śrīmad bhagavad gīta pañchamoadhyāyaḥ
atha pañchamoadhyāyaḥ ❘
arjuna uvācha ❘
saṃnyāsaṃ karmaṇāṃ kṛśhṇa punaryogaṃ cha śaṃsasi ❘
yachChreya etayorekaṃ tanme brūhi suniśchitam ‖ 1 ‖
śrībhagavānuvācha ❘
saṃnyāsaḥ karmayogaścha niḥśreyasakarāvubhau ❘
tayostu karmasaṃnyāsātkarmayogo viśiśhyate ‖ 2 ‖
GYeyaḥ sa nityasaṃnyāsī yo na dveśhṭi na kāṅkśhati ❘
nirdvandvo hi mahābāho sukhaṃ bandhātpramuchyate ‖ 3 ‖
sāṅkhyayogau pṛthagbālāḥ pravadanti na paṇḍitāḥ ❘
ekamapyāsthitaḥ samyagubhayorvindate phalam ‖ 4 ‖
yatsāṅkhyaiḥ prāpyate sthānaṃ tadyogairapi gamyate ❘
ekaṃ sāṅkhyaṃ cha yogaṃ cha yaḥ paśyati sa paśyati ‖ 5 ‖
saṃnyāsastu mahābāho duḥkhamāptumayogataḥ ❘
yogayukto munirbrahma nachireṇādhigachChati ‖ 6 ‖
yogayukto viśuddhātmā vijitātmā jitendriyaḥ ❘
sarvabhūtātmabhūtātmā kurvannapi na lipyate ‖ 7 ‖
naiva kiñchitkaromīti yukto manyeta tattvavit ❘
paśyañśṛṇvanspṛśañjighrannaśnangachChansvapañśvasan ‖ 8 ‖
pralapanvisṛjangṛhṇannunmiśhannimiśhannapi ❘
indriyāṇīndriyārtheśhu vartanta iti dhārayan ‖ 9 ‖
brahmaṇyādhāya karmāṇi saṅgaṃ tyaktvā karoti yaḥ ❘
lipyate na sa pāpena padmapatramivāmbhasā ‖ 10 ‖
kāyena manasā buddhyā kevalairindriyairapi ❘
yoginaḥ karma kurvanti saṅgaṃ tyaktvātmaśuddhaye ‖ 11 ‖
yuktaḥ karmaphalaṃ tyaktvā śāntimāpnoti naiśhṭhikīm ❘
ayuktaḥ kāmakāreṇa phale sakto nibadhyate ‖ 12 ‖
sarvakarmāṇi manasā saṃnyasyāste sukhaṃ vaśī ❘
navadvāre pure dehī naiva kurvanna kārayan ‖ 13 ‖
na kartṛtvaṃ na karmāṇi lokasya sṛjati prabhuḥ ❘
na karmaphalasaṃyogaṃ svabhāvastu pravartate ‖ 14 ‖
nādatte kasyachitpāpaṃ na chaiva sukṛtaṃ vibhuḥ ❘
aGYānenāvṛtaṃ GYānaṃ tena muhyanti jantavaḥ ‖ 15 ‖
GYānena tu tadaGYānaṃ yeśhāṃ nāśitamātmanaḥ ❘
teśhāmādityavajGYānaṃ prakāśayati tatparam ‖ 16 ‖
tadbuddhayastadātmānastanniśhṭhāstatparāyaṇāḥ ❘
gachChantyapunarāvṛttiṃ GYānanirdhūtakalmaśhāḥ ‖ 17 ‖
vidyāvinayasampanne brāhmaṇe gavi hastini ❘
śuni chaiva śvapāke cha paṇḍitāḥ samadarśinaḥ ‖ 18 ‖
ihaiva tairjitaḥ sargo yeśhāṃ sāmye sthitaṃ manaḥ ❘
nirdośhaṃ hi samaṃ brahma tasmādbrahmaṇi te sthitāḥ ‖ 19 ‖
na prahṛśhyetpriyaṃ prāpya nodvijetprāpya chāpriyam ❘
sthirabuddhirasaṃmūḍho brahmavidbrahmaṇi sthitaḥ ‖ 20 ‖
bāhyasparśeśhvasaktātmā vindatyātmani yatsukham ❘
sa brahmayogayuktātmā sukhamakśhayamaśnute ‖ 21 ‖
ye hi saṃsparśajā bhogā duḥkhayonaya eva te ❘
ādyantavantaḥ kaunteya na teśhu ramate budhaḥ ‖ 22 ‖
śaknotīhaiva yaḥ soḍhuṃ prākśarīravimokśhaṇāt ❘
kāmakrodhodbhavaṃ vegaṃ sa yuktaḥ sa sukhī naraḥ ‖ 23 ‖
yoantaḥsukhoantarārāmastathāntarjyotireva yaḥ ❘
sa yogī brahmanirvāṇaṃ brahmabhūtoadhigachChati ‖ 24 ‖
labhante brahmanirvāṇamṛśhayaḥ kśhīṇakalmaśhāḥ ❘
Chinnadvaidhā yatātmānaḥ sarvabhūtahite ratāḥ ‖ 25 ‖
kāmakrodhaviyuktānāṃ yatīnāṃ yatachetasām ❘
abhito brahmanirvāṇaṃ vartate viditātmanām ‖ 26 ‖
sparśānkṛtvā bahirbāhyāṃśchakśhuśchaivāntare bhruvoḥ ❘
prāṇāpānau samau kṛtvā nāsābhyantarachāriṇau ‖ 27 ‖
yatendriyamanobuddhirmunirmokśhaparāyaṇaḥ ❘
vigatechChābhayakrodho yaḥ sadā mukta eva saḥ ‖ 28 ‖
bhoktāraṃ yaGYatapasāṃ sarvalokamaheśvaram ❘
suhṛdaṃ sarvabhūtānāṃ GYātvā māṃ śāntimṛchChati ‖ 29 ‖
oṃ tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniśhatsu brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛśhṇārjunasaṃvāde
karmasaṃnyāsayogo nāma pañchamoadhyāyaḥ ‖5 ‖
shreemad bhagavad geeta paMchamo.adhyaayaH
atha panchamo.adhyaayaH ❘
arjuna uvaacha ❘
saMnyaasaM karmaNaaM kRRishhNa punaryogaM cha shaMsasi ❘
yachChreya etayorekaM tanme broohi sunishchitam ‖ 1 ‖
shreebhagavaanuvaacha ❘
saMnyaasaH karmayogashcha niHshreyasakaraavubhau ❘
tayostu karmasaMnyaasaatkarmayogo vishishhyate ‖ 2 ‖
gnyeyaH sa nityasaMnyaasee yo na dveshhTi na kaankshhati ❘
nirdvandvo hi mahaabaaho sukhaM bandhaatpramuchyate ‖ 3 ‖
saaMkhyayogau pRRithagbaalaaH pravadanti na paNDitaaH ❘
ekamapyaasthitaH samyagubhayorvindate phalam ‖ 4 ‖
yatsaaMkhyaiH praapyate sthaanaM tadyogairapi gamyate ❘
ekaM saaMkhyaM cha yogaM cha yaH pashyati sa pashyati ‖ 5 ‖
saMnyaasastu mahaabaaho duHkhamaaptumayogataH ❘
yogayukto munirbrahma nachireNaadhigachChati ‖ 6 ‖
yogayukto vishuddhaatmaa vijitaatmaa jitendriyaH ❘
sarvabhootaatmabhootaatmaa kurvannapi na lipyate ‖ 7 ‖
naiva kiMchitkaromeeti yukto manyeta tattvavit ❘
pashyanshRRiNvanspRRishanjighrannashnangachChansvapanshvasan ‖ 8 ‖
pralapanvisRRijangRRihNannunmishhannimishhannapi ❘
indriyaaNeendriyaartheshhu vartanta iti dhaarayan ‖ 9 ‖
brahmaNyaadhaaya karmaaNi sangaM tyaktvaa karoti yaH ❘
lipyate na sa paapena padmapatramivaambhasaa ‖ 10 ‖
kaayena manasaa buddhyaa kevalairindriyairapi ❘
yoginaH karma kurvanti sangaM tyaktvaatmashuddhaye ‖ 11 ‖
yuktaH karmaphalaM tyaktvaa shaantimaapnoti naishhThikeem ❘
ayuktaH kaamakaareNa phale sakto nibadhyate ‖ 12 ‖
sarvakarmaaNi manasaa saMnyasyaaste sukhaM vashee ❘
navadvaare pure dehee naiva kurvanna kaarayan ‖ 13 ‖
na kartRRitvaM na karmaaNi lokasya sRRijati prabhuH ❘
na karmaphalasaMyogaM svabhaavastu pravartate ‖ 14 ‖
naadatte kasyachitpaapaM na chaiva sukRRitaM vibhuH ❘
agnyaanenaavRRitaM gnyaanaM tena muhyanti jantavaH ‖ 15 ‖
gnyaanena tu tadagnyaanaM yeshhaaM naashitamaatmanaH ❘
teshhaamaadityavajgnyaanaM prakaashayati tatparam ‖ 16 ‖
tadbuddhayastadaatmaanastannishhThaastatparaayaNaaH ❘
gachChantyapunaraavRRittiM gnyaananirdhootakalmashhaaH ‖ 17 ‖
vidyaavinayasaMpanne braahmaNe gavi hastini ❘
shuni chaiva shvapaake cha paNDitaaH samadarshinaH ‖ 18 ‖
ihaiva tairjitaH sargo yeshhaaM saamye sthitaM manaH ❘
nirdoshhaM hi samaM brahma tasmaadbrahmaNi te sthitaaH ‖ 19 ‖
na prahRRishhyetpriyaM praapya nodvijetpraapya chaapriyam ❘
sthirabuddhirasaMmooDho brahmavidbrahmaNi sthitaH ‖ 20 ‖
baahyasparsheshhvasaktaatmaa vindatyaatmani yatsukham ❘
sa brahmayogayuktaatmaa sukhamakshhayamashnute ‖ 21 ‖
ye hi saMsparshajaa bhogaa duHkhayonaya eva te ❘
aadyantavantaH kaunteya na teshhu ramate budhaH ‖ 22 ‖
shaknoteehaiva yaH soDhuM praakshareeravimokshhaNaat ❘
kaamakrodhodbhavaM vegaM sa yuktaH sa sukhee naraH ‖ 23 ‖
yo.antaHsukho.antaraaraamastathaantarjyotireva yaH ❘
sa yogee brahmanirvaaNaM brahmabhooto.adhigachChati ‖ 24 ‖
labhante brahmanirvaaNamRRishhayaH kshheeNakalmashhaaH ❘
Chinnadvaidhaa yataatmaanaH sarvabhootahite rataaH ‖ 25 ‖
kaamakrodhaviyuktaanaaM yateenaaM yatachetasaam ❘
