युण्डु बरिकिम्पङ्गा |
pāla vidhambunane yuṇḍu barikimpaṅgā |
पाल चवि जॆऱचु गावुन |
pāla chavi jeRachu gāvuna |
पालसुडगु वानि पॊन्दु वलदुर सुमती ‖ 79 ‖ |
pālasuḍagu vāni pondu valadura sumatī ‖ 79 ‖ |
|
|
पालसुनकैन यापद |
pālasunakaina yāpada |
जालिम्बडि तीर्प दगदु सर्वज्ञुनकुन् |
jālimbaḍi tīrpa dagadu sarvaGYunakun |
तेलग्नि बडग बट्टिन |
telagni baḍaga baṭṭina |
मेलॆऱुगुनॆ मीटु गाक मेदिनि सुमती ‖ 80 ‖ |
meleRugune mīṭu gāka medini sumatī ‖ 80 ‖ |
|
|
पिलुवनि पनुलकु बोवुट, |
piluvani panulaku bovuṭa, |
गलयनि सति गतियु, राजु गाननि कॊलुवुं, |
galayani sati gatiyu, rāju gānani koluvuṃ, |
बिलुवनि पेरण्टम्बुनु, |
biluvani peraṇṭambunu, |
वलुवनि चॆलिमियुनु जेय वलदुर सुमती ‖ 81 ‖ |
valuvani chelimiyunu jeya valadura sumatī ‖ 81 ‖ |
|
|
पुत्रोत्साहमु तण्ड्रिकि |
putrotsāhamu taṇḍriki |
पुत्रुडु जन्मिञ्चिनपुडॆ पुट्टदु, जनुला |
putruḍu janmiñchinapuḍe puṭṭadu, janulā |
पुत्रुनि कनुगॊनि बॊगडग |
putruni kanugoni bogaḍaga |
पुत्रोत्साहम्बु नाडु पॊन्दुर सुमती ‖ 82 ‖ |
putrotsāhambu nāḍu pondura sumatī ‖ 82 ‖ |
|
|
पुरिकिनि प्राणमु गोमटि, |
purikini prāṇamu gomaṭi, |
वरिकिनि प्राणम्बु नीरु वसुमति लोनन्, |
varikini prāṇambu nīru vasumati lonan, |
गरिकिनि प्राणमु तॊण्डमु, |
garikini prāṇamu toṇḍamu, |
सिरिकिनि प्राणम्बु मगुव सिद्धमु सुमती ‖ 83 ‖ |
sirikini prāṇambu maguva siddhamu sumatī ‖ 83 ‖ |
|
|
पुलि पालु दॆच्चि यिच्चिन, |
puli pālu dechchi yichchina, |
नलवडगा गुण्डॆ गोसि यऱचे निडिनन्, |
nalavaḍagā guṇḍe gosi yaRache niḍinan, |
दलपॊडुगु धनमु बोसिन, |
dalapoḍugu dhanamu bosina, |
वॆलयालिकि गूर्मि लेदु विनरा सुमती ‖ 84 ‖ |
velayāliki gūrmi ledu vinarā sumatī ‖ 84 ‖ |
|
|
पॆट्टिन दिनमुल लोपल |
peṭṭina dinamula lopala |
नट्टडवुलनैन वच्चु नानार्थमुलुन्, |
naṭṭaḍavulanaina vachchu nānārthamulun, |
बॆट्टनि दिनमुल गनकपु |
beṭṭani dinamula ganakapu |
गट्टॆक्किन नेमि लेदु गदरा सुमती ‖ 85 ‖ |
gaṭṭekkina nemi ledu gadarā sumatī ‖ 85 ‖ |
|
|
पॊरुगुन बगवाडुण्डिन, |
poruguna bagavāḍuṇḍina, |
निरवॊन्दक व्रातकाडॆ येलिक यैनन्, |
niravondaka vrātakāḍe yelika yainan, |
धर गापु कॊण्डॆमाडिन, |
dhara gāpu koṇḍemāḍina, |
