devī mahātmyam durgā saptaśati prathamoadhyāyaḥ
‖ devī māhātmyam ‖
‖ śrīdurgāyai namaḥ ‖
‖ atha śrīdurgāsaptaśatī ‖
‖ madhukaiṭabhavadho nāma prathamoadhyāyaḥ ‖
asya śrī pradhama caritrasya brahmā ṛśhiḥ ❘ mahākāḻī devatā ｜ gāyatrī Chandaḥ ｜ nandā śaktiḥ ｜ rakta dantikā bījam ｜ agnistatvam ｜ ṛgvedaḥ svarūpaṃ ｜ śrī mahākāḻī prītyardhe pradhama caritra jape viniyogaḥ ｜
**dhyānaṃ
** khaḍgaṃ cakra gadeśhucāpa parighā śūlaṃ bhuśuṇḍīṃ śiraḥ
śaṃṅkhaṃ sandadhatīṃ karaistrinayanāṃ sarvāṃṅgabhūśhāvṛtām ❘
yāṃ hantuṃ madhukaibhau jalajabhūstuśhṭāva supte harau
nīlāśmadyuti māsyapādadaśakāṃ seve mahākāḻikāṃ‖
oṃ namaścaṇḍikāyai
oṃ aiṃ mārkaṇḍeya uvāca‖1‖
sāvarṇiḥ sūryatanayo yomanuḥ kathyateaśhṭamaḥ❘
niśāmaya tadutpattiṃ vistarādgadato mama ‖2‖
mahāmāyānubhāvena yathā manvantarādhipaḥ
sa babhūva mahābhāgaḥ sāvarṇistanayo raveḥ ‖3‖
svārociśheantare pūrvaṃ caitravaṃśasamudbhavaḥ❘
suratho nāma rājā’bhūt samaste kśhitimaṇḍale ‖4‖
tasya pālayataḥ samyak prajāḥ putrānivaurasān❘
babhūvuḥ śatravo bhūpāḥ kolāvidhvaṃsinastadā ‖5‖
tasya tairabhavadyuddhaṃ atiprabaladaṇḍinaḥ❘
nyūnairapi sa tairyuddhe kolāvidhvaṃsibhirjitaḥ ‖6‖
tataḥ svapuramāyāto nijadeśādhipoabhavat❘
ākrāntaḥ sa mahābhāgastaistadā prabalāribhiḥ ‖7‖
amātyairbalibhirduśhṭai rdurbalasya durātmabhiḥ❘
kośo balaṃ cāpahṛtaṃ tatrāpi svapure tataḥ ‖8‖
tato mṛgayāvyājena hṛtasvāmyaḥ sa bhūpatiḥ❘
ekākī hayamāruhya jagāma gahanaṃ vanam ‖9‖
satatrāśramamadrākśhī ddvijavaryasya medhasaḥ❘
praśāntaśvāpadākīrṇa muniśiśhyopaśobhitam ‖10‖
tasthau kañcitsa kālaṃ ca muninā tena satkṛtaḥ❘
itaścetaśca vicaraṃstasmin munivarāśrame‖11‖
soacintayattadā tatra mamatvākṛśhṭachetanaḥ❘ ‖12‖
matpūrvaiḥ pālitaṃ pūrvaṃ mayāhīnaṃ puraṃ hi tat
madbhṛtyaistairasadvṛttaiḥ rdharmataḥ pālyate na vā ‖13‖
na jāne sa pradhāno me śūra hastīsadāmadaḥ
mama vairivaśaṃ yātaḥ kānbhogānupalapsyate ‖14‖
ye mamānugatā nityaṃ prasādadhanabhojanaiḥ
anuvṛttiṃ dhruvaṃ teadya kurvantyanyamahībhṛtāṃ ‖15‖
asamyagvyayaśīlaistaiḥ kurvadbhiḥ satataṃ vyayaṃ
sañchitaḥ soatiduḥkhena kśhayaṃ kośo gamiśhyati ‖16‖
etaccānyacca satataṃ cintayāmāsa pārthivaḥ
tatra viprāśramābhyāśe vaiśyamekaṃ dadarśa saḥ ‖17‖
sa pṛśhṭastena kastvaṃ bho hetuśca āgamaneatra kaḥ
saśoka iva kasmātvaṃ durmanā iva lakśhyase❘ ‖18‖
ityākarṇya vacastasya bhūpateḥ praṇāyoditam
pratyuvāca sa taṃ vaiśyaḥ praśrayāvanato nṛpam‖19‖
vaiśya uvāca ‖20‖
samādhirnāma vaiśyoahamutpanno dhanināṃ kule
putradārairnirastaśca dhanalobhād asādhubhiḥ‖21‖
vihīnaśca dhanaidāraiḥ putrairādāya me dhanam❘
vanamabhyāgato duḥkhī nirastaścāptabandhubhiḥ‖22‖
soahaṃ na vedmi putrāṇāṃ kuśalākuśalātmikām❘
pravṛttiṃ svajanānāṃ ca dārāṇāṃ cātra saṃsthitaḥ‖23‖
kiṃ nu teśhāṃ gṛhe kśhemaṃ akśhemaṃ kiṃnu sāmprataṃ
kathaṃ tekiṃnusadvṛttā durvṛttā kiṃnumesutāḥ‖24‖
rājovāca‖25‖
yairnirasto bhavāṃllubdhaiḥ putradārādibhirdhanaiḥ‖26‖
teśhu kiṃ bhavataḥ sneha manubadhnāti mānasam‖27‖
vaiśya uvāca ‖28‖
evametadyathā prāha bhavānasmadgataṃ vacaḥ
kiṃ karomi na badhnāti mama niśhṭuratāṃ manaḥ‖29‖
aiḥ santyajya pitṛsnehaṃ dhana lubdhairnirākṛtaḥ
patiḥsvajanahārdaṃ ca hārditeśhveva me manaḥ❘ ‖30‖
kimetannābhijānāmi jānannapi mahāmate
yatprema pravaṇaṃ cittaṃ viguṇeśhvapi bandhuśhu‖31‖
teśhāṃ kṛte me niḥśvāso daurmanasyaṃ cajāyate‖32‖
aromi kiṃ yanna manasteśhvaprītiśhu niśhṭhuram ‖33‖
mākaṇḍeya uvāca ‖34‖
tatastau sahitau vipra taṃmuniṃ samupasthitau‖35‖
samādhirnāma vaiśyoasau sa ca pārdhiva sattamaḥ‖36‖
kṛtvā tu tau yathānyāyyaṃ yathārhaṃ tena saṃvidam❘
upaviśhṭau kathāḥ kāścit^^ccakraturvaiśyapārdhivau‖37‖
rājo^^uvāca ‖38‖
bhagavṃstvāmahaṃ praśhṭumicChāmyekaṃ vadasvatat ‖39‖
duḥkhāya yanme manasaḥ svacittāyattatāṃ vinā‖40‖
maānatoapi yathāGYasya kimetanmunisattamaḥ ‖41‖
ayaṃ ca ikṛtaḥ putraiḥ dārairbhṛtyaistathojghitaḥ
svajanena ca santyaktaḥ steśhu hārdī tathāpyati ‖42‖
eva meśha tathāhaṃ ca dvāvaptyantaduḥkhitau❘
dṛśhṭadośheapi viśhaye mamatvākṛśhṭamānasau ‖43‖
tatkenaitanmahābhāga yanmoho GYāninorapi
mamāsya ca bhavatyeśhā vivekāndhasya mūḍhatā ‖44‖
ṛśhiruvāca‖45‖
GYāna masti samastasya jantorvśhaya gocare❘
viśhayaśca mahābhāga yānti caivaṃ pṛthakpṛthak‖46‖
keciddivā tathā rātrau prāṇinaḥ stulyadṛśhṭayaḥ ‖47‖
GYānino manujāḥ satyaṃ kiṃ tu te na hi kevalam❘
yato hi GYāninaḥ sarve paśupakśhimṛgādayaḥ‖48‖
GYānaṃ ca tanmanuśhyāṇāṃ yatteśhāṃ mṛgapakśhiṇāṃ
manuśhyāṇāṃ ca yatteśhāṃ tulyamanyattathobhayoḥ‖49‖
GYāneapi sati paśyaitān patagāñChābacañcuśhu❘
kaṇamokśhādṛtān mohātpīḍyamānānapi kśhudhā‖50‖
mānuśhā manujavyāghra sābhilāśhāḥ sutān prati
lobhāt pratyupakārāya nanvetān kiṃ na paśyasi‖51‖
tathāpi mamatāvarte mohagarte nipātitāḥ
mahāmāyā prabhāveṇa saṃsārasthitikāriṇā‖52‖
tannātra vismayaḥ kāryo yoganidrā jagatpateḥ❘
mahāmāyā hareścaiśhā tayā sammohyate jagat‖53‖
jṅānināmapi cetāṃsi devī bhagavatī hi sā
balādākRśhyamohāya mahāmāyā prayacChati ‖54‖
tayā visṛjyate viśvaṃ jagadetaccarācaram ❘
saiśhā prasannā varadā nṛṇāṃ bhavati muktaye ‖55‖
sā vidyā paramā mukterhetubhūtā sanātanī
saṃsārabandhahetuśca saiva sarveśvareśvarī‖56‖
rājovāca‖57‖
bhagavan kāhi sā devī māmāyeti yāṃ bhavān ❘
bravīti kthamutpannā sā karmāsyāśca kiṃ dvija‖58‖
yatprabhāvā ca sā devī yatsvarūpā yadudbhavā❘
tatsarvaṃ śrotumicChāmi tvatto brahmavidāṃ vara‖59‖
ṛśhiruvāca ‖60‖
nityaiva sā jaganmūrtistayā sarvamidaṃ tatam‖61‖
tathāpi tatsamutpattirbahudhā śrūyatāṃ mamaḥ‖62‖
devānāṃ kāryasiddhyarthaṃ āvirbhavati sā yadā❘
utpanneti tadā loke sā nityāpyabhidhīyate ‖63‖
yoganidrāṃ yadā viśhṇurjagatyekārṇavīkṛte❘
āstīrya śeśhamabhajat kalpānte bhagavān prabhuḥ‖64‖
tadā dvāvasurau ghorau vikhyātau madhukaiṭabhau❘
viśhṇukarṇamalodbhūtau hantuṃ brahmāṇamudyatau‖65‖
sa nābhi kamale viśhṇoḥ sthito brahmā prajāpatiḥ
dṛśhṭvā tāvasurau cograu prasuptaṃ ca janārdanam‖66‖
tuśhṭāva yoganidrāṃ tāmekāgrahṛdayaḥ sthitaḥ
vibodhanārdhāya harerharinetrakṛtālayām ‖67‖
viśveśvarīṃ jagaddhātrīṃ sthitisaṃhārakāriṇīm❘
nidrāṃ bhagavatīṃ viśhṇoratulāṃ tejasaḥ prabhuḥ ‖68‖
brahmovāca ‖69‖
tvaṃ svāhā tvaṃ svadhā tvaṃhi vaśhaṭkāraḥ svarātmikā❘
sudhā tvamakśhare nitye tridhā mātrātmikā sthitā‖70‖
ardhamātrā sthitā nityā yānuccāryāviśeśhataḥ
tvameva sā tvaṃ sāvitrī tvaṃ deva jananī parā ‖71‖
tvayaitaddhāryate viśvaṃ tvayaitat sṛjyate jagat❘
tvayaitat pālyate devi tvamatsyante ca sarvadā‖72‖
visṛśhṭau sṛśhṭirūpātvaṃ sthiti rūpā ca pālane❘
tathā saṃhṛtirūpānte jagatoasya jaganmaye ‖73‖
mahāvidyā mahāmāyā mahāmedhā mahāsmṛtiḥ❘
mahāmohā ca bhavatī mahādevī mahāsurī ‖74‖
prakṛtistvaṃ ca sarvasya guṇatraya vibhāvinī❘
kāḻarātrirmahārātrirmoharātriśca dāruṇā‖75‖
tvaṃ śrīstvamīśvarī tvaṃ hrīstvaṃ buddhirbhodhalakśhaṇā❘
lajjāpuśhṭistathā tuśhṭistvaṃ śāntiḥ kśhānti reva ca‖76‖
khaḍginī śūlinī ghorā gadinī cakriṇī tathā❘
śaṅkhiṇī cāpinī bāṇābhuśuṇḍīparighāyudhā‖77‖
saumyā saumyatarāśeśhasaumyebhyastvatisundarī
parāparāṇāṃ paramā tvameva parameśvarī‖78‖
yacca kiñcitkvacidvastu sadasadvākhilātmike❘
tasya sarvasya yā śaktiḥ sā tvaṃ kiṃ stūyasemayā‖79‖
yayā tvayā jagat sraśhṭā jagatpātātti yo jagat❘
soapi nidrāvaśaṃ nītaḥ kastvāṃ stotumiheśvaraḥ‖80‖
viśhṇuḥ śarīragrahaṇaṃ ahamīśāna eva ca
kāritāste yatoatastvāṃ kaḥ stotuṃ śaktimān bhavet‖81‖
sā tvamitthaṃ prabhāvaiḥ svairudārairdevi saṃstutā❘
mohayaitau durādharśhāvasurau madhukaiṭabhau ‖82‖
prabodhaṃ ca jagatsvāmī nīyatāmacyutā laghu ‖83‖
bodhaśca kriyatāmasya hantumetau mahāsurau ‖83‖
ṛśhiruvāca ‖84‖
evaṃ stutā tadā devī tāmasī tatra vedhasā
viśhṇoḥ prabhodhanārdhāya nihantuṃ madhukaiṭabhau ‖85‖
netrāsyanāsikābāhuhṛdayebhyastathorasaḥ❘
nirgamya darśane tasthau brahmaṇo avyaktajanmanaḥ ‖86‖
uttasthau ca jagannāthaḥ stayā mukto janārdanaḥ❘
ekārṇave ahiśayanāttataḥ sa dadṛśe ca tau ‖87‖
madhukaiṭabhau durātmānā vativīryaparākramau
krodharaktekśhaṇāvattuṃ brahmaṇāṃ janitodyamau ‖88‖
samutthāya tatastābhyāṃ yuyudhe bhagavān hariḥ
pañcavarśhasahastrāṇi bāhupraharaṇo vibhuḥ ‖89‖
tāvapyatibalonmattau mahāmāyāvimohitau ‖90‖
uktavantau varoasmatto vriyatāmiti keśavam ‖91‖
śrī bhagavānuvāca ‖92‖
bhavetāmadya me tuśhṭau mama vadhyāvubhāvapi ‖93‖
kimanyena vareṇātra etāvṛddi vṛtaṃ mama ‖94‖
ṛśhiruvāca ‖95‖
vañcitābhyāmiti tadā sarvamāpomayaṃ jagat❘
vilokya tābhyāṃ gadito bhagavān kamalekśhaṇaḥ ‖96‖
āvāṃ jahi na yatrorvī salilena pariplutā❘ ‖97‖
ṛśhiruvāca ‖98‖
tathetyuktvā bhagavatā śaṅkhacakragadābhṛtā❘
kṛtvā cakreṇa vai Chinne jaghane śirasī tayoḥ ‖99‖
evameśhā samutpannā brahmaṇā saṃstutā svayam❘
prabhāvamasyā devyāstu bhūyaḥ śṛṇu vadāmi te ‖100‖
‖ jaya jaya śrī svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmahātmye madhukaiṭabhavadho nāma pradhamoadhyāyaḥ ‖
**āhuti
**
oṃ eṃ sāṅgāyai sāyudhāyai saśaktikāyai saparivārāyai savāhanāyai eṃ bījādhiśhṭāyai mahā kāḻikāyai mahā ahutiṃ samarpayāmi namaḥ svāhā ‖
devee mahaatmyam durgaa saptashati prathamo.adhyaayaH
‖ devee maahaatmyam ‖
‖ shreedurgaayai namaH ‖
‖ atha shreedurgaasaptashatee ‖
‖ madhukaiTabhavadho naama prathamo.adhyaayaH ‖
asya shree pradhama caritrasya brahmaa RRishhiH ❘ mahaakaaLee devataa ｜ gaayatree ChandaH ｜ nandaa shaktiH ｜ rakta dantikaa beejam ｜ agnistatvam ｜ RRigvedaH svaroopaM ｜ shree mahaakaaLee preetyardhe pradhama caritra jape viniyogaH ｜
**dhyaanaM
** khaDgaM cakra gadeshhucaapa parighaa shoolaM bhushuNDeeM shiraH
shaMnkhaM sandadhateeM karaistrinayanaaM sarvaaMngabhooshhaavRRitaam ❘
yaaM hantuM madhukaibhau jalajabhoostushhTaava supte harau
neelaashmadyuti maasyapaadadashakaaM seve mahaakaaLikaaM‖
oM namashcaNDikaayai
oM aiM maarkaNDeya uvaaca‖1‖
saavarNiH sooryatanayo yomanuH kathyate.ashhTamaH❘
nishaamaya tadutpattiM vistaraadgadato mama ‖2‖
mahaamaayaanubhaavena yathaa manvantaraadhipaH
sa babhoova mahaabhaagaH saavarNistanayo raveH ‖3‖
svaarocishhe.antare poorvaM caitravaMshasamudbhavaH❘
suratho naama raajaa.abhoot samaste kshhitimaNDale ‖4‖
tasya paalayataH samyak prajaaH putraanivaurasaan❘
babhoovuH shatravo bhoopaaH kolaavidhvaMsinastadaa ‖5‖
tasya tairabhavadyuddhaM atiprabaladaNDinaH❘
nyoonairapi sa tairyuddhe kolaavidhvaMsibhirjitaH ‖6‖
tataH svapuramaayaato nijadeshaadhipo.abhavat❘
aakraantaH sa mahaabhaagastaistadaa prabalaaribhiH ‖7‖
amaatyairbalibhirdushhTai rdurbalasya duraatmabhiH❘
kosho balaM caapahRRitaM tatraapi svapure tataH ‖8‖
tato mRRigayaavyaajena hRRitasvaamyaH sa bhoopatiH❘
ekaakee hayamaaruhya jagaama gahanaM vanam ‖9‖
satatraashramamadraakshhee ddvijavaryasya medhasaH❘
prashaantashvaapadaakeerNa munishishhyopashobhitam ‖10‖
tasthau kancitsa kaalaM ca muninaa tena satkRRitaH❘
itashcetashca vicaraMstasmin munivaraashrame‖11‖
so.acintayattadaa tatra mamatvaakRRishhTachetanaH❘ ‖12‖
matpoorvaiH paalitaM poorvaM mayaaheenaM puraM hi tat
madbhRRityaistairasadvRRittaiH rdharmataH paalyate na vaa ‖13‖
na jaane sa pradhaano me shoora hasteesadaamadaH
mama vairivashaM yaataH kaanbhogaanupalapsyate ‖14‖
ye mamaanugataa nityaM prasaadadhanabhojanaiH
anuvRRittiM dhruvaM te.adya kurvantyanyamaheebhRRitaaM ‖15‖
asamyagvyayasheelaistaiH kurvadbhiH satataM vyayaM
saMchitaH so.atiduHkhena kshhayaM kosho gamishhyati ‖16‖
etaccaanyacca satataM cintayaamaasa paarthivaH
tatra vipraashramaabhyaashe vaishyamekaM dadarsha saH ‖17‖
sa pRRishhTastena kastvaM bho hetushca aagamane.atra kaH
sashoka iva kasmaatvaM durmanaa iva lakshhyase❘ ‖18‖
ityaakarNya vacastasya bhoopateH praNaayoditam
pratyuvaaca sa taM vaishyaH prashrayaavanato nRRipam‖19‖
vaishya uvaaca ‖20‖
samaadhirnaama vaishyo.ahamutpanno dhaninaaM kule
putradaarairnirastashca dhanalobhaad asaadhubhiH‖21‖
viheenashca dhanaidaaraiH putrairaadaaya me dhanam❘
