|
|
ईशावास्योपनिषद् |
īśāvāsyopaniśhad |
|
|
ॐ पू र्ण म दः पू र्ण मि दं पू र्णा त्पू र्ण मु द च्यते ❘ |
oṃ pū rṇa ma da ḥ pū rṇa mi da ṃ pū rṇā tpū rṇa mu da chyate ❘ |
पू र्ण स्य पू र्ण मा दा य पू र्ण मेवाव शि ष्यते ‖ |
pū rṇa sya pū rṇa mā dā ya pū rṇa mevāva śi śhyate ‖ |
|
|
ॐ शा न्तिः शा न्तिः शा न्तिः ‖ |
oṃ śā ntiḥ śā ntiḥ śā ntiḥ ‖ |
|
|
ॐ ई शा वा स्य’ मि दग्^म् स र्वं यत्किं च जग’ त्वां जग’त् ❘ |
oṃ ī śā vā sya’ mi dagṃ sa rva ṃ yatkiñ cha jaga’ tvā ṃ jaga’t ❘ |
तेन’ त्य क्तेन’ भुञ्जी था मा गृ’ धः कस्य’ स्वि द्धनम्’’ ‖ 1 _‖ |
tena’ tya ktena’ bhuñjī thā mā gṛ’ dhaḥ kasya’ svi ddhanam’’ ‖ 1 _‖ |
|
|
कु_र्व न्ने वेह कर्मा’‘णि जिजी वि षे च्च तग्^म् समा’‘ः _❘ |
ku_rva nne veha karmā’‘ṇi jijī vi śhe ccha tagṃ samā’‘ḥ _❘ |
ए_वं त्व यि नान्य थे तो’‘ऽ स्ति न कर्म’ लिप्यते’ नरे’’ ‖ 2 _‖ |
e_vaṃ tva yi nānya the to’’’ sti na karma’ lipyate’ nare’’ ‖ 2 _‖ |
|
|
अ_ सु र्या ना म ते लो का अ न्धे न त म साऽऽवृ’ताः ❘ |
a_ su ryā nā ma te lo kā a ndhe na ta ma sā’‘vṛ’tāḥ ❘ |
तागंस्ते प्रे त्या भिग’च्छं ति ये के चा’’ त्म ह नो जना’‘ः ‖ 3 ‖ |
tāgṃste pre tyā bhiga’cChan ti ye ke chā’’ tma ha no janā’‘ḥ ‖ 3 ‖ |
|
|
अने’’ ज दे कं मन’ सो जवी’’ यो नैन’ द्दे वा आ’‘प्नु व न्पू र्व मर्ष’त् ❘ |
ane’’ ja de ka ṃ mana’ so javī’’ yo naina’ dde vā ā’‘pnu va npū rva marśha’t ❘ |
तद्धाव’ तो ऽन्यानत्ये’’ ति ति ष्ठ त्तस्मिन्’’ न पो मा’’ त रिश्वा’’ दधाति ‖ 4 ‖ |
taddhāva’ to ‘nyānatye’’ ti ti śhṭha ttasmin’’ na po mā’’ ta riśvā’’ dadhāti ‖ 4 ‖ |
|
|
तदे’‘ज ति तन्नेज’ ति त द्दू रे तद्वं’ ति के ❘ |
tade’‘ja ti tanneja’ ti ta ddū re tadva’n ti ke ❘ |
त द न्तर’ स्य सर्व’ स्य त दु सर्व’स्यास्य बा ह्य तः ‖ 5 ‖ |
ta da ntara’ sya sarva’ sya ta du sarva’syāsya bā hya taḥ ‖ 5 ‖ |
|
|
यस्तु सर्वा’‘णि भू ता न्या त्म न्ये वा नु पश्य’ति _❘ |
yastu sarvā’‘ṇi bhū tā nyā tma nye vā nu paśya’ti _❘ |