गरणालकु ब्रदुकु लेदु गदरा सुमती ‖ 86 ‖ |
garaṇālaku braduku ledu gadarā sumatī ‖ 86 ‖ |
|
|
बङ्गारु कुदुव बॆट्टकु, |
baṅgāru kuduva beṭṭaku, |
सङ्गरमुन बाऱिपोकु सरसुडवैते, |
saṅgaramuna bāRipoku sarasuḍavaite, |
नङ्गडि वॆच्चमु वाडकु, |
naṅgaḍi vechchamu vāḍaku, |
वॆङ्गलितो जॆलिमि वलदु विनरा सुमती ‖ 87 ‖ |
veṅgalito jelimi valadu vinarā sumatī ‖ 87 ‖ |
|
|
बलवन्तुड नाकेमनि |
balavantuḍa nākemani |
पलुवुरतो निग्रहिञ्चि पलुकुट मेला, |
paluvurato nigrahiñchi palukuṭa melā, |
बलवन्त मैन सर्पमु |
balavanta maina sarpamu |
चलि चीमल चेत जिक्कि चावदॆ सुमती ‖ 88 ‖ |
chali chīmala cheta jikki chāvade sumatī ‖ 88 ‖ |
|
|
मदिनॊकनि वलचि युण्डग |
madinokani valachi yuṇḍaga |
मदिचॆडि यॊक क्रूर विटुडु मानक तिरुगुन् |
madicheḍi yoka krūra viṭuḍu mānaka tirugun |
बदि चिलुक पिल्लि पट्टिन |
badi chiluka pilli paṭṭina |
जदुवुनॆ यापञ्जरमुन जगतिनि सुमती ‖ 89 ‖ |
jaduvune yāpañjaramuna jagatini sumatī ‖ 89 ‖ |
|
|
मण्डल पति समुखम्बुन |
maṇḍala pati samukhambuna |
मॆण्डैन प्रधानि लेक मॆलगुट यॆल्लन् |
meṇḍaina pradhāni leka melaguṭa yellan |
गॊण्डन्त मदपु टेनुगु |
goṇḍanta madapu ṭenugu |
तॊण्डमु लेकुण्डिनट्लु दोचुर सुमती ‖ 90 ‖ |
toṇḍamu lekuṇḍinaṭlu dochura sumatī ‖ 90 ‖ |
|
|
मन्त्रिगलवानि राज्यमु |
mantrigalavāni rājyamu |
तन्त्रमु सॆडकुण्ड निलुचु दऱचुग धरलो |
tantramu seḍakuṇḍa niluchu daRachuga dharalo |
मन्त्रि विहीनुनि राज्यमु |
mantri vihīnuni rājyamu |
जन्त्रपु गीलूडिनट्लु जरुगदु सुमती ‖ 91 ‖ |
jantrapu gīlūḍinaṭlu jarugadu sumatī ‖ 91 ‖ |
|
|
माटकु ब्राणमु सत्यमु, |
māṭaku brāṇamu satyamu, |
कोटकु ब्राणम्बु सुभट कोटि, धरित्रिन्^^ |
koṭaku brāṇambu subhaṭa koṭi, dharitrin^^ |
बोटिकि ब्राणमु मानमु, |
boṭiki brāṇamu mānamu, |
चीटिकि ब्राणम्बु व्रालु सिद्धमु सुमती ‖ 92 ‖ |
chīṭiki brāṇambu vrālu siddhamu sumatī ‖ 92 ‖ |
|
|
मानधनु डात्मधृति चॆडि |
mānadhanu ḍātmadhṛti cheḍi |
हीनुण्डगु वानि नाश्रयिञ्चुट यॆल्लन्^^ |
hīnuṇḍagu vāni nāśrayiñchuṭa yellan^^ |
मानॆडु जलमुल लोपल |
māneḍu jalamula lopala |
नेनुगु मॆयि दाचिनट्टु लॆऱुगुमु सुमती ‖ 93 ‖ |
nenugu meyi dāchinaṭṭu leRugumu sumatī ‖ 93 ‖ |
|
|
मेलॆञ्चनि मालिन्युनि, |