vanamabhyaagato duHkhee nirastashcaaptabandhubhiH‖22‖
so.ahaM na vedmi putraaNaaM kushalaakushalaatmikaam❘
pravRRittiM svajanaanaaM ca daaraaNaaM caatra saMsthitaH‖23‖
kiM nu teshhaaM gRRihe kshhemaM akshhemaM kiMnu saamprataM
kathaM tekiMnusadvRRittaa durvRRittaa kiMnumesutaaH‖24‖
raajovaaca‖25‖
yairnirasto bhavaaMllubdhaiH putradaaraadibhirdhanaiH‖26‖
teshhu kiM bhavataH sneha manubadhnaati maanasam‖27‖
vaishya uvaaca ‖28‖
evametadyathaa praaha bhavaanasmadgataM vacaH
kiM karomi na badhnaati mama nishhTurataaM manaH‖29‖
aiH saMtyajya pitRRisnehaM dhana lubdhairniraakRRitaH
patiHsvajanahaardaM ca haarditeshhveva me manaH❘ ‖30‖
kimetannaabhijaanaami jaanannapi mahaamate
yatprema pravaNaM cittaM viguNeshhvapi bandhushhu‖31‖
teshhaaM kRRite me niHshvaaso daurmanasyaM cajaayate‖32‖
aromi kiM yanna manasteshhvapreetishhu nishhThuram ‖33‖
maakaNDeya uvaaca ‖34‖
tatastau sahitau vipra taMmuniM samupasthitau‖35‖
samaadhirnaama vaishyo.asau sa ca paardhiva sattamaH‖36‖
kRRitvaa tu tau yathaanyaayyaM yathaarhaM tena saMvidam❘
upavishhTau kathaaH kaashcit^^ccakraturvaishyapaardhivau‖37‖
raajo^^uvaaca ‖38‖
bhagavMstvaamahaM prashhTumicChaamyekaM vadasvatat ‖39‖
duHkhaaya yanme manasaH svacittaayattataaM vinaa‖40‖
maaanato.api yathaagnyasya kimetanmunisattamaH ‖41‖
ayaM ca ikRRitaH putraiH daarairbhRRityaistathojghitaH
svajanena ca santyaktaH steshhu haardee tathaapyati ‖42‖
eva meshha tathaahaM ca dvaavaptyantaduHkhitau❘
dRRishhTadoshhe.api vishhaye mamatvaakRRishhTamaanasau ‖43‖
tatkenaitanmahaabhaaga yanmoh.o gnyaaninorapi
mamaasya ca bhavatyeshhaa vivekaandhasya mooDhataa ‖44‖
RRishhiruvaaca‖45‖
gnyaana masti samastasya jantorvshhaya gocare❘
vishhayashca mahaabhaaga yaanti caivaM pRRithakpRRithak‖46‖
keciddivaa tathaa raatrau praaNinaH stulyadRRishhTayaH ‖47‖
gnyaanino manujaaH satyaM kiM tu te na hi kevalam❘
yato hi gnyaaninaH sarve pashupakshhimRRigaadayaH‖48‖
gnyaanaM ca tanmanushhyaaNaaM yatteshhaaM mRRigapakshhiNaaM
manushhyaaNaaM ca yatteshhaaM tulyamanyattathobhayoH‖49‖
gnyaane.api sati pashyaitaan patagaanChaabacancushhu❘
kaNamokshhaadRRitaan mohaatpeeDyamaanaanapi kshhudhaa‖50‖
maanushhaa manujavyaaghra saabhilaashhaaH sutaan prati
lobhaat pratyupakaaraaya nanvetaan kiM na pashyasi‖51‖
tathaapi mamataavarte mohagarte nipaatitaaH
mahaamaayaa prabhaaveNa saMsaarasthitikaariNaa‖52‖
tannaatra vismayaH kaaryo yoganidraa jagatpateH❘
mahaamaayaa hareshcaishhaa tayaa sammohyate jagat‖53‖
jnaaninaamapi cetaaMsi devee bhagavatee hi saa
balaadaakRshhyamohaaya mahaamaayaa prayacChati ‖54‖
tayaa visRRijyate vishvaM jagadetaccaraacaram ❘
saishhaa prasannaa varadaa nRRiNaaM bhavati muktaye ‖55‖
saa vidyaa paramaa mukterhetubhootaa sanaatanee
saMsaarabaMdhahetushca saiva sarveshvareshvaree‖56‖
raajovaaca‖57‖
bhagavan kaahi saa devee maamaayeti yaaM bhavaan ❘
braveeti kthamutpannaa saa karmaasyaashca kiM dvija‖58‖
yatprabhaavaa ca saa devee yatsvaroopaa yadudbhavaa❘
tatsarvaM shrotumicChaami tvatto brahmavidaaM vara‖59‖
RRishhiruvaaca ‖60‖
nityaiva saa jaganmoortistayaa sarvamidaM tatam‖61‖
tathaapi tatsamutpattirbahudhaa shrooyataaM mamaH‖62‖
devaanaaM kaaryasiddhyarthaM aavirbhavati saa yadaa❘
utpanneti tadaa loke saa nityaapyabhidheeyate ‖63‖
yoganidraaM yadaa vishhNurjagatyekaarNaveekRRite❘
aasteerya sheshhamabhajat kalpaante bhagavaan prabhuH‖64‖
tadaa dvaavasurau ghorau vikhyaatau madhukaiTabhau❘
vishhNukarNamalodbhootau hantuM brahmaaNamudyatau‖65‖
sa naabhi kamale vishhNoH sthito brahmaa prajaapatiH
dRRishhTvaa taavasurau cograu prasuptaM ca janaardanam‖66‖
tushhTaava yoganidraaM taamekaagrahRRidayaH sthitaH
vibodhanaardhaaya harerharinetrakRRitaalayaam ‖67‖
vishveshvareeM jagaddhaatreeM sthitisaMhaarakaariNeem❘
nidraaM bhagavateeM vishhNoratulaaM tejasaH prabhuH ‖68‖
brahmovaaca ‖69‖
tvaM svaahaa tvaM svadhaa tvaMhi vashhaTkaaraH svaraatmikaa❘
sudhaa tvamakshhare nitye tridhaa maatraatmikaa sthitaa‖70‖
ardhamaatraa sthitaa nityaa yaanuccaaryaavisheshhataH
tvameva saa tvaM saavitree tvaM deva jananee paraa ‖71‖
tvayaitaddhaaryate vishvaM tvayaitat sRRijyate jagat❘
tvayaitat paalyate devi tvamatsyante ca sarvadaa‖72‖
visRRishhTau sRRishhTiroopaatvaM sthiti roopaa ca paalane❘
tathaa saMhRRitiroopaante jagato.asya jaganmaye ‖73‖
mahaavidyaa mahaamaayaa mahaamedhaa mahaasmRRitiH❘
mahaamohaa ca bhavatee mahaadevee mahaasuree ‖74‖
prakRRitistvaM ca sarvasya guNatraya vibhaavinee❘
kaaLaraatrirmahaaraatrirmoharaatrishca daaruNaa‖75‖
tvaM shreestvameeshvaree tvaM hreestvaM buddhirbhodhalakshhaNaa❘
lajjaapushhTistathaa tushhTistvaM shaantiH kshhaanti reva ca‖76‖
khaDginee shoolinee ghoraa gadinee cakriNee tathaa❘
shaMkhiNee caapinee baaNaabhushuNDeeparighaayudhaa‖77‖
saumyaa saumyataraasheshhasaumyebhyastvatisundaree
paraaparaaNaaM paramaa tvameva parameshvaree‖78‖
yacca kincitkvacidvastu sadasadvaakhilaatmike❘
tasya sarvasya yaa shaktiH saa tvaM kiM stooyasemayaa‖79‖
yayaa tvayaa jagat srashhTaa jagatpaataatti yo jagat❘
so.api nidraavashaM neetaH kastvaaM stotumiheshvaraH‖80‖
vishhNuH shareeragrahaNaM ahameeshaana eva ca
kaaritaaste yato.atastvaaM kaH stotuM shaktimaan bhavet‖81‖
saa tvamitthaM prabhaavaiH svairudaarairdevi saMstutaa❘
mohayaitau duraadharshhaavasurau madhukaiTabhau ‖82‖
prabodhaM ca jagatsvaamee neeyataamacyutaa laghu ‖83‖
bodhashca kriyataamasya hantumetau mahaasurau ‖83‖
RRishhiruvaaca ‖84‖
evaM stutaa tadaa devee taamasee tatra vedhasaa
vishhNoH prabhodhanaardhaaya nihantuM madhukaiTabhau ‖85‖
netraasyanaasikaabaahuhRRidayebhyastathorasaH❘
nirgamya darshane tasthau brahmaNo avyaktajanmanaH ‖86‖
uttasthau ca jagannaathaH stayaa mukto janaardanaH❘
ekaarNave ahishayanaattataH sa dadRRishe ca tau ‖87‖
madhukaiTabhau duraatmaanaa vativeeryaparaakramau
krodharaktekshhaNaavattuM brahmaNaaM janitodyamau ‖88‖
samutthaaya tatastaabhyaaM yuyudhe bhagavaan hariH
pancavarshhasahastraaNi baahupraharaNo vibhuH ‖89‖
taavapyatibalonmattau mahaamaayaavimohitau ‖90‖
uktavantau varo.asmatto vriyataamiti keshavam ‖91‖
shree bhagavaanuvaaca ‖92‖
bhavetaamadya me tushhTau mama vadhyaavubhaavapi ‖93‖
kimanyena vareNaatra etaavRRiddi vRRitaM mama ‖94‖
RRishhiruvaaca ‖95‖
vancitaabhyaamiti tadaa sarvamaapomayaM jagat❘
vilokya taabhyaaM gadito bhagavaan kamalekshhaNaH ‖96‖
aavaaM jahi na yatrorvee salilena pariplutaa❘ ‖97‖
RRishhiruvaaca ‖98‖
tathetyuktvaa bhagavataa shaMkhacakragadaabhRRitaa❘
kRRitvaa cakreNa vai Chinne jaghane shirasee tayoH ‖99‖
evameshhaa samutpannaa brahmaNaa saMstutaa svayam❘
prabhaavamasyaa devyaastu bhooyaH shRRiNu vadaami te ‖100‖
‖ jaya jaya shree svasti shreemaarkaNDeyapuraaNe saavarNike manvantare deveemahaatmye madhukaiTabhavadho naama pradhamo.adhyaayaH ‖
**aahuti
**
oM eM saaMgaayai saayudhaayai sashaktikaayai saparivaaraayai savaahanaayai eM beejaadhishhTaayai mahaa kaaLikaayai mahaa ahutiM samarpayaami namaH svaahaa ‖
দেবী মহাত্ম্যম্ দুর্গা সপ্তশতি প্রথমোঽধ্যাযঃ
‖ দেবী মাহাত্ম্যম্ ‖
‖ শ্রীদুর্গাযৈ নমঃ ‖
‖ অথ শ্রীদুর্গাসপ্তশতী ‖
‖ মধুকৈটভবধো নাম প্রথমোঽধ্যাযঃ ‖
অস্য শ্রী প্রধম চরিত্রস্য ব্রহ্মা ঋষিঃ ❘ মহাকালী দেবতা ｜ গাযত্রী ছংদঃ ｜ নংদা শক্তিঃ ｜ রক্ত দংতিকা বীজম্ ｜ অগ্নিস্তত্বম্ ｜ ঋগ্বেদঃ স্বরূপং ｜ শ্রী মহাকালী প্রীত্যর্ধে প্রধম চরিত্র জপে বিনিযোগঃ ｜
**ধ্যানং
** খড্গং চক্র গদেষুচাপ পরিঘা শূলং ভুশুংডীং শিরঃ
শংংখং সংদধতীং করৈস্ত্রিনযনাং সর্বাংংগভূষাবৃতাম্ ❘
যাং হংতুং মধুকৈভৌ জলজভূস্তুষ্টাব সুপ্তে হরৌ
নীলাশ্মদ্যুতি মাস্যপাদদশকাং সেবে মহাকালিকাং‖
ওং নমশ্চংডিকাযৈ
ওং ঐং মার্কংডেয উবাচ‖1‖
সাবর্ণিঃ সূর্যতনযো যোমনুঃ কথ্যতেঽষ্টমঃ❘
নিশাময তদুত্পত্তিং বিস্তরাদ্গদতো মম ‖2‖
মহামাযানুভাবেন যথা মন্বংতরাধিপঃ
স বভূব মহাভাগঃ সাবর্ণিস্তনযো রবেঃ ‖3‖
স্বারোচিষেঽংতরে পূর্বং চৈত্রবংশসমুদ্ভবঃ❘
সুরথো নাম রাজাঽভূত্ সমস্তে ক্ষিতিমংডলে ‖4‖
তস্য পালযতঃ সম্যক্ প্রজাঃ পুত্রানিবৌরসান্❘
বভূবুঃ শত্রবো ভূপাঃ কোলাবিধ্বংসিনস্তদা ‖5‖
তস্য তৈরভবদ্যুদ্ধং অতিপ্রবলদংডিনঃ❘
ন্যূনৈরপি স তৈর্যুদ্ধে কোলাবিধ্বংসিভির্জিতঃ ‖6‖
ততঃ স্বপুরমাযাতো নিজদেশাধিপোঽভবত্❘
আক্রাংতঃ স মহাভাগস্তৈস্তদা প্রবলারিভিঃ ‖7‖
অমাত্যৈর্বলিভির্দুষ্টৈ র্দুর্বলস্য দুরাত্মভিঃ❘
কোশো বলং চাপহৃতং তত্রাপি স্বপুরে ততঃ ‖8‖
ততো মৃগযাব্যাজেন হৃতস্বাম্যঃ স ভূপতিঃ❘
একাকী হযমারুহ্য জগাম গহনং বনম্ ‖9‖
সতত্রাশ্রমমদ্রাক্ষী দ্দ্বিজবর্যস্য মেধসঃ❘
প্রশাংতশ্বাপদাকীর্ণ মুনিশিষ্যোপশোভিতম্ ‖10‖
তস্থৌ কংচিত্স কালং চ মুনিনা তেন সত্কৃতঃ❘
ইতশ্চেতশ্চ বিচরংস্তস্মিন্ মুনিবরাশ্রমে‖11‖
সোঽচিংতযত্তদা তত্র মমত্বাকৃষ্টচেতনঃ❘ ‖12‖
মত্পূর্বৈঃ পালিতং পূর্বং মযাহীনং পুরং হি তত্
মদ্ভৃত্যৈস্তৈরসদ্বৃত্তৈঃ র্ধর্মতঃ পাল্যতে ন বা ‖13‖
ন জানে স প্রধানো মে শূর হস্তীসদামদঃ
মম বৈরিবশং যাতঃ কান্ভোগানুপলপ্স্যতে ‖14‖
যে মমানুগতা নিত্যং প্রসাদধনভোজনৈঃ
অনুবৃত্তিং ধ্রুবং তেঽদ্য কুর্বংত্যন্যমহীভৃতাং ‖15‖
অসম্যগ্ব্যযশীলৈস্তৈঃ কুর্বদ্ভিঃ সততং ব্যযং
সংচিতঃ সোঽতিদুঃখেন ক্ষযং কোশো গমিষ্যতি ‖16‖
এতচ্চান্যচ্চ সততং চিংতযামাস পার্থিবঃ
তত্র বিপ্রাশ্রমাভ্যাশে বৈশ্যমেকং দদর্শ সঃ ‖17‖
স পৃষ্টস্তেন কস্ত্বং ভো হেতুশ্চ আগমনেঽত্র কঃ
সশোক ইব কস্মাত্বং দুর্মনা ইব লক্ষ্যসে❘ ‖18‖
ইত্যাকর্ণ্য বচস্তস্য ভূপতেঃ প্রণাযোদিতম্
প্রত্যুবাচ স তং বৈশ্যঃ প্রশ্রযাবনতো নৃপম্‖19‖
বৈশ্য উবাচ ‖20‖
সমাধির্নাম বৈশ্যোঽহমুত্পন্নো ধনিনাং কুলে
পুত্রদারৈর্নিরস্তশ্চ ধনলোভাদ্ অসাধুভিঃ‖21‖
বিহীনশ্চ ধনৈদারৈঃ পুত্রৈরাদায মে ধনম্❘
বনমভ্যাগতো দুঃখী নিরস্তশ্চাপ্তবংধুভিঃ‖22‖
সোঽহং ন বেদ্মি পুত্রাণাং কুশলাকুশলাত্মিকাম্❘
প্রবৃত্তিং স্বজনানাং চ দারাণাং চাত্র সংস্থিতঃ‖23‖
কিং নু তেষাং গৃহে ক্ষেমং অক্ষেমং কিংনু সাংপ্রতং
কথং তেকিংনুসদ্বৃত্তা দুর্বৃত্তা কিংনুমেসুতাঃ‖24‖
রাজোবাচ‖25‖
যৈর্নিরস্তো ভবাংল্লুব্ধৈঃ পুত্রদারাদিভির্ধনৈঃ‖26‖
তেষু কিং ভবতঃ স্নেহ মনুবধ্নাতি মানসম্‖27‖
বৈশ্য উবাচ ‖28‖
এবমেতদ্যথা প্রাহ ভবানস্মদ্গতং বচঃ
কিং করোমি ন বধ্নাতি মম নিষ্টুরতাং মনঃ‖29‖
ঐঃ সংত্যজ্য পিতৃস্নেহং ধন লুব্ধৈর্নিরাকৃতঃ
পতিঃস্বজনহার্দং চ হার্দিতেষ্বেব মে মনঃ❘ ‖30‖
কিমেতন্নাভিজানামি জানন্নপি মহামতে
যত্প্রেম প্রবণং চিত্তং বিগুণেষ্বপি বংধুষু‖31‖
তেষাং কৃতে মে নিঃশ্বাসো দৌর্মনস্যং চজাযতে‖32‖
অরোমি কিং যন্ন মনস্তেষ্বপ্রীতিষু নিষ্ঠুরম্ ‖33‖
মাকংডেয উবাচ ‖34‖
ততস্তৌ সহিতৌ বিপ্র তংমুনিং সমুপস্থিতৌ‖35‖
সমাধির্নাম বৈশ্যোঽসৌ স চ পার্ধিব সত্তমঃ‖36‖
কৃত্বা তু তৌ যথান্যায্যং যথার্হং তেন সংবিদম্❘
উপবিষ্টৌ কথাঃ কাশ্চিত্^^চ্চক্রতুর্বৈশ্যপার্ধিবৌ‖37‖
রাজো^^উবাচ ‖38‖
ভগবংস্ত্বামহং প্রষ্টুমিচ্ছাম্যেকং বদস্বতত্ ‖39‖
দুঃখায যন্মে মনসঃ স্বচিত্তাযত্ততাং বিনা‖40‖
মআনতোঽপি যথাজ্ঞস্য কিমেতন্মুনিসত্তমঃ ‖41‖
অযং চ ইকৃতঃ পুত্রৈঃ দারৈর্ভৃত্যৈস্তথোজ্ঘিতঃ
স্বজনেন চ সংত্যক্তঃ স্তেষু হার্দী তথাপ্যতি ‖42‖
এব মেষ তথাহং চ দ্বাবপ্ত্যংতদুঃখিতৌ❘
দৃষ্টদোষেঽপি বিষযে মমত্বাকৃষ্টমানসৌ ‖43‖
তত্কেনৈতন্মহাভাগ যন্মোহ জ্ঞানিনোরপি
মমাস্য চ ভবত্যেষা বিবেকাংধস্য মূঢতা ‖44‖
ঋষিরুবাচ‖45‖
জ্ঞান মস্তি সমস্তস্য জংতোর্ব্ষয গোচরে❘
বিষযশ্চ মহাভাগ যাংতি চৈবং পৃথক্পৃথক্‖46‖
কেচিদ্দিবা তথা রাত্রৌ প্রাণিনঃ স্তুল্যদৃষ্টযঃ ‖47‖
জ্ঞানিনো মনুজাঃ সত্যং কিং তু তে ন হি কেবলম্❘
যতো হি জ্ঞানিনঃ সর্বে পশুপক্ষিমৃগাদযঃ‖48‖
জ্ঞানং চ তন্মনুষ্যাণাং যত্তেষাং মৃগপক্ষিণাং
মনুষ্যাণাং চ যত্তেষাং তুল্যমন্যত্তথোভযোঃ‖49‖
জ্ঞানেঽপি সতি পশ্যৈতান্ পতগাংছাবচংচুষু❘
কণমোক্ষাদৃতান্ মোহাত্পীড্যমানানপি ক্ষুধা‖50‖
মানুষা মনুজব্যাঘ্র সাভিলাষাঃ সুতান্ প্রতি
লোভাত্ প্রত্যুপকারায নন্বেতান্ কিং ন পশ্যসি‖51‖
তথাপি মমতাবর্তে মোহগর্তে নিপাতিতাঃ
মহামাযা প্রভাবেণ সংসারস্থিতিকারিণা‖52‖
তন্নাত্র বিস্মযঃ কার্যো যোগনিদ্রা জগত্পতেঃ❘
মহামাযা হরেশ্চৈষা তযা সম্মোহ্যতে জগত্‖53‖
জ্ঙানিনামপি চেতাংসি দেবী ভগবতী হি সা
বলাদাক্্ষ্যমোহায মহামাযা প্রযচ্ছতি ‖54‖
তযা বিসৃজ্যতে বিশ্বং জগদেতচ্চরাচরম্ ❘
সৈষা প্রসন্না বরদা নৃণাং ভবতি মুক্তযে ‖55‖
সা বিদ্যা পরমা মুক্তের্হেতুভূতা সনাতনী
সংসারবংধহেতুশ্চ সৈব সর্বেশ্বরেশ্বরী‖56‖
রাজোবাচ‖57‖
ভগবন্ কাহি সা দেবী মামাযেতি যাং ভবান্ ❘
ব্রবীতি ক্থমুত্পন্না সা কর্মাস্যাশ্চ কিং দ্বিজ‖58‖
যত্প্রভাবা চ সা দেবী যত্স্বরূপা যদুদ্ভবা❘