स_ र्व भू तेषु’ चा त्मा नं त तो न विहु’गुप्सते ‖ 6 ‖ |
sa_ rva bhū teśhu’ chā tmā na ṃ ta to na vihu’gupsate ‖ 6 ‖ |
|
|
य स्मि न्सर्वा’‘णि भू ता न्या त्मैवाभू’‘द्विजा न तः ❘ |
ya smi nsarvā’‘ṇi bhū tā nyā tmaivābhū’‘dvijā na taḥ ❘ |
त त्र को मो हः कः शोकः’ ए क त्वम’ नु पश्य’तः ‖ 7 ‖ |
ta tra ko mo ha ḥ kaḥ śoka’ḥ e ka tvama’ nu paśya’taḥ ‖ 7 ‖ |
|
|
स पर्य’गा च्चु क्रम’ का यम’प्र ण म’स्ना वि रग्^म् शु द्धमपा’‘पविद्धम् _❘ |
sa parya’gā cchu krama’ kā yama’pra ṇa ma’snā vi ragṃ śu ddhamapā’‘paviddham _❘ |
क_विर्म’ नी षी प’ रि भूः स्व’ य म्भू-र्या’‘थात थ्य तोऽ र्था न् |
ka_virma’ nī śhī pa’ ri bhūḥ sva’ ya mbhū-ryā’‘thāta thya toa rthā n |
व्य’दधाच्छा श्व ती भ्यः समा’‘भ्यः ‖ 8 _‖ |
vya’dadhācChā śva tī bhya ḥ samā’‘bhyaḥ ‖ 8 _‖ |
|
|
अ_न्धं त मः प्रवि’शं ति येऽवि’द्या मु पास’ते ❘ |
a_ndhaṃ ta ma ḥ pravi’śan ti yeavi’dyā mu pāsa’te ❘ |
त तो भूय’ इ व ते त मो य उ’ वि द्याया’‘ग्^म् र ताः ‖ 9 _‖ |
ta to bhūya’ i va te ta mo ya u’ vi dyāyā’‘gṃ ra tāḥ ‖ 9 _‖ |
|
|
अ_न्य दे वायु रि द्य या ऽन्यदा’’ हु रवि’द्यया ❘ |
a_nya de vāyu ri dya yā ‘nyadā’’ hu ravi’dyayā ❘ |
इति’ शुशु म धीरा’’ णां ये न स्तद्वि’चच क्षि रे ‖ 10 _‖ |
iti’ śuśu ma dhīrā’’ ṇā ṃ ye na stadvi’chacha kśhi re ‖ 10 _‖ |
|
|
वि_द्यां चावि’द्यां च यस्तद्वे दो भय’ग्^म् स ह ❘ |
vi_dyāṃ chāvi’dyāṃ cha yastadve do bhaya’gṃ sa ha ❘ |
अवि’द्यया मृ त्युं ती र्त्वा वि द्ययाऽमृत’मश्नुते ‖ 11 _‖ |
avi’dyayā mṛ tyuṃ tī rtvā vi dyayā’mṛta’maśnute ‖ 11 _‖ |
|
|
अ_न्धं त मः प्रवि’शं ति येऽसम्’‘भूति मु पास’ते ❘ |
a_ndhaṃ ta ma ḥ pravi’śan ti yeasam’‘bhūti mu pāsa’te ❘ |
त तो भूय’ इ व ते त मो य उ सम्भू’‘त्याग्^म् र ताः ‖ 12 _‖ |
ta to bhūya’ i va te ta mo ya u sambhū’‘tyāgṃ ra tāḥ ‖ 12 _‖ |
|
|
अ_न्य दे वाहुः सम्’’ भ वा द न्यदा’’ हु रसम्’‘भवात् ❘ |
a_nya de vāhuḥ sam’’ bha vā da nyadā’’ hu rasam’‘bhavāt ❘ |
इति’ शुश्रु म धीरा’’ णां ये न स्तद्वि’चच क्षि रे ‖ 13 ‖ |