meleñchani mālinyuni, |
मालनु, मॊगसालॆवानि, मङ्गलि हितुगा |
mālanu, mogasālevāni, maṅgali hitugā |
नेलिन नरपति राज्यमु |
nelina narapati rājyamu |
नेल गलसि पोवुगानि नॆगडदु सुमती ‖ 94 ‖ |
nela galasi povugāni negaḍadu sumatī ‖ 94 ‖ |
|
|
रापॊम्मनि पिलुवनि या |
rāpommani piluvani yā |
भूपालुनि गॊल्व भुक्ति मुक्तुलु गलवे |
bhūpāluni golva bhukti muktulu galave |
दीपम्बु लेनि यिण्टनु |
dīpambu leni yiṇṭanu |
जेपुन कील्लाडिनट्लु सिद्धमु सुमती ‖ 95 ‖ |
jepuna kīllāḍinaṭlu siddhamu sumatī ‖ 95 ‖ |
|
|
रूपिञ्चि पलिकि बॊङ्ककु, |
rūpiñchi paliki boṅkaku, |
प्रापगु चुट्टम्बु नॆग्गु पलुककु मदिलो, |
prāpagu chuṭṭambu neggu palukaku madilo, |
गोपिञ्चु राजु गॊल्वकु, |
gopiñchu rāju golvaku, |
पापपु देशम्बु सॊऱकु पदिलमु सुमती ‖ 96 ‖ |
pāpapu deśambu soRaku padilamu sumatī ‖ 96 ‖ |
|
|
लाविगलवानि कण्टॆनु |
lāvigalavāni kaṇṭenu |
भाविम्पग नीतिपरुडु बलवन्तुण्डौ |
bhāvimpaga nītiparuḍu balavantuṇḍau |
ग्रानम्बन्त गजम्बुनु |
grānambanta gajambunu |
मावटिवाडॆक्किनट्लु महिलो सुमती ‖ 97 ‖ |
māvaṭivāḍekkinaṭlu mahilo sumatī ‖ 97 ‖ |
|
|
वऱदैन चेनु दुन्नकु, |
vaRadaina chenu dunnaku, |
कऱवैननु बन्धुजनुल कड केगकुमी, |
kaRavainanu bandhujanula kaḍa kegakumī, |
परुलकु मर्ममु चॆप्पकु, |
parulaku marmamu cheppaku, |
पिरिकिकि दलवायि तनमु पॆट्टकु सुमती ‖ 98 ‖ |
pirikiki daḻavāyi tanamu peṭṭaku sumatī ‖ 98 ‖ |
|
|
वरिपण्ट लेनि यूरुनु, |
varipaṇṭa leni yūrunu, |
दॊर युण्डनि यूरु, तोडु दॊरकनि तॆरुवुन्, |
dora yuṇḍani yūru, toḍu dorakani teruvun, |
धरनु पति लेनि गृहमुनु |
dharanu pati leni gṛhamunu |
नरयङ्गा रुद्रभूमि यनदगु सुमती ‖ 99 ‖ |
narayaṅgā rudrabhūmi yanadagu sumatī ‖ 99 ‖ |
|
|
विनदगु नॆव्वरु जॆप्पिन |
vinadagu nevvaru jeppina |
विनिनन्तनॆ वेग पडक विवरिम्प दगुन् |
vininantane vega paḍaka vivarimpa dagun |
कनि कल्ल निजमु दॆलिसिन |
kani kalla nijamu delisina |
मनुजुडॆ पो नीति परुडु महिलो सुमती ‖ 100 ‖ |
manujuḍe po nīti paruḍu mahilo sumatī ‖ 100 ‖ |
|
|
वीडॆमु सेयनि नोरुनु, |
vīḍemu seyani norunu, |
जेडॆल यधरामृतम्बु सेयनि नोरुन्, |
jeḍela yadharāmṛtambu seyani norun, |
पाडङ्गरानि नोरुनु |
pāḍaṅgarāni norunu |