তত্সর্বং শ্রোতুমিচ্ছামি ত্বত্তো ব্রহ্মবিদাং বর‖59‖
ঋষিরুবাচ ‖60‖
নিত্যৈব সা জগন্মূর্তিস্তযা সর্বমিদং ততম্‖61‖
তথাপি তত্সমুত্পত্তির্বহুধা শ্রূযতাং মমঃ‖62‖
দেবানাং কার্যসিদ্ধ্যর্থং আবির্ভবতি সা যদা❘
উত্পন্নেতি তদা লোকে সা নিত্যাপ্যভিধীযতে ‖63‖
যোগনিদ্রাং যদা বিষ্ণুর্জগত্যেকার্ণবীকৃতে❘
আস্তীর্য শেষমভজত্ কল্পাংতে ভগবান্ প্রভুঃ‖64‖
তদা দ্বাবসুরৌ ঘোরৌ বিখ্যাতৌ মধুকৈটভৌ❘
বিষ্ণুকর্ণমলোদ্ভূতৌ হংতুং ব্রহ্মাণমুদ্যতৌ‖65‖
স নাভি কমলে বিষ্ণোঃ স্থিতো ব্রহ্মা প্রজাপতিঃ
দৃষ্ট্বা তাবসুরৌ চোগ্রৌ প্রসুপ্তং চ জনার্দনম্‖66‖
তুষ্টাব যোগনিদ্রাং তামেকাগ্রহৃদযঃ স্থিতঃ
বিবোধনার্ধায হরের্হরিনেত্রকৃতালযাম্ ‖67‖
বিশ্বেশ্বরীং জগদ্ধাত্রীং স্থিতিসংহারকারিণীম্❘
নিদ্রাং ভগবতীং বিষ্ণোরতুলাং তেজসঃ প্রভুঃ ‖68‖
ব্রহ্মোবাচ ‖69‖
ত্বং স্বাহা ত্বং স্বধা ত্বংহি বষট্কারঃ স্বরাত্মিকা❘
সুধা ত্বমক্ষরে নিত্যে ত্রিধা মাত্রাত্মিকা স্থিতা‖70‖
অর্ধমাত্রা স্থিতা নিত্যা যানুচ্চার্যাবিশেষতঃ
ত্বমেব সা ত্বং সাবিত্রী ত্বং দেব জননী পরা ‖71‖
ত্বযৈতদ্ধার্যতে বিশ্বং ত্বযৈতত্ সৃজ্যতে জগত্❘
ত্বযৈতত্ পাল্যতে দেবি ত্বমত্স্যংতে চ সর্বদা‖72‖
বিসৃষ্টৌ সৃষ্টিরূপাত্বং স্থিতি রূপা চ পালনে❘
তথা সংহৃতিরূপাংতে জগতোঽস্য জগন্মযে ‖73‖
মহাবিদ্যা মহামাযা মহামেধা মহাস্মৃতিঃ❘
মহামোহা চ ভবতী মহাদেবী মহাসুরী ‖74‖
প্রকৃতিস্ত্বং চ সর্বস্য গুণত্রয বিভাবিনী❘
কালরাত্রির্মহারাত্রির্মোহরাত্রিশ্চ দারুণা‖75‖
ত্বং শ্রীস্ত্বমীশ্বরী ত্বং হ্রীস্ত্বং বুদ্ধির্ভোধলক্ষণা❘
লজ্জাপুষ্টিস্তথা তুষ্টিস্ত্বং শাংতিঃ ক্ষাংতি রেব চ‖76‖
খড্গিনী শূলিনী ঘোরা গদিনী চক্রিণী তথা❘
শংখিণী চাপিনী বাণাভুশুংডীপরিঘাযুধা‖77‖
সৌম্যা সৌম্যতরাশেষসৌম্যেভ্যস্ত্বতিসুংদরী
পরাপরাণাং পরমা ত্বমেব পরমেশ্বরী‖78‖
যচ্চ কিংচিত্ক্বচিদ্বস্তু সদসদ্বাখিলাত্মিকে❘
তস্য সর্বস্য যা শক্তিঃ সা ত্বং কিং স্তূযসেমযা‖79‖
যযা ত্বযা জগত্ স্রষ্টা জগত্পাতাত্তি যো জগত্❘
সোঽপি নিদ্রাবশং নীতঃ কস্ত্বাং স্তোতুমিহেশ্বরঃ‖80‖
বিষ্ণুঃ শরীরগ্রহণং অহমীশান এব চ
কারিতাস্তে যতোঽতস্ত্বাং কঃ স্তোতুং শক্তিমান্ ভবেত্‖81‖
সা ত্বমিত্থং প্রভাবৈঃ স্বৈরুদারৈর্দেবি সংস্তুতা❘
মোহযৈতৌ দুরাধর্ষাবসুরৌ মধুকৈটভৌ ‖82‖
প্রবোধং চ জগত্স্বামী নীযতামচ্যুতা লঘু ‖83‖
বোধশ্চ ক্রিযতামস্য হংতুমেতৌ মহাসুরৌ ‖83‖
ঋষিরুবাচ ‖84‖
এবং স্তুতা তদা দেবী তামসী তত্র বেধসা
বিষ্ণোঃ প্রভোধনার্ধায নিহংতুং মধুকৈটভৌ ‖85‖
নেত্রাস্যনাসিকাবাহুহৃদযেভ্যস্তথোরসঃ❘
নির্গম্য দর্শনে তস্থৌ ব্রহ্মণো অব্যক্তজন্মনঃ ‖86‖
উত্তস্থৌ চ জগন্নাথঃ স্তযা মুক্তো জনার্দনঃ❘
একার্ণবে অহিশযনাত্ততঃ স দদৃশে চ তৌ ‖87‖
মধুকৈটভৌ দুরাত্মানা বতিবীর্যপরাক্রমৌ
ক্রোধরক্তেক্ষণাবত্তুং ব্রহ্মণাং জনিতোদ্যমৌ ‖88‖
সমুত্থায ততস্তাভ্যাং যুযুধে ভগবান্ হরিঃ
পংচবর্ষসহস্ত্রাণি বাহুপ্রহরণো বিভুঃ ‖89‖
তাবপ্যতিবলোন্মত্তৌ মহামাযাবিমোহিতৌ ‖90‖
উক্তবংতৌ বরোঽস্মত্তো ব্রিযতামিতি কেশবম্ ‖91‖
শ্রী ভগবানুবাচ ‖92‖
ভবেতামদ্য মে তুষ্টৌ মম বধ্যাবুভাবপি ‖93‖
কিমন্যেন বরেণাত্র এতাবৃদ্দি বৃতং মম ‖94‖
ঋষিরুবাচ ‖95‖
বংচিতাভ্যামিতি তদা সর্বমাপোমযং জগত্❘
বিলোক্য তাভ্যাং গদিতো ভগবান্ কমলেক্ষণঃ ‖96‖
আবাং জহি ন যত্রোর্বী সলিলেন পরিপ্লুতা❘ ‖97‖
ঋষিরুবাচ ‖98‖
তথেত্যুক্ত্বা ভগবতা শংখচক্রগদাভৃতা❘
কৃত্বা চক্রেণ বৈ ছিন্নে জঘনে শিরসী তযোঃ ‖99‖
এবমেষা সমুত্পন্না ব্রহ্মণা সংস্তুতা স্বযম্❘
প্রভাবমস্যা দেব্যাস্তু ভূযঃ শৃণু বদামি তে ‖100‖
‖ জয জয শ্রী স্বস্তি শ্রীমার্কংডেযপুরাণে সাবর্ণিকে মন্বংতরে দেবীমহাত্ম্যে মধুকৈটভবধো নাম প্রধমোঽধ্যাযঃ ‖
**আহুতি
**
ওং এং সাংগাযৈ সাযুধাযৈ সশক্তিকাযৈ সপরিবারাযৈ সবাহনাযৈ এং বীজাধিষ্টাযৈ মহা কালিকাযৈ মহা অহুতিং সমর্পযামি নমঃ স্বাহা ‖
देवी महात्म्यम् दुर्गा सप्तशति प्रथमोऽध्यायः
‖ देवी माहात्म्यम् ‖
‖ श्रीदुर्गायै नमः ‖
‖ अथ श्रीदुर्गासप्तशती ‖
‖ मधुकैटभवधो नाम प्रथमोऽध्यायः ‖
अस्य श्री प्रधम चरित्रस्य ब्रह्मा ऋषिः ❘ महाकाली देवता ｜ गायत्री छन्दः ｜ नन्दा शक्तिः ｜ रक्त दन्तिका बीजम् ｜ अग्निस्तत्वम् ｜ ऋग्वेदः स्वरूपं ｜ श्री महाकाली प्रीत्यर्धे प्रधम चरित्र जपे विनियोगः ｜
**ध्यानं
** खड्गं चक्र गदेषुचाप परिघा शूलं भुशुण्डीं शिरः
शंङ्खं सन्दधतीं करैस्त्रिनयनां सर्वांङ्गभूषावृताम् ❘
यां हन्तुं मधुकैभौ जलजभूस्तुष्टाव सुप्ते हरौ
नीलाश्मद्युति मास्यपाददशकां सेवे महाकालिकां‖
ॐ नमश्चण्डिकायै
ॐ ऐं मार्कण्डेय उवाच‖1‖
सावर्णिः सूर्यतनयो योमनुः कथ्यतेऽष्टमः❘
निशामय तदुत्पत्तिं विस्तराद्गदतो मम ‖2‖
महामायानुभावेन यथा मन्वन्तराधिपः
स बभूव महाभागः सावर्णिस्तनयो रवेः ‖3‖
स्वारोचिषेऽन्तरे पूर्वं चैत्रवंशसमुद्भवः❘
सुरथो नाम राजाऽभूत् समस्ते क्षितिमण्डले ‖4‖
तस्य पालयतः सम्यक् प्रजाः पुत्रानिवौरसान्❘
बभूवुः शत्रवो भूपाः कोलाविध्वंसिनस्तदा ‖5‖
तस्य तैरभवद्युद्धं अतिप्रबलदण्डिनः❘
न्यूनैरपि स तैर्युद्धे कोलाविध्वंसिभिर्जितः ‖6‖
ततः स्वपुरमायातो निजदेशाधिपोऽभवत्❘
आक्रान्तः स महाभागस्तैस्तदा प्रबलारिभिः ‖7‖
अमात्यैर्बलिभिर्दुष्टै र्दुर्बलस्य दुरात्मभिः❘
कोशो बलं चापहृतं तत्रापि स्वपुरे ततः ‖8‖
ततो मृगयाव्याजेन हृतस्वाम्यः स भूपतिः❘
एकाकी हयमारुह्य जगाम गहनं वनम् ‖9‖
सतत्राश्रममद्राक्षी द्द्विजवर्यस्य मेधसः❘
प्रशान्तश्वापदाकीर्ण मुनिशिष्योपशोभितम् ‖10‖
तस्थौ कञ्चित्स कालं च मुनिना तेन सत्कृतः❘
इतश्चेतश्च विचरंस्तस्मिन् मुनिवराश्रमे‖11‖
सोऽचिन्तयत्तदा तत्र ममत्वाकृष्टचेतनः❘ ‖12‖
मत्पूर्वैः पालितं पूर्वं मयाहीनं पुरं हि तत्
मद्भृत्यैस्तैरसद्वृत्तैः र्धर्मतः पाल्यते न वा ‖13‖
न जाने स प्रधानो मे शूर हस्तीसदामदः
मम वैरिवशं यातः कान्भोगानुपलप्स्यते ‖14‖
ये ममानुगता नित्यं प्रसादधनभोजनैः
अनुवृत्तिं ध्रुवं तेऽद्य कुर्वन्त्यन्यमहीभृतां ‖15‖
असम्यग्व्ययशीलैस्तैः कुर्वद्भिः सततं व्ययं
सञ्चितः सोऽतिदुःखेन क्षयं कोशो गमिष्यति ‖16‖
एतच्चान्यच्च सततं चिन्तयामास पार्थिवः
तत्र विप्राश्रमाभ्याशे वैश्यमेकं ददर्श सः ‖17‖
स पृष्टस्तेन कस्त्वं भो हेतुश्च आगमनेऽत्र कः
सशोक इव कस्मात्वं दुर्मना इव लक्ष्यसे❘ ‖18‖
इत्याकर्ण्य वचस्तस्य भूपतेः प्रणायोदितम्
प्रत्युवाच स तं वैश्यः प्रश्रयावनतो नृपम्‖19‖
वैश्य उवाच ‖20‖
समाधिर्नाम वैश्योऽहमुत्पन्नो धनिनां कुले
पुत्रदारैर्निरस्तश्च धनलोभाद् असाधुभिः‖21‖
विहीनश्च धनैदारैः पुत्रैरादाय मे धनम्❘
वनमभ्यागतो दुःखी निरस्तश्चाप्तबन्धुभिः‖22‖
सोऽहं न वेद्मि पुत्राणां कुशलाकुशलात्मिकाम्❘
प्रवृत्तिं स्वजनानां च दाराणां चात्र संस्थितः‖23‖
किं नु तेषां गृहे क्षेमं अक्षेमं किंनु साम्प्रतं
कथं तेकिंनुसद्वृत्ता दुर्वृत्ता किंनुमेसुताः‖24‖
राजोवाच‖25‖
यैर्निरस्तो भवांल्लुब्धैः पुत्रदारादिभिर्धनैः‖26‖
तेषु किं भवतः स्नेह मनुबध्नाति मानसम्‖27‖
वैश्य उवाच ‖28‖
एवमेतद्यथा प्राह भवानस्मद्गतं वचः
किं करोमि न बध्नाति मम निष्टुरतां मनः‖29‖
ऐः सन्त्यज्य पितृस्नेहं धन लुब्धैर्निराकृतः
पतिःस्वजनहार्दं च हार्दितेष्वेव मे मनः❘ ‖30‖
किमेतन्नाभिजानामि जानन्नपि महामते
यत्प्रेम प्रवणं चित्तं विगुणेष्वपि बन्धुषु‖31‖
तेषां कृते मे निःश्वासो दौर्मनस्यं चजायते‖32‖
अरोमि किं यन्न मनस्तेष्वप्रीतिषु निष्ठुरम् ‖33‖
माकण्डेय उवाच ‖34‖
ततस्तौ सहितौ विप्र तंमुनिं समुपस्थितौ‖35‖
समाधिर्नाम वैश्योऽसौ स च पार्धिव सत्तमः‖36‖
कृत्वा तु तौ यथान्याय्यं यथार्हं तेन संविदम्❘
उपविष्टौ कथाः काश्चित्^^च्चक्रतुर्वैश्यपार्धिवौ‖37‖
राजो^^उवाच ‖38‖
भगवंस्त्वामहं प्रष्टुमिच्छाम्येकं वदस्वतत् ‖39‖
दुःखाय यन्मे मनसः स्वचित्तायत्ततां विना‖40‖
मआनतोऽपि यथाज्ञस्य किमेतन्मुनिसत्तमः ‖41‖
अयं च इकृतः पुत्रैः दारैर्भृत्यैस्तथोज्घितः
स्वजनेन च सन्त्यक्तः स्तेषु हार्दी तथाप्यति ‖42‖
एव मेष तथाहं च द्वावप्त्यन्तदुःखितौ❘
दृष्टदोषेऽपि विषये ममत्वाकृष्टमानसौ ‖43‖
तत्केनैतन्महाभाग यन्मोहॊ ज्ञानिनोरपि
ममास्य च भवत्येषा विवेकान्धस्य मूढता ‖44‖
ऋषिरुवाच‖45‖
ज्ञान मस्ति समस्तस्य जन्तोर्व्षय गोचरे❘
विषयश्च महाभाग यान्ति चैवं पृथक्पृथक्‖46‖
केचिद्दिवा तथा रात्रौ प्राणिनः स्तुल्यदृष्टयः ‖47‖
ज्ञानिनो मनुजाः सत्यं किं तु ते न हि केवलम्❘
यतो हि ज्ञानिनः सर्वे पशुपक्षिमृगादयः‖48‖
ज्ञानं च तन्मनुष्याणां यत्तेषां मृगपक्षिणां
मनुष्याणां च यत्तेषां तुल्यमन्यत्तथोभयोः‖49‖
ज्ञानेऽपि सति पश्यैतान् पतगाञ्छाबचञ्चुषु❘
कणमोक्षादृतान् मोहात्पीड्यमानानपि क्षुधा‖50‖
मानुषा मनुजव्याघ्र साभिलाषाः सुतान् प्रति
लोभात् प्रत्युपकाराय नन्वेतान् किं न पश्यसि‖51‖
तथापि ममतावर्ते मोहगर्ते निपातिताः
महामाया प्रभावेण संसारस्थितिकारिणा‖52‖
तन्नात्र विस्मयः कार्यो योगनिद्रा जगत्पतेः❘
महामाया हरेश्चैषा तया सम्मोह्यते जगत्‖53‖
ज्ङानिनामपि चेतांसि देवी भगवती हि सा
बलादाक्ऱ्ष्यमोहाय महामाया प्रयच्छति ‖54‖
तया विसृज्यते विश्वं जगदेतच्चराचरम् ❘
सैषा प्रसन्ना वरदा नृणां भवति मुक्तये ‖55‖
सा विद्या परमा मुक्तेर्हेतुभूता सनातनी
संसारबन्धहेतुश्च सैव सर्वेश्वरेश्वरी‖56‖
राजोवाच‖57‖
भगवन् काहि सा देवी मामायेति यां भवान् ❘
ब्रवीति क्थमुत्पन्ना सा कर्मास्याश्च किं द्विज‖58‖
यत्प्रभावा च सा देवी यत्स्वरूपा यदुद्भवा❘
तत्सर्वं श्रोतुमिच्छामि त्वत्तो ब्रह्मविदां वर‖59‖
ऋषिरुवाच ‖60‖
नित्यैव सा जगन्मूर्तिस्तया सर्वमिदं ततम्‖61‖
तथापि तत्समुत्पत्तिर्बहुधा श्रूयतां ममः‖62‖
देवानां कार्यसिद्ध्यर्थं आविर्भवति सा यदा❘
उत्पन्नेति तदा लोके सा नित्याप्यभिधीयते ‖63‖
योगनिद्रां यदा विष्णुर्जगत्येकार्णवीकृते❘
आस्तीर्य शेषमभजत् कल्पान्ते भगवान् प्रभुः‖64‖
तदा द्वावसुरौ घोरौ विख्यातौ मधुकैटभौ❘
विष्णुकर्णमलोद्भूतौ हन्तुं ब्रह्माणमुद्यतौ‖65‖
स नाभि कमले विष्णोः स्थितो ब्रह्मा प्रजापतिः
दृष्ट्वा तावसुरौ चोग्रौ प्रसुप्तं च जनार्दनम्‖66‖
तुष्टाव योगनिद्रां तामेकाग्रहृदयः स्थितः
विबोधनार्धाय हरेर्हरिनेत्रकृतालयाम् ‖67‖
विश्वेश्वरीं जगद्धात्रीं स्थितिसंहारकारिणीम्❘
निद्रां भगवतीं विष्णोरतुलां तेजसः प्रभुः ‖68‖
ब्रह्मोवाच ‖69‖
त्वं स्वाहा त्वं स्वधा त्वंहि वषट्कारः स्वरात्मिका❘
सुधा त्वमक्षरे नित्ये त्रिधा मात्रात्मिका स्थिता‖70‖
अर्धमात्रा स्थिता नित्या यानुच्चार्याविशेषतः
त्वमेव सा त्वं सावित्री त्वं देव जननी परा ‖71‖
त्वयैतद्धार्यते विश्वं त्वयैतत् सृज्यते जगत्❘
त्वयैतत् पाल्यते देवि त्वमत्स्यन्ते च सर्वदा‖72‖
विसृष्टौ सृष्टिरूपात्वं स्थिति रूपा च पालने❘
तथा संहृतिरूपान्ते जगतोऽस्य जगन्मये ‖73‖
महाविद्या महामाया महामेधा महास्मृतिः❘
महामोहा च भवती महादेवी महासुरी ‖74‖
प्रकृतिस्त्वं च सर्वस्य गुणत्रय विभाविनी❘
कालरात्रिर्महारात्रिर्मोहरात्रिश्च दारुणा‖75‖
त्वं श्रीस्त्वमीश्वरी त्वं ह्रीस्त्वं बुद्धिर्भोधलक्षणा❘
लज्जापुष्टिस्तथा तुष्टिस्त्वं शान्तिः क्षान्ति रेव च‖76‖
खड्गिनी शूलिनी घोरा गदिनी चक्रिणी तथा❘
शङ्खिणी चापिनी बाणाभुशुण्डीपरिघायुधा‖77‖
सौम्या सौम्यतराशेषसौम्येभ्यस्त्वतिसुन्दरी
परापराणां परमा त्वमेव परमेश्वरी‖78‖
यच्च किञ्चित्क्वचिद्वस्तु सदसद्वाखिलात्मिके❘
तस्य सर्वस्य या शक्तिः सा त्वं किं स्तूयसेमया‖79‖
यया त्वया जगत् स्रष्टा जगत्पातात्ति यो जगत्❘
सोऽपि निद्रावशं नीतः कस्त्वां स्तोतुमिहेश्वरः‖80‖
विष्णुः शरीरग्रहणं अहमीशान एव च
कारितास्ते यतोऽतस्त्वां कः स्तोतुं शक्तिमान् भवेत्‖81‖
सा त्वमित्थं प्रभावैः स्वैरुदारैर्देवि संस्तुता❘
मोहयैतौ दुराधर्षावसुरौ मधुकैटभौ ‖82‖
प्रबोधं च जगत्स्वामी नीयतामच्युता लघु ‖83‖
बोधश्च क्रियतामस्य हन्तुमेतौ महासुरौ ‖83‖
ऋषिरुवाच ‖84‖
एवं स्तुता तदा देवी तामसी तत्र वेधसा
विष्णोः प्रभोधनार्धाय निहन्तुं मधुकैटभौ ‖85‖
नेत्रास्यनासिकाबाहुहृदयेभ्यस्तथोरसः❘
निर्गम्य दर्शने तस्थौ ब्रह्मणो अव्यक्तजन्मनः ‖86‖
उत्तस्थौ च जगन्नाथः स्तया मुक्तो जनार्दनः❘
एकार्णवे अहिशयनात्ततः स ददृशे च तौ ‖87‖
मधुकैटभौ दुरात्माना वतिवीर्यपराक्रमौ
क्रोधरक्तेक्षणावत्तुं ब्रह्मणां जनितोद्यमौ ‖88‖
समुत्थाय ततस्ताभ्यां युयुधे भगवान् हरिः
पञ्चवर्षसहस्त्राणि बाहुप्रहरणो विभुः ‖89‖
तावप्यतिबलोन्मत्तौ महामायाविमोहितौ ‖90‖
उक्तवन्तौ वरोऽस्मत्तो व्रियतामिति केशवम् ‖91‖
श्री भगवानुवाच ‖92‖
भवेतामद्य मे तुष्टौ मम वध्यावुभावपि ‖93‖
किमन्येन वरेणात्र एतावृद्दि वृतं मम ‖94‖
ऋषिरुवाच ‖95‖
वञ्चिताभ्यामिति तदा सर्वमापोमयं जगत्❘
विलोक्य ताभ्यां गदितो भगवान् कमलेक्षणः ‖96‖
आवां जहि न यत्रोर्वी सलिलेन परिप्लुता❘ ‖97‖
ऋषिरुवाच ‖98‖
तथेत्युक्त्वा भगवता शङ्खचक्रगदाभृता❘
कृत्वा चक्रेण वै छिन्ने जघने शिरसी तयोः ‖99‖
एवमेषा समुत्पन्ना ब्रह्मणा संस्तुता स्वयम्❘
प्रभावमस्या देव्यास्तु भूयः शृणु वदामि ते ‖100‖
‖ जय जय श्री स्वस्ति श्रीमार्कण्डेयपुराणे सावर्णिके मन्वन्तरे देवीमहात्म्ये मधुकैटभवधो नाम प्रधमोऽध्यायः ‖
**आहुति
**
ॐ एं साङ्गायै सायुधायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै एं बीजाधिष्टायै महा कालिकायै महा अहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ‖
દેવી મહાત્મ્યમ્ દુર્ગા સપ્તશતિ પ્રથમોઽધ્યાયઃ
‖ દેવી માહાત્મ્યમ્ ‖
‖ શ્રીદુર્ગાયૈ નમઃ ‖
‖ અથ શ્રીદુર્ગાસપ્તશતી ‖
‖ મધુકૈટભવધો નામ પ્રથમોઽધ્યાયઃ ‖
અસ્ય શ્રી પ્રધમ ચરિત્રસ્ય બ્રહ્મા ઋષિઃ ❘ મહાકાળી દેવતા ｜ ગાયત્રી છંદઃ ｜ નંદા શક્તિઃ ｜ રક્ત દંતિકા બીજમ્ ｜ અગ્નિસ્તત્વમ્ ｜ ઋગ્વેદઃ સ્વરૂપં ｜ શ્રી મહાકાળી પ્રીત્યર્ધે પ્રધમ ચરિત્ર જપે વિનિયોગઃ ｜