abhito brahmanirvaaNaM vartate viditaatmanaam ‖ 26 ‖
sparshaankRRitvaa bahirbaahyaaMshchakshhushchaivaantare bhruvoH ❘
praaNaapaanau samau kRRitvaa naasaabhyantarachaariNau ‖ 27 ‖
yatendriyamanobuddhirmunirmokshhaparaayaNaH ❘
vigatechChaabhayakrodho yaH sadaa mukta eva saH ‖ 28 ‖
bhoktaaraM yagnyatapasaaM sarvalokamaheshvaram ❘
suhRRidaM sarvabhootaanaaM gnyaatvaa maaM shaantimRRichChati ‖ 29 ‖
oM tatsaditi shreemadbhagavadgeetaasoopanishhatsu brahmavidyaayaaM yogashaastre shreekRRishhNaarjunasaMvaade
karmasaMnyaasayogo naama panchamo.adhyaayaH ‖5 ‖
শ্রীমদ্ ভগবদ্ গীত পংচমোঽধ্যাযঃ
অথ পংচমোঽধ্যাযঃ ❘
অর্জুন উবাচ ❘
সংন্যাসং কর্মণাং কৃষ্ণ পুনর্যোগং চ শংসসি ❘
যচ্ছ্রেয এতযোরেকং তন্মে ব্রূহি সুনিশ্চিতম্ ‖ 1 ‖
শ্রীভগবানুবাচ ❘
সংন্যাসঃ কর্মযোগশ্চ নিঃশ্রেযসকরাবুভৌ ❘
তযোস্তু কর্মসংন্যাসাত্কর্মযোগো বিশিষ্যতে ‖ 2 ‖
জ্ঞেযঃ স নিত্যসংন্যাসী যো ন দ্বেষ্টি ন কাংক্ষতি ❘
নির্দ্বংদ্বো হি মহাবাহো সুখং বংধাত্প্রমুচ্যতে ‖ 3 ‖
সাংখ্যযোগৌ পৃথগ্বালাঃ প্রবদংতি ন পংডিতাঃ ❘
একমপ্যাস্থিতঃ সম্যগুভযোর্বিংদতে ফলম্ ‖ 4 ‖
যত্সাংখ্যৈঃ প্রাপ্যতে স্থানং তদ্যোগৈরপি গম্যতে ❘
একং সাংখ্যং চ যোগং চ যঃ পশ্যতি স পশ্যতি ‖ 5 ‖
সংন্যাসস্তু মহাবাহো দুঃখমাপ্তুমযোগতঃ ❘
যোগযুক্তো মুনির্ব্রহ্ম নচিরেণাধিগচ্ছতি ‖ 6 ‖
যোগযুক্তো বিশুদ্ধাত্মা বিজিতাত্মা জিতেংদ্রিযঃ ❘
সর্বভূতাত্মভূতাত্মা কুর্বন্নপি ন লিপ্যতে ‖ 7 ‖
নৈব কিংচিত্করোমীতি যুক্তো মন্যেত তত্ত্ববিত্ ❘
পশ্যঞ্শৃণ্বন্স্পৃশংজিঘ্রন্নশ্নন্গচ্ছন্স্বপঞ্শ্বসন্ ‖ 8 ‖
প্রলপন্বিসৃজন্গৃহ্ণন্নুন্মিষন্নিমিষন্নপি ❘
ইংদ্রিযাণীংদ্রিযার্থেষু বর্তংত ইতি ধারযন্ ‖ 9 ‖
ব্রহ্মণ্যাধায কর্মাণি সংগং ত্যক্ত্বা করোতি যঃ ❘
লিপ্যতে ন স পাপেন পদ্মপত্রমিবাংভসা ‖ 10 ‖
কাযেন মনসা বুদ্ধ্যা কেবলৈরিংদ্রিযৈরপি ❘
যোগিনঃ কর্ম কুর্বংতি সংগং ত্যক্ত্বাত্মশুদ্ধযে ‖ 11 ‖
যুক্তঃ কর্মফলং ত্যক্ত্বা শাংতিমাপ্নোতি নৈষ্ঠিকীম্ ❘
অযুক্তঃ কামকারেণ ফলে সক্তো নিবধ্যতে ‖ 12 ‖
সর্বকর্মাণি মনসা সংন্যস্যাস্তে সুখং বশী ❘
নবদ্বারে পুরে দেহী নৈব কুর্বন্ন কারযন্ ‖ 13 ‖
ন কর্তৃত্বং ন কর্মাণি লোকস্য সৃজতি প্রভুঃ ❘
ন কর্মফলসংযোগং স্বভাবস্তু প্রবর্ততে ‖ 14 ‖
নাদত্তে কস্যচিত্পাপং ন চৈব সুকৃতং বিভুঃ ❘
অজ্ঞানেনাবৃতং জ্ঞানং তেন মুহ্যংতি জংতবঃ ‖ 15 ‖
জ্ঞানেন তু তদজ্ঞানং যেষাং নাশিতমাত্মনঃ ❘
তেষামাদিত্যবজ্জ্ঞানং প্রকাশযতি তত্পরম্ ‖ 16 ‖
তদ্বুদ্ধযস্তদাত্মানস্তন্নিষ্ঠাস্তত্পরাযণাঃ ❘
গচ্ছংত্যপুনরাবৃত্তিং জ্ঞাননির্ধূতকল্মষাঃ ‖ 17 ‖
বিদ্যাবিনযসংপন্নে ব্রাহ্মণে গবি হস্তিনি ❘
শুনি চৈব শ্বপাকে চ পংডিতাঃ সমদর্শিনঃ ‖ 18 ‖
ইহৈব তৈর্জিতঃ সর্গো যেষাং সাম্যে স্থিতং মনঃ ❘
নির্দোষং হি সমং ব্রহ্ম তস্মাদ্ব্রহ্মণি তে স্থিতাঃ ‖ 19 ‖
ন প্রহৃষ্যেত্প্রিযং প্রাপ্য নোদ্বিজেত্প্রাপ্য চাপ্রিযম্ ❘
স্থিরবুদ্ধিরসংমূঢো ব্রহ্মবিদ্ব্রহ্মণি স্থিতঃ ‖ 20 ‖
বাহ্যস্পর্শেষ্বসক্তাত্মা বিংদত্যাত্মনি যত্সুখম্ ❘
স ব্রহ্মযোগযুক্তাত্মা সুখমক্ষযমশ্নুতে ‖ 21 ‖
যে হি সংস্পর্শজা ভোগা দুঃখযোনয এব তে ❘
আদ্যংতবংতঃ কৌংতেয ন তেষু রমতে বুধঃ ‖ 22 ‖
শক্নোতীহৈব যঃ সোঢুং প্রাক্শরীরবিমোক্ষণাত্ ❘
কামক্রোধোদ্ভবং বেগং স যুক্তঃ স সুখী নরঃ ‖ 23 ‖
যোঽংতঃসুখোঽংতরারামস্তথাংতর্জ্যোতিরেব যঃ ❘
স যোগী ব্রহ্মনির্বাণং ব্রহ্মভূতোঽধিগচ্ছতি ‖ 24 ‖
লভংতে ব্রহ্মনির্বাণমৃষযঃ ক্ষীণকল্মষাঃ ❘
ছিন্নদ্বৈধা যতাত্মানঃ সর্বভূতহিতে রতাঃ ‖ 25 ‖
কামক্রোধবিযুক্তানাং যতীনাং যতচেতসাম্ ❘
অভিতো ব্রহ্মনির্বাণং বর্ততে বিদিতাত্মনাম্ ‖ 26 ‖
স্পর্শান্কৃত্বা বহির্বাহ্যাংশ্চক্ষুশ্চৈবাংতরে ভ্রুবোঃ ❘
প্রাণাপানৌ সমৌ কৃত্বা নাসাভ্যংতরচারিণৌ ‖ 27 ‖
যতেংদ্রিযমনোবুদ্ধির্মুনির্মোক্ষপরাযণঃ ❘
বিগতেচ্ছাভযক্রোধো যঃ সদা মুক্ত এব সঃ ‖ 28 ‖
ভোক্তারং যজ্ঞতপসাং সর্বলোকমহেশ্বরম্ ❘
সুহৃদং সর্বভূতানাং জ্ঞাত্বা মাং শাংতিমৃচ্ছতি ‖ 29 ‖
ওং তত্সদিতি শ্রীমদ্ভগবদ্গীতাসূপনিষত্সু ব্রহ্মবিদ্যাযাং যোগশাস্ত্রে শ্রীকৃষ্ণার্জুনসংবাদে
কর্মসংন্যাসযোগো নাম পংচমোঽধ্যাযঃ ‖5 ‖
श्रीमद् भगवद् गीत पञ्चमोऽध्यायः
अथ पञ्चमोऽध्यायः ❘
अर्जुन उवाच ❘
संन्यासं कर्मणां कृष्ण पुनर्योगं च शंससि ❘
यच्छ्रेय एतयोरेकं तन्मे ब्रूहि सुनिश्चितम् ‖ 1 ‖
श्रीभगवानुवाच ❘
संन्यासः कर्मयोगश्च निःश्रेयसकरावुभौ ❘
तयोस्तु कर्मसंन्यासात्कर्मयोगो विशिष्यते ‖ 2 ‖
ज्ञेयः स नित्यसंन्यासी यो न द्वेष्टि न काङ्क्षति ❘
निर्द्वन्द्वो हि महाबाहो सुखं बन्धात्प्रमुच्यते ‖ 3 ‖
साङ्ख्ययोगौ पृथग्बालाः प्रवदन्ति न पण्डिताः ❘
एकमप्यास्थितः सम्यगुभयोर्विन्दते फलम् ‖ 4 ‖
यत्साङ्ख्यैः प्राप्यते स्थानं तद्योगैरपि गम्यते ❘
एकं साङ्ख्यं च योगं च यः पश्यति स पश्यति ‖ 5 ‖
संन्यासस्तु महाबाहो दुःखमाप्तुमयोगतः ❘
योगयुक्तो मुनिर्ब्रह्म नचिरेणाधिगच्छति ‖ 6 ‖
योगयुक्तो विशुद्धात्मा विजितात्मा जितेन्द्रियः ❘
सर्वभूतात्मभूतात्मा कुर्वन्नपि न लिप्यते ‖ 7 ‖
नैव किञ्चित्करोमीति युक्तो मन्येत तत्त्ववित् ❘
पश्यञ्शृण्वन्स्पृशञ्जिघ्रन्नश्नन्गच्छन्स्वपञ्श्वसन् ‖ 8 ‖
प्रलपन्विसृजन्गृह्णन्नुन्मिषन्निमिषन्नपि ❘
इन्द्रियाणीन्द्रियार्थेषु वर्तन्त इति धारयन् ‖ 9 ‖
ब्रह्मण्याधाय कर्माणि सङ्गं त्यक्त्वा करोति यः ❘
लिप्यते न स पापेन पद्मपत्रमिवाम्भसा ‖ 10 ‖
कायेन मनसा बुद्ध्या केवलैरिन्द्रियैरपि ❘
योगिनः कर्म कुर्वन्ति सङ्गं त्यक्त्वात्मशुद्धये ‖ 11 ‖
युक्तः कर्मफलं त्यक्त्वा शान्तिमाप्नोति नैष्ठिकीम् ❘
अयुक्तः कामकारेण फले सक्तो निबध्यते ‖ 12 ‖
सर्वकर्माणि मनसा संन्यस्यास्ते सुखं वशी ❘
नवद्वारे पुरे देही नैव कुर्वन्न कारयन् ‖ 13 ‖
न कर्तृत्वं न कर्माणि लोकस्य सृजति प्रभुः ❘
न कर्मफलसंयोगं स्वभावस्तु प्रवर्तते ‖ 14 ‖
नादत्ते कस्यचित्पापं न चैव सुकृतं विभुः ❘
अज्ञानेनावृतं ज्ञानं तेन मुह्यन्ति जन्तवः ‖ 15 ‖
ज्ञानेन तु तदज्ञानं येषां नाशितमात्मनः ❘
तेषामादित्यवज्ज्ञानं प्रकाशयति तत्परम् ‖ 16 ‖
तद्बुद्धयस्तदात्मानस्तन्निष्ठास्तत्परायणाः ❘
गच्छन्त्यपुनरावृत्तिं ज्ञाननिर्धूतकल्मषाः ‖ 17 ‖
विद्याविनयसम्पन्ने ब्राह्मणे गवि हस्तिनि ❘
शुनि चैव श्वपाके च पण्डिताः समदर्शिनः ‖ 18 ‖
इहैव तैर्जितः सर्गो येषां साम्ये स्थितं मनः ❘
निर्दोषं हि समं ब्रह्म तस्माद्ब्रह्मणि ते स्थिताः ‖ 19 ‖
न प्रहृष्येत्प्रियं प्राप्य नोद्विजेत्प्राप्य चाप्रियम् ❘
स्थिरबुद्धिरसंमूढो ब्रह्मविद्ब्रह्मणि स्थितः ‖ 20 ‖
बाह्यस्पर्शेष्वसक्तात्मा विन्दत्यात्मनि यत्सुखम् ❘
स ब्रह्मयोगयुक्तात्मा सुखमक्षयमश्नुते ‖ 21 ‖
ये हि संस्पर्शजा भोगा दुःखयोनय एव ते ❘
आद्यन्तवन्तः कौन्तेय न तेषु रमते बुधः ‖ 22 ‖
शक्नोतीहैव यः सोढुं प्राक्शरीरविमोक्षणात् ❘
कामक्रोधोद्भवं वेगं स युक्तः स सुखी नरः ‖ 23 ‖
योऽन्तःसुखोऽन्तरारामस्तथान्तर्ज्योतिरेव यः ❘
स योगी ब्रह्मनिर्वाणं ब्रह्मभूतोऽधिगच्छति ‖ 24 ‖
लभन्ते ब्रह्मनिर्वाणमृषयः क्षीणकल्मषाः ❘
छिन्नद्वैधा यतात्मानः सर्वभूतहिते रताः ‖ 25 ‖
कामक्रोधवियुक्तानां यतीनां यतचेतसाम् ❘
अभितो ब्रह्मनिर्वाणं वर्तते विदितात्मनाम् ‖ 26 ‖
स्पर्शान्कृत्वा बहिर्बाह्यांश्चक्षुश्चैवान्तरे भ्रुवोः ❘
प्राणापानौ समौ कृत्वा नासाभ्यन्तरचारिणौ ‖ 27 ‖
यतेन्द्रियमनोबुद्धिर्मुनिर्मोक्षपरायणः ❘
विगतेच्छाभयक्रोधो यः सदा मुक्त एव सः ‖ 28 ‖
भोक्तारं यज्ञतपसां सर्वलोकमहेश्वरम् ❘