iti’ śuśru ma dhīrā’’ ṇā ṃ ye na stadvi’chacha kśhi re ‖ 13 ‖ |
|
|
सम्भू’‘तिं च वि णा शं च यस्तद्वे दो भय’ग्^म् स ह _❘ |
sambhū’‘tiṃ cha vi ṇā śaṃ cha yastadve do bhaya’gṃ sa ha _❘ |
वि_ ना शेन’ मृ त्युं ती र्त्वा सम्भू’’ त्या ऽमृत’मश्नुते ‖ 14 _‖ |
vi_ nā śena’ mṛ tyuṃ tī rtvā sambhū’’ tyā ‘mṛta’maśnute ‖ 14 _‖ |
|
|
हि_ र ण्मये’’ न पात्रे’‘ण स त्यस्यापि’हि तं मुखम्’’ ❘ |
hi_ ra ṇmaye’’ na pātre’‘ṇa sa tyasyāpi’hi ta ṃ mukham’’ ❘ |
तत्वं पू’’ ष न्नपावृ’णु स त्यध’‘र्माय दृ ष्टये’’ ‖ 15 ‖ |
tatvaṃ pū’’ śha nnapāvṛ’ṇu sa tyadha’‘rmāya dṛ śhṭaye’’ ‖ 15 ‖ |
|
|
पूष’न्नेकर्षे यम सू र्य प्राजा’‘प त्य व्यू’‘ह र श्मीन् |
pūśha’nnekarśhe yama sū rya prājā’‘pa tya vyū’‘ha ra śmīn |
समू’’ ह ते जो यत्ते’’ रू पं कल्या’‘णत मं तत्ते’’ पश्यामि _❘ |
samū’’ ha te jo yatte’’ rū paṃ kalyā’‘ṇata ma ṃ tatte’’ paśyāmi _❘ |
यो_ऽसा व सौ पुरु’ षः सो ऽहम’स्मि ‖ 16 _‖ |
yo_‘sā va sau puru’ śha ḥ so ‘hama’smi ‖ 16 _‖ |
|
|
वा_युरनि’ल म मृ त मथेदं भस्मा’’ न्त गं शरी’रम् ❘ |
vā_yurani’la ma mṛ ta mathedaṃ bhasmā’’ nta g ṃ śarī’ram ❘ |
ॐ 3 क्र तो स्मर’ कृ तग्^म् स्म’ र क्र तो स्मर’ कृ तग्^म् स्म’र ‖ 17 ‖ |
oṃ 3 kra to smara’ kṛ tagṃ sma’ ra kra to smara’ kṛ tagṃ sma’ra ‖ 17 ‖ |
|
|
अ ग्ने नय’ सु पथा’’ रा ये अ स्मान् विश्वा’नि देव व यना’नि वि द्वान् _❘ |
a gne naya’ su pathā’’ rā ye a smān viśvā’ni deva va yanā’ni vi dvān _❘ |
यु_ यो ध्य स्मज्जु’हु रा णमे नो भूयि’ष्टां ते नम’उक्तिं विधेम ‖ 18 ‖ |
yu_ yo dhya smajju’hu rā ṇame no bhūyi’śhṭāṃ te nama’uktiṃ vidhema ‖ 18 ‖ |
|
|
ॐ पू र्ण म दः पू र्ण मि दं पू र्णा त्पू र्ण मु द च्यते ❘ |
oṃ pū rṇa ma da ḥ pū rṇa mi da ṃ pū rṇā tpū rṇa mu da chyate ❘ |
पू र्ण स्य पू र्ण मा दा य पू र्ण मेवाव शि ष्यते ‖ |
pū rṇa sya pū rṇa mā dā ya pū rṇa mevāva śi śhyate ‖ |
|
|
ॐ शा न्तिः शा न्तिः शा न्तिः ‖ |
oṃ śā ntiḥ śā ntiḥ śā ntiḥ ‖ |
|
|
|
|