**ધ્યાનં
** ખડ્ગં ચક્ર ગદેષુચાપ પરિઘા શૂલં ભુશુંડીં શિરઃ
શંંખં સંદધતીં કરૈસ્ત્રિનયનાં સર્વાંંગભૂષાવૃતામ્ ❘
યાં હંતું મધુકૈભૌ જલજભૂસ્તુષ્ટાવ સુપ્તે હરૌ
નીલાશ્મદ્યુતિ માસ્યપાદદશકાં સેવે મહાકાળિકાં‖
ઓં નમશ્ચંડિકાયૈ
ઓં ઐં માર્કંડેય ઉવાચ‖1‖
સાવર્ણિઃ સૂર્યતનયો યોમનુઃ કથ્યતેઽષ્ટમઃ❘
નિશામય તદુત્પત્તિં વિસ્તરાદ્ગદતો મમ ‖2‖
મહામાયાનુભાવેન યથા મન્વંતરાધિપઃ
સ બભૂવ મહાભાગઃ સાવર્ણિસ્તનયો રવેઃ ‖3‖
સ્વારોચિષેઽંતરે પૂર્વં ચૈત્રવંશસમુદ્ભવઃ❘
સુરથો નામ રાજાઽભૂત્ સમસ્તે ક્ષિતિમંડલે ‖4‖
તસ્ય પાલયતઃ સમ્યક્ પ્રજાઃ પુત્રાનિવૌરસાન્❘
બભૂવુઃ શત્રવો ભૂપાઃ કોલાવિધ્વંસિનસ્તદા ‖5‖
તસ્ય તૈરભવદ્યુદ્ધં અતિપ્રબલદંડિનઃ❘
ન્યૂનૈરપિ સ તૈર્યુદ્ધે કોલાવિધ્વંસિભિર્જિતઃ ‖6‖
તતઃ સ્વપુરમાયાતો નિજદેશાધિપોઽભવત્❘
આક્રાંતઃ સ મહાભાગસ્તૈસ્તદા પ્રબલારિભિઃ ‖7‖
અમાત્યૈર્બલિભિર્દુષ્ટૈ ર્દુર્બલસ્ય દુરાત્મભિઃ❘
કોશો બલં ચાપહૃતં તત્રાપિ સ્વપુરે તતઃ ‖8‖
તતો મૃગયાવ્યાજેન હૃતસ્વામ્યઃ સ ભૂપતિઃ❘
એકાકી હયમારુહ્ય જગામ ગહનં વનમ્ ‖9‖
સતત્રાશ્રમમદ્રાક્ષી દ્દ્વિજવર્યસ્ય મેધસઃ❘
પ્રશાંતશ્વાપદાકીર્ણ મુનિશિષ્યોપશોભિતમ્ ‖10‖
તસ્થૌ કંચિત્સ કાલં ચ મુનિના તેન સત્કૃતઃ❘
ઇતશ્ચેતશ્ચ વિચરંસ્તસ્મિન્ મુનિવરાશ્રમે‖11‖
સોઽચિંતયત્તદા તત્ર મમત્વાકૃષ્ટચેતનઃ❘ ‖12‖
મત્પૂર્વૈઃ પાલિતં પૂર્વં મયાહીનં પુરં હિ તત્
મદ્ભૃત્યૈસ્તૈરસદ્વૃત્તૈઃ ર્ધર્મતઃ પાલ્યતે ન વા ‖13‖
ન જાને સ પ્રધાનો મે શૂર હસ્તીસદામદઃ
મમ વૈરિવશં યાતઃ કાન્ભોગાનુપલપ્સ્યતે ‖14‖
યે મમાનુગતા નિત્યં પ્રસાદધનભોજનૈઃ
અનુવૃત્તિં ધ્રુવં તેઽદ્ય કુર્વંત્યન્યમહીભૃતાં ‖15‖
અસમ્યગ્વ્યયશીલૈસ્તૈઃ કુર્વદ્ભિઃ સતતં વ્યયં
સંચિતઃ સોઽતિદુઃખેન ક્ષયં કોશો ગમિષ્યતિ ‖16‖
એતચ્ચાન્યચ્ચ સતતં ચિંતયામાસ પાર્થિવઃ
તત્ર વિપ્રાશ્રમાભ્યાશે વૈશ્યમેકં દદર્શ સઃ ‖17‖
સ પૃષ્ટસ્તેન કસ્ત્વં ભો હેતુશ્ચ આગમનેઽત્ર કઃ
સશોક ઇવ કસ્માત્વં દુર્મના ઇવ લક્ષ્યસે❘ ‖18‖
ઇત્યાકર્ણ્ય વચસ્તસ્ય ભૂપતેઃ પ્રણાયોદિતમ્
પ્રત્યુવાચ સ તં વૈશ્યઃ પ્રશ્રયાવનતો નૃપમ્‖19‖
વૈશ્ય ઉવાચ ‖20‖
સમાધિર્નામ વૈશ્યોઽહમુત્પન્નો ધનિનાં કુલે
પુત્રદારૈર્નિરસ્તશ્ચ ધનલોભાદ્ અસાધુભિઃ‖21‖
વિહીનશ્ચ ધનૈદારૈઃ પુત્રૈરાદાય મે ધનમ્❘
વનમભ્યાગતો દુઃખી નિરસ્તશ્ચાપ્તબંધુભિઃ‖22‖
સોઽહં ન વેદ્મિ પુત્રાણાં કુશલાકુશલાત્મિકામ્❘
પ્રવૃત્તિં સ્વજનાનાં ચ દારાણાં ચાત્ર સંસ્થિતઃ‖23‖
કિં નુ તેષાં ગૃહે ક્ષેમં અક્ષેમં કિંનુ સાંપ્રતં
કથં તેકિંનુસદ્વૃત્તા દુર્વૃત્તા કિંનુમેસુતાઃ‖24‖
રાજોવાચ‖25‖
યૈર્નિરસ્તો ભવાંલ્લુબ્ધૈઃ પુત્રદારાદિભિર્ધનૈઃ‖26‖
તેષુ કિં ભવતઃ સ્નેહ મનુબધ્નાતિ માનસમ્‖27‖
વૈશ્ય ઉવાચ ‖28‖
એવમેતદ્યથા પ્રાહ ભવાનસ્મદ્ગતં વચઃ
કિં કરોમિ ન બધ્નાતિ મમ નિષ્ટુરતાં મનઃ‖29‖
ઐઃ સંત્યજ્ય પિતૃસ્નેહં ધન લુબ્ધૈર્નિરાકૃતઃ
પતિઃસ્વજનહાર્દં ચ હાર્દિતેષ્વેવ મે મનઃ❘ ‖30‖
કિમેતન્નાભિજાનામિ જાનન્નપિ મહામતે
યત્પ્રેમ પ્રવણં ચિત્તં વિગુણેષ્વપિ બંધુષુ‖31‖
તેષાં કૃતે મે નિઃશ્વાસો દૌર્મનસ્યં ચજાયતે‖32‖
અરોમિ કિં યન્ન મનસ્તેષ્વપ્રીતિષુ નિષ્ઠુરમ્ ‖33‖
માકંડેય ઉવાચ ‖34‖
તતસ્તૌ સહિતૌ વિપ્ર તંમુનિં સમુપસ્થિતૌ‖35‖
સમાધિર્નામ વૈશ્યોઽસૌ સ ચ પાર્ધિવ સત્તમઃ‖36‖
કૃત્વા તુ તૌ યથાન્યાય્યં યથાર્હં તેન સંવિદમ્❘
ઉપવિષ્ટૌ કથાઃ કાશ્ચિત્^^ચ્ચક્રતુર્વૈશ્યપાર્ધિવૌ‖37‖
રાજો^^ઉવાચ ‖38‖
ભગવંસ્ત્વામહં પ્રષ્ટુમિચ્છામ્યેકં વદસ્વતત્ ‖39‖
દુઃખાય યન્મે મનસઃ સ્વચિત્તાયત્તતાં વિના‖40‖
મઆનતોઽપિ યથાજ્ઞસ્ય કિમેતન્મુનિસત્તમઃ ‖41‖
અયં ચ ઇકૃતઃ પુત્રૈઃ દારૈર્ભૃત્યૈસ્તથોજ્ઘિતઃ
સ્વજનેન ચ સંત્યક્તઃ સ્તેષુ હાર્દી તથાપ્યતિ ‖42‖
એવ મેષ તથાહં ચ દ્વાવપ્ત્યંતદુઃખિતૌ❘
દૃષ્ટદોષેઽપિ વિષયે મમત્વાકૃષ્ટમાનસૌ ‖43‖
તત્કેનૈતન્મહાભાગ યન્મોહ જ્ઞાનિનોરપિ
મમાસ્ય ચ ભવત્યેષા વિવેકાંધસ્ય મૂઢતા ‖44‖
ઋષિરુવાચ‖45‖
જ્ઞાન મસ્તિ સમસ્તસ્ય જંતોર્વ્ષય ગોચરે❘
વિષયશ્ચ મહાભાગ યાંતિ ચૈવં પૃથક્પૃથક્‖46‖
કેચિદ્દિવા તથા રાત્રૌ પ્રાણિનઃ સ્તુલ્યદૃષ્ટયઃ ‖47‖
જ્ઞાનિનો મનુજાઃ સત્યં કિં તુ તે ન હિ કેવલમ્❘
યતો હિ જ્ઞાનિનઃ સર્વે પશુપક્ષિમૃગાદયઃ‖48‖
જ્ઞાનં ચ તન્મનુષ્યાણાં યત્તેષાં મૃગપક્ષિણાં
મનુષ્યાણાં ચ યત્તેષાં તુલ્યમન્યત્તથોભયોઃ‖49‖
જ્ઞાનેઽપિ સતિ પશ્યૈતાન્ પતગાંછાબચંચુષુ❘
કણમોક્ષાદૃતાન્ મોહાત્પીડ્યમાનાનપિ ક્ષુધા‖50‖
માનુષા મનુજવ્યાઘ્ર સાભિલાષાઃ સુતાન્ પ્રતિ
લોભાત્ પ્રત્યુપકારાય નન્વેતાન્ કિં ન પશ્યસિ‖51‖
તથાપિ મમતાવર્તે મોહગર્તે નિપાતિતાઃ
મહામાયા પ્રભાવેણ સંસારસ્થિતિકારિણા‖52‖
તન્નાત્ર વિસ્મયઃ કાર્યો યોગનિદ્રા જગત્પતેઃ❘
મહામાયા હરેશ્ચૈષા તયા સમ્મોહ્યતે જગત્‖53‖
જ્ઙાનિનામપિ ચેતાંસિ દેવી ભગવતી હિ સા
બલાદાક્્ષ્યમોહાય મહામાયા પ્રયચ્છતિ ‖54‖
તયા વિસૃજ્યતે વિશ્વં જગદેતચ્ચરાચરમ્ ❘
સૈષા પ્રસન્ના વરદા નૃણાં ભવતિ મુક્તયે ‖55‖
સા વિદ્યા પરમા મુક્તેર્હેતુભૂતા સનાતની
સંસારબંધહેતુશ્ચ સૈવ સર્વેશ્વરેશ્વરી‖56‖
રાજોવાચ‖57‖
ભગવન્ કાહિ સા દેવી મામાયેતિ યાં ભવાન્ ❘
બ્રવીતિ ક્થમુત્પન્ના સા કર્માસ્યાશ્ચ કિં દ્વિજ‖58‖
યત્પ્રભાવા ચ સા દેવી યત્સ્વરૂપા યદુદ્ભવા❘
તત્સર્વં શ્રોતુમિચ્છામિ ત્વત્તો બ્રહ્મવિદાં વર‖59‖
ઋષિરુવાચ ‖60‖
નિત્યૈવ સા જગન્મૂર્તિસ્તયા સર્વમિદં તતમ્‖61‖
તથાપિ તત્સમુત્પત્તિર્બહુધા શ્રૂયતાં મમઃ‖62‖
દેવાનાં કાર્યસિદ્ધ્યર્થં આવિર્ભવતિ સા યદા❘
ઉત્પન્નેતિ તદા લોકે સા નિત્યાપ્યભિધીયતે ‖63‖
યોગનિદ્રાં યદા વિષ્ણુર્જગત્યેકાર્ણવીકૃતે❘
આસ્તીર્ય શેષમભજત્ કલ્પાંતે ભગવાન્ પ્રભુઃ‖64‖
તદા દ્વાવસુરૌ ઘોરૌ વિખ્યાતૌ મધુકૈટભૌ❘
વિષ્ણુકર્ણમલોદ્ભૂતૌ હંતું બ્રહ્માણમુદ્યતૌ‖65‖
સ નાભિ કમલે વિષ્ણોઃ સ્થિતો બ્રહ્મા પ્રજાપતિઃ
દૃષ્ટ્વા તાવસુરૌ ચોગ્રૌ પ્રસુપ્તં ચ જનાર્દનમ્‖66‖
તુષ્ટાવ યોગનિદ્રાં તામેકાગ્રહૃદયઃ સ્થિતઃ
વિબોધનાર્ધાય હરેર્હરિનેત્રકૃતાલયામ્ ‖67‖
વિશ્વેશ્વરીં જગદ્ધાત્રીં સ્થિતિસંહારકારિણીમ્❘
નિદ્રાં ભગવતીં વિષ્ણોરતુલાં તેજસઃ પ્રભુઃ ‖68‖
બ્રહ્મોવાચ ‖69‖
ત્વં સ્વાહા ત્વં સ્વધા ત્વંહિ વષટ્કારઃ સ્વરાત્મિકા❘
સુધા ત્વમક્ષરે નિત્યે ત્રિધા માત્રાત્મિકા સ્થિતા‖70‖
અર્ધમાત્રા સ્થિતા નિત્યા યાનુચ્ચાર્યાવિશેષતઃ
ત્વમેવ સા ત્વં સાવિત્રી ત્વં દેવ જનની પરા ‖71‖
ત્વયૈતદ્ધાર્યતે વિશ્વં ત્વયૈતત્ સૃજ્યતે જગત્❘
ત્વયૈતત્ પાલ્યતે દેવિ ત્વમત્સ્યંતે ચ સર્વદા‖72‖
વિસૃષ્ટૌ સૃષ્ટિરૂપાત્વં સ્થિતિ રૂપા ચ પાલને❘
તથા સંહૃતિરૂપાંતે જગતોઽસ્ય જગન્મયે ‖73‖
મહાવિદ્યા મહામાયા મહામેધા મહાસ્મૃતિઃ❘
મહામોહા ચ ભવતી મહાદેવી મહાસુરી ‖74‖
પ્રકૃતિસ્ત્વં ચ સર્વસ્ય ગુણત્રય વિભાવિની❘
કાળરાત્રિર્મહારાત્રિર્મોહરાત્રિશ્ચ દારુણા‖75‖
ત્વં શ્રીસ્ત્વમીશ્વરી ત્વં હ્રીસ્ત્વં બુદ્ધિર્ભોધલક્ષણા❘
લજ્જાપુષ્ટિસ્તથા તુષ્ટિસ્ત્વં શાંતિઃ ક્ષાંતિ રેવ ચ‖76‖
ખડ્ગિની શૂલિની ઘોરા ગદિની ચક્રિણી તથા❘
શંખિણી ચાપિની બાણાભુશુંડીપરિઘાયુધા‖77‖
સૌમ્યા સૌમ્યતરાશેષસૌમ્યેભ્યસ્ત્વતિસુંદરી
પરાપરાણાં પરમા ત્વમેવ પરમેશ્વરી‖78‖
યચ્ચ કિંચિત્ક્વચિદ્વસ્તુ સદસદ્વાખિલાત્મિકે❘
તસ્ય સર્વસ્ય યા શક્તિઃ સા ત્વં કિં સ્તૂયસેમયા‖79‖
યયા ત્વયા જગત્ સ્રષ્ટા જગત્પાતાત્તિ યો જગત્❘
સોઽપિ નિદ્રાવશં નીતઃ કસ્ત્વાં સ્તોતુમિહેશ્વરઃ‖80‖
વિષ્ણુઃ શરીરગ્રહણં અહમીશાન એવ ચ
કારિતાસ્તે યતોઽતસ્ત્વાં કઃ સ્તોતું શક્તિમાન્ ભવેત્‖81‖
સા ત્વમિત્થં પ્રભાવૈઃ સ્વૈરુદારૈર્દેવિ સંસ્તુતા❘
મોહયૈતૌ દુરાધર્ષાવસુરૌ મધુકૈટભૌ ‖82‖
પ્રબોધં ચ જગત્સ્વામી નીયતામચ્યુતા લઘુ ‖83‖
બોધશ્ચ ક્રિયતામસ્ય હંતુમેતૌ મહાસુરૌ ‖83‖
ઋષિરુવાચ ‖84‖
એવં સ્તુતા તદા દેવી તામસી તત્ર વેધસા
વિષ્ણોઃ પ્રભોધનાર્ધાય નિહંતું મધુકૈટભૌ ‖85‖
નેત્રાસ્યનાસિકાબાહુહૃદયેભ્યસ્તથોરસઃ❘
નિર્ગમ્ય દર્શને તસ્થૌ બ્રહ્મણો અવ્યક્તજન્મનઃ ‖86‖
ઉત્તસ્થૌ ચ જગન્નાથઃ સ્તયા મુક્તો જનાર્દનઃ❘
એકાર્ણવે અહિશયનાત્તતઃ સ દદૃશે ચ તૌ ‖87‖
મધુકૈટભૌ દુરાત્માના વતિવીર્યપરાક્રમૌ
ક્રોધરક્તેક્ષણાવત્તું બ્રહ્મણાં જનિતોદ્યમૌ ‖88‖
સમુત્થાય તતસ્તાભ્યાં યુયુધે ભગવાન્ હરિઃ
પંચવર્ષસહસ્ત્રાણિ બાહુપ્રહરણો વિભુઃ ‖89‖
તાવપ્યતિબલોન્મત્તૌ મહામાયાવિમોહિતૌ ‖90‖
ઉક્તવંતૌ વરોઽસ્મત્તો વ્રિયતામિતિ કેશવમ્ ‖91‖
શ્રી ભગવાનુવાચ ‖92‖
ભવેતામદ્ય મે તુષ્ટૌ મમ વધ્યાવુભાવપિ ‖93‖
કિમન્યેન વરેણાત્ર એતાવૃદ્દિ વૃતં મમ ‖94‖
ઋષિરુવાચ ‖95‖
વંચિતાભ્યામિતિ તદા સર્વમાપોમયં જગત્❘
વિલોક્ય તાભ્યાં ગદિતો ભગવાન્ કમલેક્ષણઃ ‖96‖
આવાં જહિ ન યત્રોર્વી સલિલેન પરિપ્લુતા❘ ‖97‖
ઋષિરુવાચ ‖98‖
તથેત્યુક્ત્વા ભગવતા શંખચક્રગદાભૃતા❘
કૃત્વા ચક્રેણ વૈ છિન્ને જઘને શિરસી તયોઃ ‖99‖
એવમેષા સમુત્પન્ના બ્રહ્મણા સંસ્તુતા સ્વયમ્❘
પ્રભાવમસ્યા દેવ્યાસ્તુ ભૂયઃ શૃણુ વદામિ તે ‖100‖
‖ જય જય શ્રી સ્વસ્તિ શ્રીમાર્કંડેયપુરાણે સાવર્ણિકે મન્વંતરે દેવીમહાત્મ્યે મધુકૈટભવધો નામ પ્રધમોઽધ્યાયઃ ‖
**આહુતિ
**
ઓં એં સાંગાયૈ સાયુધાયૈ સશક્તિકાયૈ સપરિવારાયૈ સવાહનાયૈ એં બીજાધિષ્ટાયૈ મહા કાળિકાયૈ મહા અહુતિં સમર્પયામિ નમઃ સ્વાહા ‖
देवी महात्म्यम् दुर्गा सप्तशति प्रथमोऽध्यायः
‖ देवी माहात्म्यम् ‖
‖ श्रीदुर्गायै नमः ‖
‖ अथ श्रीदुर्गासप्तशती ‖
‖ मधुकैटभवधो नाम प्रथमोऽध्यायः ‖
अस्य श्री प्रधम चरित्रस्य ब्रह्मा ऋषिः ❘ महाकाली देवता ｜ गायत्री छंदः ｜ नंदा शक्तिः ｜ रक्त दंतिका बीजम् ｜ अग्निस्तत्वम् ｜ ऋग्वेदः स्वरूपं ｜ श्री महाकाली प्रीत्यर्धे प्रधम चरित्र जपे विनियोगः ｜
**ध्यानं
** खड्गं चक्र गदेषुचाप परिघा शूलं भुशुंडीं शिरः
शंंखं संदधतीं करैस्त्रिनयनां सर्वांंगभूषावृताम् ❘
यां हंतुं मधुकैभौ जलजभूस्तुष्टाव सुप्ते हरौ
नीलाश्मद्युति मास्यपाददशकां सेवे महाकालिकां‖
ॐ नमश्चंडिकायै
ॐ ऐं मार्कंडेय उवाच‖1‖
सावर्णिः सूर्यतनयो योमनुः कथ्यतेऽष्टमः❘
निशामय तदुत्पत्तिं विस्तराद्गदतो मम ‖2‖
महामायानुभावेन यथा मन्वंतराधिपः
स बभूव महाभागः सावर्णिस्तनयो रवेः ‖3‖
स्वारोचिषेऽंतरे पूर्वं चैत्रवंशसमुद्भवः❘
सुरथो नाम राजाऽभूत् समस्ते क्षितिमंडले ‖4‖
तस्य पालयतः सम्यक् प्रजाः पुत्रानिवौरसान्❘
बभूवुः शत्रवो भूपाः कोलाविध्वंसिनस्तदा ‖5‖
तस्य तैरभवद्युद्धं अतिप्रबलदंडिनः❘
न्यूनैरपि स तैर्युद्धे कोलाविध्वंसिभिर्जितः ‖6‖
ततः स्वपुरमायातो निजदेशाधिपोऽभवत्❘
आक्रांतः स महाभागस्तैस्तदा प्रबलारिभिः ‖7‖
अमात्यैर्बलिभिर्दुष्टै र्दुर्बलस्य दुरात्मभिः❘
कोशो बलं चापहृतं तत्रापि स्वपुरे ततः ‖8‖
ततो मृगयाव्याजेन हृतस्वाम्यः स भूपतिः❘
एकाकी हयमारुह्य जगाम गहनं वनम् ‖9‖
सतत्राश्रममद्राक्षी द्द्विजवर्यस्य मेधसः❘
प्रशांतश्वापदाकीर्ण मुनिशिष्योपशोभितम् ‖10‖
तस्थौ कंचित्स कालं च मुनिना तेन सत्कृतः❘
इतश्चेतश्च विचरंस्तस्मिन् मुनिवराश्रमे‖11‖
सोऽचिंतयत्तदा तत्र ममत्वाकृष्टचेतनः❘ ‖12‖
मत्पूर्वैः पालितं पूर्वं मयाहीनं पुरं हि तत्
मद्भृत्यैस्तैरसद्वृत्तैः र्धर्मतः पाल्यते न वा ‖13‖
न जाने स प्रधानो मे शूर हस्तीसदामदः
मम वैरिवशं यातः कान्भोगानुपलप्स्यते ‖14‖
ये ममानुगता नित्यं प्रसादधनभोजनैः
अनुवृत्तिं ध्रुवं तेऽद्य कुर्वंत्यन्यमहीभृतां ‖15‖
असम्यग्व्ययशीलैस्तैः कुर्वद्भिः सततं व्ययं
संचितः सोऽतिदुःखेन क्षयं कोशो गमिष्यति ‖16‖
एतच्चान्यच्च सततं चिंतयामास पार्थिवः
तत्र विप्राश्रमाभ्याशे वैश्यमेकं ददर्श सः ‖17‖
स पृष्टस्तेन कस्त्वं भो हेतुश्च आगमनेऽत्र कः
सशोक इव कस्मात्वं दुर्मना इव लक्ष्यसे❘ ‖18‖
इत्याकर्ण्य वचस्तस्य भूपतेः प्रणायोदितम्
प्रत्युवाच स तं वैश्यः प्रश्रयावनतो नृपम्‖19‖
वैश्य उवाच ‖20‖
समाधिर्नाम वैश्योऽहमुत्पन्नो धनिनां कुले
पुत्रदारैर्निरस्तश्च धनलोभाद् असाधुभिः‖21‖
विहीनश्च धनैदारैः पुत्रैरादाय मे धनम्❘
वनमभ्यागतो दुःखी निरस्तश्चाप्तबंधुभिः‖22‖
सोऽहं न वेद्मि पुत्राणां कुशलाकुशलात्मिकाम्❘
प्रवृत्तिं स्वजनानां च दाराणां चात्र संस्थितः‖23‖
किं नु तेषां गृहे क्षेमं अक्षेमं किंनु सांप्रतं
कथं तेकिंनुसद्वृत्ता दुर्वृत्ता किंनुमेसुताः‖24‖
राजोवाच‖25‖
यैर्निरस्तो भवांल्लुब्धैः पुत्रदारादिभिर्धनैः‖26‖
तेषु किं भवतः स्नेह मनुबध्नाति मानसम्‖27‖
वैश्य उवाच ‖28‖
एवमेतद्यथा प्राह भवानस्मद्गतं वचः
किं करोमि न बध्नाति मम निष्टुरतां मनः‖29‖
ऐः संत्यज्य पितृस्नेहं धन लुब्धैर्निराकृतः
पतिःस्वजनहार्दं च हार्दितेष्वेव मे मनः❘ ‖30‖
किमेतन्नाभिजानामि जानन्नपि महामते
यत्प्रेम प्रवणं चित्तं विगुणेष्वपि बंधुषु‖31‖
तेषां कृते मे निःश्वासो दौर्मनस्यं चजायते‖32‖
अरोमि किं यन्न मनस्तेष्वप्रीतिषु निष्ठुरम् ‖33‖
माकंडेय उवाच ‖34‖
ततस्तौ सहितौ विप्र तंमुनिं समुपस्थितौ‖35‖
समाधिर्नाम वैश्योऽसौ स च पार्धिव सत्तमः‖36‖
कृत्वा तु तौ यथान्याय्यं यथार्हं तेन संविदम्❘
उपविष्टौ कथाः काश्चित्^^च्चक्रतुर्वैश्यपार्धिवौ‖37‖
राजो^^उवाच ‖38‖
भगवंस्त्वामहं प्रष्टुमिच्छाम्येकं वदस्वतत् ‖39‖
दुःखाय यन्मे मनसः स्वचित्तायत्ततां विना‖40‖
मआनतोऽपि यथाज्ञस्य किमेतन्मुनिसत्तमः ‖41‖
अयं च इकृतः पुत्रैः दारैर्भृत्यैस्तथोज्घितः
स्वजनेन च संत्यक्तः स्तेषु हार्दी तथाप्यति ‖42‖
एव मेष तथाहं च द्वावप्त्यंतदुःखितौ❘
दृष्टदोषेऽपि विषये ममत्वाकृष्टमानसौ ‖43‖
तत्केनैतन्महाभाग यन्मोहॊ ज्ञानिनोरपि
ममास्य च भवत्येषा विवेकांधस्य मूढता ‖44‖
ऋषिरुवाच‖45‖
ज्ञान मस्ति समस्तस्य जंतोर्व्षय गोचरे❘
विषयश्च महाभाग यांति चैवं पृथक्पृथक्‖46‖
केचिद्दिवा तथा रात्रौ प्राणिनः स्तुल्यदृष्टयः ‖47‖
ज्ञानिनो मनुजाः सत्यं किं तु ते न हि केवलम्❘
यतो हि ज्ञानिनः सर्वे पशुपक्षिमृगादयः‖48‖
ज्ञानं च तन्मनुष्याणां यत्तेषां मृगपक्षिणां
मनुष्याणां च यत्तेषां तुल्यमन्यत्तथोभयोः‖49‖
ज्ञानेऽपि सति पश्यैतान् पतगांछाबचंचुषु❘
कणमोक्षादृतान् मोहात्पीड्यमानानपि क्षुधा‖50‖
मानुषा मनुजव्याघ्र साभिलाषाः सुतान् प्रति
लोभात् प्रत्युपकाराय नन्वेतान् किं न पश्यसि‖51‖
तथापि ममतावर्ते मोहगर्ते निपातिताः
महामाया प्रभावेण संसारस्थितिकारिणा‖52‖