सुहृदं सर्वभूतानां ज्ञात्वा मां शान्तिमृच्छति ‖ 29 ‖
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे
कर्मसंन्यासयोगो नाम पञ्चमोऽध्यायः ‖5 ‖
શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીત પંચમોઽધ્યાયઃ
અથ પંચમોઽધ્યાયઃ ❘
અર્જુન ઉવાચ ❘
સંન્યાસં કર્મણાં કૃષ્ણ પુનર્યોગં ચ શંસસિ ❘
યચ્છ્રેય એતયોરેકં તન્મે બ્રૂહિ સુનિશ્ચિતમ્ ‖ 1 ‖
શ્રીભગવાનુવાચ ❘
સંન્યાસઃ કર્મયોગશ્ચ નિઃશ્રેયસકરાવુભૌ ❘
તયોસ્તુ કર્મસંન્યાસાત્કર્મયોગો વિશિષ્યતે ‖ 2 ‖
જ્ઞેયઃ સ નિત્યસંન્યાસી યો ન દ્વેષ્ટિ ન કાંક્ષતિ ❘
નિર્દ્વંદ્વો હિ મહાબાહો સુખં બંધાત્પ્રમુચ્યતે ‖ 3 ‖
સાંખ્યયોગૌ પૃથગ્બાલાઃ પ્રવદંતિ ન પંડિતાઃ ❘
એકમપ્યાસ્થિતઃ સમ્યગુભયોર્વિંદતે ફલમ્ ‖ 4 ‖
યત્સાંખ્યૈઃ પ્રાપ્યતે સ્થાનં તદ્યોગૈરપિ ગમ્યતે ❘
એકં સાંખ્યં ચ યોગં ચ યઃ પશ્યતિ સ પશ્યતિ ‖ 5 ‖
સંન્યાસસ્તુ મહાબાહો દુઃખમાપ્તુમયોગતઃ ❘
યોગયુક્તો મુનિર્બ્રહ્મ નચિરેણાધિગચ્છતિ ‖ 6 ‖
યોગયુક્તો વિશુદ્ધાત્મા વિજિતાત્મા જિતેંદ્રિયઃ ❘
સર્વભૂતાત્મભૂતાત્મા કુર્વન્નપિ ન લિપ્યતે ‖ 7 ‖
નૈવ કિંચિત્કરોમીતિ યુક્તો મન્યેત તત્ત્વવિત્ ❘
પશ્યઞ્શૃણ્વન્સ્પૃશંજિઘ્રન્નશ્નન્ગચ્છન્સ્વપઞ્શ્વસન્ ‖ 8 ‖
પ્રલપન્વિસૃજન્ગૃહ્ણન્નુન્મિષન્નિમિષન્નપિ ❘
ઇંદ્રિયાણીંદ્રિયાર્થેષુ વર્તંત ઇતિ ધારયન્ ‖ 9 ‖
બ્રહ્મણ્યાધાય કર્માણિ સંગં ત્યક્ત્વા કરોતિ યઃ ❘
લિપ્યતે ન સ પાપેન પદ્મપત્રમિવાંભસા ‖ 10 ‖
કાયેન મનસા બુદ્ધ્યા કેવલૈરિંદ્રિયૈરપિ ❘
યોગિનઃ કર્મ કુર્વંતિ સંગં ત્યક્ત્વાત્મશુદ્ધયે ‖ 11 ‖
યુક્તઃ કર્મફલં ત્યક્ત્વા શાંતિમાપ્નોતિ નૈષ્ઠિકીમ્ ❘
અયુક્તઃ કામકારેણ ફલે સક્તો નિબધ્યતે ‖ 12 ‖
સર્વકર્માણિ મનસા સંન્યસ્યાસ્તે સુખં વશી ❘
નવદ્વારે પુરે દેહી નૈવ કુર્વન્ન કારયન્ ‖ 13 ‖
ન કર્તૃત્વં ન કર્માણિ લોકસ્ય સૃજતિ પ્રભુઃ ❘
ન કર્મફલસંયોગં સ્વભાવસ્તુ પ્રવર્તતે ‖ 14 ‖
નાદત્તે કસ્યચિત્પાપં ન ચૈવ સુકૃતં વિભુઃ ❘
અજ્ઞાનેનાવૃતં જ્ઞાનં તેન મુહ્યંતિ જંતવઃ ‖ 15 ‖
જ્ઞાનેન તુ તદજ્ઞાનં યેષાં નાશિતમાત્મનઃ ❘
તેષામાદિત્યવજ્જ્ઞાનં પ્રકાશયતિ તત્પરમ્ ‖ 16 ‖
તદ્બુદ્ધયસ્તદાત્માનસ્તન્નિષ્ઠાસ્તત્પરાયણાઃ ❘
ગચ્છંત્યપુનરાવૃત્તિં જ્ઞાનનિર્ધૂતકલ્મષાઃ ‖ 17 ‖
વિદ્યાવિનયસંપન્ને બ્રાહ્મણે ગવિ હસ્તિનિ ❘
શુનિ ચૈવ શ્વપાકે ચ પંડિતાઃ સમદર્શિનઃ ‖ 18 ‖
ઇહૈવ તૈર્જિતઃ સર્ગો યેષાં સામ્યે સ્થિતં મનઃ ❘
નિર્દોષં હિ સમં બ્રહ્મ તસ્માદ્બ્રહ્મણિ તે સ્થિતાઃ ‖ 19 ‖
ન પ્રહૃષ્યેત્પ્રિયં પ્રાપ્ય નોદ્વિજેત્પ્રાપ્ય ચાપ્રિયમ્ ❘
સ્થિરબુદ્ધિરસંમૂઢો બ્રહ્મવિદ્બ્રહ્મણિ સ્થિતઃ ‖ 20 ‖
બાહ્યસ્પર્શેષ્વસક્તાત્મા વિંદત્યાત્મનિ યત્સુખમ્ ❘
સ બ્રહ્મયોગયુક્તાત્મા સુખમક્ષયમશ્નુતે ‖ 21 ‖
યે હિ સંસ્પર્શજા ભોગા દુઃખયોનય એવ તે ❘
આદ્યંતવંતઃ કૌંતેય ન તેષુ રમતે બુધઃ ‖ 22 ‖
શક્નોતીહૈવ યઃ સોઢું પ્રાક્શરીરવિમોક્ષણાત્ ❘
કામક્રોધોદ્ભવં વેગં સ યુક્તઃ સ સુખી નરઃ ‖ 23 ‖
યોઽંતઃસુખોઽંતરારામસ્તથાંતર્જ્યોતિરેવ યઃ ❘
સ યોગી બ્રહ્મનિર્વાણં બ્રહ્મભૂતોઽધિગચ્છતિ ‖ 24 ‖
લભંતે બ્રહ્મનિર્વાણમૃષયઃ ક્ષીણકલ્મષાઃ ❘
છિન્નદ્વૈધા યતાત્માનઃ સર્વભૂતહિતે રતાઃ ‖ 25 ‖
કામક્રોધવિયુક્તાનાં યતીનાં યતચેતસામ્ ❘
અભિતો બ્રહ્મનિર્વાણં વર્તતે વિદિતાત્મનામ્ ‖ 26 ‖
સ્પર્શાન્કૃત્વા બહિર્બાહ્યાંશ્ચક્ષુશ્ચૈવાંતરે ભ્રુવોઃ ❘
પ્રાણાપાનૌ સમૌ કૃત્વા નાસાભ્યંતરચારિણૌ ‖ 27 ‖
યતેંદ્રિયમનોબુદ્ધિર્મુનિર્મોક્ષપરાયણઃ ❘
વિગતેચ્છાભયક્રોધો યઃ સદા મુક્ત એવ સઃ ‖ 28 ‖
ભોક્તારં યજ્ઞતપસાં સર્વલોકમહેશ્વરમ્ ❘
સુહૃદં સર્વભૂતાનાં જ્ઞાત્વા માં શાંતિમૃચ્છતિ ‖ 29 ‖
ઓં તત્સદિતિ શ્રીમદ્ભગવદ્ગીતાસૂપનિષત્સુ બ્રહ્મવિદ્યાયાં યોગશાસ્ત્રે શ્રીકૃષ્ણાર્જુનસંવાદે
કર્મસંન્યાસયોગો નામ પંચમોઽધ્યાયઃ ‖5 ‖
श्रीमद् भगवद् गीत पंचमोऽध्यायः
अथ पंचमोऽध्यायः ❘
अर्जुन उवाच ❘
संन्यासं कर्मणां कृष्ण पुनर्योगं च शंससि ❘
यच्छ्रेय एतयोरेकं तन्मे ब्रूहि सुनिश्चितम् ‖ 1 ‖
श्रीभगवानुवाच ❘
संन्यासः कर्मयोगश्च निःश्रेयसकरावुभौ ❘
तयोस्तु कर्मसंन्यासात्कर्मयोगो विशिष्यते ‖ 2 ‖
ज्ञेयः स नित्यसंन्यासी यो न द्वेष्टि न कांक्षति ❘
निर्द्वंद्वो हि महाबाहो सुखं बंधात्प्रमुच्यते ‖ 3 ‖
सांख्ययोगौ पृथग्बालाः प्रवदंति न पंडिताः ❘
एकमप्यास्थितः सम्यगुभयोर्विंदते फलम् ‖ 4 ‖
यत्सांख्यैः प्राप्यते स्थानं तद्योगैरपि गम्यते ❘
एकं सांख्यं च योगं च यः पश्यति स पश्यति ‖ 5 ‖
संन्यासस्तु महाबाहो दुःखमाप्तुमयोगतः ❘
योगयुक्तो मुनिर्ब्रह्म नचिरेणाधिगच्छति ‖ 6 ‖
योगयुक्तो विशुद्धात्मा विजितात्मा जितेंद्रियः ❘
सर्वभूतात्मभूतात्मा कुर्वन्नपि न लिप्यते ‖ 7 ‖
नैव किंचित्करोमीति युक्तो मन्येत तत्त्ववित् ❘
पश्यञ्शृण्वन्स्पृशंजिघ्रन्नश्नन्गच्छन्स्वपञ्श्वसन् ‖ 8 ‖
प्रलपन्विसृजन्गृह्णन्नुन्मिषन्निमिषन्नपि ❘
इंद्रियाणींद्रियार्थेषु वर्तंत इति धारयन् ‖ 9 ‖
ब्रह्मण्याधाय कर्माणि संगं त्यक्त्वा करोति यः ❘
लिप्यते न स पापेन पद्मपत्रमिवांभसा ‖ 10 ‖
कायेन मनसा बुद्ध्या केवलैरिंद्रियैरपि ❘
योगिनः कर्म कुर्वंति संगं त्यक्त्वात्मशुद्धये ‖ 11 ‖
युक्तः कर्मफलं त्यक्त्वा शांतिमाप्नोति नैष्ठिकीम् ❘
अयुक्तः कामकारेण फले सक्तो निबध्यते ‖ 12 ‖
सर्वकर्माणि मनसा संन्यस्यास्ते सुखं वशी ❘
नवद्वारे पुरे देही नैव कुर्वन्न कारयन् ‖ 13 ‖
न कर्तृत्वं न कर्माणि लोकस्य सृजति प्रभुः ❘
न कर्मफलसंयोगं स्वभावस्तु प्रवर्तते ‖ 14 ‖
नादत्ते कस्यचित्पापं न चैव सुकृतं विभुः ❘
अज्ञानेनावृतं ज्ञानं तेन मुह्यंति जंतवः ‖ 15 ‖
ज्ञानेन तु तदज्ञानं येषां नाशितमात्मनः ❘
तेषामादित्यवज्ज्ञानं प्रकाशयति तत्परम् ‖ 16 ‖
तद्बुद्धयस्तदात्मानस्तन्निष्ठास्तत्परायणाः ❘
गच्छंत्यपुनरावृत्तिं ज्ञाननिर्धूतकल्मषाः ‖ 17 ‖
विद्याविनयसंपन्ने ब्राह्मणे गवि हस्तिनि ❘
शुनि चैव श्वपाके च पंडिताः समदर्शिनः ‖ 18 ‖
इहैव तैर्जितः सर्गो येषां साम्ये स्थितं मनः ❘
निर्दोषं हि समं ब्रह्म तस्माद्ब्रह्मणि ते स्थिताः ‖ 19 ‖
न प्रहृष्येत्प्रियं प्राप्य नोद्विजेत्प्राप्य चाप्रियम् ❘
स्थिरबुद्धिरसंमूढो ब्रह्मविद्ब्रह्मणि स्थितः ‖ 20 ‖
बाह्यस्पर्शेष्वसक्तात्मा विंदत्यात्मनि यत्सुखम् ❘
स ब्रह्मयोगयुक्तात्मा सुखमक्षयमश्नुते ‖ 21 ‖
ये हि संस्पर्शजा भोगा दुःखयोनय एव ते ❘
आद्यंतवंतः कौंतेय न तेषु रमते बुधः ‖ 22 ‖
शक्नोतीहैव यः सोढुं प्राक्शरीरविमोक्षणात् ❘
कामक्रोधोद्भवं वेगं स युक्तः स सुखी नरः ‖ 23 ‖
योऽंतःसुखोऽंतरारामस्तथांतर्ज्योतिरेव यः ❘
स योगी ब्रह्मनिर्वाणं ब्रह्मभूतोऽधिगच्छति ‖ 24 ‖
लभंते ब्रह्मनिर्वाणमृषयः क्षीणकल्मषाः ❘
छिन्नद्वैधा यतात्मानः सर्वभूतहिते रताः ‖ 25 ‖
कामक्रोधवियुक्तानां यतीनां यतचेतसाम् ❘
अभितो ब्रह्मनिर्वाणं वर्तते विदितात्मनाम् ‖ 26 ‖
स्पर्शान्कृत्वा बहिर्बाह्यांश्चक्षुश्चैवांतरे भ्रुवोः ❘
प्राणापानौ समौ कृत्वा नासाभ्यंतरचारिणौ ‖ 27 ‖
यतेंद्रियमनोबुद्धिर्मुनिर्मोक्षपरायणः ❘
विगतेच्छाभयक्रोधो यः सदा मुक्त एव सः ‖ 28 ‖
भोक्तारं यज्ञतपसां सर्वलोकमहेश्वरम् ❘
सुहृदं सर्वभूतानां ज्ञात्वा मां शांतिमृच्छति ‖ 29 ‖
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे
कर्मसंन्यासयोगो नाम पंचमोऽध्यायः ‖5 ‖
ಶ್ರೀಮದ್ ಭಗವದ್ ಗೀತ ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ಅಥ ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ❘
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ❘
ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಕೃಷ್ಣ ಪುನರ್ಯೋಗಂ ಚ ಶಂಸಸಿ ❘