बूडिद किरवैन पाडु बॊन्दर सुमती ‖ 101 ‖ |
būḍida kiravaina pāḍu bondara sumatī ‖ 101 ‖ |
|
|
वॆलयालि वलन गूरिमि |
velayāli valana gūrimi |
गलगदु, मऱि गलिगॆनेनि कडतेऱदुगा, |
galagadu, maRi galigeneni kaḍateRadugā, |
बलुवुरु नडचॆडु तॆरुवुन |
baluvuru naḍacheḍu teruvuna |
मॊलवदु पुवु, मॊलिचॆनेनि पॊदलदु सुमती ‖ 102 ‖ |
molavadu puvu, molicheneni podaladu sumatī ‖ 102 ‖ |
|
|
वॆलयालु चेयु बासलु, |
velayālu cheyu bāsalu, |
वॆलयग मॊगसाल बॊन्दु वॆलमल चॆलिमिन्, |
velayaga mogasāla bondu velamala chelimin, |
गललोन गन्न कलिमियु |
galalona ganna kalimiyu |
विलसितमुग नम्मरादु विनरा सुमती ‖ 103 ‖ |
vilasitamuga nammarādu vinarā sumatī ‖ 103 ‖ |
|
|
वेसरपु जाति गानी, |
vesarapu jāti gānī, |
वीसमु दा जेयनट्टि वीरिडि गानी, |
vīsamu dā jeyanaṭṭi vīriḍi gānī, |
दासि कॊडुकैन गानी, |
dāsi koḍukaina gānī, |
कासुलु गल वाडॆ राजु गदरा सुमती ‖ 104 ‖ |
kāsulu gala vāḍe rāju gadarā sumatī ‖ 104 ‖ |
|
|
शुभमुल पॊन्दनि चदुवुनु, |
śubhamula pondani chaduvunu, |
नभिनयमुग रागरसमु नन्दनि पाटल्, |
nabhinayamuga rāgarasamu nandani pāṭal, |
गुभ गुभलु लेनि कूटमि, |
gubha gubhalu leni kūṭami, |
सभ मॆच्चनि माटलॆल्ल जप्पन सुमती ‖ 105 ‖ |
sabha mechchani māṭalella jappana sumatī ‖ 105 ‖ |
|
|
सरसमु विरसमु कॊऱके, |
sarasamu virasamu koRake, |
परिपूर्ण सुखम्बु लधिक बाधल कॊऱके, |
paripūrṇa sukhambu ladhika bādhala koRake, |
पॆरुगुट विरुगुट कॊऱके, |
peruguṭa viruguṭa koRake, |
धर तग्गुट हॆच्चु कॊऱकॆ तथ्यमु सुमती ‖ 106 ‖ |
dhara tagguṭa hechchu koRake tathyamu sumatī ‖ 106 ‖ |
|
|
सिरि ता वच्चिन वच्चुनु |
siri tā vachchina vachchunu |
सललितमुग नारिकेल सलिलमु भङ्गिन्, |
salalitamuga nārikeḻa salilamu bhaṅgin, |
सिरि ता बोयिन बोवुनु |
siri tā boyina bovunu |
करि म्रिङ्गिन वॆलग पण्डु करणिनि सुमती ‖ 107 ‖ |
kari mriṅgina velaga paṇḍu karaṇini sumatī ‖ 107 ‖ |
|
|
स्त्रील यॆड वादुलाडकु, |
strīla yeḍa vādulāḍaku, |
बालुरतो जॆलिमिचेसि भाषिम्पकुमी, |
bālurato jelimichesi bhāśhimpakumī, |
मेलैन गुणमु विडुवकु, |
melaina guṇamu viḍuvaku, |
मेलिन पति निन्द सेय कॆन्नडु सुमती ‖ 108 ‖ |
melina pati ninda seya kennaḍu sumatī ‖ 108 ‖ |
|
|
|
|