तन्नात्र विस्मयः कार्यो योगनिद्रा जगत्पतेः❘
महामाया हरेश्चैषा तया सम्मोह्यते जगत्‖53‖
ज्ङानिनामपि चेतांसि देवी भगवती हि सा
बलादाक्ऱ्ष्यमोहाय महामाया प्रयच्छति ‖54‖
तया विसृज्यते विश्वं जगदेतच्चराचरम् ❘
सैषा प्रसन्ना वरदा नृणां भवति मुक्तये ‖55‖
सा विद्या परमा मुक्तेर्हेतुभूता सनातनी
संसारबंधहेतुश्च सैव सर्वेश्वरेश्वरी‖56‖
राजोवाच‖57‖
भगवन् काहि सा देवी मामायेति यां भवान् ❘
ब्रवीति क्थमुत्पन्ना सा कर्मास्याश्च किं द्विज‖58‖
यत्प्रभावा च सा देवी यत्स्वरूपा यदुद्भवा❘
तत्सर्वं श्रोतुमिच्छामि त्वत्तो ब्रह्मविदां वर‖59‖
ऋषिरुवाच ‖60‖
नित्यैव सा जगन्मूर्तिस्तया सर्वमिदं ततम्‖61‖
तथापि तत्समुत्पत्तिर्बहुधा श्रूयतां ममः‖62‖
देवानां कार्यसिद्ध्यर्थं आविर्भवति सा यदा❘
उत्पन्नेति तदा लोके सा नित्याप्यभिधीयते ‖63‖
योगनिद्रां यदा विष्णुर्जगत्येकार्णवीकृते❘
आस्तीर्य शेषमभजत् कल्पांते भगवान् प्रभुः‖64‖
तदा द्वावसुरौ घोरौ विख्यातौ मधुकैटभौ❘
विष्णुकर्णमलोद्भूतौ हंतुं ब्रह्माणमुद्यतौ‖65‖
स नाभि कमले विष्णोः स्थितो ब्रह्मा प्रजापतिः
दृष्ट्वा तावसुरौ चोग्रौ प्रसुप्तं च जनार्दनम्‖66‖
तुष्टाव योगनिद्रां तामेकाग्रहृदयः स्थितः
विबोधनार्धाय हरेर्हरिनेत्रकृतालयाम् ‖67‖
विश्वेश्वरीं जगद्धात्रीं स्थितिसंहारकारिणीम्❘
निद्रां भगवतीं विष्णोरतुलां तेजसः प्रभुः ‖68‖
ब्रह्मोवाच ‖69‖
त्वं स्वाहा त्वं स्वधा त्वंहि वषट्कारः स्वरात्मिका❘
सुधा त्वमक्षरे नित्ये त्रिधा मात्रात्मिका स्थिता‖70‖
अर्धमात्रा स्थिता नित्या यानुच्चार्याविशेषतः
त्वमेव सा त्वं सावित्री त्वं देव जननी परा ‖71‖
त्वयैतद्धार्यते विश्वं त्वयैतत् सृज्यते जगत्❘
त्वयैतत् पाल्यते देवि त्वमत्स्यंते च सर्वदा‖72‖
विसृष्टौ सृष्टिरूपात्वं स्थिति रूपा च पालने❘
तथा संहृतिरूपांते जगतोऽस्य जगन्मये ‖73‖
महाविद्या महामाया महामेधा महास्मृतिः❘
महामोहा च भवती महादेवी महासुरी ‖74‖
प्रकृतिस्त्वं च सर्वस्य गुणत्रय विभाविनी❘
कालरात्रिर्महारात्रिर्मोहरात्रिश्च दारुणा‖75‖
त्वं श्रीस्त्वमीश्वरी त्वं ह्रीस्त्वं बुद्धिर्भोधलक्षणा❘
लज्जापुष्टिस्तथा तुष्टिस्त्वं शांतिः क्षांति रेव च‖76‖
खड्गिनी शूलिनी घोरा गदिनी चक्रिणी तथा❘
शंखिणी चापिनी बाणाभुशुंडीपरिघायुधा‖77‖
सौम्या सौम्यतराशेषसौम्येभ्यस्त्वतिसुंदरी
परापराणां परमा त्वमेव परमेश्वरी‖78‖
यच्च किंचित्क्वचिद्वस्तु सदसद्वाखिलात्मिके❘
तस्य सर्वस्य या शक्तिः सा त्वं किं स्तूयसेमया‖79‖
यया त्वया जगत् स्रष्टा जगत्पातात्ति यो जगत्❘
सोऽपि निद्रावशं नीतः कस्त्वां स्तोतुमिहेश्वरः‖80‖
विष्णुः शरीरग्रहणं अहमीशान एव च
कारितास्ते यतोऽतस्त्वां कः स्तोतुं शक्तिमान् भवेत्‖81‖
सा त्वमित्थं प्रभावैः स्वैरुदारैर्देवि संस्तुता❘
मोहयैतौ दुराधर्षावसुरौ मधुकैटभौ ‖82‖
प्रबोधं च जगत्स्वामी नीयतामच्युता लघु ‖83‖
बोधश्च क्रियतामस्य हंतुमेतौ महासुरौ ‖83‖
ऋषिरुवाच ‖84‖
एवं स्तुता तदा देवी तामसी तत्र वेधसा
विष्णोः प्रभोधनार्धाय निहंतुं मधुकैटभौ ‖85‖
नेत्रास्यनासिकाबाहुहृदयेभ्यस्तथोरसः❘
निर्गम्य दर्शने तस्थौ ब्रह्मणो अव्यक्तजन्मनः ‖86‖
उत्तस्थौ च जगन्नाथः स्तया मुक्तो जनार्दनः❘
एकार्णवे अहिशयनात्ततः स ददृशे च तौ ‖87‖
मधुकैटभौ दुरात्माना वतिवीर्यपराक्रमौ
क्रोधरक्तेक्षणावत्तुं ब्रह्मणां जनितोद्यमौ ‖88‖
समुत्थाय ततस्ताभ्यां युयुधे भगवान् हरिः
पंचवर्षसहस्त्राणि बाहुप्रहरणो विभुः ‖89‖
तावप्यतिबलोन्मत्तौ महामायाविमोहितौ ‖90‖
उक्तवंतौ वरोऽस्मत्तो व्रियतामिति केशवम् ‖91‖
श्री भगवानुवाच ‖92‖
भवेतामद्य मे तुष्टौ मम वध्यावुभावपि ‖93‖
किमन्येन वरेणात्र एतावृद्दि वृतं मम ‖94‖
ऋषिरुवाच ‖95‖
वंचिताभ्यामिति तदा सर्वमापोमयं जगत्❘
विलोक्य ताभ्यां गदितो भगवान् कमलेक्षणः ‖96‖
आवां जहि न यत्रोर्वी सलिलेन परिप्लुता❘ ‖97‖
ऋषिरुवाच ‖98‖
तथेत्युक्त्वा भगवता शंखचक्रगदाभृता❘
कृत्वा चक्रेण वै छिन्ने जघने शिरसी तयोः ‖99‖
एवमेषा समुत्पन्ना ब्रह्मणा संस्तुता स्वयम्❘
प्रभावमस्या देव्यास्तु भूयः शृणु वदामि ते ‖100‖
‖ जय जय श्री स्वस्ति श्रीमार्कंडेयपुराणे सावर्णिके मन्वंतरे देवीमहात्म्ये मधुकैटभवधो नाम प्रधमोऽध्यायः ‖
**आहुति
**
ॐ एं सांगायै सायुधायै सशक्तिकायै सपरिवारायै सवाहनायै एं बीजाधिष्टायै महा कालिकायै महा अहुतिं समर्पयामि नमः स्वाहा ‖
ದೇವೀ ಮಹಾತ್ಮ್ಯಮ್ ದುರ್ಗಾ ಸಪ್ತಶತಿ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ
‖ ದೇವೀ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮ್ ‖
‖ ಶ್ರೀದುರ್ಗಾಯೈ ನಮಃ ‖
‖ ಅಥ ಶ್ರೀದುರ್ಗಾಸಪ್ತಶತೀ ‖
‖ ಮಧುಕೈಟಭವಧೋ ನಾಮ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ‖
ಅಸ್ಯ ಶ್ರೀ ಪ್ರಧಮ ಚರಿತ್ರಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಋಷಿಃ ❘ ಮಹಾಕಾಳೀ ದೇವತಾ ｜ ಗಾಯತ್ರೀ ಛಂದಃ ｜ ನಂದಾ ಶಕ್ತಿಃ ｜ ರಕ್ತ ದಂತಿಕಾ ಬೀಜಮ್ ｜ ಅಗ್ನಿಸ್ತತ್ವಮ್ ｜ ಋಗ್ವೇದಃ ಸ್ವರೂಪಂ ｜ ಶ್ರೀ ಮಹಾಕಾಳೀ ಪ್ರೀತ್ಯರ್ಧೇ ಪ್ರಧಮ ಚರಿತ್ರ ಜಪೇ ವಿನಿಯೋಗಃ ｜
**ಧ್ಯಾನಂ
** ಖಡ್ಗಂ ಚಕ್ರ ಗದೇಷುಚಾಪ ಪರಿಘಾ ಶೂಲಂ ಭುಶುಂಡೀಂ ಶಿರಃ
ಶಂಂಖಂ ಸಂದಧತೀಂ ಕರೈಸ್ತ್ರಿನಯನಾಂ ಸರ್ವಾಂಂಗಭೂಷಾವೃತಾಮ್ ❘
ಯಾಂ ಹಂತುಂ ಮಧುಕೈಭೌ ಜಲಜಭೂಸ್ತುಷ್ಟಾವ ಸುಪ್ತೇ ಹರೌ
ನೀಲಾಶ್ಮದ್ಯುತಿ ಮಾಸ್ಯಪಾದದಶಕಾಂ ಸೇವೇ ಮಹಾಕಾಳಿಕಾಂ‖
ಓಂ ನಮಶ್ಚಂಡಿಕಾಯೈ
ಓಂ ಐಂ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ‖1‖
ಸಾವರ್ಣಿಃ ಸೂರ್ಯತನಯೋ ಯೋಮನುಃ ಕಥ್ಯತೇಽಷ್ಟಮಃ❘
ನಿಶಾಮಯ ತದುತ್ಪತ್ತಿಂ ವಿಸ್ತರಾದ್ಗದತೋ ಮಮ ‖2‖
ಮಹಾಮಾಯಾನುಭಾವೇನ ಯಥಾ ಮನ್ವಂತರಾಧಿಪಃ
ಸ ಬಭೂವ ಮಹಾಭಾಗಃ ಸಾವರ್ಣಿಸ್ತನಯೋ ರವೇಃ ‖3‖
ಸ್ವಾರೋಚಿಷೇಽಂತರೇ ಪೂರ್ವಂ ಚೈತ್ರವಂಶಸಮುದ್ಭವಃ❘
ಸುರಥೋ ನಾಮ ರಾಜಾಽಭೂತ್ ಸಮಸ್ತೇ ಕ್ಷಿತಿಮಂಡಲೇ ‖4‖
ತಸ್ಯ ಪಾಲಯತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಜಾಃ ಪುತ್ರಾನಿವೌರಸಾನ್❘
ಬಭೂವುಃ ಶತ್ರವೋ ಭೂಪಾಃ ಕೋಲಾವಿಧ್ವಂಸಿನಸ್ತದಾ ‖5‖
ತಸ್ಯ ತೈರಭವದ್ಯುದ್ಧಂ ಅತಿಪ್ರಬಲದಂಡಿನಃ❘
ನ್ಯೂನೈರಪಿ ಸ ತೈರ್ಯುದ್ಧೇ ಕೋಲಾವಿಧ್ವಂಸಿಭಿರ್ಜಿತಃ ‖6‖
ತತಃ ಸ್ವಪುರಮಾಯಾತೋ ನಿಜದೇಶಾಧಿಪೋಽಭವತ್❘
ಆಕ್ರಾಂತಃ ಸ ಮಹಾಭಾಗಸ್ತೈಸ್ತದಾ ಪ್ರಬಲಾರಿಭಿಃ ‖7‖
ಅಮಾತ್ಯೈರ್ಬಲಿಭಿರ್ದುಷ್ಟೈ ರ್ದುರ್ಬಲಸ್ಯ ದುರಾತ್ಮಭಿಃ❘
ಕೋಶೋ ಬಲಂ ಚಾಪಹೃತಂ ತತ್ರಾಪಿ ಸ್ವಪುರೇ ತತಃ ‖8‖
ತತೋ ಮೃಗಯಾವ್ಯಾಜೇನ ಹೃತಸ್ವಾಮ್ಯಃ ಸ ಭೂಪತಿಃ❘
ಏಕಾಕೀ ಹಯಮಾರುಹ್ಯ ಜಗಾಮ ಗಹನಂ ವನಮ್ ‖9‖
ಸತತ್ರಾಶ್ರಮಮದ್ರಾಕ್ಷೀ ದ್ದ್ವಿಜವರ್ಯಸ್ಯ ಮೇಧಸಃ❘
ಪ್ರಶಾಂತಶ್ವಾಪದಾಕೀರ್ಣ ಮುನಿಶಿಷ್ಯೋಪಶೋಭಿತಮ್ ‖10‖
ತಸ್ಥೌ ಕಂಚಿತ್ಸ ಕಾಲಂ ಚ ಮುನಿನಾ ತೇನ ಸತ್ಕೃತಃ❘
ಇತಶ್ಚೇತಶ್ಚ ವಿಚರಂಸ್ತಸ್ಮಿನ್ ಮುನಿವರಾಶ್ರಮೇ‖11‖
ಸೋಽಚಿಂತಯತ್ತದಾ ತತ್ರ ಮಮತ್ವಾಕೃಷ್ಟಚೇತನಃ❘ ‖12‖
ಮತ್ಪೂರ್ವೈಃ ಪಾಲಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ಮಯಾಹೀನಂ ಪುರಂ ಹಿ ತತ್
ಮದ್ಭೃತ್ಯೈಸ್ತೈರಸದ್ವೃತ್ತೈಃ ರ್ಧರ್ಮತಃ ಪಾಲ್ಯತೇ ನ ವಾ ‖13‖
ನ ಜಾನೇ ಸ ಪ್ರಧಾನೋ ಮೇ ಶೂರ ಹಸ್ತೀಸದಾಮದಃ
ಮಮ ವೈರಿವಶಂ ಯಾತಃ ಕಾನ್ಭೋಗಾನುಪಲಪ್ಸ್ಯತೇ ‖14‖
ಯೇ ಮಮಾನುಗತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರಸಾದಧನಭೋಜನೈಃ
ಅನುವೃತ್ತಿಂ ಧ್ರುವಂ ತೇಽದ್ಯ ಕುರ್ವಂತ್ಯನ್ಯಮಹೀಭೃತಾಂ ‖15‖
ಅಸಮ್ಯಗ್ವ್ಯಯಶೀಲೈಸ್ತೈಃ ಕುರ್ವದ್ಭಿಃ ಸತತಂ ವ್ಯಯಂ
ಸಂಚಿತಃ ಸೋಽತಿದುಃಖೇನ ಕ್ಷಯಂ ಕೋಶೋ ಗಮಿಷ್ಯತಿ ‖16‖
ಏತಚ್ಚಾನ್ಯಚ್ಚ ಸತತಂ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ
ತತ್ರ ವಿಪ್ರಾಶ್ರಮಾಭ್ಯಾಶೇ ವೈಶ್ಯಮೇಕಂ ದದರ್ಶ ಸಃ ‖17‖
ಸ ಪೃಷ್ಟಸ್ತೇನ ಕಸ್ತ್ವಂ ಭೋ ಹೇತುಶ್ಚ ಆಗಮನೇಽತ್ರ ಕಃ
ಸಶೋಕ ಇವ ಕಸ್ಮಾತ್ವಂ ದುರ್ಮನಾ ಇವ ಲಕ್ಷ್ಯಸೇ❘ ‖18‖
ಇತ್ಯಾಕರ್ಣ್ಯ ವಚಸ್ತಸ್ಯ ಭೂಪತೇಃ ಪ್ರಣಾಯೋದಿತಮ್
ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಸ ತಂ ವೈಶ್ಯಃ ಪ್ರಶ್ರಯಾವನತೋ ನೃಪಮ್‖19‖
ವೈಶ್ಯ ಉವಾಚ ‖20‖
ಸಮಾಧಿರ್ನಾಮ ವೈಶ್ಯೋಽಹಮುತ್ಪನ್ನೋ ಧನಿನಾಂ ಕುಲೇ
ಪುತ್ರದಾರೈರ್ನಿರಸ್ತಶ್ಚ ಧನಲೋಭಾದ್ ಅಸಾಧುಭಿಃ‖21‖
ವಿಹೀನಶ್ಚ ಧನೈದಾರೈಃ ಪುತ್ರೈರಾದಾಯ ಮೇ ಧನಮ್❘
ವನಮಭ್ಯಾಗತೋ ದುಃಖೀ ನಿರಸ್ತಶ್ಚಾಪ್ತಬಂಧುಭಿಃ‖22‖
ಸೋಽಹಂ ನ ವೇದ್ಮಿ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಕುಶಲಾಕುಶಲಾತ್ಮಿಕಾಮ್❘
ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಸ್ವಜನಾನಾಂ ಚ ದಾರಾಣಾಂ ಚಾತ್ರ ಸಂಸ್ಥಿತಃ‖23‖
ಕಿಂ ನು ತೇಷಾಂ ಗೃಹೇ ಕ್ಷೇಮಂ ಅಕ್ಷೇಮಂ ಕಿಂನು ಸಾಂಪ್ರತಂ
ಕಥಂ ತೇಕಿಂನುಸದ್ವೃತ್ತಾ ದುರ್ವೃತ್ತಾ ಕಿಂನುಮೇಸುತಾಃ‖24‖
ರಾಜೋವಾಚ‖25‖
ಯೈರ್ನಿರಸ್ತೋ ಭವಾಂಲ್ಲುಬ್ಧೈಃ ಪುತ್ರದಾರಾದಿಭಿರ್ಧನೈಃ‖26‖
ತೇಷು ಕಿಂ ಭವತಃ ಸ್ನೇಹ ಮನುಬಧ್ನಾತಿ ಮಾನಸಮ್‖27‖
ವೈಶ್ಯ ಉವಾಚ ‖28‖
ಏವಮೇತದ್ಯಥಾ ಪ್ರಾಹ ಭವಾನಸ್ಮದ್ಗತಂ ವಚಃ
ಕಿಂ ಕರೋಮಿ ನ ಬಧ್ನಾತಿ ಮಮ ನಿಷ್ಟುರತಾಂ ಮನಃ‖29‖
ಐಃ ಸಂತ್ಯಜ್ಯ ಪಿತೃಸ್ನೇಹಂ ಧನ ಲುಬ್ಧೈರ್ನಿರಾಕೃತಃ
ಪತಿಃಸ್ವಜನಹಾರ್ದಂ ಚ ಹಾರ್ದಿತೇಷ್ವೇವ ಮೇ ಮನಃ❘ ‖30‖
ಕಿಮೇತನ್ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ ಜಾನನ್ನಪಿ ಮಹಾಮತೇ
ಯತ್ಪ್ರೇಮ ಪ್ರವಣಂ ಚಿತ್ತಂ ವಿಗುಣೇಷ್ವಪಿ ಬಂಧುಷು‖31‖
ತೇಷಾಂ ಕೃತೇ ಮೇ ನಿಃಶ್ವಾಸೋ ದೌರ್ಮನಸ್ಯಂ ಚಜಾಯತೇ‖32‖
ಅರೋಮಿ ಕಿಂ ಯನ್ನ ಮನಸ್ತೇಷ್ವಪ್ರೀತಿಷು ನಿಷ್ಠುರಮ್ ‖33‖
ಮಾಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ ‖34‖
ತತಸ್ತೌ ಸಹಿತೌ ವಿಪ್ರ ತಂಮುನಿಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತೌ‖35‖
ಸಮಾಧಿರ್ನಾಮ ವೈಶ್ಯೋಽಸೌ ಸ ಚ ಪಾರ್ಧಿವ ಸತ್ತಮಃ‖36‖
ಕೃತ್ವಾ ತು ತೌ ಯಥಾನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಯಥಾರ್ಹಂ ತೇನ ಸಂವಿದಮ್❘
ಉಪವಿಷ್ಟೌ ಕಥಾಃ ಕಾಶ್ಚಿತ್^^ಚ್ಚಕ್ರತುರ್ವೈಶ್ಯಪಾರ್ಧಿವೌ‖37‖
ರಾಜೋ^^ಉವಾಚ ‖38‖
ಭಗವಂಸ್ತ್ವಾಮಹಂ ಪ್ರಷ್ಟುಮಿಚ್ಛಾಮ್ಯೇಕಂ ವದಸ್ವತತ್ ‖39‖
ದುಃಖಾಯ ಯನ್ಮೇ ಮನಸಃ ಸ್ವಚಿತ್ತಾಯತ್ತತಾಂ ವಿನಾ‖40‖
ಮಆನತೋಽಪಿ ಯಥಾಜ್ಞಸ್ಯ ಕಿಮೇತನ್ಮುನಿಸತ್ತಮಃ ‖41‖
ಅಯಂ ಚ ಇಕೃತಃ ಪುತ್ರೈಃ ದಾರೈರ್ಭೃತ್ಯೈಸ್ತಥೋಜ್ಘಿತಃ
ಸ್ವಜನೇನ ಚ ಸಂತ್ಯಕ್ತಃ ಸ್ತೇಷು ಹಾರ್ದೀ ತಥಾಪ್ಯತಿ ‖42‖
ಏವ ಮೇಷ ತಥಾಹಂ ಚ ದ್ವಾವಪ್ತ್ಯಂತದುಃಖಿತೌ❘
ದೃಷ್ಟದೋಷೇಽಪಿ ವಿಷಯೇ ಮಮತ್ವಾಕೃಷ್ಟಮಾನಸೌ ‖43‖
ತತ್ಕೇನೈತನ್ಮಹಾಭಾಗ ಯನ್ಮೋಹೊ ಜ್ಞಾನಿನೋರಪಿ
ಮಮಾಸ್ಯ ಚ ಭವತ್ಯೇಷಾ ವಿವೇಕಾಂಧಸ್ಯ ಮೂಢತಾ ‖44‖
ಋಷಿರುವಾಚ‖45‖
ಜ್ಞಾನ ಮಸ್ತಿ ಸಮಸ್ತಸ್ಯ ಜಂತೋರ್ವ್ಷಯ ಗೋಚರೇ❘
ವಿಷಯಶ್ಚ ಮಹಾಭಾಗ ಯಾಂತಿ ಚೈವಂ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್‖46‖
ಕೇಚಿದ್ದಿವಾ ತಥಾ ರಾತ್ರೌ ಪ್ರಾಣಿನಃ ಸ್ತುಲ್ಯದೃಷ್ಟಯಃ ‖47‖
ಜ್ಞಾನಿನೋ ಮನುಜಾಃ ಸತ್ಯಂ ಕಿಂ ತು ತೇ ನ ಹಿ ಕೇವಲಮ್❘
ಯತೋ ಹಿ ಜ್ಞಾನಿನಃ ಸರ್ವೇ ಪಶುಪಕ್ಷಿಮೃಗಾದಯಃ‖48‖
ಜ್ಞಾನಂ ಚ ತನ್ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಯತ್ತೇಷಾಂ ಮೃಗಪಕ್ಷಿಣಾಂ
ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಚ ಯತ್ತೇಷಾಂ ತುಲ್ಯಮನ್ಯತ್ತಥೋಭಯೋಃ‖49‖
ಜ್ಞಾನೇಽಪಿ ಸತಿ ಪಶ್ಯೈತಾನ್ ಪತಗಾಂಛಾಬಚಂಚುಷು❘
ಕಣಮೋಕ್ಷಾದೃತಾನ್ ಮೋಹಾತ್ಪೀಡ್ಯಮಾನಾನಪಿ ಕ್ಷುಧಾ‖50‖
ಮಾನುಷಾ ಮನುಜವ್ಯಾಘ್ರ ಸಾಭಿಲಾಷಾಃ ಸುತಾನ್ ಪ್ರತಿ
ಲೋಭಾತ್ ಪ್ರತ್ಯುಪಕಾರಾಯ ನನ್ವೇತಾನ್ ಕಿಂ ನ ಪಶ್ಯಸಿ‖51‖
ತಥಾಪಿ ಮಮತಾವರ್ತೇ ಮೋಹಗರ್ತೇ ನಿಪಾತಿತಾಃ
ಮಹಾಮಾಯಾ ಪ್ರಭಾವೇಣ ಸಂಸಾರಸ್ಥಿತಿಕಾರಿಣಾ‖52‖
ತನ್ನಾತ್ರ ವಿಸ್ಮಯಃ ಕಾರ್ಯೋ ಯೋಗನಿದ್ರಾ ಜಗತ್ಪತೇಃ❘
ಮಹಾಮಾಯಾ ಹರೇಶ್ಚೈಷಾ ತಯಾ ಸಮ್ಮೋಹ್ಯತೇ ಜಗತ್‖53‖
ಜ್ಙಾನಿನಾಮಪಿ ಚೇತಾಂಸಿ ದೇವೀ ಭಗವತೀ ಹಿ ಸಾ
ಬಲಾದಾಕ್ಱ್ಷ್ಯಮೋಹಾಯ ಮಹಾಮಾಯಾ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ‖54‖
ತಯಾ ವಿಸೃಜ್ಯತೇ ವಿಶ್ವಂ ಜಗದೇತಚ್ಚರಾಚರಮ್ ❘
ಸೈಷಾ ಪ್ರಸನ್ನಾ ವರದಾ ನೃಣಾಂ ಭವತಿ ಮುಕ್ತಯೇ ‖55‖
ಸಾ ವಿದ್ಯಾ ಪರಮಾ ಮುಕ್ತೇರ್ಹೇತುಭೂತಾ ಸನಾತನೀ
ಸಂಸಾರಬಂಧಹೇತುಶ್ಚ ಸೈವ ಸರ್ವೇಶ್ವರೇಶ್ವರೀ‖56‖
ರಾಜೋವಾಚ‖57‖
ಭಗವನ್ ಕಾಹಿ ಸಾ ದೇವೀ ಮಾಮಾಯೇತಿ ಯಾಂ ಭವಾನ್ ❘
ಬ್ರವೀತಿ ಕ್ಥಮುತ್ಪನ್ನಾ ಸಾ ಕರ್ಮಾಸ್ಯಾಶ್ಚ ಕಿಂ ದ್ವಿಜ‖58‖
ಯತ್ಪ್ರಭಾವಾ ಚ ಸಾ ದೇವೀ ಯತ್ಸ್ವರೂಪಾ ಯದುದ್ಭವಾ❘
ತತ್ಸರ್ವಂ ಶ್ರೋತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವತ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದಾಂ ವರ‖59‖
ಋಷಿರುವಾಚ ‖60‖
ನಿತ್ಯೈವ ಸಾ ಜಗನ್ಮೂರ್ತಿಸ್ತಯಾ ಸರ್ವಮಿದಂ ತತಮ್‖61‖
ತಥಾಪಿ ತತ್ಸಮುತ್ಪತ್ತಿರ್ಬಹುಧಾ ಶ್ರೂಯತಾಂ ಮಮಃ‖62‖
ದೇವಾನಾಂ ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಆವಿರ್ಭವತಿ ಸಾ ಯದಾ❘
ಉತ್ಪನ್ನೇತಿ ತದಾ ಲೋಕೇ ಸಾ ನಿತ್ಯಾಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ‖63‖
ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ಯದಾ ವಿಷ್ಣುರ್ಜಗತ್ಯೇಕಾರ್ಣವೀಕೃತೇ❘
ಆಸ್ತೀರ್ಯ ಶೇಷಮಭಜತ್ ಕಲ್ಪಾಂತೇ ಭಗವಾನ್ ಪ್ರಭುಃ‖64‖
ತದಾ ದ್ವಾವಸುರೌ ಘೋರೌ ವಿಖ್ಯಾತೌ ಮಧುಕೈಟಭೌ❘
ವಿಷ್ಣುಕರ್ಣಮಲೋದ್ಭೂತೌ ಹಂತುಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮುದ್ಯತೌ‖65‖
ಸ ನಾಭಿ ಕಮಲೇ ವಿಷ್ಣೋಃ ಸ್ಥಿತೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾವಸುರೌ ಚೋಗ್ರೌ ಪ್ರಸುಪ್ತಂ ಚ ಜನಾರ್ದನಮ್‖66‖
ತುಷ್ಟಾವ ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ತಾಮೇಕಾಗ್ರಹೃದಯಃ ಸ್ಥಿತಃ
ವಿಬೋಧನಾರ್ಧಾಯ ಹರೇರ್ಹರಿನೇತ್ರಕೃತಾಲಯಾಮ್ ‖67‖
ವಿಶ್ವೇಶ್ವರೀಂ ಜಗದ್ಧಾತ್ರೀಂ ಸ್ಥಿತಿಸಂಹಾರಕಾರಿಣೀಮ್❘
ನಿದ್ರಾಂ ಭಗವತೀಂ ವಿಷ್ಣೋರತುಲಾಂ ತೇಜಸಃ ಪ್ರಭುಃ ‖68‖
ಬ್ರಹ್ಮೋವಾಚ ‖69‖
ತ್ವಂ ಸ್ವಾಹಾ ತ್ವಂ ಸ್ವಧಾ ತ್ವಂಹಿ ವಷಟ್ಕಾರಃ ಸ್ವರಾತ್ಮಿಕಾ❘
ಸುಧಾ ತ್ವಮಕ್ಷರೇ ನಿತ್ಯೇ ತ್ರಿಧಾ ಮಾತ್ರಾತ್ಮಿಕಾ ಸ್ಥಿತಾ‖70‖
ಅರ್ಧಮಾತ್ರಾ ಸ್ಥಿತಾ ನಿತ್ಯಾ ಯಾನುಚ್ಚಾರ್ಯಾವಿಶೇಷತಃ
ತ್ವಮೇವ ಸಾ ತ್ವಂ ಸಾವಿತ್ರೀ ತ್ವಂ ದೇವ ಜನನೀ ಪರಾ ‖71‖
ತ್ವಯೈತದ್ಧಾರ್ಯತೇ ವಿಶ್ವಂ ತ್ವಯೈತತ್ ಸೃಜ್ಯತೇ ಜಗತ್❘
ತ್ವಯೈತತ್ ಪಾಲ್ಯತೇ ದೇವಿ ತ್ವಮತ್ಸ್ಯಂತೇ ಚ ಸರ್ವದಾ‖72‖
ವಿಸೃಷ್ಟೌ ಸೃಷ್ಟಿರೂಪಾತ್ವಂ ಸ್ಥಿತಿ ರೂಪಾ ಚ ಪಾಲನೇ❘
ತಥಾ ಸಂಹೃತಿರೂಪಾಂತೇ ಜಗತೋಽಸ್ಯ ಜಗನ್ಮಯೇ ‖73‖
ಮಹಾವಿದ್ಯಾ ಮಹಾಮಾಯಾ ಮಹಾಮೇಧಾ ಮಹಾಸ್ಮೃತಿಃ❘
ಮಹಾಮೋಹಾ ಚ ಭವತೀ ಮಹಾದೇವೀ ಮಹಾಸುರೀ ‖74‖
ಪ್ರಕೃತಿಸ್ತ್ವಂ ಚ ಸರ್ವಸ್ಯ ಗುಣತ್ರಯ ವಿಭಾವಿನೀ❘
ಕಾಳರಾತ್ರಿರ್ಮಹಾರಾತ್ರಿರ್ಮೋಹರಾತ್ರಿಶ್ಚ ದಾರುಣಾ‖75‖
ತ್ವಂ ಶ್ರೀಸ್ತ್ವಮೀಶ್ವರೀ ತ್ವಂ ಹ್ರೀಸ್ತ್ವಂ ಬುದ್ಧಿರ್ಭೋಧಲಕ್ಷಣಾ❘
ಲಜ್ಜಾಪುಷ್ಟಿಸ್ತಥಾ ತುಷ್ಟಿಸ್ತ್ವಂ ಶಾಂತಿಃ ಕ್ಷಾಂತಿ ರೇವ ಚ‖76‖
ಖಡ್ಗಿನೀ ಶೂಲಿನೀ ಘೋರಾ ಗದಿನೀ ಚಕ್ರಿಣೀ ತಥಾ❘
ಶಂಖಿಣೀ ಚಾಪಿನೀ ಬಾಣಾಭುಶುಂಡೀಪರಿಘಾಯುಧಾ‖77‖
ಸೌಮ್ಯಾ ಸೌಮ್ಯತರಾಶೇಷಸೌಮ್ಯೇಭ್ಯಸ್ತ್ವತಿಸುಂದರೀ
ಪರಾಪರಾಣಾಂ ಪರಮಾ ತ್ವಮೇವ ಪರಮೇಶ್ವರೀ‖78‖
ಯಚ್ಚ ಕಿಂಚಿತ್ಕ್ವಚಿದ್ವಸ್ತು ಸದಸದ್ವಾಖಿಲಾತ್ಮಿಕೇ❘
ತಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಯಾ ಶಕ್ತಿಃ ಸಾ ತ್ವಂ ಕಿಂ ಸ್ತೂಯಸೇಮಯಾ‖79‖
ಯಯಾ ತ್ವಯಾ ಜಗತ್ ಸ್ರಷ್ಟಾ ಜಗತ್ಪಾತಾತ್ತಿ ಯೋ ಜಗತ್❘
ಸೋಽಪಿ ನಿದ್ರಾವಶಂ ನೀತಃ ಕಸ್ತ್ವಾಂ ಸ್ತೋತುಮಿಹೇಶ್ವರಃ‖80‖
ವಿಷ್ಣುಃ ಶರೀರಗ್ರಹಣಂ ಅಹಮೀಶಾನ ಏವ ಚ
ಕಾರಿತಾಸ್ತೇ ಯತೋಽತಸ್ತ್ವಾಂ ಕಃ ಸ್ತೋತುಂ ಶಕ್ತಿಮಾನ್ ಭವೇತ್‖81‖
ಸಾ ತ್ವಮಿತ್ಥಂ ಪ್ರಭಾವೈಃ ಸ್ವೈರುದಾರೈರ್ದೇವಿ ಸಂಸ್ತುತಾ❘
ಮೋಹಯೈತೌ ದುರಾಧರ್ಷಾವಸುರೌ ಮಧುಕೈಟಭೌ ‖82‖
ಪ್ರಬೋಧಂ ಚ ಜಗತ್ಸ್ವಾಮೀ ನೀಯತಾಮಚ್ಯುತಾ ಲಘು ‖83‖
ಬೋಧಶ್ಚ ಕ್ರಿಯತಾಮಸ್ಯ ಹಂತುಮೇತೌ ಮಹಾಸುರೌ ‖83‖
ಋಷಿರುವಾಚ ‖84‖