ಯಚ್ಛ್ರೇಯ ಏತಯೋರೇಕಂ ತನ್ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸುನಿಶ್ಚಿತಮ್ ‖ 1 ‖
ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ❘
ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಕರ್ಮಯೋಗಶ್ಚ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಕರಾವುಭೌ ❘
ತಯೋಸ್ತು ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ಕರ್ಮಯೋಗೋ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ‖ 2 ‖
ಜ್ಞೇಯಃ ಸ ನಿತ್ಯಸಂನ್ಯಾಸೀ ಯೋ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ❘
ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವೋ ಹಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ಸುಖಂ ಬಂಧಾತ್ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ‖ 3 ‖
ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗೌ ಪೃಥಗ್ಬಾಲಾಃ ಪ್ರವದಂತಿ ನ ಪಂಡಿತಾಃ ❘
ಏಕಮಪ್ಯಾಸ್ಥಿತಃ ಸಮ್ಯಗುಭಯೋರ್ವಿಂದತೇ ಫಲಮ್ ‖ 4 ‖
ಯತ್ಸಾಂಖ್ಯೈಃ ಪ್ರಾಪ್ಯತೇ ಸ್ಥಾನಂ ತದ್ಯೋಗೈರಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ❘
ಏಕಂ ಸಾಂಖ್ಯಂ ಚ ಯೋಗಂ ಚ ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ಸ ಪಶ್ಯತಿ ‖ 5 ‖
ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ತು ಮಹಾಬಾಹೋ ದುಃಖಮಾಪ್ತುಮಯೋಗತಃ ❘
ಯೋಗಯುಕ್ತೋ ಮುನಿರ್ಬ್ರಹ್ಮ ನಚಿರೇಣಾಧಿಗಚ್ಛತಿ ‖ 6 ‖
ಯೋಗಯುಕ್ತೋ ವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ವಿಜಿತಾತ್ಮಾ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ❘
ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮಭೂತಾತ್ಮಾ ಕುರ್ವನ್ನಪಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ‖ 7 ‖
ನೈವ ಕಿಂಚಿತ್ಕರೋಮೀತಿ ಯುಕ್ತೋ ಮನ್ಯೇತ ತತ್ತ್ವವಿತ್ ❘
ಪಶ್ಯಞ್ಶೃಣ್ವನ್ಸ್ಪೃಶಂಜಿಘ್ರನ್ನಶ್ನನ್ಗಚ್ಛನ್ಸ್ವಪಞ್ಶ್ವಸನ್ ‖ 8 ‖
ಪ್ರಲಪನ್ವಿಸೃಜನ್ಗೃಹ್ಣನ್ನುನ್ಮಿಷನ್ನಿಮಿಷನ್ನಪಿ ❘
ಇಂದ್ರಿಯಾಣೀಂದ್ರಿಯಾರ್ಥೇಷು ವರ್ತಂತ ಇತಿ ಧಾರಯನ್ ‖ 9 ‖
ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಾಧಾಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರೋತಿ ಯಃ ❘
ಲಿಪ್ಯತೇ ನ ಸ ಪಾಪೇನ ಪದ್ಮಪತ್ರಮಿವಾಂಭಸಾ ‖ 10 ‖
ಕಾಯೇನ ಮನಸಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಕೇವಲೈರಿಂದ್ರಿಯೈರಪಿ ❘
ಯೋಗಿನಃ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಂತಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾತ್ಮಶುದ್ಧಯೇ ‖ 11 ‖
ಯುಕ್ತಃ ಕರ್ಮಫಲಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಶಾಂತಿಮಾಪ್ನೋತಿ ನೈಷ್ಠಿಕೀಮ್ ❘
ಅಯುಕ್ತಃ ಕಾಮಕಾರೇಣ ಫಲೇ ಸಕ್ತೋ ನಿಬಧ್ಯತೇ ‖ 12 ‖
ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಮನಸಾ ಸಂನ್ಯಸ್ಯಾಸ್ತೇ ಸುಖಂ ವಶೀ ❘
ನವದ್ವಾರೇ ಪುರೇ ದೇಹೀ ನೈವ ಕುರ್ವನ್ನ ಕಾರಯನ್ ‖ 13 ‖
ನ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ನ ಕರ್ಮಾಣಿ ಲೋಕಸ್ಯ ಸೃಜತಿ ಪ್ರಭುಃ ❘
ನ ಕರ್ಮಫಲಸಂಯೋಗಂ ಸ್ವಭಾವಸ್ತು ಪ್ರವರ್ತತೇ ‖ 14 ‖
ನಾದತ್ತೇ ಕಸ್ಯಚಿತ್ಪಾಪಂ ನ ಚೈವ ಸುಕೃತಂ ವಿಭುಃ ❘
ಅಜ್ಞಾನೇನಾವೃತಂ ಜ್ಞಾನಂ ತೇನ ಮುಹ್ಯಂತಿ ಜಂತವಃ ‖ 15 ‖
ಜ್ಞಾನೇನ ತು ತದಜ್ಞಾನಂ ಯೇಷಾಂ ನಾಶಿತಮಾತ್ಮನಃ ❘
ತೇಷಾಮಾದಿತ್ಯವಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ತತ್ಪರಮ್ ‖ 16 ‖
ತದ್ಬುದ್ಧಯಸ್ತದಾತ್ಮಾನಸ್ತನ್ನಿಷ್ಠಾಸ್ತತ್ಪರಾಯಣಾಃ ❘
ಗಚ್ಛಂತ್ಯಪುನರಾವೃತ್ತಿಂ ಜ್ಞಾನನಿರ್ಧೂತಕಲ್ಮಷಾಃ ‖ 17 ‖
ವಿದ್ಯಾವಿನಯಸಂಪನ್ನೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಗವಿ ಹಸ್ತಿನಿ ❘
ಶುನಿ ಚೈವ ಶ್ವಪಾಕೇ ಚ ಪಂಡಿತಾಃ ಸಮದರ್ಶಿನಃ ‖ 18 ‖
ಇಹೈವ ತೈರ್ಜಿತಃ ಸರ್ಗೋ ಯೇಷಾಂ ಸಾಮ್ಯೇ ಸ್ಥಿತಂ ಮನಃ ❘
ನಿರ್ದೋಷಂ ಹಿ ಸಮಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ತೇ ಸ್ಥಿತಾಃ ‖ 19 ‖
ನ ಪ್ರಹೃಷ್ಯೇತ್ಪ್ರಿಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನೋದ್ವಿಜೇತ್ಪ್ರಾಪ್ಯ ಚಾಪ್ರಿಯಮ್ ❘
ಸ್ಥಿರಬುದ್ಧಿರಸಂಮೂಢೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಥಿತಃ ‖ 20 ‖
ಬಾಹ್ಯಸ್ಪರ್ಶೇಷ್ವಸಕ್ತಾತ್ಮಾ ವಿಂದತ್ಯಾತ್ಮನಿ ಯತ್ಸುಖಮ್ ❘
ಸ ಬ್ರಹ್ಮಯೋಗಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸುಖಮಕ್ಷಯಮಶ್ನುತೇ ‖ 21 ‖
ಯೇ ಹಿ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಜಾ ಭೋಗಾ ದುಃಖಯೋನಯ ಏವ ತೇ ❘
ಆದ್ಯಂತವಂತಃ ಕೌಂತೇಯ ನ ತೇಷು ರಮತೇ ಬುಧಃ ‖ 22 ‖
ಶಕ್ನೋತೀಹೈವ ಯಃ ಸೋಢುಂ ಪ್ರಾಕ್ಶರೀರವಿಮೋಕ್ಷಣಾತ್ ❘
ಕಾಮಕ್ರೋಧೋದ್ಭವಂ ವೇಗಂ ಸ ಯುಕ್ತಃ ಸ ಸುಖೀ ನರಃ ‖ 23 ‖
ಯೋಽಂತಃಸುಖೋಽಂತರಾರಾಮಸ್ತಥಾಂತರ್ಜ್ಯೋತಿರೇವ ಯಃ ❘
ಸ ಯೋಗೀ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೋಽಧಿಗಚ್ಛತಿ ‖ 24 ‖
ಲಭಂತೇ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಮೃಷಯಃ ಕ್ಷೀಣಕಲ್ಮಷಾಃ ❘
ಛಿನ್ನದ್ವೈಧಾ ಯತಾತ್ಮಾನಃ ಸರ್ವಭೂತಹಿತೇ ರತಾಃ ‖ 25 ‖
ಕಾಮಕ್ರೋಧವಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ಯತೀನಾಂ ಯತಚೇತಸಾಮ್ ❘
ಅಭಿತೋ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಂ ವರ್ತತೇ ವಿದಿತಾತ್ಮನಾಮ್ ‖ 26 ‖
ಸ್ಪರ್ಶಾನ್ಕೃತ್ವಾ ಬಹಿರ್ಬಾಹ್ಯಾಂಶ್ಚಕ್ಷುಶ್ಚೈವಾಂತರೇ ಭ್ರುವೋಃ ❘
ಪ್ರಾಣಾಪಾನೌ ಸಮೌ ಕೃತ್ವಾ ನಾಸಾಭ್ಯಂತರಚಾರಿಣೌ ‖ 27 ‖
ಯತೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿರ್ಮುನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪರಾಯಣಃ ❘
ವಿಗತೇಚ್ಛಾಭಯಕ್ರೋಧೋ ಯಃ ಸದಾ ಮುಕ್ತ ಏವ ಸಃ ‖ 28 ‖
ಭೋಕ್ತಾರಂ ಯಜ್ಞತಪಸಾಂ ಸರ್ವಲೋಕಮಹೇಶ್ವರಮ್ ❘
ಸುಹೃದಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮಾಂ ಶಾಂತಿಮೃಚ್ಛತಿ ‖ 29 ‖
ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗೋ ನಾಮ ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ‖5 ‖
ശ്രീമദ് ഭഗവദ് ഗീത പംചമോഽധ്യായഃ
അഥ പംചമോഽധ്യായഃ ❘
അര്ജുന ഉവാച ❘
സംന്യാസം കര്മണാം കൃഷ്ണ പുനര്യോഗം ച ശംസസി ❘
യച്ഛ്രേയ ഏതയോരേകം തന്മേ ബ്രൂഹി സുനിശ്ചിതമ് ‖ 1 ‖
ശ്രീഭഗവാനുവാച ❘
സംന്യാസഃ കര്മയോഗശ്ച നിഃശ്രേയസകരാവുഭൌ ❘
തയോസ്തു കര്മസംന്യാസാത്കര്മയോഗോ വിശിഷ്യതേ ‖ 2 ‖
ജ്ഞേയഃ സ നിത്യസംന്യാസീ യോ ന ദ്വേഷ്ടി ന കാംക്ഷതി ❘
നിര്ദ്വംദ്വോ ഹി മഹാബാഹോ സുഖം ബംധാത്പ്രമുച്യതേ ‖ 3 ‖
സാംഖ്യയോഗൌ പൃഥഗ്ബാലാഃ പ്രവദംതി ന പംഡിതാഃ ❘
ഏകമപ്യാസ്ഥിതഃ സമ്യഗുഭയോര്വിംദതേ ഫലമ് ‖ 4 ‖
യത്സാംഖ്യൈഃ പ്രാപ്യതേ സ്ഥാനം തദ്യോഗൈരപി ഗമ്യതേ ❘
ഏകം സാംഖ്യം ച യോഗം ച യഃ പശ്യതി സ പശ്യതി ‖ 5 ‖
സംന്യാസസ്തു മഹാബാഹോ ദുഃഖമാപ്തുമയോഗതഃ ❘
യോഗയുക്തോ മുനിര്ബ്രഹ്മ നചിരേണാധിഗച്ഛതി ‖ 6 ‖
യോഗയുക്തോ വിശുദ്ധാത്മാ വിജിതാത്മാ ജിതേംദ്രിയഃ ❘
സര്വഭൂതാത്മഭൂതാത്മാ കുര്വന്നപി ന ലിപ്യതേ ‖ 7 ‖
നൈവ കിംചിത്കരോമീതി യുക്തോ മന്യേത തത്ത്വവിത് ❘
പശ്യഞ്ശൃണ്വന്സ്പൃശംജിഘ്രന്നശ്നന്ഗച്ഛന്സ്വപഞ്ശ്വസന് ‖ 8 ‖
പ്രലപന്വിസൃജന്ഗൃഹ്ണന്നുന്മിഷന്നിമിഷന്നപി ❘
ഇംദ്രിയാണീംദ്രിയാര്ഥേഷു വര്തംത ഇതി ധാരയന് ‖ 9 ‖
ബ്രഹ്മണ്യാധായ കര്മാണി സംഗം ത്യക്ത്വാ കരോതി യഃ ❘
ലിപ്യതേ ന സ പാപേന പദ്മപത്രമിവാംഭസാ ‖ 10 ‖
കായേന മനസാ ബുദ്ധ്യാ കേവലൈരിംദ്രിയൈരപി ❘
യോഗിനഃ കര്മ കുര്വംതി സംഗം ത്യക്ത്വാത്മശുദ്ധയേ ‖ 11 ‖
യുക്തഃ കര്മഫലം ത്യക്ത്വാ ശാംതിമാപ്നോതി നൈഷ്ഠികീമ് ❘
അയുക്തഃ കാമകാരേണ ഫലേ സക്തോ നിബധ്യതേ ‖ 12 ‖
സര്വകര്മാണി മനസാ സംന്യസ്യാസ്തേ സുഖം വശീ ❘
നവദ്വാരേ പുരേ ദേഹീ നൈവ കുര്വന്ന കാരയന് ‖ 13 ‖
ന കര്തൃത്വം ന കര്മാണി ലോകസ്യ സൃജതി പ്രഭുഃ ❘
ന കര്മഫലസംയോഗം സ്വഭാവസ്തു പ്രവര്തതേ ‖ 14 ‖
നാദത്തേ കസ്യചിത്പാപം ന ചൈവ സുകൃതം വിഭുഃ ❘
അജ്ഞാനേനാവൃതം ജ്ഞാനം തേന മുഹ്യംതി ജംതവഃ ‖ 15 ‖
ജ്ഞാനേന തു തദജ്ഞാനം യേഷാം നാശിതമാത്മനഃ ❘
തേഷാമാദിത്യവജ്ജ്ഞാനം പ്രകാശയതി തത്പരമ് ‖ 16 ‖
തദ്ബുദ്ധയസ്തദാത്മാനസ്തന്നിഷ്ഠാസ്തത്പരായണാഃ ❘
ഗച്ഛംത്യപുനരാവൃത്തിം ജ്ഞാനനിര്ധൂതകല്മഷാഃ ‖ 17 ‖
വിദ്യാവിനയസംപന്നേ ബ്രാഹ്മണേ ഗവി ഹസ്തിനി ❘
ശുനി ചൈവ ശ്വപാകേ ച പംഡിതാഃ സമദര്ശിനഃ ‖ 18 ‖
ഇഹൈവ തൈര്ജിതഃ സര്ഗോ യേഷാം സാമ്യേ സ്ഥിതം മനഃ ❘