ಏವಂ ಸ್ತುತಾ ತದಾ ದೇವೀ ತಾಮಸೀ ತತ್ರ ವೇಧಸಾ
ವಿಷ್ಣೋಃ ಪ್ರಭೋಧನಾರ್ಧಾಯ ನಿಹಂತುಂ ಮಧುಕೈಟಭೌ ‖85‖
ನೇತ್ರಾಸ್ಯನಾಸಿಕಾಬಾಹುಹೃದಯೇಭ್ಯಸ್ತಥೋರಸಃ❘
ನಿರ್ಗಮ್ಯ ದರ್ಶನೇ ತಸ್ಥೌ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಅವ್ಯಕ್ತಜನ್ಮನಃ ‖86‖
ಉತ್ತಸ್ಥೌ ಚ ಜಗನ್ನಾಥಃ ಸ್ತಯಾ ಮುಕ್ತೋ ಜನಾರ್ದನಃ❘
ಏಕಾರ್ಣವೇ ಅಹಿಶಯನಾತ್ತತಃ ಸ ದದೃಶೇ ಚ ತೌ ‖87‖
ಮಧುಕೈಟಭೌ ದುರಾತ್ಮಾನಾ ವತಿವೀರ್ಯಪರಾಕ್ರಮೌ
ಕ್ರೋಧರಕ್ತೇಕ್ಷಣಾವತ್ತುಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾಂ ಜನಿತೋದ್ಯಮೌ ‖88‖
ಸಮುತ್ಥಾಯ ತತಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಯುಯುಧೇ ಭಗವಾನ್ ಹರಿಃ
ಪಂಚವರ್ಷಸಹಸ್ತ್ರಾಣಿ ಬಾಹುಪ್ರಹರಣೋ ವಿಭುಃ ‖89‖
ತಾವಪ್ಯತಿಬಲೋನ್ಮತ್ತೌ ಮಹಾಮಾಯಾವಿಮೋಹಿತೌ ‖90‖
ಉಕ್ತವಂತೌ ವರೋಽಸ್ಮತ್ತೋ ವ್ರಿಯತಾಮಿತಿ ಕೇಶವಮ್ ‖91‖
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನುವಾಚ ‖92‖
ಭವೇತಾಮದ್ಯ ಮೇ ತುಷ್ಟೌ ಮಮ ವಧ್ಯಾವುಭಾವಪಿ ‖93‖
ಕಿಮನ್ಯೇನ ವರೇಣಾತ್ರ ಏತಾವೃದ್ದಿ ವೃತಂ ಮಮ ‖94‖
ಋಷಿರುವಾಚ ‖95‖
ವಂಚಿತಾಭ್ಯಾಮಿತಿ ತದಾ ಸರ್ವಮಾಪೋಮಯಂ ಜಗತ್❘
ವಿಲೋಕ್ಯ ತಾಭ್ಯಾಂ ಗದಿತೋ ಭಗವಾನ್ ಕಮಲೇಕ್ಷಣಃ ‖96‖
ಆವಾಂ ಜಹಿ ನ ಯತ್ರೋರ್ವೀ ಸಲಿಲೇನ ಪರಿಪ್ಲುತಾ❘ ‖97‖
ಋಷಿರುವಾಚ ‖98‖
ತಥೇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಶಂಖಚಕ್ರಗದಾಭೃತಾ❘
ಕೃತ್ವಾ ಚಕ್ರೇಣ ವೈ ಛಿನ್ನೇ ಜಘನೇ ಶಿರಸೀ ತಯೋಃ ‖99‖
ಏವಮೇಷಾ ಸಮುತ್ಪನ್ನಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಸಂಸ್ತುತಾ ಸ್ವಯಮ್❘
ಪ್ರಭಾವಮಸ್ಯಾ ದೇವ್ಯಾಸ್ತು ಭೂಯಃ ಶೃಣು ವದಾಮಿ ತೇ ‖100‖
‖ ಜಯ ಜಯ ಶ್ರೀ ಸ್ವಸ್ತಿ ಶ್ರೀಮಾರ್ಕಂಡೇಯಪುರಾಣೇ ಸಾವರ್ಣಿಕೇ ಮನ್ವಂತರೇ ದೇವೀಮಹಾತ್ಮ್ಯೇ ಮಧುಕೈಟಭವಧೋ ನಾಮ ಪ್ರಧಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ‖
**ಆಹುತಿ
**
ಓಂ ಏಂ ಸಾಂಗಾಯೈ ಸಾಯುಧಾಯೈ ಸಶಕ್ತಿಕಾಯೈ ಸಪರಿವಾರಾಯೈ ಸವಾಹನಾಯೈ ಏಂ ಬೀಜಾಧಿಷ್ಟಾಯೈ ಮಹಾ ಕಾಳಿಕಾಯೈ ಮಹಾ ಅಹುತಿಂ ಸಮರ್ಪಯಾಮಿ ನಮಃ ಸ್ವಾಹಾ ‖
ദേവീ മഹാത്മ്യമ് ദുര്ഗാ സപ്തശതി പ്രഥമോഽധ്യായഃ
‖ ദേവീ മാഹാത്മ്യമ് ‖
‖ ശ്രീദുര്ഗായൈ നമഃ ‖
‖ അഥ ശ്രീദുര്ഗാസപ്തശതീ ‖
‖ മധുകൈടഭവധോ നാമ പ്രഥമോഽധ്യായഃ ‖
അസ്യ ശ്രീ പ്രധമ ചരിത്രസ്യ ബ്രഹ്മാ ഋഷിഃ ❘ മഹാകാളീ ദേവതാ ｜ ഗായത്രീ ഛംദഃ ｜ നംദാ ശക്തിഃ ｜ രക്ത ദംതികാ ബീജമ് ｜ അഗ്നിസ്തത്വമ് ｜ ഋഗ്വേദഃ സ്വരൂപം ｜ ശ്രീ മഹാകാളീ പ്രീത്യര്ധേ പ്രധമ ചരിത്ര ജപേ വിനിയോഗഃ ｜
**ധ്യാനം
** ഖഡ്ഗം ചക്ര ഗദേഷുചാപ പരിഘാ ശൂലം ഭുശുംഡീം ശിരഃ
ശംംഖം സംദധതീം കരൈസ്ത്രിനയനാം സര്വാംംഗഭൂഷാവൃതാമ് ❘
യാം ഹംതും മധുകൈഭൌ ജലജഭൂസ്തുഷ്ടാവ സുപ്തേ ഹരൌ
നീലാശ്മദ്യുതി മാസ്യപാദദശകാം സേവേ മഹാകാളികാം‖
ഓം നമശ്ചംഡികായൈ
ഓം ഐം മാര്കംഡേയ ഉവാച‖1‖
സാവര്ണിഃ സൂര്യതനയോ യോമനുഃ കഥ്യതേഽഷ്ടമഃ❘
നിശാമയ തദുത്പത്തിം വിസ്തരാദ്ഗദതോ മമ ‖2‖
മഹാമായാനുഭാവേന യഥാ മന്വംതരാധിപഃ
സ ബഭൂവ മഹാഭാഗഃ സാവര്ണിസ്തനയോ രവേഃ ‖3‖
സ്വാരോചിഷേഽംതരേ പൂര്വം ചൈത്രവംശസമുദ്ഭവഃ❘
സുരഥോ നാമ രാജാഽഭൂത് സമസ്തേ ക്ഷിതിമംഡലേ ‖4‖
തസ്യ പാലയതഃ സമ്യക് പ്രജാഃ പുത്രാനിവൌരസാന്❘
ബഭൂവുഃ ശത്രവോ ഭൂപാഃ കോലാവിധ്വംസിനസ്തദാ ‖5‖
തസ്യ തൈരഭവദ്യുദ്ധം അതിപ്രബലദംഡിനഃ❘
ന്യൂനൈരപി സ തൈര്യുദ്ധേ കോലാവിധ്വംസിഭിര്ജിതഃ ‖6‖
തതഃ സ്വപുരമായാതോ നിജദേശാധിപോഽഭവത്❘
ആക്രാംതഃ സ മഹാഭാഗസ്തൈസ്തദാ പ്രബലാരിഭിഃ ‖7‖
അമാത്യൈര്ബലിഭിര്ദുഷ്ടൈ ര്ദുര്ബലസ്യ ദുരാത്മഭിഃ❘
കോശോ ബലം ചാപഹൃതം തത്രാപി സ്വപുരേ തതഃ ‖8‖
തതോ മൃഗയാവ്യാജേന ഹൃതസ്വാമ്യഃ സ ഭൂപതിഃ❘
ഏകാകീ ഹയമാരുഹ്യ ജഗാമ ഗഹനം വനമ് ‖9‖
സതത്രാശ്രമമദ്രാക്ഷീ ദ്ദ്വിജവര്യസ്യ മേധസഃ❘
പ്രശാംതശ്വാപദാകീര്ണ മുനിശിഷ്യോപശോഭിതമ് ‖10‖
തസ്ഥൌ കംചിത്സ കാലം ച മുനിനാ തേന സത്കൃതഃ❘
ഇതശ്ചേതശ്ച വിചരംസ്തസ്മിന് മുനിവരാശ്രമേ‖11‖
സോഽചിംതയത്തദാ തത്ര മമത്വാകൃഷ്ടചേതനഃ❘ ‖12‖
മത്പൂര്വൈഃ പാലിതം പൂര്വം മയാഹീനം പുരം ഹി തത്
മദ്ഭൃത്യൈസ്തൈരസദ്വൃത്തൈഃ ര്ധര്മതഃ പാല്യതേ ന വാ ‖13‖
ന ജാനേ സ പ്രധാനോ മേ ശൂര ഹസ്തീസദാമദഃ
മമ വൈരിവശം യാതഃ കാന്ഭോഗാനുപലപ്സ്യതേ ‖14‖
യേ മമാനുഗതാ നിത്യം പ്രസാദധനഭോജനൈഃ
അനുവൃത്തിം ധ്രുവം തേഽദ്യ കുര്വംത്യന്യമഹീഭൃതാം ‖15‖
അസമ്യഗ്വ്യയശീലൈസ്തൈഃ കുര്വദ്ഭിഃ സതതം വ്യയം
സംചിതഃ സോഽതിദുഃഖേന ക്ഷയം കോശോ ഗമിഷ്യതി ‖16‖
ഏതച്ചാന്യച്ച സതതം ചിംതയാമാസ പാര്ഥിവഃ
തത്ര വിപ്രാശ്രമാഭ്യാശേ വൈശ്യമേകം ദദര്ശ സഃ ‖17‖
സ പൃഷ്ടസ്തേന കസ്ത്വം ഭോ ഹേതുശ്ച ആഗമനേഽത്ര കഃ
സശോക ഇവ കസ്മാത്വം ദുര്മനാ ഇവ ലക്ഷ്യസേ❘ ‖18‖
ഇത്യാകര്ണ്യ വചസ്തസ്യ ഭൂപതേഃ പ്രണായോദിതമ്
പ്രത്യുവാച സ തം വൈശ്യഃ പ്രശ്രയാവനതോ നൃപമ്‖19‖
വൈശ്യ ഉവാച ‖20‖
സമാധിര്നാമ വൈശ്യോഽഹമുത്പന്നോ ധനിനാം കുലേ
പുത്രദാരൈര്നിരസ്തശ്ച ധനലോഭാദ് അസാധുഭിഃ‖21‖
വിഹീനശ്ച ധനൈദാരൈഃ പുത്രൈരാദായ മേ ധനമ്❘
വനമഭ്യാഗതോ ദുഃഖീ നിരസ്തശ്ചാപ്തബംധുഭിഃ‖22‖
സോഽഹം ന വേദ്മി പുത്രാണാം കുശലാകുശലാത്മികാമ്❘
പ്രവൃത്തിം സ്വജനാനാം ച ദാരാണാം ചാത്ര സംസ്ഥിതഃ‖23‖
കിം നു തേഷാം ഗൃഹേ ക്ഷേമം അക്ഷേമം കിംനു സാംപ്രതം
കഥം തേകിംനുസദ്വൃത്താ ദുര്വൃത്താ കിംനുമേസുതാഃ‖24‖
രാജോവാച‖25‖
യൈര്നിരസ്തോ ഭവാംല്ലുബ്ധൈഃ പുത്രദാരാദിഭിര്ധനൈഃ‖26‖
തേഷു കിം ഭവതഃ സ്നേഹ മനുബധ്നാതി മാനസമ്‖27‖
വൈശ്യ ഉവാച ‖28‖
ഏവമേതദ്യഥാ പ്രാഹ ഭവാനസ്മദ്ഗതം വചഃ
കിം കരോമി ന ബധ്നാതി മമ നിഷ്ടുരതാം മനഃ‖29‖
ഐഃ സംത്യജ്യ പിതൃസ്നേഹം ധന ലുബ്ധൈര്നിരാകൃതഃ
പതിഃസ്വജനഹാര്ദം ച ഹാര്ദിതേഷ്വേവ മേ മനഃ❘ ‖30‖
കിമേതന്നാഭിജാനാമി ജാനന്നപി മഹാമതേ
യത്പ്രേമ പ്രവണം ചിത്തം വിഗുണേഷ്വപി ബംധുഷു‖31‖
തേഷാം കൃതേ മേ നിഃശ്വാസോ ദൌര്മനസ്യം ചജായതേ‖32‖
അരോമി കിം യന്ന മനസ്തേഷ്വപ്രീതിഷു നിഷ്ഠുരമ് ‖33‖
മാകംഡേയ ഉവാച ‖34‖
തതസ്തൌ സഹിതൌ വിപ്ര തംമുനിം സമുപസ്ഥിതൌ‖35‖
സമാധിര്നാമ വൈശ്യോഽസൌ സ ച പാര്ധിവ സത്തമഃ‖36‖
കൃത്വാ തു തൌ യഥാന്യായ്യം യഥാര്ഹം തേന സംവിദമ്❘
ഉപവിഷ്ടൌ കഥാഃ കാശ്ചിത്^^ച്ചക്രതുര്വൈശ്യപാര്ധിവൌ‖37‖
രാജോ^^ഉവാച ‖38‖
ഭഗവംസ്ത്വാമഹം പ്രഷ്ടുമിച്ഛാമ്യേകം വദസ്വതത് ‖39‖
ദുഃഖായ യന്മേ മനസഃ സ്വചിത്തായത്തതാം വിനാ‖40‖
മആനതോഽപി യഥാജ്ഞസ്യ കിമേതന്മുനിസത്തമഃ ‖41‖
അയം ച ഇകൃതഃ പുത്രൈഃ ദാരൈര്ഭൃത്യൈസ്തഥോജ്ഘിതഃ
സ്വജനേന ച സംത്യക്തഃ സ്തേഷു ഹാര്ദീ തഥാപ്യതി ‖42‖
ഏവ മേഷ തഥാഹം ച ദ്വാവപ്ത്യംതദുഃഖിതൌ❘
ദൃഷ്ടദോഷേഽപി വിഷയേ മമത്വാകൃഷ്ടമാനസൌ ‖43‖
തത്കേനൈതന്മഹാഭാഗ യന്മോഹൊ ജ്ഞാനിനോരപി
മമാസ്യ ച ഭവത്യേഷാ വിവേകാംധസ്യ മൂഢതാ ‖44‖
ഋഷിരുവാച‖45‖
ജ്ഞാന മസ്തി സമസ്തസ്യ ജംതോര്വ്ഷയ ഗോചരേ❘
വിഷയശ്ച മഹാഭാഗ യാംതി ചൈവം പൃഥക്പൃഥക്‖46‖
കേചിദ്ദിവാ തഥാ രാത്രൌ പ്രാണിനഃ സ്തുല്യദൃഷ്ടയഃ ‖47‖
ജ്ഞാനിനോ മനുജാഃ സത്യം കിം തു തേ ന ഹി കേവലമ്❘
യതോ ഹി ജ്ഞാനിനഃ സര്വേ പശുപക്ഷിമൃഗാദയഃ‖48‖
ജ്ഞാനം ച തന്മനുഷ്യാണാം യത്തേഷാം മൃഗപക്ഷിണാം
മനുഷ്യാണാം ച യത്തേഷാം തുല്യമന്യത്തഥോഭയോഃ‖49‖
ജ്ഞാനേഽപി സതി പശ്യൈതാന് പതഗാംഛാബചംചുഷു❘
കണമോക്ഷാദൃതാന് മോഹാത്പീഡ്യമാനാനപി ക്ഷുധാ‖50‖
മാനുഷാ മനുജവ്യാഘ്ര സാഭിലാഷാഃ സുതാന് പ്രതി
ലോഭാത് പ്രത്യുപകാരായ നന്വേതാന് കിം ന പശ്യസി‖51‖
തഥാപി മമതാവര്തേ മോഹഗര്തേ നിപാതിതാഃ
മഹാമായാ പ്രഭാവേണ സംസാരസ്ഥിതികാരിണാ‖52‖
തന്നാത്ര വിസ്മയഃ കാര്യോ യോഗനിദ്രാ ജഗത്പതേഃ❘
മഹാമായാ ഹരേശ്ചൈഷാ തയാ സമ്മോഹ്യതേ ജഗത്‖53‖
ജ്ങാനിനാമപി ചേതാംസി ദേവീ ഭഗവതീ ഹി സാ
ബലാദാക്റ്ഷ്യമോഹായ മഹാമായാ പ്രയച്ഛതി ‖54‖
തയാ വിസൃജ്യതേ വിശ്വം ജഗദേതച്ചരാചരമ് ❘
സൈഷാ പ്രസന്നാ വരദാ നൃണാം ഭവതി മുക്തയേ ‖55‖
സാ വിദ്യാ പരമാ മുക്തേര്ഹേതുഭൂതാ സനാതനീ
സംസാരബംധഹേതുശ്ച സൈവ സര്വേശ്വരേശ്വരീ‖56‖
രാജോവാച‖57‖
ഭഗവന് കാഹി സാ ദേവീ മാമായേതി യാം ഭവാന് ❘
ബ്രവീതി ക്ഥമുത്പന്നാ സാ കര്മാസ്യാശ്ച കിം ദ്വിജ‖58‖
യത്പ്രഭാവാ ച സാ ദേവീ യത്സ്വരൂപാ യദുദ്ഭവാ❘
തത്സര്വം ശ്രോതുമിച്ഛാമി ത്വത്തോ ബ്രഹ്മവിദാം വര‖59‖
ഋഷിരുവാച ‖60‖
നിത്യൈവ സാ ജഗന്മൂര്തിസ്തയാ സര്വമിദം തതമ്‖61‖
തഥാപി തത്സമുത്പത്തിര്ബഹുധാ ശ്രൂയതാം മമഃ‖62‖
ദേവാനാം കാര്യസിദ്ധ്യര്ഥം ആവിര്ഭവതി സാ യദാ❘
ഉത്പന്നേതി തദാ ലോകേ സാ നിത്യാപ്യഭിധീയതേ ‖63‖
യോഗനിദ്രാം യദാ വിഷ്ണുര്ജഗത്യേകാര്ണവീകൃതേ❘
ആസ്തീര്യ ശേഷമഭജത് കല്പാംതേ ഭഗവാന് പ്രഭുഃ‖64‖
തദാ ദ്വാവസുരൌ ഘോരൌ വിഖ്യാതൌ മധുകൈടഭൌ❘
വിഷ്ണുകര്ണമലോദ്ഭൂതൌ ഹംതും ബ്രഹ്മാണമുദ്യതൌ‖65‖
സ നാഭി കമലേ വിഷ്ണോഃ സ്ഥിതോ ബ്രഹ്മാ പ്രജാപതിഃ
ദൃഷ്ട്വാ താവസുരൌ ചോഗ്രൌ പ്രസുപ്തം ച ജനാര്ദനമ്‖66‖
തുഷ്ടാവ യോഗനിദ്രാം താമേകാഗ്രഹൃദയഃ സ്ഥിതഃ
വിബോധനാര്ധായ ഹരേര്ഹരിനേത്രകൃതാലയാമ് ‖67‖
വിശ്വേശ്വരീം ജഗദ്ധാത്രീം സ്ഥിതിസംഹാരകാരിണീമ്❘
നിദ്രാം ഭഗവതീം വിഷ്ണോരതുലാം തേജസഃ പ്രഭുഃ ‖68‖
ബ്രഹ്മോവാച ‖69‖
ത്വം സ്വാഹാ ത്വം സ്വധാ ത്വംഹി വഷട്കാരഃ സ്വരാത്മികാ❘
സുധാ ത്വമക്ഷരേ നിത്യേ ത്രിധാ മാത്രാത്മികാ സ്ഥിതാ‖70‖
അര്ധമാത്രാ സ്ഥിതാ നിത്യാ യാനുച്ചാര്യാവിശേഷതഃ
ത്വമേവ സാ ത്വം സാവിത്രീ ത്വം ദേവ ജനനീ പരാ ‖71‖
ത്വയൈതദ്ധാര്യതേ വിശ്വം ത്വയൈതത് സൃജ്യതേ ജഗത്❘
ത്വയൈതത് പാല്യതേ ദേവി ത്വമത്സ്യംതേ ച സര്വദാ‖72‖
വിസൃഷ്ടൌ സൃഷ്ടിരൂപാത്വം സ്ഥിതി രൂപാ ച പാലനേ❘
തഥാ സംഹൃതിരൂപാംതേ ജഗതോഽസ്യ ജഗന്മയേ ‖73‖
മഹാവിദ്യാ മഹാമായാ മഹാമേധാ മഹാസ്മൃതിഃ❘
മഹാമോഹാ ച ഭവതീ മഹാദേവീ മഹാസുരീ ‖74‖
പ്രകൃതിസ്ത്വം ച സര്വസ്യ ഗുണത്രയ വിഭാവിനീ❘
കാളരാത്രിര്മഹാരാത്രിര്മോഹരാത്രിശ്ച ദാരുണാ‖75‖
ത്വം ശ്രീസ്ത്വമീശ്വരീ ത്വം ഹ്രീസ്ത്വം ബുദ്ധിര്ഭോധലക്ഷണാ❘
ലജ്ജാപുഷ്ടിസ്തഥാ തുഷ്ടിസ്ത്വം ശാംതിഃ ക്ഷാംതി രേവ ച‖76‖
ഖഡ്ഗിനീ ശൂലിനീ ഘോരാ ഗദിനീ ചക്രിണീ തഥാ❘
ശംഖിണീ ചാപിനീ ബാണാഭുശുംഡീപരിഘായുധാ‖77‖
സൌമ്യാ സൌമ്യതരാശേഷസൌമ്യേഭ്യസ്ത്വതിസുംദരീ
പരാപരാണാം പരമാ ത്വമേവ പരമേശ്വരീ‖78‖
യച്ച കിംചിത്ക്വചിദ്വസ്തു സദസദ്വാഖിലാത്മികേ❘
തസ്യ സര്വസ്യ യാ ശക്തിഃ സാ ത്വം കിം സ്തൂയസേമയാ‖79‖
യയാ ത്വയാ ജഗത് സ്രഷ്ടാ ജഗത്പാതാത്തി യോ ജഗത്❘
സോഽപി നിദ്രാവശം നീതഃ കസ്ത്വാം സ്തോതുമിഹേശ്വരഃ‖80‖
വിഷ്ണുഃ ശരീരഗ്രഹണം അഹമീശാന ഏവ ച
കാരിതാസ്തേ യതോഽതസ്ത്വാം കഃ സ്തോതും ശക്തിമാന് ഭവേത്‖81‖
സാ ത്വമിത്ഥം പ്രഭാവൈഃ സ്വൈരുദാരൈര്ദേവി സംസ്തുതാ❘
മോഹയൈതൌ ദുരാധര്ഷാവസുരൌ മധുകൈടഭൌ ‖82‖
പ്രബോധം ച ജഗത്സ്വാമീ നീയതാമച്യുതാ ലഘു ‖83‖
ബോധശ്ച ക്രിയതാമസ്യ ഹംതുമേതൌ മഹാസുരൌ ‖83‖
ഋഷിരുവാച ‖84‖
ഏവം സ്തുതാ തദാ ദേവീ താമസീ തത്ര വേധസാ
വിഷ്ണോഃ പ്രഭോധനാര്ധായ നിഹംതും മധുകൈടഭൌ ‖85‖
നേത്രാസ്യനാസികാബാഹുഹൃദയേഭ്യസ്തഥോരസഃ❘
നിര്ഗമ്യ ദര്ശനേ തസ്ഥൌ ബ്രഹ്മണോ അവ്യക്തജന്മനഃ ‖86‖
ഉത്തസ്ഥൌ ച ജഗന്നാഥഃ സ്തയാ മുക്തോ ജനാര്ദനഃ❘
ഏകാര്ണവേ അഹിശയനാത്തതഃ സ ദദൃശേ ച തൌ ‖87‖
മധുകൈടഭൌ ദുരാത്മാനാ വതിവീര്യപരാക്രമൌ
ക്രോധരക്തേക്ഷണാവത്തും ബ്രഹ്മണാം ജനിതോദ്യമൌ ‖88‖
സമുത്ഥായ തതസ്താഭ്യാം യുയുധേ ഭഗവാന് ഹരിഃ
പംചവര്ഷസഹസ്ത്രാണി ബാഹുപ്രഹരണോ വിഭുഃ ‖89‖
താവപ്യതിബലോന്മത്തൌ മഹാമായാവിമോഹിതൌ ‖90‖
ഉക്തവംതൌ വരോഽസ്മത്തോ വ്രിയതാമിതി കേശവമ് ‖91‖
ശ്രീ ഭഗവാനുവാച ‖92‖
ഭവേതാമദ്യ മേ തുഷ്ടൌ മമ വധ്യാവുഭാവപി ‖93‖
കിമന്യേന വരേണാത്ര ഏതാവൃദ്ദി വൃതം മമ ‖94‖
ഋഷിരുവാച ‖95‖
വംചിതാഭ്യാമിതി തദാ സര്വമാപോമയം ജഗത്❘
വിലോക്യ താഭ്യാം ഗദിതോ ഭഗവാന് കമലേക്ഷണഃ ‖96‖
ആവാം ജഹി ന യത്രോര്വീ സലിലേന പരിപ്ലുതാ❘ ‖97‖
ഋഷിരുവാച ‖98‖
തഥേത്യുക്ത്വാ ഭഗവതാ ശംഖചക്രഗദാഭൃതാ❘
കൃത്വാ ചക്രേണ വൈ ഛിന്നേ ജഘനേ ശിരസീ തയോഃ ‖99‖
ഏവമേഷാ സമുത്പന്നാ ബ്രഹ്മണാ സംസ്തുതാ സ്വയമ്❘
പ്രഭാവമസ്യാ ദേവ്യാസ്തു ഭൂയഃ ശൃണു വദാമി തേ ‖100‖
‖ ജയ ജയ ശ്രീ സ്വസ്തി ശ്രീമാര്കംഡേയപുരാണേ സാവര്ണികേ മന്വംതരേ ദേവീമഹാത്മ്യേ മധുകൈടഭവധോ നാമ പ്രധമോഽധ്യായഃ ‖
**ആഹുതി
**
ഓം ഏം സാംഗായൈ സായുധായൈ സശക്തികായൈ സപരിവാരായൈ സവാഹനായൈ ഏം ബീജാധിഷ്ടായൈ മഹാ കാളികായൈ മഹാ അഹുതിം സമര്പയാമി നമഃ സ്വാഹാ ‖
ଦେଵୀ ମହାତ୍ମ୍ଯମ୍ ଦୁର୍ଗା ସପ୍ତଶତି ପ୍ରଥମୋଽଧ୍ଯାଯଃ
‖ ଦେଵୀ ମାହାତ୍ମ୍ଯମ୍ ‖
‖ ଶ୍ରୀଦୁର୍ଗାଯୈ ନମଃ ‖
‖ ଅଥ ଶ୍ରୀଦୁର୍ଗାସପ୍ତଶତୀ ‖
‖ ମଧୁକୈଟଭଵଧୋ ନାମ ପ୍ରଥମୋଽଧ୍ଯାଯଃ ‖
ଅସ୍ଯ ଶ୍ରୀ ପ୍ରଧମ ଚରିତ୍ରସ୍ଯ ବ୍ରହ୍ମା ଋଷିଃ ❘ ମହାକାଳୀ ଦେଵତା ｜ ଗାଯତ୍ରୀ ଛଂଦଃ ｜ ନଂଦା ଶକ୍ତିଃ ｜ ରକ୍ତ ଦଂତିକା ବୀଜମ୍ ｜ ଅଗ୍ନିସ୍ତତ୍ଵମ୍ ｜ ଋଗ୍ଵେଦଃ ସ୍ଵରୂପଂ ｜ ଶ୍ରୀ ମହାକାଳୀ ପ୍ରୀତ୍ଯର୍ଧେ ପ୍ରଧମ ଚରିତ୍ର ଜପେ ଵିନିଯୋଗଃ ｜
**ଧ୍ଯାନଂ
** ଖଡ୍ଗଂ ଚକ୍ର ଗଦେଷୁଚାପ ପରିଘା ଶୂଲଂ ଭୁଶୁଂଡୀଂ ଶିରଃ
ଶଂଂଖଂ ସଂଦଧତୀଂ କରୈସ୍ତ୍ରିନଯନାଂ ସର୍ଵାଂଂଗଭୂଷାଵୃତାମ୍ ❘
ଯାଂ ହଂତୁଂ ମଧୁକୈଭୌ ଜଲଜଭୂସ୍ତୁଷ୍ଟାଵ ସୁପ୍ତେ ହରୌ
ନୀଲାଶ୍ମଦ୍ଯୁତି ମାସ୍ଯପାଦଦଶକାଂ ସେଵେ ମହାକାଳିକାଂ‖
ଓଂ ନମଶ୍ଚଂଡିକାଯୈ
ଓଂ ଐଂ ମାର୍କଂଡେଯ ଉଵାଚ‖1‖
ସାଵର୍ଣିଃ ସୂର୍ଯତନଯୋ ଯୋମନୁଃ କଥ୍ଯତେଽଷ୍ଟମଃ❘
ନିଶାମଯ ତଦୁତ୍ପତ୍ତିଂ ଵିସ୍ତରାଦ୍ଗଦତୋ ମମ ‖2‖
ମହାମାଯାନୁଭାଵେନ ଯଥା ମନ୍ଵଂତରାଧିପଃ
ସ ବଭୂଵ ମହାଭାଗଃ ସାଵର୍ଣିସ୍ତନଯୋ ରଵେଃ ‖3‖
ସ୍ଵାରୋଚିଷେଽଂତରେ ପୂର୍ଵଂ ଚୈତ୍ରଵଂଶସମୁଦ୍ଭଵଃ❘
ସୁରଥୋ ନାମ ରାଜାଽଭୂତ୍ ସମସ୍ତେ କ୍ଷିତିମଂଡଲେ ‖4‖
ତସ୍ଯ ପାଲଯତଃ ସମ୍ଯକ୍ ପ୍ରଜାଃ ପୁତ୍ରାନିଵୌରସାନ୍❘
ବଭୂଵୁଃ ଶତ୍ରଵୋ ଭୂପାଃ କୋଲାଵିଧ୍ଵଂସିନସ୍ତଦା ‖5‖
ତସ୍ଯ ତୈରଭଵଦ୍ଯୁଦ୍ଧଂ ଅତିପ୍ରବଲଦଂଡିନଃ❘
ନ୍ଯୂନୈରପି ସ ତୈର୍ଯୁଦ୍ଧେ କୋଲାଵିଧ୍ଵଂସିଭିର୍ଜିତଃ ‖6‖
ତତଃ ସ୍ଵପୁରମାଯାତୋ ନିଜଦେଶାଧିପୋଽଭଵତ୍❘
ଆକ୍ରାଂତଃ ସ ମହାଭାଗସ୍ତୈସ୍ତଦା ପ୍ରବଲାରିଭିଃ ‖7‖
ଅମାତ୍ଯୈର୍ବଲିଭିର୍ଦୁଷ୍ଟୈ ର୍ଦୁର୍ବଲସ୍ଯ ଦୁରାତ୍ମଭିଃ❘
କୋଶୋ ବଲଂ ଚାପହୃତଂ ତତ୍ରାପି ସ୍ଵପୁରେ ତତଃ ‖8‖
ତତୋ ମୃଗଯାଵ୍ଯାଜେନ ହୃତସ୍ଵାମ୍ଯଃ ସ ଭୂପତିଃ❘
ଏକାକୀ ହଯମାରୁହ୍ଯ ଜଗାମ ଗହନଂ ଵନମ୍ ‖9‖
ସତତ୍ରାଶ୍ରମମଦ୍ରାକ୍ଷୀ ଦ୍ଦ୍ଵିଜଵର୍ଯସ୍ଯ ମେଧସଃ❘
ପ୍ରଶାଂତଶ୍ଵାପଦାକୀର୍ଣ ମୁନିଶିଷ୍ଯୋପଶୋଭିତମ୍ ‖10‖
ତସ୍ଥୌ କଂଚିତ୍ସ କାଲଂ ଚ ମୁନିନା ତେନ ସତ୍କୃତଃ❘
ଇତଶ୍ଚେତଶ୍ଚ ଵିଚରଂସ୍ତସ୍ମିନ୍ ମୁନିଵରାଶ୍ରମେ‖11‖
ସୋଽଚିଂତଯତ୍ତଦା ତତ୍ର ମମତ୍ଵାକୃଷ୍ଟଚେତନଃ❘ ‖12‖
ମତ୍ପୂର୍ଵୈଃ ପାଲିତଂ ପୂର୍ଵଂ ମଯାହୀନଂ ପୁରଂ ହି ତତ୍
ମଦ୍ଭୃତ୍ଯୈସ୍ତୈରସଦ୍ଵୃତ୍ତୈଃ ର୍ଧର୍ମତଃ ପାଲ୍ଯତେ ନ ଵା ‖13‖
ନ ଜାନେ ସ ପ୍ରଧାନୋ ମେ ଶୂର ହସ୍ତୀସଦାମଦଃ
ମମ ଵୈରିଵଶଂ ଯାତଃ କାନ୍ଭୋଗାନୁପଲପ୍ସ୍ଯତେ ‖14‖
ଯେ ମମାନୁଗତା ନିତ୍ଯଂ ପ୍ରସାଦଧନଭୋଜନୈଃ
ଅନୁଵୃତ୍ତିଂ ଧ୍ରୁଵଂ ତେଽଦ୍ଯ କୁର୍ଵଂତ୍ଯନ୍ଯମହୀଭୃତାଂ ‖15‖
ଅସମ୍ଯଗ୍ଵ୍ଯଯଶୀଲୈସ୍ତୈଃ କୁର୍ଵଦ୍ଭିଃ ସତତଂ ଵ୍ଯଯଂ
ସଂଚିତଃ ସୋଽତିଦୁଃଖେନ କ୍ଷଯଂ କୋଶୋ ଗମିଷ୍ଯତି ‖16‖
ଏତଚ୍ଚାନ୍ଯଚ୍ଚ ସତତଂ ଚିଂତଯାମାସ ପାର୍ଥିଵଃ
ତତ୍ର ଵିପ୍ରାଶ୍ରମାଭ୍ଯାଶେ ଵୈଶ୍ଯମେକଂ ଦଦର୍ଶ ସଃ ‖17‖
ସ ପୃଷ୍ଟସ୍ତେନ କସ୍ତ୍ଵଂ ଭୋ ହେତୁଶ୍ଚ ଆଗମନେଽତ୍ର କଃ
ସଶୋକ ଇଵ କସ୍ମାତ୍ଵଂ ଦୁର୍ମନା ଇଵ ଲକ୍ଷ୍ଯସେ❘ ‖18‖
ଇତ୍ଯାକର୍ଣ୍ଯ ଵଚସ୍ତସ୍ଯ ଭୂପତେଃ ପ୍ରଣାଯୋଦିତମ୍
ପ୍ରତ୍ଯୁଵାଚ ସ ତଂ ଵୈଶ୍ଯଃ ପ୍ରଶ୍ରଯାଵନତୋ ନୃପମ୍‖19‖
ଵୈଶ୍ଯ ଉଵାଚ ‖20‖
ସମାଧିର୍ନାମ ଵୈଶ୍ଯୋଽହମୁତ୍ପନ୍ନୋ ଧନିନାଂ କୁଲେ
ପୁତ୍ରଦାରୈର୍ନିରସ୍ତଶ୍ଚ ଧନଲୋଭାଦ୍ ଅସାଧୁଭିଃ‖21‖
ଵିହୀନଶ୍ଚ ଧନୈଦାରୈଃ ପୁତ୍ରୈରାଦାଯ ମେ ଧନମ୍❘
ଵନମଭ୍ଯାଗତୋ ଦୁଃଖୀ ନିରସ୍ତଶ୍ଚାପ୍ତବଂଧୁଭିଃ‖22‖
ସୋଽହଂ ନ ଵେଦ୍ମି ପୁତ୍ରାଣାଂ କୁଶଲାକୁଶଲାତ୍ମିକାମ୍❘
ପ୍ରଵୃତ୍ତିଂ ସ୍ଵଜନାନାଂ ଚ ଦାରାଣାଂ ଚାତ୍ର ସଂସ୍ଥିତଃ‖23‖
କିଂ ନୁ ତେଷାଂ ଗୃହେ କ୍ଷେମଂ ଅକ୍ଷେମଂ କିଂନୁ ସାଂପ୍ରତଂ
କଥଂ ତେକିଂନୁସଦ୍ଵୃତ୍ତା ଦୁର୍ଵୃତ୍ତା କିଂନୁମେସୁତାଃ‖24‖
ରାଜୋଵାଚ‖25‖
ଯୈର୍ନିରସ୍ତୋ ଭଵାଂଲ୍ଲୁବ୍ଧୈଃ ପୁତ୍ରଦାରାଦିଭିର୍ଧନୈଃ‖26‖
ତେଷୁ କିଂ ଭଵତଃ ସ୍ନେହ ମନୁବଧ୍ନାତି ମାନସମ୍‖27‖
ଵୈଶ୍ଯ ଉଵାଚ ‖28‖
ଏଵମେତଦ୍ଯଥା ପ୍ରାହ ଭଵାନସ୍ମଦ୍ଗତଂ ଵଚଃ
କିଂ କରୋମି ନ ବଧ୍ନାତି ମମ ନିଷ୍ଟୁରତାଂ ମନଃ‖29‖
ଐଃ ସଂତ୍ଯଜ୍ଯ ପିତୃସ୍ନେହଂ ଧନ ଲୁବ୍ଧୈର୍ନିରାକୃତଃ
ପତିଃସ୍ଵଜନହାର୍ଦଂ ଚ ହାର୍ଦିତେଷ୍ଵେଵ ମେ ମନଃ❘ ‖30‖
କିମେତନ୍ନାଭିଜାନାମି ଜାନନ୍ନପି ମହାମତେ
ଯତ୍ପ୍ରେମ ପ୍ରଵଣଂ ଚିତ୍ତଂ ଵିଗୁଣେଷ୍ଵପି ବଂଧୁଷୁ‖31‖
ତେଷାଂ କୃତେ ମେ ନିଃଶ୍ଵାସୋ ଦୌର୍ମନସ୍ଯଂ ଚଜାଯତେ‖32‖
ଅରୋମି କିଂ ଯନ୍ନ ମନସ୍ତେଷ୍ଵପ୍ରୀତିଷୁ ନିଷ୍ଠୁରମ୍ ‖33‖
ମାକଂଡେଯ ଉଵାଚ ‖34‖
ତତସ୍ତୌ ସହିତୌ ଵିପ୍ର ତଂମୁନିଂ ସମୁପସ୍ଥିତୌ‖35‖
ସମାଧିର୍ନାମ ଵୈଶ୍ଯୋଽସୌ ସ ଚ ପାର୍ଧିଵ ସତ୍ତମଃ‖36‖
କୃତ୍ଵା ତୁ ତୌ ଯଥାନ୍ଯାଯ୍ଯଂ ଯଥାର୍ହଂ ତେନ ସଂଵିଦମ୍❘
ଉପଵିଷ୍ଟୌ କଥାଃ କାଶ୍ଚିତ୍^^ଚ୍ଚକ୍ରତୁର୍ଵୈଶ୍ଯପାର୍ଧିଵୌ‖37‖
ରାଜୋ^^ଉଵାଚ ‖38‖
ଭଗଵଂସ୍ତ୍ଵାମହଂ ପ୍ରଷ୍ଟୁମିଚ୍ଛାମ୍ଯେକଂ ଵଦସ୍ଵତତ୍ ‖39‖
ଦୁଃଖାଯ ଯନ୍ମେ ମନସଃ ସ୍ଵଚିତ୍ତାଯତ୍ତତାଂ ଵିନା‖40‖
ମଆନତୋଽପି ଯଥାଜ୍ଞସ୍ଯ କିମେତନ୍ମୁନିସତ୍ତମଃ ‖41‖
ଅଯଂ ଚ ଇକୃତଃ ପୁତ୍ରୈଃ ଦାରୈର୍ଭୃତ୍ଯୈସ୍ତଥୋଜ୍ଘିତଃ
ସ୍ଵଜନେନ ଚ ସଂତ୍ଯକ୍ତଃ ସ୍ତେଷୁ ହାର୍ଦୀ ତଥାପ୍ଯତି ‖42‖
ଏଵ ମେଷ ତଥାହଂ ଚ ଦ୍ଵାଵପ୍ତ୍ଯଂତଦୁଃଖିତୌ❘
ଦୃଷ୍ଟଦୋଷେଽପି ଵିଷଯେ ମମତ୍ଵାକୃଷ୍ଟମାନସୌ ‖43‖
ତତ୍କେନୈତନ୍ମହାଭାଗ ଯନ୍ମୋହ ଜ୍ଞାନିନୋରପି
ମମାସ୍ଯ ଚ ଭଵତ୍ଯେଷା ଵିଵେକାଂଧସ୍ଯ ମୂଢତା ‖44‖
ଋଷିରୁଵାଚ‖45‖
ଜ୍ଞାନ ମସ୍ତି ସମସ୍ତସ୍ଯ ଜଂତୋର୍ଵ୍ଷଯ ଗୋଚରେ❘
ଵିଷଯଶ୍ଚ ମହାଭାଗ ଯାଂତି ଚୈଵଂ ପୃଥକ୍ପୃଥକ୍‖46‖
କେଚିଦ୍ଦିଵା ତଥା ରାତ୍ରୌ ପ୍ରାଣିନଃ ସ୍ତୁଲ୍ଯଦୃଷ୍ଟଯଃ ‖47‖
ଜ୍ଞାନିନୋ ମନୁଜାଃ ସତ୍ଯଂ କିଂ ତୁ ତେ ନ ହି କେଵଲମ୍❘
ଯତୋ ହି ଜ୍ଞାନିନଃ ସର୍ଵେ ପଶୁପକ୍ଷିମୃଗାଦଯଃ‖48‖
ଜ୍ଞାନଂ ଚ ତନ୍ମନୁଷ୍ଯାଣାଂ ଯତ୍ତେଷାଂ ମୃଗପକ୍ଷିଣାଂ
ମନୁଷ୍ଯାଣାଂ ଚ ଯତ୍ତେଷାଂ ତୁଲ୍ଯମନ୍ଯତ୍ତଥୋଭଯୋଃ‖49‖
ଜ୍ଞାନେଽପି ସତି ପଶ୍ଯୈତାନ୍ ପତଗାଂଛାବଚଂଚୁଷୁ❘
କଣମୋକ୍ଷାଦୃତାନ୍ ମୋହାତ୍ପୀଡ୍ଯମାନାନପି କ୍ଷୁଧା‖50‖
ମାନୁଷା ମନୁଜଵ୍ଯାଘ୍ର ସାଭିଲାଷାଃ ସୁତାନ୍ ପ୍ରତି
ଲୋଭାତ୍ ପ୍ରତ୍ଯୁପକାରାଯ ନନ୍ଵେତାନ୍ କିଂ ନ ପଶ୍ଯସି‖51‖
ତଥାପି ମମତାଵର୍ତେ ମୋହଗର୍ତେ ନିପାତିତାଃ
ମହାମାଯା ପ୍ରଭାଵେଣ ସଂସାରସ୍ଥିତିକାରିଣା‖52‖
ତନ୍ନାତ୍ର ଵିସ୍ମଯଃ କାର୍ଯୋ ଯୋଗନିଦ୍ରା ଜଗତ୍ପତେଃ❘
ମହାମାଯା ହରେଶ୍ଚୈଷା ତଯା ସମ୍ମୋହ୍ଯତେ ଜଗତ୍‖53‖
ଜ୍ଙାନିନାମପି ଚେତାଂସି ଦେଵୀ ଭଗଵତୀ ହି ସା
ବଲାଦାକ୍୍ଷ୍ଯମୋହାଯ ମହାମାଯା ପ୍ରଯଚ୍ଛତି ‖54‖
ତଯା ଵିସୃଜ୍ଯତେ ଵିଶ୍ଵଂ ଜଗଦେତଚ୍ଚରାଚରମ୍ ❘
ସୈଷା ପ୍ରସନ୍ନା ଵରଦା ନୃଣାଂ ଭଵତି ମୁକ୍ତଯେ ‖55‖
ସା ଵିଦ୍ଯା ପରମା ମୁକ୍ତେର୍ହେତୁଭୂତା ସନାତନୀ
ସଂସାରବଂଧହେତୁଶ୍ଚ ସୈଵ ସର୍ଵେଶ୍ଵରେଶ୍ଵରୀ‖56‖
ରାଜୋଵାଚ‖57‖
ଭଗଵନ୍ କାହି ସା ଦେଵୀ ମାମାଯେତି ଯାଂ ଭଵାନ୍ ❘
ବ୍ରଵୀତି କ୍ଥମୁତ୍ପନ୍ନା ସା କର୍ମାସ୍ଯାଶ୍ଚ କିଂ ଦ୍ଵିଜ‖58‖
ଯତ୍ପ୍ରଭାଵା ଚ ସା ଦେଵୀ ଯତ୍ସ୍ଵରୂପା ଯଦୁଦ୍ଭଵା❘
ତତ୍ସର୍ଵଂ ଶ୍ରୋତୁମିଚ୍ଛାମି ତ୍ଵତ୍ତୋ ବ୍ରହ୍ମଵିଦାଂ ଵର‖59‖
ଋଷିରୁଵାଚ ‖60‖
ନିତ୍ଯୈଵ ସା ଜଗନ୍ମୂର୍ତିସ୍ତଯା ସର୍ଵମିଦଂ ତତମ୍‖61‖
ତଥାପି ତତ୍ସମୁତ୍ପତ୍ତିର୍ବହୁଧା ଶ୍ରୂଯତାଂ ମମଃ‖62‖
ଦେଵାନାଂ କାର୍ଯସିଦ୍ଧ୍ଯର୍ଥଂ ଆଵିର୍ଭଵତି ସା ଯଦା❘
ଉତ୍ପନ୍ନେତି ତଦା ଲୋକେ ସା ନିତ୍ଯାପ୍ଯଭିଧୀଯତେ ‖63‖
ଯୋଗନିଦ୍ରାଂ ଯଦା ଵିଷ୍ଣୁର୍ଜଗତ୍ଯେକାର୍ଣଵୀକୃତେ❘
ଆସ୍ତୀର୍ଯ ଶେଷମଭଜତ୍ କଲ୍ପାଂତେ ଭଗଵାନ୍ ପ୍ରଭୁଃ‖64‖
ତଦା ଦ୍ଵାଵସୁରୌ ଘୋରୌ ଵିଖ୍ଯାତୌ ମଧୁକୈଟଭୌ❘
ଵିଷ୍ଣୁକର୍ଣମଲୋଦ୍ଭୂତୌ ହଂତୁଂ ବ୍ରହ୍ମାଣମୁଦ୍ଯତୌ‖65‖
ସ ନାଭି କମଲେ ଵିଷ୍ଣୋଃ ସ୍ଥିତୋ ବ୍ରହ୍ମା ପ୍ରଜାପତିଃ
ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ତାଵସୁରୌ ଚୋଗ୍ରୌ ପ୍ରସୁପ୍ତଂ ଚ ଜନାର୍ଦନମ୍‖66‖
ତୁଷ୍ଟାଵ ଯୋଗନିଦ୍ରାଂ ତାମେକାଗ୍ରହୃଦଯଃ ସ୍ଥିତଃ
ଵିବୋଧନାର୍ଧାଯ ହରେର୍ହରିନେତ୍ରକୃତାଲଯାମ୍ ‖67‖
ଵିଶ୍ଵେଶ୍ଵରୀଂ ଜଗଦ୍ଧାତ୍ରୀଂ ସ୍ଥିତିସଂହାରକାରିଣୀମ୍❘
ନିଦ୍ରାଂ ଭଗଵତୀଂ ଵିଷ୍ଣୋରତୁଲାଂ ତେଜସଃ ପ୍ରଭୁଃ ‖68‖
ବ୍ରହ୍ମୋଵାଚ ‖69‖
ତ୍ଵଂ ସ୍ଵାହା ତ୍ଵଂ ସ୍ଵଧା ତ୍ଵଂହି ଵଷଟ୍କାରଃ ସ୍ଵରାତ୍ମିକା❘
ସୁଧା ତ୍ଵମକ୍ଷରେ ନିତ୍ଯେ ତ୍ରିଧା ମାତ୍ରାତ୍ମିକା ସ୍ଥିତା‖70‖
ଅର୍ଧମାତ୍ରା ସ୍ଥିତା ନିତ୍ଯା ଯାନୁଚ୍ଚାର୍ଯାଵିଶେଷତଃ
ତ୍ଵମେଵ ସା ତ୍ଵଂ ସାଵିତ୍ରୀ ତ୍ଵଂ ଦେଵ ଜନନୀ ପରା ‖71‖
ତ୍ଵଯୈତଦ୍ଧାର୍ଯତେ ଵିଶ୍ଵଂ ତ୍ଵଯୈତତ୍ ସୃଜ୍ଯତେ ଜଗତ୍❘
ତ୍ଵଯୈତତ୍ ପାଲ୍ଯତେ ଦେଵି ତ୍ଵମତ୍ସ୍ଯଂତେ ଚ ସର୍ଵଦା‖72‖
ଵିସୃଷ୍ଟୌ ସୃଷ୍ଟିରୂପାତ୍ଵଂ ସ୍ଥିତି ରୂପା ଚ ପାଲନେ❘
ତଥା ସଂହୃତିରୂପାଂତେ ଜଗତୋଽସ୍ଯ ଜଗନ୍ମଯେ ‖73‖
ମହାଵିଦ୍ଯା ମହାମାଯା ମହାମେଧା ମହାସ୍ମୃତିଃ❘
ମହାମୋହା ଚ ଭଵତୀ ମହାଦେଵୀ ମହାସୁରୀ ‖74‖
ପ୍ରକୃତିସ୍ତ୍ଵଂ ଚ ସର୍ଵସ୍ଯ ଗୁଣତ୍ରଯ ଵିଭାଵିନୀ❘
କାଳରାତ୍ରିର୍ମହାରାତ୍ରିର୍ମୋହରାତ୍ରିଶ୍ଚ ଦାରୁଣା‖75‖
ତ୍ଵଂ ଶ୍ରୀସ୍ତ୍ଵମୀଶ୍ଵରୀ ତ୍ଵଂ ହ୍ରୀସ୍ତ୍ଵଂ ବୁଦ୍ଧିର୍ଭୋଧଲକ୍ଷଣା❘
ଲଜ୍ଜାପୁଷ୍ଟିସ୍ତଥା ତୁଷ୍ଟିସ୍ତ୍ଵଂ ଶାଂତିଃ କ୍ଷାଂତି ରେଵ ଚ‖76‖
ଖଡ୍ଗିନୀ ଶୂଲିନୀ ଘୋରା ଗଦିନୀ ଚକ୍ରିଣୀ ତଥା❘
ଶଂଖିଣୀ ଚାପିନୀ ବାଣାଭୁଶୁଂଡୀପରିଘାଯୁଧା‖77‖
ସୌମ୍ଯା ସୌମ୍ଯତରାଶେଷସୌମ୍ଯେଭ୍ଯସ୍ତ୍ଵତିସୁଂଦରୀ
ପରାପରାଣାଂ ପରମା ତ୍ଵମେଵ ପରମେଶ୍ଵରୀ‖78‖
ଯଚ୍ଚ କିଂଚିତ୍କ୍ଵଚିଦ୍ଵସ୍ତୁ ସଦସଦ୍ଵାଖିଲାତ୍ମିକେ❘
ତସ୍ଯ ସର୍ଵସ୍ଯ ଯା ଶକ୍ତିଃ ସା ତ୍ଵଂ କିଂ ସ୍ତୂଯସେମଯା‖79‖
ଯଯା ତ୍ଵଯା ଜଗତ୍ ସ୍ରଷ୍ଟା ଜଗତ୍ପାତାତ୍ତି ଯୋ ଜଗତ୍❘
ସୋଽପି ନିଦ୍ରାଵଶଂ ନୀତଃ କସ୍ତ୍ଵାଂ ସ୍ତୋତୁମିହେଶ୍ଵରଃ‖80‖
ଵିଷ୍ଣୁଃ ଶରୀରଗ୍ରହଣଂ ଅହମୀଶାନ ଏଵ ଚ
କାରିତାସ୍ତେ ଯତୋଽତସ୍ତ୍ଵାଂ କଃ ସ୍ତୋତୁଂ ଶକ୍ତିମାନ୍ ଭଵେତ୍‖81‖
ସା ତ୍ଵମିତ୍ଥଂ ପ୍ରଭାଵୈଃ ସ୍ଵୈରୁଦାରୈର୍ଦେଵି ସଂସ୍ତୁତା❘
ମୋହଯୈତୌ ଦୁରାଧର୍ଷାଵସୁରୌ ମଧୁକୈଟଭୌ ‖82‖
ପ୍ରବୋଧଂ ଚ ଜଗତ୍ସ୍ଵାମୀ ନୀଯତାମଚ୍ଯୁତା ଲଘୁ ‖83‖
ବୋଧଶ୍ଚ କ୍ରିଯତାମସ୍ଯ ହଂତୁମେତୌ ମହାସୁରୌ ‖83‖
ଋଷିରୁଵାଚ ‖84‖
ଏଵଂ ସ୍ତୁତା ତଦା ଦେଵୀ ତାମସୀ ତତ୍ର ଵେଧସା
ଵିଷ୍ଣୋଃ ପ୍ରଭୋଧନାର୍ଧାଯ ନିହଂତୁଂ ମଧୁକୈଟଭୌ ‖85‖
ନେତ୍ରାସ୍ଯନାସିକାବାହୁହୃଦଯେଭ୍ଯସ୍ତଥୋରସଃ❘
ନିର୍ଗମ୍ଯ ଦର୍ଶନେ ତସ୍ଥୌ ବ୍ରହ୍ମଣୋ ଅଵ୍ଯକ୍ତଜନ୍ମନଃ ‖86‖
ଉତ୍ତସ୍ଥୌ ଚ ଜଗନ୍ନାଥଃ ସ୍ତଯା ମୁକ୍ତୋ ଜନାର୍ଦନଃ❘
ଏକାର୍ଣଵେ ଅହିଶଯନାତ୍ତତଃ ସ ଦଦୃଶେ ଚ ତୌ ‖87‖
ମଧୁକୈଟଭୌ ଦୁରାତ୍ମାନା ଵତିଵୀର୍ଯପରାକ୍ରମୌ
କ୍ରୋଧରକ୍ତେକ୍ଷଣାଵତ୍ତୁଂ ବ୍ରହ୍ମଣାଂ ଜନିତୋଦ୍ଯମୌ ‖88‖
ସମୁତ୍ଥାଯ ତତସ୍ତାଭ୍ଯାଂ ଯୁଯୁଧେ ଭଗଵାନ୍ ହରିଃ
ପଂଚଵର୍ଷସହସ୍ତ୍ରାଣି ବାହୁପ୍ରହରଣୋ ଵିଭୁଃ ‖89‖
ତାଵପ୍ଯତିବଲୋନ୍ମତ୍ତୌ ମହାମାଯାଵିମୋହିତୌ ‖90‖
ଉକ୍ତଵଂତୌ ଵରୋଽସ୍ମତ୍ତୋ ଵ୍ରିଯତାମିତି କେଶଵମ୍ ‖91‖
ଶ୍ରୀ ଭଗଵାନୁଵାଚ ‖92‖
ଭଵେତାମଦ୍ଯ ମେ ତୁଷ୍ଟୌ ମମ ଵଧ୍ଯାଵୁଭାଵପି ‖93‖
କିମନ୍ଯେନ ଵରେଣାତ୍ର ଏତାଵୃଦ୍ଦି ଵୃତଂ ମମ ‖94‖
ଋଷିରୁଵାଚ ‖95‖
ଵଂଚିତାଭ୍ଯାମିତି ତଦା ସର୍ଵମାପୋମଯଂ ଜଗତ୍❘
ଵିଲୋକ୍ଯ ତାଭ୍ଯାଂ ଗଦିତୋ ଭଗଵାନ୍ କମଲେକ୍ଷଣଃ ‖96‖
ଆଵାଂ ଜହି ନ ଯତ୍ରୋର୍ଵୀ ସଲିଲେନ ପରିପ୍ଲୁତା❘ ‖97‖
ଋଷିରୁଵାଚ ‖98‖
ତଥେତ୍ଯୁକ୍ତ୍ଵା ଭଗଵତା ଶଂଖଚକ୍ରଗଦାଭୃତା❘
କୃତ୍ଵା ଚକ୍ରେଣ ଵୈ ଛିନ୍ନେ ଜଘନେ ଶିରସୀ ତଯୋଃ ‖99‖
ଏଵମେଷା ସମୁତ୍ପନ୍ନା ବ୍ରହ୍ମଣା ସଂସ୍ତୁତା ସ୍ଵଯମ୍❘
ପ୍ରଭାଵମସ୍ଯା ଦେଵ୍ଯାସ୍ତୁ ଭୂଯଃ ଶୃଣୁ ଵଦାମି ତେ ‖100‖
‖ ଜଯ ଜଯ ଶ୍ରୀ ସ୍ଵସ୍ତି ଶ୍ରୀମାର୍କଂଡେଯପୁରାଣେ ସାଵର୍ଣିକେ ମନ୍ଵଂତରେ ଦେଵୀମହାତ୍ମ୍ଯେ ମଧୁକୈଟଭଵଧୋ ନାମ ପ୍ରଧମୋଽଧ୍ଯାଯଃ ‖
**ଆହୁତି
**
ଓଂ ଏଂ ସାଂଗାଯୈ ସାଯୁଧାଯୈ ସଶକ୍ତିକାଯୈ ସପରିଵାରାଯୈ ସଵାହନାଯୈ ଏଂ ବୀଜାଧିଷ୍ଟାଯୈ ମହା କାଳିକାଯୈ ମହା ଅହୁତିଂ ସମର୍ପଯାମି ନମଃ ସ୍ଵାହା ‖
ದೇವೀ ಮಹಾತ್ಮ್ಯಮ್ ದುರ್ಗಾ ಸಪ್ತಶತಿ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ
‖ ದೇವೀ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮ್ ‖
‖ ಶ್ರೀದುರ್ಗಾಯೈ ನಮಃ ‖
‖ ಅಥ ಶ್ರೀದುರ್ಗಾಸಪ್ತಶತೀ ‖
‖ ಮಧುಕೈಟಭವಧೋ ನಾಮ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ‖
ಅಸ್ಯ ಶ್ರೀ ಪ್ರಧಮ ಚರಿತ್ರಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಋಷಿಃ ❘ ಮಹಾಕಾಳೀ ದೇವತಾ ｜ ಗಾಯತ್ರೀ ಛನ್ದಃ ｜ ನನ್ದಾ ಶಕ್ತಿಃ ｜ ರಕ್ತ ದನ್ತಿಕಾ ಬೀಜಮ್ ｜ ಅಗ್ನಿಸ್ತತ್ವಮ್ ｜ ಋಗ್ವೇದಃ ಸ್ವರೂಪಂ ｜ ಶ್ರೀ ಮಹಾಕಾಳೀ ಪ್ರೀತ್ಯರ್ಧೇ ಪ್ರಧಮ ಚರಿತ್ರ ಜಪೇ ವಿನಿಯೋಗಃ ｜
**ಧ್ಯಾನಂ
** ಖಡ್ಗಂ ಚಕ್ರ ಗದೇಷುಚಾಪ ಪರಿಘಾ ಶೂಲಂ ಭುಶುಣ್ಡೀಂ ಶಿರಃ
ಶಂಙ್ಖಂ ಸನ್ದಧತೀಂ ಕರೈಸ್ತ್ರಿನಯನಾಂ ಸರ್ವಾಂಙ್ಗಭೂಷಾವೃತಾಮ್ ❘
ಯಾಂ ಹನ್ತುಂ ಮಧುಕೈಭೌ ಜಲಜಭೂಸ್ತುಷ್ಟಾವ ಸುಪ್ತೇ ಹರೌ
ನೀಲಾಶ್ಮದ್ಯುತಿ ಮಾಸ್ಯಪಾದದಶಕಾಂ ಸೇವೇ ಮಹಾಕಾಳಿಕಾಂ‖
ಓಂ ನಮಶ್ಚಣ್ಡಿಕಾಯೈ
ಓಂ ಐಂ ಮಾರ್ಕಣ್ಡೇಯ ಉವಾಚ‖1‖
ಸಾವರ್ಣಿಃ ಸೂರ್ಯತನಯೋ ಯೋಮನುಃ ಕಥ್ಯತೇಽಷ್ಟಮಃ❘
ನಿಶಾಮಯ ತದುತ್ಪತ್ತಿಂ ವಿಸ್ತರಾದ್ಗದತೋ ಮಮ ‖2‖
ಮಹಾಮಾಯಾನುಭಾವೇನ ಯಥಾ ಮನ್ವನ್ತರಾಧಿಪಃ
ಸ ಬಭೂವ ಮಹಾಭಾಗಃ ಸಾವರ್ಣಿಸ್ತನಯೋ ರವೇಃ ‖3‖
ಸ್ವಾರೋಚಿಷೇಽನ್ತರೇ ಪೂರ್ವಂ ಚೈತ್ರವಂಶಸಮುದ್ಭವಃ❘
ಸುರಥೋ ನಾಮ ರಾಜಾಽಭೂತ್ ಸಮಸ್ತೇ ಕ್ಷಿತಿಮಣ್ಡಲೇ ‖4‖
ತಸ್ಯ ಪಾಲಯತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಜಾಃ ಪುತ್ರಾನಿವೌರಸಾನ್❘
ಬಭೂವುಃ ಶತ್ರವೋ ಭೂಪಾಃ ಕೋಲಾವಿಧ್ವಂಸಿನಸ್ತದಾ ‖5‖
ತಸ್ಯ ತೈರಭವದ್ಯುದ್ಧಂ ಅತಿಪ್ರಬಲದಣ್ಡಿನಃ❘
ನ್ಯೂನೈರಪಿ ಸ ತೈರ್ಯುದ್ಧೇ ಕೋಲಾವಿಧ್ವಂಸಿಭಿರ್ಜಿತಃ ‖6‖
ತತಃ ಸ್ವಪುರಮಾಯಾತೋ ನಿಜದೇಶಾಧಿಪೋಽಭವತ್❘
ಆಕ್ರಾನ್ತಃ ಸ ಮಹಾಭಾಗಸ್ತೈಸ್ತದಾ ಪ್ರಬಲಾರಿಭಿಃ ‖7‖
ಅಮಾತ್ಯೈರ್ಬಲಿಭಿರ್ದುಷ್ಟೈ ರ್ದುರ್ಬಲಸ್ಯ ದುರಾತ್ಮಭಿಃ❘
ಕೋಶೋ ಬಲಂ ಚಾಪಹೃತಂ ತತ್ರಾಪಿ ಸ್ವಪುರೇ ತತಃ ‖8‖
ತತೋ ಮೃಗಯಾವ್ಯಾಜೇನ ಹೃತಸ್ವಾಮ್ಯಃ ಸ ಭೂಪತಿಃ❘
ಏಕಾಕೀ ಹಯಮಾರುಹ್ಯ ಜಗಾಮ ಗಹನಂ ವನಮ್ ‖9‖
ಸತತ್ರಾಶ್ರಮಮದ್ರಾಕ್ಷೀ ದ್ದ್ವಿಜವರ್ಯಸ್ಯ ಮೇಧಸಃ❘
ಪ್ರಶಾನ್ತಶ್ವಾಪದಾಕೀರ್ಣ ಮುನಿಶಿಷ್ಯೋಪಶೋಭಿತಮ್ ‖10‖
ತಸ್ಥೌ ಕಞ್ಚಿತ್ಸ ಕಾಲಂ ಚ ಮುನಿನಾ ತೇನ ಸತ್ಕೃತಃ❘
ಇತಶ್ಚೇತಶ್ಚ ವಿಚರಂಸ್ತಸ್ಮಿನ್ ಮುನಿವರಾಶ್ರಮೇ‖11‖
ಸೋಽಚಿನ್ತಯತ್ತದಾ ತತ್ರ ಮಮತ್ವಾಕೃಷ್ಟಚೇತನಃ❘ ‖12‖
ಮತ್ಪೂರ್ವೈಃ ಪಾಲಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ಮಯಾಹೀನಂ ಪುರಂ ಹಿ ತತ್
ಮದ್ಭೃತ್ಯೈಸ್ತೈರಸದ್ವೃತ್ತೈಃ ರ್ಧರ್ಮತಃ ಪಾಲ್ಯತೇ ನ ವಾ ‖13‖
ನ ಜಾನೇ ಸ ಪ್ರಧಾನೋ ಮೇ ಶೂರ ಹಸ್ತೀಸದಾಮದಃ
ಮಮ ವೈರಿವಶಂ ಯಾತಃ ಕಾನ್ಭೋಗಾನುಪಲಪ್ಸ್ಯತೇ ‖14‖
ಯೇ ಮಮಾನುಗತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರಸಾದಧನಭೋಜನೈಃ
ಅನುವೃತ್ತಿಂ ಧ್ರುವಂ ತೇಽದ್ಯ ಕುರ್ವನ್ತ್ಯನ್ಯಮಹೀಭೃತಾಂ ‖15‖
ಅಸಮ್ಯಗ್ವ್ಯಯಶೀಲೈಸ್ತೈಃ ಕುರ್ವದ್ಭಿಃ ಸತತಂ ವ್ಯಯಂ
ಸಞ್ಚಿತಃ ಸೋಽತಿದುಃಖೇನ ಕ್ಷಯಂ ಕೋಶೋ ಗಮಿಷ್ಯತಿ ‖16‖
ಏತಚ್ಚಾನ್ಯಚ್ಚ ಸತತಂ ಚಿನ್ತಯಾಮಾಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ
ತತ್ರ ವಿಪ್ರಾಶ್ರಮಾಭ್ಯಾಶೇ ವೈಶ್ಯಮೇಕಂ ದದರ್ಶ ಸಃ ‖17‖
ಸ ಪೃಷ್ಟಸ್ತೇನ ಕಸ್ತ್ವಂ ಭೋ ಹೇತುಶ್ಚ ಆಗಮನೇಽತ್ರ ಕಃ
ಸಶೋಕ ಇವ ಕಸ್ಮಾತ್ವಂ ದುರ್ಮನಾ ಇವ ಲಕ್ಷ್ಯಸೇ❘ ‖18‖
ಇತ್ಯಾಕರ್ಣ್ಯ ವಚಸ್ತಸ್ಯ ಭೂಪತೇಃ ಪ್ರಣಾಯೋದಿತಮ್
ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಸ ತಂ ವೈಶ್ಯಃ ಪ್ರಶ್ರಯಾವನತೋ ನೃಪಮ್‖19‖
ವೈಶ್ಯ ಉವಾಚ ‖20‖
ಸಮಾಧಿರ್ನಾಮ ವೈಶ್ಯೋಽಹಮುತ್ಪನ್ನೋ ಧನಿನಾಂ ಕುಲೇ
ಪುತ್ರದಾರೈರ್ನಿರಸ್ತಶ್ಚ ಧನಲೋಭಾದ್ ಅಸಾಧುಭಿಃ‖21‖
ವಿಹೀನಶ್ಚ ಧನೈದಾರೈಃ ಪುತ್ರೈರಾದಾಯ ಮೇ ಧನಮ್❘
ವನಮಭ್ಯಾಗತೋ ದುಃಖೀ ನಿರಸ್ತಶ್ಚಾಪ್ತಬನ್ಧುಭಿಃ‖22‖
ಸೋಽಹಂ ನ ವೇದ್ಮಿ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಕುಶಲಾಕುಶಲಾತ್ಮಿಕಾಮ್❘
ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಸ್ವಜನಾನಾಂ ಚ ದಾರಾಣಾಂ ಚಾತ್ರ ಸಂಸ್ಥಿತಃ‖23‖
ಕಿಂ ನು ತೇಷಾಂ ಗೃಹೇ ಕ್ಷೇಮಂ ಅಕ್ಷೇಮಂ ಕಿಂನು ಸಾಮ್ಪ್ರತಂ
ಕಥಂ ತೇಕಿಂನುಸದ್ವೃತ್ತಾ ದುರ್ವೃತ್ತಾ ಕಿಂನುಮೇಸುತಾಃ‖24‖
ರಾಜೋವಾಚ‖25‖
ಯೈರ್ನಿರಸ್ತೋ ಭವಾಂಲ್ಲುಬ್ಧೈಃ ಪುತ್ರದಾರಾದಿಭಿರ್ಧನೈಃ‖26‖
ತೇಷು ಕಿಂ ಭವತಃ ಸ್ನೇಹ ಮನುಬಧ್ನಾತಿ ಮಾನಸಮ್‖27‖
ವೈಶ್ಯ ಉವಾಚ ‖28‖
ಏವಮೇತದ್ಯಥಾ ಪ್ರಾಹ ಭವಾನಸ್ಮದ್ಗತಂ ವಚಃ
ಕಿಂ ಕರೋಮಿ ನ ಬಧ್ನಾತಿ ಮಮ ನಿಷ್ಟುರತಾಂ ಮನಃ‖29‖
ಐಃ ಸನ್ತ್ಯಜ್ಯ ಪಿತೃಸ್ನೇಹಂ ಧನ ಲುಬ್ಧೈರ್ನಿರಾಕೃತಃ
ಪತಿಃಸ್ವಜನಹಾರ್ದಂ ಚ ಹಾರ್ದಿತೇಷ್ವೇವ ಮೇ ಮನಃ❘ ‖30‖
ಕಿಮೇತನ್ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ ಜಾನನ್ನಪಿ ಮಹಾಮತೇ
ಯತ್ಪ್ರೇಮ ಪ್ರವಣಂ ಚಿತ್ತಂ ವಿಗುಣೇಷ್ವಪಿ ಬನ್ಧುಷು‖31‖
ತೇಷಾಂ ಕೃತೇ ಮೇ ನಿಃಶ್ವಾಸೋ ದೌರ್ಮನಸ್ಯಂ ಚಜಾಯತೇ‖32‖
ಅರೋಮಿ ಕಿಂ ಯನ್ನ ಮನಸ್ತೇಷ್ವಪ್ರೀತಿಷು ನಿಷ್ಠುರಮ್ ‖33‖
ಮಾಕಣ್ಡೇಯ ಉವಾಚ ‖34‖
ತತಸ್ತೌ ಸಹಿತೌ ವಿಪ್ರ ತಂಮುನಿಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತೌ‖35‖
ಸಮಾಧಿರ್ನಾಮ ವೈಶ್ಯೋಽಸೌ ಸ ಚ ಪಾರ್ಧಿವ ಸತ್ತಮಃ‖36‖
ಕೃತ್ವಾ ತು ತೌ ಯಥಾನ್ಯಾಯ್ಯಂ ಯಥಾರ್ಹಂ ತೇನ ಸಂವಿದಮ್❘
ಉಪವಿಷ್ಟೌ ಕಥಾಃ ಕಾಶ್ಚಿತ್^^ಚ್ಚಕ್ರತುರ್ವೈಶ್ಯಪಾರ್ಧಿವೌ‖37‖
ರಾಜೋ^^ಉವಾಚ ‖38‖
ಭಗವಂಸ್ತ್ವಾಮಹಂ ಪ್ರಷ್ಟುಮಿಚ್ಛಾಮ್ಯೇಕಂ ವದಸ್ವತತ್ ‖39‖
ದುಃಖಾಯ ಯನ್ಮೇ ಮನಸಃ ಸ್ವಚಿತ್ತಾಯತ್ತತಾಂ ವಿನಾ‖40‖
ಮಆನತೋಽಪಿ ಯಥಾಜ್ಞಸ್ಯ ಕಿಮೇತನ್ಮುನಿಸತ್ತಮಃ ‖41‖
ಅಯಂ ಚ ಇಕೃತಃ ಪುತ್ರೈಃ ದಾರೈರ್ಭೃತ್ಯೈಸ್ತಥೋಜ್ಘಿತಃ
ಸ್ವಜನೇನ ಚ ಸನ್ತ್ಯಕ್ತಃ ಸ್ತೇಷು ಹಾರ್ದೀ ತಥಾಪ್ಯತಿ ‖42‖
ಏವ ಮೇಷ ತಥಾಹಂ ಚ ದ್ವಾವಪ್ತ್ಯನ್ತದುಃಖಿತೌ❘
ದೃಷ್ಟದೋಷೇಽಪಿ ವಿಷಯೇ ಮಮತ್ವಾಕೃಷ್ಟಮಾನಸೌ ‖43‖
ತತ್ಕೇನೈತನ್ಮಹಾಭಾಗ ಯನ್ಮೋಹೊ ಜ್ಞಾನಿನೋರಪಿ
ಮಮಾಸ್ಯ ಚ ಭವತ್ಯೇಷಾ ವಿವೇಕಾನ್ಧಸ್ಯ ಮೂಢತಾ ‖44‖
ಋಷಿರುವಾಚ‖45‖
ಜ್ಞಾನ ಮಸ್ತಿ ಸಮಸ್ತಸ್ಯ ಜನ್ತೋರ್ವ್ಷಯ ಗೋಚರೇ❘
ವಿಷಯಶ್ಚ ಮಹಾಭಾಗ ಯಾನ್ತಿ ಚೈವಂ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್‖46‖
ಕೇಚಿದ್ದಿವಾ ತಥಾ ರಾತ್ರೌ ಪ್ರಾಣಿನಃ ಸ್ತುಲ್ಯದೃಷ್ಟಯಃ ‖47‖
ಜ್ಞಾನಿನೋ ಮನುಜಾಃ ಸತ್ಯಂ ಕಿಂ ತು ತೇ ನ ಹಿ ಕೇವಲಮ್❘
ಯತೋ ಹಿ ಜ್ಞಾನಿನಃ ಸರ್ವೇ ಪಶುಪಕ್ಷಿಮೃಗಾದಯಃ‖48‖
ಜ್ಞಾನಂ ಚ ತನ್ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಯತ್ತೇಷಾಂ ಮೃಗಪಕ್ಷಿಣಾಂ
ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಚ ಯತ್ತೇಷಾಂ ತುಲ್ಯಮನ್ಯತ್ತಥೋಭಯೋಃ‖49‖
ಜ್ಞಾನೇಽಪಿ ಸತಿ ಪಶ್ಯೈತಾನ್ ಪತಗಾಞ್ಛಾಬಚಞ್ಚುಷು❘
ಕಣಮೋಕ್ಷಾದೃತಾನ್ ಮೋಹಾತ್ಪೀಡ್ಯಮಾನಾನಪಿ ಕ್ಷುಧಾ‖50‖
ಮಾನುಷಾ ಮನುಜವ್ಯಾಘ್ರ ಸಾಭಿಲಾಷಾಃ ಸುತಾನ್ ಪ್ರತಿ
ಲೋಭಾತ್ ಪ್ರತ್ಯುಪಕಾರಾಯ ನನ್ವೇತಾನ್ ಕಿಂ ನ ಪಶ್ಯಸಿ‖51‖
ತಥಾಪಿ ಮಮತಾವರ್ತೇ ಮೋಹಗರ್ತೇ ನಿಪಾತಿತಾಃ
ಮಹಾಮಾಯಾ ಪ್ರಭಾವೇಣ ಸಂಸಾರಸ್ಥಿತಿಕಾರಿಣಾ‖52‖
ತನ್ನಾತ್ರ ವಿಸ್ಮಯಃ ಕಾರ್ಯೋ ಯೋಗನಿದ್ರಾ ಜಗತ್ಪತೇಃ❘
ಮಹಾಮಾಯಾ ಹರೇಶ್ಚೈಷಾ ತಯಾ ಸಮ್ಮೋಹ್ಯತೇ ಜಗತ್‖53‖
ಜ್ಙಾನಿನಾಮಪಿ ಚೇತಾಂಸಿ ದೇವೀ ಭಗವತೀ ಹಿ ಸಾ
ಬಲಾದಾಕ್ಱ್ಷ್ಯಮೋಹಾಯ ಮಹಾಮಾಯಾ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ‖54‖
ತಯಾ ವಿಸೃಜ್ಯತೇ ವಿಶ್ವಂ ಜಗದೇತಚ್ಚರಾಚರಮ್ ❘
ಸೈಷಾ ಪ್ರಸನ್ನಾ ವರದಾ ನೃಣಾಂ ಭವತಿ ಮುಕ್ತಯೇ ‖55‖
ಸಾ ವಿದ್ಯಾ ಪರಮಾ ಮುಕ್ತೇರ್ಹೇತುಭೂತಾ ಸನಾತನೀ
ಸಂಸಾರಬನ್ಧಹೇತುಶ್ಚ ಸೈವ ಸರ್ವೇಶ್ವರೇಶ್ವರೀ‖56‖
ರಾಜೋವಾಚ‖57‖
ಭಗವನ್ ಕಾಹಿ ಸಾ ದೇವೀ ಮಾಮಾಯೇತಿ ಯಾಂ ಭವಾನ್ ❘
ಬ್ರವೀತಿ ಕ್ಥಮುತ್ಪನ್ನಾ ಸಾ ಕರ್ಮಾಸ್ಯಾಶ್ಚ ಕಿಂ ದ್ವಿಜ‖58‖
ಯತ್ಪ್ರಭಾವಾ ಚ ಸಾ ದೇವೀ ಯತ್ಸ್ವರೂಪಾ ಯದುದ್ಭವಾ❘
ತತ್ಸರ್ವಂ ಶ್ರೋತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವತ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದಾಂ ವರ‖59‖
ಋಷಿರುವಾಚ ‖60‖
ನಿತ್ಯೈವ ಸಾ ಜಗನ್ಮೂರ್ತಿಸ್ತಯಾ ಸರ್ವಮಿದಂ ತತಮ್‖61‖
ತಥಾಪಿ ತತ್ಸಮುತ್ಪತ್ತಿರ್ಬಹುಧಾ ಶ್ರೂಯತಾಂ ಮಮಃ‖62‖
ದೇವಾನಾಂ ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಆವಿರ್ಭವತಿ ಸಾ ಯದಾ❘
ಉತ್ಪನ್ನೇತಿ ತದಾ ಲೋಕೇ ಸಾ ನಿತ್ಯಾಪ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ‖63‖
ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ಯದಾ ವಿಷ್ಣುರ್ಜಗತ್ಯೇಕಾರ್ಣವೀಕೃತೇ❘