നിര്ദോഷം ഹി സമം ബ്രഹ്മ തസ്മാദ്ബ്രഹ്മണി തേ സ്ഥിതാഃ ‖ 19 ‖
ന പ്രഹൃഷ്യേത്പ്രിയം പ്രാപ്യ നോദ്വിജേത്പ്രാപ്യ ചാപ്രിയമ് ❘
സ്ഥിരബുദ്ധിരസംമൂഢോ ബ്രഹ്മവിദ്ബ്രഹ്മണി സ്ഥിതഃ ‖ 20 ‖
ബാഹ്യസ്പര്ശേഷ്വസക്താത്മാ വിംദത്യാത്മനി യത്സുഖമ് ❘
സ ബ്രഹ്മയോഗയുക്താത്മാ സുഖമക്ഷയമശ്നുതേ ‖ 21 ‖
യേ ഹി സംസ്പര്ശജാ ഭോഗാ ദുഃഖയോനയ ഏവ തേ ❘
ആദ്യംതവംതഃ കൌംതേയ ന തേഷു രമതേ ബുധഃ ‖ 22 ‖
ശക്നോതീഹൈവ യഃ സോഢും പ്രാക്ശരീരവിമോക്ഷണാത് ❘
കാമക്രോധോദ്ഭവം വേഗം സ യുക്തഃ സ സുഖീ നരഃ ‖ 23 ‖
യോഽംതഃസുഖോഽംതരാരാമസ്തഥാംതര്ജ്യോതിരേവ യഃ ❘
സ യോഗീ ബ്രഹ്മനിര്വാണം ബ്രഹ്മഭൂതോഽധിഗച്ഛതി ‖ 24 ‖
ലഭംതേ ബ്രഹ്മനിര്വാണമൃഷയഃ ക്ഷീണകല്മഷാഃ ❘
ഛിന്നദ്വൈധാ യതാത്മാനഃ സര്വഭൂതഹിതേ രതാഃ ‖ 25 ‖
കാമക്രോധവിയുക്താനാം യതീനാം യതചേതസാമ് ❘
അഭിതോ ബ്രഹ്മനിര്വാണം വര്തതേ വിദിതാത്മനാമ് ‖ 26 ‖
സ്പര്ശാന്കൃത്വാ ബഹിര്ബാഹ്യാംശ്ചക്ഷുശ്ചൈവാംതരേ ഭ്രുവോഃ ❘
പ്രാണാപാനൌ സമൌ കൃത്വാ നാസാഭ്യംതരചാരിണൌ ‖ 27 ‖
യതേംദ്രിയമനോബുദ്ധിര്മുനിര്മോക്ഷപരായണഃ ❘
വിഗതേച്ഛാഭയക്രോധോ യഃ സദാ മുക്ത ഏവ സഃ ‖ 28 ‖
ഭോക്താരം യജ്ഞതപസാം സര്വലോകമഹേശ്വരമ് ❘
സുഹൃദം സര്വഭൂതാനാം ജ്ഞാത്വാ മാം ശാംതിമൃച്ഛതി ‖ 29 ‖
ഓം തത്സദിതി ശ്രീമദ്ഭഗവദ്ഗീതാസൂപനിഷത്സു ബ്രഹ്മവിദ്യായാം യോഗശാസ്ത്രേ ശ്രീകൃഷ്ണാര്ജുനസംവാദേ
കര്മസംന്യാസയോഗോ നാമ പംചമോഽധ്യായഃ ‖5 ‖
ଶ୍ରୀମଦ୍ ଭଗଵଦ୍ ଗୀତ ପଂଚମୋଽଧ୍ଯାଯଃ
ଅଥ ପଂଚମୋଽଧ୍ଯାଯଃ ❘
ଅର୍ଜୁନ ଉଵାଚ ❘
ସଂନ୍ଯାସଂ କର୍ମଣାଂ କୃଷ୍ଣ ପୁନର୍ଯୋଗଂ ଚ ଶଂସସି ❘
ଯଚ୍ଛ୍ରେଯ ଏତଯୋରେକଂ ତନ୍ମେ ବ୍ରୂହି ସୁନିଶ୍ଚିତମ୍ ‖ 1 ‖
ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ❘
ସଂନ୍ଯାସଃ କର୍ମଯୋଗଶ୍ଚ ନିଃଶ୍ରେଯସକରାଵୁଭୌ ❘
ତଯୋସ୍ତୁ କର୍ମସଂନ୍ଯାସାତ୍କର୍ମଯୋଗୋ ଵିଶିଷ୍ଯତେ ‖ 2 ‖
ଜ୍ଞେଯଃ ସ ନିତ୍ଯସଂନ୍ଯାସୀ ଯୋ ନ ଦ୍ଵେଷ୍ଟି ନ କାଂକ୍ଷତି ❘
ନିର୍ଦ୍ଵଂଦ୍ଵୋ ହି ମହାବାହୋ ସୁଖଂ ବଂଧାତ୍ପ୍ରମୁଚ୍ଯତେ ‖ 3 ‖
ସାଂଖ୍ଯଯୋଗୌ ପୃଥଗ୍ବାଲାଃ ପ୍ରଵଦଂତି ନ ପଂଡିତାଃ ❘
ଏକମପ୍ଯାସ୍ଥିତଃ ସମ୍ଯଗୁଭଯୋର୍ଵିଂଦତେ ଫଲମ୍ ‖ 4 ‖
ଯତ୍ସାଂଖ୍ଯୈଃ ପ୍ରାପ୍ଯତେ ସ୍ଥାନଂ ତଦ୍ଯୋଗୈରପି ଗମ୍ଯତେ ❘
ଏକଂ ସାଂଖ୍ଯଂ ଚ ଯୋଗଂ ଚ ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସ ପଶ୍ଯତି ‖ 5 ‖
ସଂନ୍ଯାସସ୍ତୁ ମହାବାହୋ ଦୁଃଖମାପ୍ତୁମଯୋଗତଃ ❘
ଯୋଗଯୁକ୍ତୋ ମୁନିର୍ବ୍ରହ୍ମ ନଚିରେଣାଧିଗଚ୍ଛତି ‖ 6 ‖
ଯୋଗଯୁକ୍ତୋ ଵିଶୁଦ୍ଧାତ୍ମା ଵିଜିତାତ୍ମା ଜିତେଂଦ୍ରିଯଃ ❘
ସର୍ଵଭୂତାତ୍ମଭୂତାତ୍ମା କୁର୍ଵନ୍ନପି ନ ଲିପ୍ଯତେ ‖ 7 ‖
ନୈଵ କିଂଚିତ୍କରୋମୀତି ଯୁକ୍ତୋ ମନ୍ଯେତ ତତ୍ତ୍ଵଵିତ୍ ❘
ପଶ୍ଯଞ୍ଶୃଣ୍ଵନ୍ସ୍ପୃଶଂଜିଘ୍ରନ୍ନଶ୍ନନ୍ଗଚ୍ଛନ୍ସ୍ଵପଞ୍ଶ୍ଵସନ୍ ‖ 8 ‖
ପ୍ରଲପନ୍ଵିସୃଜନ୍ଗୃହ୍ଣନ୍ନୁନ୍ମିଷନ୍ନିମିଷନ୍ନପି ❘
ଇଂଦ୍ରିଯାଣୀଂଦ୍ରିଯାର୍ଥେଷୁ ଵର୍ତଂତ ଇତି ଧାରଯନ୍ ‖ 9 ‖
ବ୍ରହ୍ମଣ୍ଯାଧାଯ କର୍ମାଣି ସଂଗଂ ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵା କରୋତି ଯଃ ❘
ଲିପ୍ଯତେ ନ ସ ପାପେନ ପଦ୍ମପତ୍ରମିଵାଂଭସା ‖ 10 ‖
କାଯେନ ମନସା ବୁଦ୍ଧ୍ଯା କେଵଲୈରିଂଦ୍ରିଯୈରପି ❘
ଯୋଗିନଃ କର୍ମ କୁର୍ଵଂତି ସଂଗଂ ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵାତ୍ମଶୁଦ୍ଧଯେ ‖ 11 ‖
ଯୁକ୍ତଃ କର୍ମଫଲଂ ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵା ଶାଂତିମାପ୍ନୋତି ନୈଷ୍ଠିକୀମ୍ ❘
ଅଯୁକ୍ତଃ କାମକାରେଣ ଫଲେ ସକ୍ତୋ ନିବଧ୍ଯତେ ‖ 12 ‖
ସର୍ଵକର୍ମାଣି ମନସା ସଂନ୍ଯସ୍ଯାସ୍ତେ ସୁଖଂ ଵଶୀ ❘
ନଵଦ୍ଵାରେ ପୁରେ ଦେହୀ ନୈଵ କୁର୍ଵନ୍ନ କାରଯନ୍ ‖ 13 ‖
ନ କର୍ତୃତ୍ଵଂ ନ କର୍ମାଣି ଲୋକସ୍ଯ ସୃଜତି ପ୍ରଭୁଃ ❘
ନ କର୍ମଫଲସଂଯୋଗଂ ସ୍ଵଭାଵସ୍ତୁ ପ୍ରଵର୍ତତେ ‖ 14 ‖
ନାଦତ୍ତେ କସ୍ଯଚିତ୍ପାପଂ ନ ଚୈଵ ସୁକୃତଂ ଵିଭୁଃ ❘
ଅଜ୍ଞାନେନାଵୃତଂ ଜ୍ଞାନଂ ତେନ ମୁହ୍ଯଂତି ଜଂତଵଃ ‖ 15 ‖
ଜ୍ଞାନେନ ତୁ ତଦଜ୍ଞାନଂ ଯେଷାଂ ନାଶିତମାତ୍ମନଃ ❘
ତେଷାମାଦିତ୍ଯଵଜ୍ଜ୍ଞାନଂ ପ୍ରକାଶଯତି ତତ୍ପରମ୍ ‖ 16 ‖
ତଦ୍ବୁଦ୍ଧଯସ୍ତଦାତ୍ମାନସ୍ତନ୍ନିଷ୍ଠାସ୍ତତ୍ପରାଯଣାଃ ❘
ଗଚ୍ଛଂତ୍ଯପୁନରାଵୃତ୍ତିଂ ଜ୍ଞାନନିର୍ଧୂତକଲ୍ମଷାଃ ‖ 17 ‖
ଵିଦ୍ଯାଵିନଯସଂପନ୍ନେ ବ୍ରାହ୍ମଣେ ଗଵି ହସ୍ତିନି ❘
ଶୁନି ଚୈଵ ଶ୍ଵପାକେ ଚ ପଂଡିତାଃ ସମଦର୍ଶିନଃ ‖ 18 ‖
ଇହୈଵ ତୈର୍ଜିତଃ ସର୍ଗୋ ଯେଷାଂ ସାମ୍ଯେ ସ୍ଥିତଂ ମନଃ ❘
ନିର୍ଦୋଷଂ ହି ସମଂ ବ୍ରହ୍ମ ତସ୍ମାଦ୍ବ୍ରହ୍ମଣି ତେ ସ୍ଥିତାଃ ‖ 19 ‖
ନ ପ୍ରହୃଷ୍ଯେତ୍ପ୍ରିଯଂ ପ୍ରାପ୍ଯ ନୋଦ୍ଵିଜେତ୍ପ୍ରାପ୍ଯ ଚାପ୍ରିଯମ୍ ❘
ସ୍ଥିରବୁଦ୍ଧିରସଂମୂଢୋ ବ୍ରହ୍ମଵିଦ୍ବ୍ରହ୍ମଣି ସ୍ଥିତଃ ‖ 20 ‖
ବାହ୍ଯସ୍ପର୍ଶେଷ୍ଵସକ୍ତାତ୍ମା ଵିଂଦତ୍ଯାତ୍ମନି ଯତ୍ସୁଖମ୍ ❘
ସ ବ୍ରହ୍ମଯୋଗଯୁକ୍ତାତ୍ମା ସୁଖମକ୍ଷଯମଶ୍ନୁତେ ‖ 21 ‖
ଯେ ହି ସଂସ୍ପର୍ଶଜା ଭୋଗା ଦୁଃଖଯୋନଯ ଏଵ ତେ ❘
ଆଦ୍ଯଂତଵଂତଃ କୌଂତେଯ ନ ତେଷୁ ରମତେ ବୁଧଃ ‖ 22 ‖
ଶକ୍ନୋତୀହୈଵ ଯଃ ସୋଢୁଂ ପ୍ରାକ୍ଶରୀରଵିମୋକ୍ଷଣାତ୍ ❘
କାମକ୍ରୋଧୋଦ୍ଭଵଂ ଵେଗଂ ସ ଯୁକ୍ତଃ ସ ସୁଖୀ ନରଃ ‖ 23 ‖
ଯୋଽଂତଃସୁଖୋଽଂତରାରାମସ୍ତଥାଂତର୍ଜ୍ଯୋତିରେଵ ଯଃ ❘
ସ ଯୋଗୀ ବ୍ରହ୍ମନିର୍ଵାଣଂ ବ୍ରହ୍ମଭୂତୋଽଧିଗଚ୍ଛତି ‖ 24 ‖
ଲଭଂତେ ବ୍ରହ୍ମନିର୍ଵାଣମୃଷଯଃ କ୍ଷୀଣକଲ୍ମଷାଃ ❘
ଛିନ୍ନଦ୍ଵୈଧା ଯତାତ୍ମାନଃ ସର୍ଵଭୂତହିତେ ରତାଃ ‖ 25 ‖
କାମକ୍ରୋଧଵିଯୁକ୍ତାନାଂ ଯତୀନାଂ ଯତଚେତସାମ୍ ❘
ଅଭିତୋ ବ୍ରହ୍ମନିର୍ଵାଣଂ ଵର୍ତତେ ଵିଦିତାତ୍ମନାମ୍ ‖ 26 ‖
ସ୍ପର୍ଶାନ୍କୃତ୍ଵା ବହିର୍ବାହ୍ଯାଂଶ୍ଚକ୍ଷୁଶ୍ଚୈଵାଂତରେ ଭ୍ରୁଵୋଃ ❘
ପ୍ରାଣାପାନୌ ସମୌ କୃତ୍ଵା ନାସାଭ୍ଯଂତରଚାରିଣୌ ‖ 27 ‖
ଯତେଂଦ୍ରିଯମନୋବୁଦ୍ଧିର୍ମୁନିର୍ମୋକ୍ଷପରାଯଣଃ ❘
ଵିଗତେଚ୍ଛାଭଯକ୍ରୋଧୋ ଯଃ ସଦା ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ ‖ 28 ‖
ଭୋକ୍ତାରଂ ଯଜ୍ଞତପସାଂ ସର୍ଵଲୋକମହେଶ୍ଵରମ୍ ❘
ସୁହୃଦଂ ସର୍ଵଭୂତାନାଂ ଜ୍ଞାତ୍ଵା ମାଂ ଶାଂତିମୃଚ୍ଛତି ‖ 29 ‖
ଓଂ ତତ୍ସଦିତି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵଦ୍ଗୀତାସୂପନିଷତ୍ସୁ ବ୍ରହ୍ମଵିଦ୍ଯାଯାଂ ଯୋଗଶାସ୍ତ୍ରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣାର୍ଜୁନସଂଵାଦେ
କର୍ମସଂନ୍ଯାସଯୋଗୋ ନାମ ପଂଚମୋଽଧ୍ଯାଯଃ ‖5 ‖
ಶ್ರೀಮದ್ ಭಗವದ್ ಗೀತ ಪಞ್ಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ಅಥ ಪಞ್ಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ❘
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ❘
ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಕೃಷ್ಣ ಪುನರ್ಯೋಗಂ ಚ ಶಂಸಸಿ ❘
ಯಚ್ಛ್ರೇಯ ಏತಯೋರೇಕಂ ತನ್ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸುನಿಶ್ಚಿತಮ್ ‖ 1 ‖
ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ❘
ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಕರ್ಮಯೋಗಶ್ಚ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಕರಾವುಭೌ ❘
ತಯೋಸ್ತು ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ಕರ್ಮಯೋಗೋ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ‖ 2 ‖
ಜ್ಞೇಯಃ ಸ ನಿತ್ಯಸಂನ್ಯಾಸೀ ಯೋ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ನ ಕಾಙ್ಕ್ಷತಿ ❘
ನಿರ್ದ್ವನ್ದ್ವೋ ಹಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ಸುಖಂ ಬನ್ಧಾತ್ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ‖ 3 ‖
ಸಾಙ್ಖ್ಯಯೋಗೌ ಪೃಥಗ್ಬಾಲಾಃ ಪ್ರವದನ್ತಿ ನ ಪಣ್ಡಿತಾಃ ❘
ಏಕಮಪ್ಯಾಸ್ಥಿತಃ ಸಮ್ಯಗುಭಯೋರ್ವಿನ್ದತೇ ಫಲಮ್ ‖ 4 ‖
ಯತ್ಸಾಙ್ಖ್ಯೈಃ ಪ್ರಾಪ್ಯತೇ ಸ್ಥಾನಂ ತದ್ಯೋಗೈರಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ❘
ಏಕಂ ಸಾಙ್ಖ್ಯಂ ಚ ಯೋಗಂ ಚ ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ಸ ಪಶ್ಯತಿ ‖ 5 ‖
ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ತು ಮಹಾಬಾಹೋ ದುಃಖಮಾಪ್ತುಮಯೋಗತಃ ❘
ಯೋಗಯುಕ್ತೋ ಮುನಿರ್ಬ್ರಹ್ಮ ನಚಿರೇಣಾಧಿಗಚ್ಛತಿ ‖ 6 ‖
ಯೋಗಯುಕ್ತೋ ವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ವಿಜಿತಾತ್ಮಾ ಜಿತೇನ್ದ್ರಿಯಃ ❘
ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮಭೂತಾತ್ಮಾ ಕುರ್ವನ್ನಪಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ‖ 7 ‖
ನೈವ ಕಿಞ್ಚಿತ್ಕರೋಮೀತಿ ಯುಕ್ತೋ ಮನ್ಯೇತ ತತ್ತ್ವವಿತ್ ❘
ಪಶ್ಯಞ್ಶೃಣ್ವನ್ಸ್ಪೃಶಞ್ಜಿಘ್ರನ್ನಶ್ನನ್ಗಚ್ಛನ್ಸ್ವಪಞ್ಶ್ವಸನ್ ‖ 8 ‖
ಪ್ರಲಪನ್ವಿಸೃಜನ್ಗೃಹ್ಣನ್ನುನ್ಮಿಷನ್ನಿಮಿಷನ್ನಪಿ ❘
ಇನ್ದ್ರಿಯಾಣೀನ್ದ್ರಿಯಾರ್ಥೇಷು ವರ್ತನ್ತ ಇತಿ ಧಾರಯನ್ ‖ 9 ‖
ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಾಧಾಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಙ್ಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರೋತಿ ಯಃ ❘
ಲಿಪ್ಯತೇ ನ ಸ ಪಾಪೇನ ಪದ್ಮಪತ್ರಮಿವಾಮ್ಭಸಾ ‖ 10 ‖
ಕಾಯೇನ ಮನಸಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಕೇವಲೈರಿನ್ದ್ರಿಯೈರಪಿ ❘
ಯೋಗಿನಃ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವನ್ತಿ ಸಙ್ಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾತ್ಮಶುದ್ಧಯೇ ‖ 11 ‖
ಯುಕ್ತಃ ಕರ್ಮಫಲಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಶಾನ್ತಿಮಾಪ್ನೋತಿ ನೈಷ್ಠಿಕೀಮ್ ❘
ಅಯುಕ್ತಃ ಕಾಮಕಾರೇಣ ಫಲೇ ಸಕ್ತೋ ನಿಬಧ್ಯತೇ ‖ 12 ‖
ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಮನಸಾ ಸಂನ್ಯಸ್ಯಾಸ್ತೇ ಸುಖಂ ವಶೀ ❘
ನವದ್ವಾರೇ ಪುರೇ ದೇಹೀ ನೈವ ಕುರ್ವನ್ನ ಕಾರಯನ್ ‖ 13 ‖
ನ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ನ ಕರ್ಮಾಣಿ ಲೋಕಸ್ಯ ಸೃಜತಿ ಪ್ರಭುಃ ❘
ನ ಕರ್ಮಫಲಸಂಯೋಗಂ ಸ್ವಭಾವಸ್ತು ಪ್ರವರ್ತತೇ ‖ 14 ‖
ನಾದತ್ತೇ ಕಸ್ಯಚಿತ್ಪಾಪಂ ನ ಚೈವ ಸುಕೃತಂ ವಿಭುಃ ❘
ಅಜ್ಞಾನೇನಾವೃತಂ ಜ್ಞಾನಂ ತೇನ ಮುಹ್ಯನ್ತಿ ಜನ್ತವಃ ‖ 15 ‖
ಜ್ಞಾನೇನ ತು ತದಜ್ಞಾನಂ ಯೇಷಾಂ ನಾಶಿತಮಾತ್ಮನಃ ❘
ತೇಷಾಮಾದಿತ್ಯವಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ತತ್ಪರಮ್ ‖ 16 ‖
ತದ್ಬುದ್ಧಯಸ್ತದಾತ್ಮಾನಸ್ತನ್ನಿಷ್ಠಾಸ್ತತ್ಪರಾಯಣಾಃ ❘
ಗಚ್ಛನ್ತ್ಯಪುನರಾವೃತ್ತಿಂ ಜ್ಞಾನನಿರ್ಧೂತಕಲ್ಮಷಾಃ ‖ 17 ‖
ವಿದ್ಯಾವಿನಯಸಮ್ಪನ್ನೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಗವಿ ಹಸ್ತಿನಿ ❘
ಶುನಿ ಚೈವ ಶ್ವಪಾಕೇ ಚ ಪಣ್ಡಿತಾಃ ಸಮದರ್ಶಿನಃ ‖ 18 ‖
ಇಹೈವ ತೈರ್ಜಿತಃ ಸರ್ಗೋ ಯೇಷಾಂ ಸಾಮ್ಯೇ ಸ್ಥಿತಂ ಮನಃ ❘
ನಿರ್ದೋಷಂ ಹಿ ಸಮಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ತೇ ಸ್ಥಿತಾಃ ‖ 19 ‖
ನ ಪ್ರಹೃಷ್ಯೇತ್ಪ್ರಿಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನೋದ್ವಿಜೇತ್ಪ್ರಾಪ್ಯ ಚಾಪ್ರಿಯಮ್ ❘
ಸ್ಥಿರಬುದ್ಧಿರಸಂಮೂಢೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಥಿತಃ ‖ 20 ‖
ಬಾಹ್ಯಸ್ಪರ್ಶೇಷ್ವಸಕ್ತಾತ್ಮಾ ವಿನ್ದತ್ಯಾತ್ಮನಿ ಯತ್ಸುಖಮ್ ❘
ಸ ಬ್ರಹ್ಮಯೋಗಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸುಖಮಕ್ಷಯಮಶ್ನುತೇ ‖ 21 ‖
ಯೇ ಹಿ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಜಾ ಭೋಗಾ ದುಃಖಯೋನಯ ಏವ ತೇ ❘
ಆದ್ಯನ್ತವನ್ತಃ ಕೌನ್ತೇಯ ನ ತೇಷು ರಮತೇ ಬುಧಃ ‖ 22 ‖
ಶಕ್ನೋತೀಹೈವ ಯಃ ಸೋಢುಂ ಪ್ರಾಕ್ಶರೀರವಿಮೋಕ್ಷಣಾತ್ ❘
ಕಾಮಕ್ರೋಧೋದ್ಭವಂ ವೇಗಂ ಸ ಯುಕ್ತಃ ಸ ಸುಖೀ ನರಃ ‖ 23 ‖
ಯೋಽನ್ತಃಸುಖೋಽನ್ತರಾರಾಮಸ್ತಥಾನ್ತರ್ಜ್ಯೋತಿರೇವ ಯಃ ❘
ಸ ಯೋಗೀ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೋಽಧಿಗಚ್ಛತಿ ‖ 24 ‖
ಲಭನ್ತೇ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಮೃಷಯಃ ಕ್ಷೀಣಕಲ್ಮಷಾಃ ❘
ಛಿನ್ನದ್ವೈಧಾ ಯತಾತ್ಮಾನಃ ಸರ್ವಭೂತಹಿತೇ ರತಾಃ ‖ 25 ‖
ಕಾಮಕ್ರೋಧವಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ಯತೀನಾಂ ಯತಚೇತಸಾಮ್ ❘
ಅಭಿತೋ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಂ ವರ್ತತೇ ವಿದಿತಾತ್ಮನಾಮ್ ‖ 26 ‖
ಸ್ಪರ್ಶಾನ್ಕೃತ್ವಾ ಬಹಿರ್ಬಾಹ್ಯಾಂಶ್ಚಕ್ಷುಶ್ಚೈವಾನ್ತರೇ ಭ್ರುವೋಃ ❘
ಪ್ರಾಣಾಪಾನೌ ಸಮೌ ಕೃತ್ವಾ ನಾಸಾಭ್ಯನ್ತರಚಾರಿಣೌ ‖ 27 ‖
ಯತೇನ್ದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿರ್ಮುನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪರಾಯಣಃ ❘
ವಿಗತೇಚ್ಛಾಭಯಕ್ರೋಧೋ ಯಃ ಸದಾ ಮುಕ್ತ ಏವ ಸಃ ‖ 28 ‖
ಭೋಕ್ತಾರಂ ಯಜ್ಞತಪಸಾಂ ಸರ್ವಲೋಕಮಹೇಶ್ವರಮ್ ❘
ಸುಹೃದಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮಾಂ ಶಾನ್ತಿಮೃಚ್ಛತಿ ‖ 29 ‖
ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗೋ ನಾಮ ಪಞ್ಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ‖5 ‖
శ్రీమద్ భగవద్ గీత పఞ్చమోఽధ్యాయః
అథ పఞ్చమోఽధ్యాయః ❘
అర్జున ఉవాచ ❘
సంన్యాసం కర్మణాం కృష్ణ పునర్యోగం చ శంససి ❘
యచ్ఛ్రేయ ఏతయోరేకం తన్మే బ్రూహి సునిశ్చితమ్ ‖ 1 ‖
శ్రీభగవానువాచ ❘
సంన్యాసః కర్మయోగశ్చ నిఃశ్రేయసకరావుభౌ ❘
తయోస్తు కర్మసంన్యాసాత్కర్మయోగో విశిష్యతే ‖ 2 ‖
జ్ఞేయః స నిత్యసంన్యాసీ యో న ద్వేష్టి న కాఙ్క్షతి ❘
నిర్ద్వన్ద్వో హి మహాబాహో సుఖం బన్ధాత్ప్రముచ్యతే ‖ 3 ‖
సాఙ్ఖ్యయోగౌ పృథగ్బాలాః ప్రవదన్తి న పణ్డితాః ❘
ఏకమప్యాస్థితః సమ్యగుభయోర్విన్దతే ఫలమ్ ‖ 4 ‖
యత్సాఙ్ఖ్యైః ప్రాప్యతే స్థానం తద్యోగైరపి గమ్యతే ❘
ఏకం సాఙ్ఖ్యం చ యోగం చ యః పశ్యతి స పశ్యతి ‖ 5 ‖
సంన్యాసస్తు మహాబాహో దుఃఖమాప్తుమయోగతః ❘
యోగయుక్తో మునిర్బ్రహ్మ నచిరేణాధిగచ్ఛతి ‖ 6 ‖
యోగయుక్తో విశుద్ధాత్మా విజితాత్మా జితేన్ద్రియః ❘
సర్వభూతాత్మభూతాత్మా కుర్వన్నపి న లిప్యతే ‖ 7 ‖
నైవ కిఞ్చిత్కరోమీతి యుక్తో మన్యేత తత్త్వవిత్ ❘
పశ్యఞ్శృణ్వన్స్పృశఞ్జిఘ్రన్నశ్నన్గచ్ఛన్స్వపఞ్శ్వసన్ ‖ 8 ‖
ప్రలపన్విసృజన్గృహ్ణన్నున్మిషన్నిమిషన్నపి ❘
ఇన్ద్రియాణీన్ద్రియార్థేషు వర్తన్త ఇతి ధారయన్ ‖ 9 ‖
బ్రహ్మణ్యాధాయ కర్మాణి సఙ్గం త్యక్త్వా కరోతి యః ❘
లిప్యతే న స పాపేన పద్మపత్రమివామ్భసా ‖ 10 ‖
కాయేన మనసా బుద్ధ్యా కేవలైరిన్ద్రియైరపి ❘
యోగినః కర్మ కుర్వన్తి సఙ్గం త్యక్త్వాత్మశుద్ధయే ‖ 11 ‖
యుక్తః కర్మఫలం త్యక్త్వా శాన్తిమాప్నోతి నైష్ఠికీమ్ ❘
అయుక్తః కామకారేణ ఫలే సక్తో నిబధ్యతే ‖ 12 ‖
సర్వకర్మాణి మనసా సంన్యస్యాస్తే సుఖం వశీ ❘
నవద్వారే పురే దేహీ నైవ కుర్వన్న కారయన్ ‖ 13 ‖
న కర్తృత్వం న కర్మాణి లోకస్య సృజతి ప్రభుః ❘
న కర్మఫలసంయోగం స్వభావస్తు ప్రవర్తతే ‖ 14 ‖
నాదత్తే కస్యచిత్పాపం న చైవ సుకృతం విభుః ❘
అజ్ఞానేనావృతం జ్ఞానం తేన ముహ్యన్తి జన్తవః ‖ 15 ‖
జ్ఞానేన తు తదజ్ఞానం యేషాం నాశితమాత్మనః ❘
తేషామాదిత్యవజ్జ్ఞానం ప్రకాశయతి తత్పరమ్ ‖ 16 ‖
తద్బుద్ధయస్తదాత్మానస్తన్నిష్ఠాస్తత్పరాయణాః ❘
గచ్ఛన్త్యపునరావృత్తిం జ్ఞాననిర్ధూతకల్మషాః ‖ 17 ‖
విద్యావినయసమ్పన్నే బ్రాహ్మణే గవి హస్తిని ❘
శుని చైవ శ్వపాకే చ పణ్డితాః సమదర్శినః ‖ 18 ‖
ఇహైవ తైర్జితః సర్గో యేషాం సామ్యే స్థితం మనః ❘
నిర్దోషం హి సమం బ్రహ్మ తస్మాద్బ్రహ్మణి తే స్థితాః ‖ 19 ‖
న ప్రహృష్యేత్ప్రియం ప్రాప్య నోద్విజేత్ప్రాప్య చాప్రియమ్ ❘
స్థిరబుద్ధిరసంమూఢో బ్రహ్మవిద్బ్రహ్మణి స్థితః ‖ 20 ‖
బాహ్యస్పర్శేష్వసక్తాత్మా విన్దత్యాత్మని యత్సుఖమ్ ❘
స బ్రహ్మయోగయుక్తాత్మా సుఖమక్షయమశ్నుతే ‖ 21 ‖
యే హి సంస్పర్శజా భోగా దుఃఖయోనయ ఏవ తే ❘
ఆద్యన్తవన్తః కౌన్తేయ న తేషు రమతే బుధః ‖ 22 ‖
శక్నోతీహైవ యః సోఢుం ప్రాక్శరీరవిమోక్షణాత్ ❘
కామక్రోధోద్భవం వేగం స యుక్తః స సుఖీ నరః ‖ 23 ‖
యోఽన్తఃసుఖోఽన్తరారామస్తథాన్తర్జ్యోతిరేవ యః ❘
స యోగీ బ్రహ్మనిర్వాణం బ్రహ్మభూతోఽధిగచ్ఛతి ‖ 24 ‖
లభన్తే బ్రహ్మనిర్వాణమృషయః క్షీణకల్మషాః ❘
ఛిన్నద్వైధా యతాత్మానః సర్వభూతహితే రతాః ‖ 25 ‖
కామక్రోధవియుక్తానాం యతీనాం యతచేతసామ్ ❘
అభితో బ్రహ్మనిర్వాణం వర్తతే విదితాత్మనామ్ ‖ 26 ‖
స్పర్శాన్కృత్వా బహిర్బాహ్యాంశ్చక్షుశ్చైవాన్తరే భ్రువోః ❘
ప్రాణాపానౌ సమౌ కృత్వా నాసాభ్యన్తరచారిణౌ ‖ 27 ‖
యతేన్ద్రియమనోబుద్ధిర్మునిర్మోక్షపరాయణః ❘
విగతేచ్ఛాభయక్రోధో యః సదా ముక్త ఏవ సః ‖ 28 ‖
భోక్తారం యజ్ఞతపసాం సర్వలోకమహేశ్వరమ్ ❘
సుహృదం సర్వభూతానాం జ్ఞాత్వా మాం శాన్తిమృచ్ఛతి ‖ 29 ‖
ఓం తత్సదితి శ్రీమద్భగవద్గీతాసూపనిషత్సు బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జునసంవాదే
కర్మసంన్యాసయోగో నామ పఞ్చమోఽధ్యాయః ‖5 ‖
ஶ்ரீமத்3 ப4க3வத்3 கீ3த பஂசமோத்4யாயஃ
அத2 பஂசமோத்4யாயஃ ❘
அர்ஜுந உவாச ❘
ஸம்ந்யாஸம் கர்மணாம் க்ருஷ்ண புநர்யோக3ம் ச ஶம்ஸஸி ❘
யச்ச்2ரேய ஏதயோரேகம் தந்மே ப்3ரூஹி ஸுநிஶ்சிதம் ‖ 1 ‖
ஶ்ரீப4க3வாநுவாச ❘
ஸம்ந்யாஸஃ கர்மயோக3ஶ்ச நிஃஶ்ரேயஸகராவுபௌ4 ❘
தயோஸ்து கர்மஸம்ந்யாஸாத்கர்மயோகோ3 விஶிஷ்யதே ‖ 2 ‖
ஜ்ஞேயஃ ஸ நித்யஸம்ந்யாஸீ யோ ந த்3வேஷ்டி ந காஂக்ஷதி ❘
நிர்த்3வந்த்3வோ ஹி மஹாபா3ஹோ ஸுக2ம் ப3ந்தா4த்ப்ரமுச்யதே ‖ 3 ‖
ஸாங்க்3யயோகௌ3 ப்ருத2க்3பா3லாஃ ப்ரவத3ந்தி ந பண்டி3தாஃ ❘
ஏகமப்யாஸ்தி2தஃ ஸம்யகு3ப4யோர்விந்த3தே ப2லம் ‖ 4 ‖
யத்ஸாங்க்3யைஃ ப்ராப்யதே ஸ்தா2நம் தத்3யோகை3ரபி க3ம்யதே ❘
ஏகம் ஸாங்க்3யம் ச யோக3ம் ச யஃ பஶ்யதி ஸ பஶ்யதி ‖ 5 ‖
ஸம்ந்யாஸஸ்து மஹாபா3ஹோ து3ஃக2மாப்துமயோக3தஃ ❘
யோக3யுக்தோ முநிர்ப்3ரஹ்ம நசிரேணாதி4க3ச்ச2தி ‖ 6 ‖
யோக3யுக்தோ விஶுத்3தா4த்மா விஜிதாத்மா ஜிதேந்த்3ரியஃ ❘
ஸர்வபூ4தாத்மபூ4தாத்மா குர்வந்நபி ந லிப்யதே ‖ 7 ‖
நைவ கிஂசித்கரோமீதி யுக்தோ மந்யேத தத்த்வவித் ❘
பஶ்யஞ்ஶ்ருண்வந்ஸ்ப்ருஶஂஜிக்4ரந்நஶ்நந்க3ச்ச2ந்ஸ்வபஞ்ஶ்வஸந் ‖ 8 ‖
ப்ரலபந்விஸ்ருஜந்க்3ருஹ்ணந்நுந்மிஷந்நிமிஷந்நபி ❘
இந்த்3ரியாணீந்த்3ரியார்தே2ஷு வர்தந்த இதி தா4ரயந் ‖ 9 ‖
ப்3ரஹ்மண்யாதா4ய கர்மாணி ஸங்க3ம் த்யக்த்வா கரோதி யஃ ❘
லிப்யதே ந ஸ பாபேந பத்3மபத்ரமிவாம்ப4ஸா ‖ 1௦ ‖
காயேந மநஸா பு3த்3த்4யா கேவலைரிந்த்3ரியைரபி ❘
யோகி3நஃ கர்ம குர்வந்தி ஸங்க3ம் த்யக்த்வாத்மஶுத்3த4யே ‖ 11 ‖
யுக்தஃ கர்மப2லம் த்யக்த்வா ஶாந்திமாப்நோதி நைஷ்டி2கீம் ❘
அயுக்தஃ காமகாரேண ப2லே ஸக்தோ நிப3த்4யதே ‖ 12 ‖
ஸர்வகர்மாணி மநஸா ஸம்ந்யஸ்யாஸ்தே ஸுக2ம் வஶீ ❘
நவத்3வாரே புரே தே3ஹீ நைவ குர்வந்ந காரயந் ‖ 13 ‖
ந கர்த்ருத்வம் ந கர்மாணி லோகஸ்ய ஸ்ருஜதி ப்ரபு4ஃ ❘
ந கர்மப2லஸம்யோக3ம் ஸ்வபா4வஸ்து ப்ரவர்ததே ‖ 14 ‖
நாத3த்தே கஸ்யசித்பாபம் ந சைவ ஸுக்ருதம் விபு4ஃ ❘
அஜ்ஞாநேநாவ்ருதம் ஜ்ஞாநம் தேந முஹ்யந்தி ஜந்தவஃ ‖ 15 ‖
ஜ்ஞாநேந து ததஜ3்ஞாநம் யேஷாம் நாஶிதமாத்மநஃ ❘
தேஷாமாதி3த்யவஜ்ஜ்ஞாநம் ப்ரகாஶயதி தத்பரம் ‖ 16 ‖
தத்3பு3த்3த4யஸ்ததா3த்மாநஸ்தந்நிஷ்டா2ஸ்தத்பராயணாஃ ❘
க3ச்ச2ந்த்யபுநராவ்ருத்திம் ஜ்ஞாநநிர்தூ4தகல்மஷாஃ ‖ 17 ‖
வித்3யாவிநயஸம்பந்நே ப்3ராஹ்மணே க3வி ஹஸ்திநி ❘
ஶுநி சைவ ஶ்வபாகே ச பண்டி3தாஃ ஸமத3ர்ஶிநஃ ‖ 18 ‖
இஹைவ தைர்ஜிதஃ ஸர்கோ3 யேஷாம் ஸாம்யே ஸ்தி2தம் மநஃ ❘
நிர்தோ3ஷம் ஹி ஸமம் ப்3ரஹ்ம தஸ்மாத்3ப்3ரஹ்மணி தே ஸ்தி2தாஃ ‖ 19 ‖
ந ப்ரஹ்ருஷ்யேத்ப்ரியம் ப்ராப்ய நோத்3விஜேத்ப்ராப்ய சாப்ரியம் ❘
ஸ்தி2ரபு3த்3தி4ரஸம்மூடோ4 ப்3ரஹ்மவித்3ப்3ரஹ்மணி ஸ்தி2தஃ ‖ 2௦ ‖
பா3ஹ்யஸ்பர்ஶேஷ்வஸக்தாத்மா விந்த3த்யாத்மநி யத்ஸுக2ம் ❘
ஸ ப்3ரஹ்மயோக3யுக்தாத்மா ஸுக2மக்ஷயமஶ்நுதே ‖ 21 ‖
யே ஹி ஸம்ஸ்பர்ஶஜா போ4கா3 து3ஃக2யோநய ஏவ தே ❘
ஆத்3யந்தவந்தஃ கௌந்தேய ந தேஷு ரமதே பு3தஃ4 ‖ 22 ‖
ஶக்நோதீஹைவ யஃ ஸோடு4ம் ப்ராக்ஶரீரவிமோக்ஷணாத் ❘
காமக்ரோதோ4த்3ப4வம் வேக3ம் ஸ யுக்தஃ ஸ ஸுகீ2 நரஃ ‖ 23 ‖
யோந்தஃஸுகோ2ந்தராராமஸ்ததா2ந்தர்ஜ்யோதிரேவ யஃ ❘
ஸ யோகீ3 ப்3ரஹ்மநிர்வாணம் ப்3ரஹ்மபூ4தோதி4க3ச்ச2தி ‖ 24 ‖
லப4ந்தே ப்3ரஹ்மநிர்வாணம்ருஷயஃ க்ஷீணகல்மஷாஃ ❘
சி2ந்நத்3வைதா4 யதாத்மாநஃ ஸர்வபூ4தஹிதே ரதாஃ ‖ 25 ‖
காமக்ரோத4வியுக்தாநாம் யதீநாம் யதசேதஸாம் ❘
அபி4தோ ப்3ரஹ்மநிர்வாணம் வர்ததே விதி3தாத்மநாம் ‖ 26 ‖
ஸ்பர்ஶாந்க்ருத்வா ப3ஹிர்பா3ஹ்யாம்ஶ்சக்ஷுஶ்சைவாந்தரே ப்4ருவோஃ ❘
ப்ராணாபாநௌ ஸமௌ க்ருத்வா நாஸாப்4யந்தரசாரிணௌ ‖ 27 ‖
யதேந்த்3ரியமநோபு3த்3தி4ர்முநிர்மோக்ஷபராயணஃ ❘
விக3தேச்சா2ப4யக்ரோதோ4 யஃ ஸதா3 முக்த ஏவ ஸஃ ‖ 28 ‖
போ4க்தாரம் யஜ்ஞதபஸாம் ஸர்வலோகமஹேஶ்வரம் ❘
ஸுஹ்ருத3ம் ஸர்வபூ4தாநாம் ஜ்ஞாத்வா மாம் ஶாந்திம்ருச்ச2தி ‖ 29 ‖
ஓம் தத்ஸதி3தி ஶ்ரீமத்3ப4க3வத்3கீ3தாஸூபநிஷத்ஸு ப்3ரஹ்மவித்3யாயாம் யோக3ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருஷ்ணார்ஜுநஸம்வாதே3
கர்மஸம்ந்யாஸயோகோ3 நாம பஂசமோத்4யாயஃ ‖5 ‖
శ్రీమద్ భగవద్ గీత పంచమోఽధ్యాయః
అథ పంచమోఽధ్యాయః ❘
అర్జున ఉవాచ ❘
సంన్యాసం కర్మణాం కృష్ణ పునర్యోగం చ శంససి ❘
యచ్ఛ్రేయ ఏతయోరేకం తన్మే బ్రూహి సునిశ్చితమ్ ‖ 1 ‖
శ్రీభగవానువాచ ❘
సంన్యాసః కర్మయోగశ్చ నిఃశ్రేయసకరావుభౌ ❘
తయోస్తు కర్మసంన్యాసాత్కర్మయోగో విశిష్యతే ‖ 2 ‖
జ్ఞేయః స నిత్యసంన్యాసీ యో న ద్వేష్టి న కాంక్షతి ❘
నిర్ద్వంద్వో హి మహాబాహో సుఖం బంధాత్ప్రముచ్యతే ‖ 3 ‖
సాంఖ్యయోగౌ పృథగ్బాలాః ప్రవదంతి న పండితాః ❘
ఏకమప్యాస్థితః సమ్యగుభయోర్విందతే ఫలమ్ ‖ 4 ‖
యత్సాంఖ్యైః ప్రాప్యతే స్థానం తద్యోగైరపి గమ్యతే ❘
ఏకం సాంఖ్యం చ యోగం చ యః పశ్యతి స పశ్యతి ‖ 5 ‖
సంన్యాసస్తు మహాబాహో దుఃఖమాప్తుమయోగతః ❘
యోగయుక్తో మునిర్బ్రహ్మ నచిరేణాధిగచ్ఛతి ‖ 6 ‖
యోగయుక్తో విశుద్ధాత్మా విజితాత్మా జితేంద్రియః ❘
సర్వభూతాత్మభూతాత్మా కుర్వన్నపి న లిప్యతే ‖ 7 ‖
నైవ కించిత్కరోమీతి యుక్తో మన్యేత తత్త్వవిత్ ❘
పశ్యఞ్శృణ్వన్స్పృశంజిఘ్రన్నశ్నన్గచ్ఛన్స్వపఞ్శ్వసన్ ‖ 8 ‖
ప్రలపన్విసృజన్గృహ్ణన్నున్మిషన్నిమిషన్నపి ❘
ఇంద్రియాణీంద్రియార్థేషు వర్తంత ఇతి ధారయన్ ‖ 9 ‖
బ్రహ్మణ్యాధాయ కర్మాణి సంగం త్యక్త్వా కరోతి యః ❘
లిప్యతే న స పాపేన పద్మపత్రమివాంభసా ‖ 10 ‖
కాయేన మనసా బుద్ధ్యా కేవలైరింద్రియైరపి ❘
యోగినః కర్మ కుర్వంతి సంగం త్యక్త్వాత్మశుద్ధయే ‖ 11 ‖
యుక్తః కర్మఫలం త్యక్త్వా శాంతిమాప్నోతి నైష్ఠికీమ్ ❘
అయుక్తః కామకారేణ ఫలే సక్తో నిబధ్యతే ‖ 12 ‖
సర్వకర్మాణి మనసా సంన్యస్యాస్తే సుఖం వశీ ❘
నవద్వారే పురే దేహీ నైవ కుర్వన్న కారయన్ ‖ 13 ‖
న కర్తృత్వం న కర్మాణి లోకస్య సృజతి ప్రభుః ❘
న కర్మఫలసంయోగం స్వభావస్తు ప్రవర్తతే ‖ 14 ‖
నాదత్తే కస్యచిత్పాపం న చైవ సుకృతం విభుః ❘
అజ్ఞానేనావృతం జ్ఞానం తేన ముహ్యంతి జంతవః ‖ 15 ‖
జ్ఞానేన తు తదజ్ఞానం యేషాం నాశితమాత్మనః ❘
తేషామాదిత్యవజ్జ్ఞానం ప్రకాశయతి తత్పరమ్ ‖ 16 ‖
తద్బుద్ధయస్తదాత్మానస్తన్నిష్ఠాస్తత్పరాయణాః ❘
గచ్ఛంత్యపునరావృత్తిం జ్ఞాననిర్ధూతకల్మషాః ‖ 17 ‖
విద్యావినయసంపన్నే బ్రాహ్మణే గవి హస్తిని ❘
శుని చైవ శ్వపాకే చ పండితాః సమదర్శినః ‖ 18 ‖
ఇహైవ తైర్జితః సర్గో యేషాం సామ్యే స్థితం మనః ❘
నిర్దోషం హి సమం బ్రహ్మ తస్మాద్బ్రహ్మణి తే స్థితాః ‖ 19 ‖
న ప్రహృష్యేత్ప్రియం ప్రాప్య నోద్విజేత్ప్రాప్య చాప్రియమ్ ❘
స్థిరబుద్ధిరసంమూఢో బ్రహ్మవిద్బ్రహ్మణి స్థితః ‖ 20 ‖
బాహ్యస్పర్శేష్వసక్తాత్మా విందత్యాత్మని యత్సుఖమ్ ❘
స బ్రహ్మయోగయుక్తాత్మా సుఖమక్షయమశ్నుతే ‖ 21 ‖
యే హి సంస్పర్శజా భోగా దుఃఖయోనయ ఏవ తే ❘
ఆద్యంతవంతః కౌంతేయ న తేషు రమతే బుధః ‖ 22 ‖
శక్నోతీహైవ యః సోఢుం ప్రాక్శరీరవిమోక్షణాత్ ❘
కామక్రోధోద్భవం వేగం స యుక్తః స సుఖీ నరః ‖ 23 ‖
యోఽంతఃసుఖోఽంతరారామస్తథాంతర్జ్యోతిరేవ యః ❘
స యోగీ బ్రహ్మనిర్వాణం బ్రహ్మభూతోఽధిగచ్ఛతి ‖ 24 ‖
లభంతే బ్రహ్మనిర్వాణమృషయః క్షీణకల్మషాః ❘
ఛిన్నద్వైధా యతాత్మానః సర్వభూతహితే రతాః ‖ 25 ‖
కామక్రోధవియుక్తానాం యతీనాం యతచేతసామ్ ❘
అభితో బ్రహ్మనిర్వాణం వర్తతే విదితాత్మనామ్ ‖ 26 ‖
స్పర్శాన్కృత్వా బహిర్బాహ్యాంశ్చక్షుశ్చైవాంతరే భ్రువోః ❘
ప్రాణాపానౌ సమౌ కృత్వా నాసాభ్యంతరచారిణౌ ‖ 27 ‖
యతేంద్రియమనోబుద్ధిర్మునిర్మోక్షపరాయణః ❘
విగతేచ్ఛాభయక్రోధో యః సదా ముక్త ఏవ సః ‖ 28 ‖
భోక్తారం యజ్ఞతపసాం సర్వలోకమహేశ్వరమ్ ❘
సుహృదం సర్వభూతానాం జ్ఞాత్వా మాం శాంతిమృచ్ఛతి ‖ 29 ‖
ఓం తత్సదితి శ్రీమద్భగవద్గీతాసూపనిషత్సు బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జునసంవాదే
కర్మసంన్యాసయోగో నామ పంచమోఽధ్యాయః ‖5 ‖
atha pañchamoadhyāyaḥ ❘
arjuna uvācha ❘
saṃnyāsaṃ karmaṇāṃ kṛśhṇa punaryogaṃ cha śaṃsasi ❘
yachChreya etayorekaṃ tanme brūhi suniśchitam
‖ 1 ‖
śrībhagavānuvācha ❘
saṃnyāsaḥ karmayogaścha niḥśreyasakarāvubhau ❘
tayostu karmasaṃnyāsātkarmayogo viśiśhyate
‖ 2 ‖
GYeyaḥ sa nityasaṃnyāsī yo na dveśhṭi na kāṅkśhati ❘
nirdvandvo hi mahābāho sukhaṃ bandhātpramuchyate
‖ 3 ‖
sāṅkhyayogau pṛthagbālāḥ pravadanti na paṇḍitāḥ ❘
ekamapyāsthitaḥ samyagubhayorvindate phalam
‖ 4 ‖
yatsāṅkhyaiḥ prāpyate sthānaṃ tadyogairapi gamyate ❘
ekaṃ sāṅkhyaṃ cha yogaṃ cha yaḥ paśyati sa paśyati
‖ 5 ‖
saṃnyāsastu mahābāho duḥkhamāptumayogataḥ ❘
yogayukto munirbrahma nachireṇādhigachChati
‖ 6 ‖
yogayukto viśuddhātmā vijitātmā jitendriyaḥ ❘
sarvabhūtātmabhūtātmā kurvannapi na lipyate
‖ 7 ‖
naiva kiñchitkaromīti yukto manyeta tattvavit ❘
paśyañśṛṇvanspṛśañjighrannaśnangachChansvapañśvasan
‖ 8 ‖
pralapanvisṛjangṛhṇannunmiśhannimiśhannapi ❘
indriyāṇīndriyārtheśhu vartanta iti dhārayan
‖ 9 ‖
brahmaṇyādhāya karmāṇi saṅgaṃ tyaktvā karoti yaḥ ❘
lipyate na sa pāpena padmapatramivāmbhasā
‖ 10 ‖
kāyena manasā buddhyā kevalairindriyairapi ❘
yoginaḥ karma kurvanti saṅgaṃ tyaktvātmaśuddhaye
‖ 11 ‖
yuktaḥ karmaphalaṃ tyaktvā śāntimāpnoti naiśhṭhikīm ❘
ayuktaḥ kāmakāreṇa phale sakto nibadhyate
‖ 12 ‖
sarvakarmāṇi manasā saṃnyasyāste sukhaṃ vaśī ❘
navadvāre pure dehī naiva kurvanna kārayan
‖ 13 ‖
na kartṛtvaṃ na karmāṇi lokasya sṛjati prabhuḥ ❘
na karmaphalasaṃyogaṃ svabhāvastu pravartate
‖ 14 ‖
nādatte kasyachitpāpaṃ na chaiva sukṛtaṃ vibhuḥ ❘
aGYānenāvṛtaṃ GYānaṃ tena muhyanti jantavaḥ
‖ 15 ‖
GYānena tu tadaGYānaṃ yeśhāṃ nāśitamātmanaḥ ❘
teśhāmādityavajGYānaṃ prakāśayati tatparam
‖ 16 ‖
tadbuddhayastadātmānastanniśhṭhāstatparāyaṇāḥ ❘
gachChantyapunarāvṛttiṃ GYānanirdhūtakalmaśhāḥ
‖ 17 ‖
vidyāvinayasampanne brāhmaṇe gavi hastini ❘
śuni chaiva śvapāke cha paṇḍitāḥ samadarśinaḥ
‖ 18 ‖
ihaiva tairjitaḥ sargo yeśhāṃ sāmye sthitaṃ manaḥ ❘
nirdośhaṃ hi samaṃ brahma tasmādbrahmaṇi te sthitāḥ
‖ 19 ‖
na prahṛśhyetpriyaṃ prāpya nodvijetprāpya chāpriyam ❘
sthirabuddhirasaṃmūḍho brahmavidbrahmaṇi sthitaḥ
‖ 20 ‖
bāhyasparśeśhvasaktātmā vindatyātmani yatsukham ❘
sa brahmayogayuktātmā sukhamakśhayamaśnute
‖ 21 ‖
ye hi saṃsparśajā bhogā duḥkhayonaya eva te ❘
ādyantavantaḥ kaunteya na teśhu ramate budhaḥ
‖ 22 ‖
śaknotīhaiva yaḥ soḍhuṃ prākśarīravimokśhaṇāt ❘
kāmakrodhodbhavaṃ vegaṃ sa yuktaḥ sa sukhī naraḥ
‖ 23 ‖
yoantaḥsukhoantarārāmastathāntarjyotireva yaḥ ❘
sa yogī brahmanirvāṇaṃ brahmabhūtoadhigachChati
‖ 24 ‖
labhante brahmanirvāṇamṛśhayaḥ kśhīṇakalmaśhāḥ ❘
Chinnadvaidhā yatātmānaḥ sarvabhūtahite ratāḥ
‖ 25 ‖
kāmakrodhaviyuktānāṃ yatīnāṃ yatachetasām ❘
abhito brahmanirvāṇaṃ vartate viditātmanām
‖ 26 ‖
sparśānkṛtvā bahirbāhyāṃśchakśhuśchaivāntare bhruvoḥ ❘
prāṇāpānau samau kṛtvā nāsābhyantarachāriṇau
‖ 27 ‖
yatendriyamanobuddhirmunirmokśhaparāyaṇaḥ ❘
vigatechChābhayakrodho yaḥ sadā mukta eva saḥ
‖ 28 ‖
bhoktāraṃ yaGYatapasāṃ sarvalokamaheśvaram ❘
suhṛdaṃ sarvabhūtānāṃ GYātvā māṃ śāntimṛchChati
‖ 29 ‖
oṃ tatsaditi śrīmadbhagavadgītāsūpaniśhatsu brahmavidyāyāṃ yogaśāstre śrīkṛśhṇārjunasaṃvāde
karmasaṃnyāsayogo nāma pañchamoadhyāyaḥ
‖5 ‖
atha panchamo.adhyaayaH ❘
arjuna uvaacha ❘
saMnyaasaM karmaNaaM kRRishhNa punaryogaM cha shaMsasi ❘
yachChreya etayorekaM tanme broohi sunishchitam
‖ 1 ‖
shreebhagavaanuvaacha ❘
saMnyaasaH karmayogashcha niHshreyasakaraavubhau ❘
tayostu karmasaMnyaasaatkarmayogo vishishhyate
‖ 2 ‖
gnyeyaH sa nityasaMnyaasee yo na dveshhTi na kaankshhati ❘
nirdvandvo hi mahaabaaho sukhaM bandhaatpramuchyate
‖ 3 ‖
saaMkhyayogau pRRithagbaalaaH pravadanti na paNDitaaH ❘
ekamapyaasthitaH samyagubhayorvindate phalam
‖ 4 ‖
yatsaaMkhyaiH praapyate sthaanaM tadyogairapi gamyate ❘
ekaM saaMkhyaM cha yogaM cha yaH pashyati sa pashyati
‖ 5 ‖
saMnyaasastu mahaabaaho duHkhamaaptumayogataH ❘
yogayukto munirbrahma nachireNaadhigachChati
‖ 6 ‖
yogayukto vishuddhaatmaa vijitaatmaa jitendriyaH ❘
sarvabhootaatmabhootaatmaa kurvannapi na lipyate
‖ 7 ‖
naiva kiMchitkaromeeti yukto manyeta tattvavit ❘
pashyanshRRiNvanspRRishanjighrannashnangachChansvapanshvasan
‖ 8 ‖
pralapanvisRRijangRRihNannunmishhannimishhannapi ❘
indriyaaNeendriyaartheshhu vartanta iti dhaarayan
‖ 9 ‖
brahmaNyaadhaaya karmaaNi sangaM tyaktvaa karoti yaH ❘
lipyate na sa paapena padmapatramivaambhasaa
‖ 10 ‖
kaayena manasaa buddhyaa kevalairindriyairapi ❘
yoginaH karma kurvanti sangaM tyaktvaatmashuddhaye
‖ 11 ‖
yuktaH karmaphalaM tyaktvaa shaantimaapnoti naishhThikeem ❘
ayuktaH kaamakaareNa phale sakto nibadhyate
‖ 12 ‖
sarvakarmaaNi manasaa saMnyasyaaste sukhaM vashee ❘
navadvaare pure dehee naiva kurvanna kaarayan
‖ 13 ‖
na kartRRitvaM na karmaaNi lokasya sRRijati prabhuH ❘
na karmaphalasaMyogaM svabhaavastu pravartate
‖ 14 ‖
naadatte kasyachitpaapaM na chaiva sukRRitaM vibhuH ❘
agnyaanenaavRRitaM gnyaanaM tena muhyanti jantavaH
‖ 15 ‖
gnyaanena tu tadagnyaanaM yeshhaaM naashitamaatmanaH ❘
teshhaamaadityavajgnyaanaM prakaashayati tatparam
‖ 16 ‖
tadbuddhayastadaatmaanastannishhThaastatparaayaNaaH ❘
gachChantyapunaraavRRittiM gnyaananirdhootakalmashhaaH
‖ 17 ‖
vidyaavinayasaMpanne braahmaNe gavi hastini ❘
shuni chaiva shvapaake cha paNDitaaH samadarshinaH
‖ 18 ‖
ihaiva tairjitaH sargo yeshhaaM saamye sthitaM manaH ❘
nirdoshhaM hi samaM brahma tasmaadbrahmaNi te sthitaaH
‖ 19 ‖
na prahRRishhyetpriyaM praapya nodvijetpraapya chaapriyam ❘
sthirabuddhirasaMmooDho brahmavidbrahmaNi sthitaH
‖ 20 ‖
baahyasparsheshhvasaktaatmaa vindatyaatmani yatsukham ❘
sa brahmayogayuktaatmaa sukhamakshhayamashnute
‖ 21 ‖
ye hi saMsparshajaa bhogaa duHkhayonaya eva te ❘
aadyantavantaH kaunteya na teshhu ramate budhaH
‖ 22 ‖
shaknoteehaiva yaH soDhuM praakshareeravimokshhaNaat ❘
kaamakrodhodbhavaM vegaM sa yuktaH sa sukhee naraH
‖ 23 ‖
yo.antaHsukho.antaraaraamastathaantarjyotireva yaH ❘
sa yogee brahmanirvaaNaM brahmabhooto.adhigachChati
‖ 24 ‖
labhante brahmanirvaaNamRRishhayaH kshheeNakalmashhaaH ❘
Chinnadvaidhaa yataatmaanaH sarvabhootahite rataaH
‖ 25 ‖
kaamakrodhaviyuktaanaaM yateenaaM yatachetasaam ❘
abhito brahmanirvaaNaM vartate viditaatmanaam
‖ 26 ‖
sparshaankRRitvaa bahirbaahyaaMshchakshhushchaivaantare bhruvoH ❘
praaNaapaanau samau kRRitvaa naasaabhyantarachaariNau
‖ 27 ‖
yatendriyamanobuddhirmunirmokshhaparaayaNaH ❘
vigatechChaabhayakrodho yaH sadaa mukta eva saH
‖ 28 ‖
bhoktaaraM yagnyatapasaaM sarvalokamaheshvaram ❘
suhRRidaM sarvabhootaanaaM gnyaatvaa maaM shaantimRRichChati
‖ 29 ‖
oM tatsaditi shreemadbhagavadgeetaasoopanishhatsu brahmavidyaayaaM yogashaastre shreekRRishhNaarjunasaMvaade
karmasaMnyaasayogo naama panchamo.adhyaayaH
‖5 ‖