ಆಸ್ತೀರ್ಯ ಶೇಷಮಭಜತ್ ಕಲ್ಪಾನ್ತೇ ಭಗವಾನ್ ಪ್ರಭುಃ‖64‖
ತದಾ ದ್ವಾವಸುರೌ ಘೋರೌ ವಿಖ್ಯಾತೌ ಮಧುಕೈಟಭೌ❘
ವಿಷ್ಣುಕರ್ಣಮಲೋದ್ಭೂತೌ ಹನ್ತುಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮುದ್ಯತೌ‖65‖
ಸ ನಾಭಿ ಕಮಲೇ ವಿಷ್ಣೋಃ ಸ್ಥಿತೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾವಸುರೌ ಚೋಗ್ರೌ ಪ್ರಸುಪ್ತಂ ಚ ಜನಾರ್ದನಮ್‖66‖
ತುಷ್ಟಾವ ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ತಾಮೇಕಾಗ್ರಹೃದಯಃ ಸ್ಥಿತಃ
ವಿಬೋಧನಾರ್ಧಾಯ ಹರೇರ್ಹರಿನೇತ್ರಕೃತಾಲಯಾಮ್ ‖67‖
ವಿಶ್ವೇಶ್ವರೀಂ ಜಗದ್ಧಾತ್ರೀಂ ಸ್ಥಿತಿಸಂಹಾರಕಾರಿಣೀಮ್❘
ನಿದ್ರಾಂ ಭಗವತೀಂ ವಿಷ್ಣೋರತುಲಾಂ ತೇಜಸಃ ಪ್ರಭುಃ ‖68‖
ಬ್ರಹ್ಮೋವಾಚ ‖69‖
ತ್ವಂ ಸ್ವಾಹಾ ತ್ವಂ ಸ್ವಧಾ ತ್ವಂಹಿ ವಷಟ್ಕಾರಃ ಸ್ವರಾತ್ಮಿಕಾ❘
ಸುಧಾ ತ್ವಮಕ್ಷರೇ ನಿತ್ಯೇ ತ್ರಿಧಾ ಮಾತ್ರಾತ್ಮಿಕಾ ಸ್ಥಿತಾ‖70‖
ಅರ್ಧಮಾತ್ರಾ ಸ್ಥಿತಾ ನಿತ್ಯಾ ಯಾನುಚ್ಚಾರ್ಯಾವಿಶೇಷತಃ
ತ್ವಮೇವ ಸಾ ತ್ವಂ ಸಾವಿತ್ರೀ ತ್ವಂ ದೇವ ಜನನೀ ಪರಾ ‖71‖
ತ್ವಯೈತದ್ಧಾರ್ಯತೇ ವಿಶ್ವಂ ತ್ವಯೈತತ್ ಸೃಜ್ಯತೇ ಜಗತ್❘
ತ್ವಯೈತತ್ ಪಾಲ್ಯತೇ ದೇವಿ ತ್ವಮತ್ಸ್ಯನ್ತೇ ಚ ಸರ್ವದಾ‖72‖
ವಿಸೃಷ್ಟೌ ಸೃಷ್ಟಿರೂಪಾತ್ವಂ ಸ್ಥಿತಿ ರೂಪಾ ಚ ಪಾಲನೇ❘
ತಥಾ ಸಂಹೃತಿರೂಪಾನ್ತೇ ಜಗತೋಽಸ್ಯ ಜಗನ್ಮಯೇ ‖73‖
ಮಹಾವಿದ್ಯಾ ಮಹಾಮಾಯಾ ಮಹಾಮೇಧಾ ಮಹಾಸ್ಮೃತಿಃ❘
ಮಹಾಮೋಹಾ ಚ ಭವತೀ ಮಹಾದೇವೀ ಮಹಾಸುರೀ ‖74‖
ಪ್ರಕೃತಿಸ್ತ್ವಂ ಚ ಸರ್ವಸ್ಯ ಗುಣತ್ರಯ ವಿಭಾವಿನೀ❘
ಕಾಳರಾತ್ರಿರ್ಮಹಾರಾತ್ರಿರ್ಮೋಹರಾತ್ರಿಶ್ಚ ದಾರುಣಾ‖75‖
ತ್ವಂ ಶ್ರೀಸ್ತ್ವಮೀಶ್ವರೀ ತ್ವಂ ಹ್ರೀಸ್ತ್ವಂ ಬುದ್ಧಿರ್ಭೋಧಲಕ್ಷಣಾ❘
ಲಜ್ಜಾಪುಷ್ಟಿಸ್ತಥಾ ತುಷ್ಟಿಸ್ತ್ವಂ ಶಾನ್ತಿಃ ಕ್ಷಾನ್ತಿ ರೇವ ಚ‖76‖
ಖಡ್ಗಿನೀ ಶೂಲಿನೀ ಘೋರಾ ಗದಿನೀ ಚಕ್ರಿಣೀ ತಥಾ❘
ಶಙ್ಖಿಣೀ ಚಾಪಿನೀ ಬಾಣಾಭುಶುಣ್ಡೀಪರಿಘಾಯುಧಾ‖77‖
ಸೌಮ್ಯಾ ಸೌಮ್ಯತರಾಶೇಷಸೌಮ್ಯೇಭ್ಯಸ್ತ್ವತಿಸುನ್ದರೀ
ಪರಾಪರಾಣಾಂ ಪರಮಾ ತ್ವಮೇವ ಪರಮೇಶ್ವರೀ‖78‖
ಯಚ್ಚ ಕಿಞ್ಚಿತ್ಕ್ವಚಿದ್ವಸ್ತು ಸದಸದ್ವಾಖಿಲಾತ್ಮಿಕೇ❘
ತಸ್ಯ ಸರ್ವಸ್ಯ ಯಾ ಶಕ್ತಿಃ ಸಾ ತ್ವಂ ಕಿಂ ಸ್ತೂಯಸೇಮಯಾ‖79‖
ಯಯಾ ತ್ವಯಾ ಜಗತ್ ಸ್ರಷ್ಟಾ ಜಗತ್ಪಾತಾತ್ತಿ ಯೋ ಜಗತ್❘
ಸೋಽಪಿ ನಿದ್ರಾವಶಂ ನೀತಃ ಕಸ್ತ್ವಾಂ ಸ್ತೋತುಮಿಹೇಶ್ವರಃ‖80‖
ವಿಷ್ಣುಃ ಶರೀರಗ್ರಹಣಂ ಅಹಮೀಶಾನ ಏವ ಚ
ಕಾರಿತಾಸ್ತೇ ಯತೋಽತಸ್ತ್ವಾಂ ಕಃ ಸ್ತೋತುಂ ಶಕ್ತಿಮಾನ್ ಭವೇತ್‖81‖
ಸಾ ತ್ವಮಿತ್ಥಂ ಪ್ರಭಾವೈಃ ಸ್ವೈರುದಾರೈರ್ದೇವಿ ಸಂಸ್ತುತಾ❘
ಮೋಹಯೈತೌ ದುರಾಧರ್ಷಾವಸುರೌ ಮಧುಕೈಟಭೌ ‖82‖
ಪ್ರಬೋಧಂ ಚ ಜಗತ್ಸ್ವಾಮೀ ನೀಯತಾಮಚ್ಯುತಾ ಲಘು ‖83‖
ಬೋಧಶ್ಚ ಕ್ರಿಯತಾಮಸ್ಯ ಹನ್ತುಮೇತೌ ಮಹಾಸುರೌ ‖83‖
ಋಷಿರುವಾಚ ‖84‖
ಏವಂ ಸ್ತುತಾ ತದಾ ದೇವೀ ತಾಮಸೀ ತತ್ರ ವೇಧಸಾ
ವಿಷ್ಣೋಃ ಪ್ರಭೋಧನಾರ್ಧಾಯ ನಿಹನ್ತುಂ ಮಧುಕೈಟಭೌ ‖85‖
ನೇತ್ರಾಸ್ಯನಾಸಿಕಾಬಾಹುಹೃದಯೇಭ್ಯಸ್ತಥೋರಸಃ❘
ನಿರ್ಗಮ್ಯ ದರ್ಶನೇ ತಸ್ಥೌ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಅವ್ಯಕ್ತಜನ್ಮನಃ ‖86‖
ಉತ್ತಸ್ಥೌ ಚ ಜಗನ್ನಾಥಃ ಸ್ತಯಾ ಮುಕ್ತೋ ಜನಾರ್ದನಃ❘
ಏಕಾರ್ಣವೇ ಅಹಿಶಯನಾತ್ತತಃ ಸ ದದೃಶೇ ಚ ತೌ ‖87‖
ಮಧುಕೈಟಭೌ ದುರಾತ್ಮಾನಾ ವತಿವೀರ್ಯಪರಾಕ್ರಮೌ
ಕ್ರೋಧರಕ್ತೇಕ್ಷಣಾವತ್ತುಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾಂ ಜನಿತೋದ್ಯಮೌ ‖88‖
ಸಮುತ್ಥಾಯ ತತಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಯುಯುಧೇ ಭಗವಾನ್ ಹರಿಃ
ಪಞ್ಚವರ್ಷಸಹಸ್ತ್ರಾಣಿ ಬಾಹುಪ್ರಹರಣೋ ವಿಭುಃ ‖89‖
ತಾವಪ್ಯತಿಬಲೋನ್ಮತ್ತೌ ಮಹಾಮಾಯಾವಿಮೋಹಿತೌ ‖90‖
ಉಕ್ತವನ್ತೌ ವರೋಽಸ್ಮತ್ತೋ ವ್ರಿಯತಾಮಿತಿ ಕೇಶವಮ್ ‖91‖
ಶ್ರೀ ಭಗವಾನುವಾಚ ‖92‖
ಭವೇತಾಮದ್ಯ ಮೇ ತುಷ್ಟೌ ಮಮ ವಧ್ಯಾವುಭಾವಪಿ ‖93‖
ಕಿಮನ್ಯೇನ ವರೇಣಾತ್ರ ಏತಾವೃದ್ದಿ ವೃತಂ ಮಮ ‖94‖
ಋಷಿರುವಾಚ ‖95‖
ವಞ್ಚಿತಾಭ್ಯಾಮಿತಿ ತದಾ ಸರ್ವಮಾಪೋಮಯಂ ಜಗತ್❘
ವಿಲೋಕ್ಯ ತಾಭ್ಯಾಂ ಗದಿತೋ ಭಗವಾನ್ ಕಮಲೇಕ್ಷಣಃ ‖96‖
ಆವಾಂ ಜಹಿ ನ ಯತ್ರೋರ್ವೀ ಸಲಿಲೇನ ಪರಿಪ್ಲುತಾ❘ ‖97‖
ಋಷಿರುವಾಚ ‖98‖
ತಥೇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಶಙ್ಖಚಕ್ರಗದಾಭೃತಾ❘
ಕೃತ್ವಾ ಚಕ್ರೇಣ ವೈ ಛಿನ್ನೇ ಜಘನೇ ಶಿರಸೀ ತಯೋಃ ‖99‖
ಏವಮೇಷಾ ಸಮುತ್ಪನ್ನಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಸಂಸ್ತುತಾ ಸ್ವಯಮ್❘
ಪ್ರಭಾವಮಸ್ಯಾ ದೇವ್ಯಾಸ್ತು ಭೂಯಃ ಶೃಣು ವದಾಮಿ ತೇ ‖100‖
‖ ಜಯ ಜಯ ಶ್ರೀ ಸ್ವಸ್ತಿ ಶ್ರೀಮಾರ್ಕಣ್ಡೇಯಪುರಾಣೇ ಸಾವರ್ಣಿಕೇ ಮನ್ವನ್ತರೇ ದೇವೀಮಹಾತ್ಮ್ಯೇ ಮಧುಕೈಟಭವಧೋ ನಾಮ ಪ್ರಧಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ‖
**ಆಹುತಿ
**
ಓಂ ಏಂ ಸಾಙ್ಗಾಯೈ ಸಾಯುಧಾಯೈ ಸಶಕ್ತಿಕಾಯೈ ಸಪರಿವಾರಾಯೈ ಸವಾಹನಾಯೈ ಏಂ ಬೀಜಾಧಿಷ್ಟಾಯೈ ಮಹಾ ಕಾಳಿಕಾಯೈ ಮಹಾ ಅಹುತಿಂ ಸಮರ್ಪಯಾಮಿ ನಮಃ ಸ್ವಾಹಾ ‖
దేవీ మహాత్మ్యమ్ దుర్గా సప్తశతి ప్రథమోఽధ్యాయః
‖ దేవీ మాహాత్మ్యమ్ ‖
‖ శ్రీదుర్గాయై నమః ‖
‖ అథ శ్రీదుర్గాసప్తశతీ ‖
‖ మధుకైటభవధో నామ ప్రథమోఽధ్యాయః ‖
అస్య శ్రీ ప్రధమ చరిత్రస్య బ్రహ్మా ఋషిః ❘ మహాకాళీ దేవతా ｜ గాయత్రీ ఛన్దః ｜ నన్దా శక్తిః ｜ రక్త దన్తికా బీజమ్ ｜ అగ్నిస్తత్వమ్ ｜ ఋగ్వేదః స్వరూపం ｜ శ్రీ మహాకాళీ ప్రీత్యర్ధే ప్రధమ చరిత్ర జపే వినియోగః ｜
**ధ్యానం
** ఖడ్గం చక్ర గదేషుచాప పరిఘా శూలం భుశుణ్డీం శిరః
శంఙ్ఖం సన్దధతీం కరైస్త్రినయనాం సర్వాంఙ్గభూషావృతామ్ ❘
యాం హన్తుం మధుకైభౌ జలజభూస్తుష్టావ సుప్తే హరౌ
నీలాశ్మద్యుతి మాస్యపాదదశకాం సేవే మహాకాళికాం‖
ఓం నమశ్చణ్డికాయై
ఓం ఐం మార్కణ్డేయ ఉవాచ‖1‖
సావర్ణిః సూర్యతనయో యోమనుః కథ్యతేఽష్టమః❘
నిశామయ తదుత్పత్తిం విస్తరాద్గదతో మమ ‖2‖
మహామాయానుభావేన యథా మన్వన్తరాధిపః
స బభూవ మహాభాగః సావర్ణిస్తనయో రవేః ‖3‖
స్వారోచిషేఽన్తరే పూర్వం చైత్రవంశసముద్భవః❘
సురథో నామ రాజాఽభూత్ సమస్తే క్షితిమణ్డలే ‖4‖
తస్య పాలయతః సమ్యక్ ప్రజాః పుత్రానివౌరసాన్❘
బభూవుః శత్రవో భూపాః కోలావిధ్వంసినస్తదా ‖5‖
తస్య తైరభవద్యుద్ధం అతిప్రబలదణ్డినః❘
న్యూనైరపి స తైర్యుద్ధే కోలావిధ్వంసిభిర్జితః ‖6‖
తతః స్వపురమాయాతో నిజదేశాధిపోఽభవత్❘
ఆక్రాన్తః స మహాభాగస్తైస్తదా ప్రబలారిభిః ‖7‖
అమాత్యైర్బలిభిర్దుష్టై ర్దుర్బలస్య దురాత్మభిః❘
కోశో బలం చాపహృతం తత్రాపి స్వపురే తతః ‖8‖
తతో మృగయావ్యాజేన హృతస్వామ్యః స భూపతిః❘
ఏకాకీ హయమారుహ్య జగామ గహనం వనమ్ ‖9‖
సతత్రాశ్రమమద్రాక్షీ ద్ద్విజవర్యస్య మేధసః❘
ప్రశాన్తశ్వాపదాకీర్ణ మునిశిష్యోపశోభితమ్ ‖10‖
తస్థౌ కఞ్చిత్స కాలం చ మునినా తేన సత్కృతః❘
ఇతశ్చేతశ్చ విచరంస్తస్మిన్ మునివరాశ్రమే‖11‖
సోఽచిన్తయత్తదా తత్ర మమత్వాకృష్టచేతనః❘ ‖12‖
మత్పూర్వైః పాలితం పూర్వం మయాహీనం పురం హి తత్
మద్భృత్యైస్తైరసద్వృత్తైః ర్ధర్మతః పాల్యతే న వా ‖13‖
న జానే స ప్రధానో మే శూర హస్తీసదామదః
మమ వైరివశం యాతః కాన్భోగానుపలప్స్యతే ‖14‖
యే మమానుగతా నిత్యం ప్రసాదధనభోజనైః
అనువృత్తిం ధ్రువం తేఽద్య కుర్వన్త్యన్యమహీభృతాం ‖15‖
అసమ్యగ్వ్యయశీలైస్తైః కుర్వద్భిః సతతం వ్యయం
సఞ్చితః సోఽతిదుఃఖేన క్షయం కోశో గమిష్యతి ‖16‖
ఏతచ్చాన్యచ్చ సతతం చిన్తయామాస పార్థివః
తత్ర విప్రాశ్రమాభ్యాశే వైశ్యమేకం దదర్శ సః ‖17‖
స పృష్టస్తేన కస్త్వం భో హేతుశ్చ ఆగమనేఽత్ర కః
సశోక ఇవ కస్మాత్వం దుర్మనా ఇవ లక్ష్యసే❘ ‖18‖
ఇత్యాకర్ణ్య వచస్తస్య భూపతేః ప్రణాయోదితమ్
ప్రత్యువాచ స తం వైశ్యః ప్రశ్రయావనతో నృపమ్‖19‖
వైశ్య ఉవాచ ‖20‖
సమాధిర్నామ వైశ్యోఽహముత్పన్నో ధనినాం కులే
పుత్రదారైర్నిరస్తశ్చ ధనలోభాద్ అసాధుభిః‖21‖
విహీనశ్చ ధనైదారైః పుత్రైరాదాయ మే ధనమ్❘
వనమభ్యాగతో దుఃఖీ నిరస్తశ్చాప్తబన్ధుభిః‖22‖
సోఽహం న వేద్మి పుత్రాణాం కుశలాకుశలాత్మికామ్❘
ప్రవృత్తిం స్వజనానాం చ దారాణాం చాత్ర సంస్థితః‖23‖
కిం ను తేషాం గృహే క్షేమం అక్షేమం కింను సామ్ప్రతం
కథం తేకింనుసద్వృత్తా దుర్వృత్తా కింనుమేసుతాః‖24‖
రాజోవాచ‖25‖
యైర్నిరస్తో భవాంల్లుబ్ధైః పుత్రదారాదిభిర్ధనైః‖26‖
తేషు కిం భవతః స్నేహ మనుబధ్నాతి మానసమ్‖27‖
వైశ్య ఉవాచ ‖28‖
ఏవమేతద్యథా ప్రాహ భవానస్మద్గతం వచః
కిం కరోమి న బధ్నాతి మమ నిష్టురతాం మనః‖29‖
ఐః సన్త్యజ్య పితృస్నేహం ధన లుబ్ధైర్నిరాకృతః
పతిఃస్వజనహార్దం చ హార్దితేష్వేవ మే మనః❘ ‖30‖
కిమేతన్నాభిజానామి జానన్నపి మహామతే
యత్ప్రేమ ప్రవణం చిత్తం విగుణేష్వపి బన్ధుషు‖31‖
తేషాం కృతే మే నిఃశ్వాసో దౌర్మనస్యం చజాయతే‖32‖
అరోమి కిం యన్న మనస్తేష్వప్రీతిషు నిష్ఠురమ్ ‖33‖
మాకణ్డేయ ఉవాచ ‖34‖
తతస్తౌ సహితౌ విప్ర తంమునిం సముపస్థితౌ‖35‖
సమాధిర్నామ వైశ్యోఽసౌ స చ పార్ధివ సత్తమః‖36‖
కృత్వా తు తౌ యథాన్యాయ్యం యథార్హం తేన సంవిదమ్❘
ఉపవిష్టౌ కథాః కాశ్చిత్^^చ్చక్రతుర్వైశ్యపార్ధివౌ‖37‖
రాజో^^ఉవాచ ‖38‖
భగవంస్త్వామహం ప్రష్టుమిచ్ఛామ్యేకం వదస్వతత్ ‖39‖
దుఃఖాయ యన్మే మనసః స్వచిత్తాయత్తతాం వినా‖40‖
మఆనతోఽపి యథాజ్ఞస్య కిమేతన్మునిసత్తమః ‖41‖
అయం చ ఇకృతః పుత్రైః దారైర్భృత్యైస్తథోజ్ఘితః
స్వజనేన చ సన్త్యక్తః స్తేషు హార్దీ తథాప్యతి ‖42‖
ఏవ మేష తథాహం చ ద్వావప్త్యన్తదుఃఖితౌ❘
దృష్టదోషేఽపి విషయే మమత్వాకృష్టమానసౌ ‖43‖
తత్కేనైతన్మహాభాగ యన్మోహొ జ్ఞానినోరపి
మమాస్య చ భవత్యేషా వివేకాన్ధస్య మూఢతా ‖44‖
ఋషిరువాచ‖45‖
జ్ఞాన మస్తి సమస్తస్య జన్తోర్వ్షయ గోచరే❘
విషయశ్చ మహాభాగ యాన్తి చైవం పృథక్పృథక్‖46‖
కేచిద్దివా తథా రాత్రౌ ప్రాణినః స్తుల్యదృష్టయః ‖47‖
జ్ఞానినో మనుజాః సత్యం కిం తు తే న హి కేవలమ్❘
యతో హి జ్ఞానినః సర్వే పశుపక్షిమృగాదయః‖48‖
జ్ఞానం చ తన్మనుష్యాణాం యత్తేషాం మృగపక్షిణాం
మనుష్యాణాం చ యత్తేషాం తుల్యమన్యత్తథోభయోః‖49‖
జ్ఞానేఽపి సతి పశ్యైతాన్ పతగాఞ్ఛాబచఞ్చుషు❘
కణమోక్షాదృతాన్ మోహాత్పీడ్యమానానపి క్షుధా‖50‖
మానుషా మనుజవ్యాఘ్ర సాభిలాషాః సుతాన్ ప్రతి
లోభాత్ ప్రత్యుపకారాయ నన్వేతాన్ కిం న పశ్యసి‖51‖
తథాపి మమతావర్తే మోహగర్తే నిపాతితాః
మహామాయా ప్రభావేణ సంసారస్థితికారిణా‖52‖
తన్నాత్ర విస్మయః కార్యో యోగనిద్రా జగత్పతేః❘
మహామాయా హరేశ్చైషా తయా సమ్మోహ్యతే జగత్‖53‖
జ్ఙానినామపి చేతాంసి దేవీ భగవతీ హి సా
బలాదాక్ఱ్ష్యమోహాయ మహామాయా ప్రయచ్ఛతి ‖54‖
తయా విసృజ్యతే విశ్వం జగదేతచ్చరాచరమ్ ❘
సైషా ప్రసన్నా వరదా నృణాం భవతి ముక్తయే ‖55‖
సా విద్యా పరమా ముక్తేర్హేతుభూతా సనాతనీ
సంసారబన్ధహేతుశ్చ సైవ సర్వేశ్వరేశ్వరీ‖56‖
రాజోవాచ‖57‖
భగవన్ కాహి సా దేవీ మామాయేతి యాం భవాన్ ❘
బ్రవీతి క్థముత్పన్నా సా కర్మాస్యాశ్చ కిం ద్విజ‖58‖
యత్ప్రభావా చ సా దేవీ యత్స్వరూపా యదుద్భవా❘
తత్సర్వం శ్రోతుమిచ్ఛామి త్వత్తో బ్రహ్మవిదాం వర‖59‖
ఋషిరువాచ ‖60‖
నిత్యైవ సా జగన్మూర్తిస్తయా సర్వమిదం తతమ్‖61‖
తథాపి తత్సముత్పత్తిర్బహుధా శ్రూయతాం మమః‖62‖
దేవానాం కార్యసిద్ధ్యర్థం ఆవిర్భవతి సా యదా❘
ఉత్పన్నేతి తదా లోకే సా నిత్యాప్యభిధీయతే ‖63‖
యోగనిద్రాం యదా విష్ణుర్జగత్యేకార్ణవీకృతే❘
ఆస్తీర్య శేషమభజత్ కల్పాన్తే భగవాన్ ప్రభుః‖64‖
తదా ద్వావసురౌ ఘోరౌ విఖ్యాతౌ మధుకైటభౌ❘
విష్ణుకర్ణమలోద్భూతౌ హన్తుం బ్రహ్మాణముద్యతౌ‖65‖
స నాభి కమలే విష్ణోః స్థితో బ్రహ్మా ప్రజాపతిః
దృష్ట్వా తావసురౌ చోగ్రౌ ప్రసుప్తం చ జనార్దనమ్‖66‖
తుష్టావ యోగనిద్రాం తామేకాగ్రహృదయః స్థితః
విబోధనార్ధాయ హరేర్హరినేత్రకృతాలయామ్ ‖67‖
విశ్వేశ్వరీం జగద్ధాత్రీం స్థితిసంహారకారిణీమ్❘
నిద్రాం భగవతీం విష్ణోరతులాం తేజసః ప్రభుః ‖68‖
బ్రహ్మోవాచ ‖69‖
త్వం స్వాహా త్వం స్వధా త్వంహి వషట్కారః స్వరాత్మికా❘
సుధా త్వమక్షరే నిత్యే త్రిధా మాత్రాత్మికా స్థితా‖70‖
అర్ధమాత్రా స్థితా నిత్యా యానుచ్చార్యావిశేషతః
త్వమేవ సా త్వం సావిత్రీ త్వం దేవ జననీ పరా ‖71‖
త్వయైతద్ధార్యతే విశ్వం త్వయైతత్ సృజ్యతే జగత్❘
త్వయైతత్ పాల్యతే దేవి త్వమత్స్యన్తే చ సర్వదా‖72‖
విసృష్టౌ సృష్టిరూపాత్వం స్థితి రూపా చ పాలనే❘
తథా సంహృతిరూపాన్తే జగతోఽస్య జగన్మయే ‖73‖
మహావిద్యా మహామాయా మహామేధా మహాస్మృతిః❘
మహామోహా చ భవతీ మహాదేవీ మహాసురీ ‖74‖
ప్రకృతిస్త్వం చ సర్వస్య గుణత్రయ విభావినీ❘
కాళరాత్రిర్మహారాత్రిర్మోహరాత్రిశ్చ దారుణా‖75‖
త్వం శ్రీస్త్వమీశ్వరీ త్వం హ్రీస్త్వం బుద్ధిర్భోధలక్షణా❘
లజ్జాపుష్టిస్తథా తుష్టిస్త్వం శాన్తిః క్షాన్తి రేవ చ‖76‖
ఖడ్గినీ శూలినీ ఘోరా గదినీ చక్రిణీ తథా❘
శఙ్ఖిణీ చాపినీ బాణాభుశుణ్డీపరిఘాయుధా‖77‖
సౌమ్యా సౌమ్యతరాశేషసౌమ్యేభ్యస్త్వతిసున్దరీ
పరాపరాణాం పరమా త్వమేవ పరమేశ్వరీ‖78‖
యచ్చ కిఞ్చిత్క్వచిద్వస్తు సదసద్వాఖిలాత్మికే❘
తస్య సర్వస్య యా శక్తిః సా త్వం కిం స్తూయసేమయా‖79‖
యయా త్వయా జగత్ స్రష్టా జగత్పాతాత్తి యో జగత్❘
సోఽపి నిద్రావశం నీతః కస్త్వాం స్తోతుమిహేశ్వరః‖80‖
విష్ణుః శరీరగ్రహణం అహమీశాన ఏవ చ
కారితాస్తే యతోఽతస్త్వాం కః స్తోతుం శక్తిమాన్ భవేత్‖81‖
సా త్వమిత్థం ప్రభావైః స్వైరుదారైర్దేవి సంస్తుతా❘
మోహయైతౌ దురాధర్షావసురౌ మధుకైటభౌ ‖82‖
ప్రబోధం చ జగత్స్వామీ నీయతామచ్యుతా లఘు ‖83‖
బోధశ్చ క్రియతామస్య హన్తుమేతౌ మహాసురౌ ‖83‖
ఋషిరువాచ ‖84‖
ఏవం స్తుతా తదా దేవీ తామసీ తత్ర వేధసా
విష్ణోః ప్రభోధనార్ధాయ నిహన్తుం మధుకైటభౌ ‖85‖
నేత్రాస్యనాసికాబాహుహృదయేభ్యస్తథోరసః❘
నిర్గమ్య దర్శనే తస్థౌ బ్రహ్మణో అవ్యక్తజన్మనః ‖86‖
ఉత్తస్థౌ చ జగన్నాథః స్తయా ముక్తో జనార్దనః❘
ఏకార్ణవే అహిశయనాత్తతః స దదృశే చ తౌ ‖87‖
మధుకైటభౌ దురాత్మానా వతివీర్యపరాక్రమౌ
క్రోధరక్తేక్షణావత్తుం బ్రహ్మణాం జనితోద్యమౌ ‖88‖
సముత్థాయ తతస్తాభ్యాం యుయుధే భగవాన్ హరిః
పఞ్చవర్షసహస్త్రాణి బాహుప్రహరణో విభుః ‖89‖
తావప్యతిబలోన్మత్తౌ మహామాయావిమోహితౌ ‖90‖
ఉక్తవన్తౌ వరోఽస్మత్తో వ్రియతామితి కేశవమ్ ‖91‖
శ్రీ భగవానువాచ ‖92‖
భవేతామద్య మే తుష్టౌ మమ వధ్యావుభావపి ‖93‖
కిమన్యేన వరేణాత్ర ఏతావృద్ది వృతం మమ ‖94‖
ఋషిరువాచ ‖95‖
వఞ్చితాభ్యామితి తదా సర్వమాపోమయం జగత్❘
విలోక్య తాభ్యాం గదితో భగవాన్ కమలేక్షణః ‖96‖
ఆవాం జహి న యత్రోర్వీ సలిలేన పరిప్లుతా❘ ‖97‖
ఋషిరువాచ ‖98‖
తథేత్యుక్త్వా భగవతా శఙ్ఖచక్రగదాభృతా❘
కృత్వా చక్రేణ వై ఛిన్నే జఘనే శిరసీ తయోః ‖99‖
ఏవమేషా సముత్పన్నా బ్రహ్మణా సంస్తుతా స్వయమ్❘
ప్రభావమస్యా దేవ్యాస్తు భూయః శృణు వదామి తే ‖100‖
‖ జయ జయ శ్రీ స్వస్తి శ్రీమార్కణ్డేయపురాణే సావర్ణికే మన్వన్తరే దేవీమహాత్మ్యే మధుకైటభవధో నామ ప్రధమోఽధ్యాయః ‖
**ఆహుతి
**
ఓం ఏం సాఙ్గాయై సాయుధాయై సశక్తికాయై సపరివారాయై సవాహనాయై ఏం బీజాధిష్టాయై మహా కాళికాయై మహా అహుతిం సమర్పయామి నమః స్వాహా ‖
தே3வீ மஹாத்ம்யம் து3ர்கா3 ஸப்தஶதி ப்ரத2மோத்4யாயஃ
‖ தே3வீ மாஹாத்ம்யம் ‖
‖ ஶ்ரீது3ர்கா3யை நமஃ ‖
‖ அத2 ஶ்ரீது3ர்கா3ஸப்தஶதீ ‖
‖ மது4கைடப4வதோ4 நாம ப்ரத2மோத்4யாயஃ ‖
அஸ்ய ஶ்ரீ ப்ரத4ம சரித்ரஸ்ய ப்3ரஹ்மா ருஷிஃ ❘ மஹாகாளீ தே3வதா ｜ கா3யத்ரீ ச2ந்தஃ3 ｜ நந்தா3 ஶக்திஃ ｜ ரக்த த3ந்திகா பீ3ஜம் ｜ அக்3நிஸ்தத்வம் ｜ ருக்3வேதஃ3 ஸ்வரூபம் ｜ ஶ்ரீ மஹாகாளீ ப்ரீத்யர்தே4 ப்ரத4ம சரித்ர ஜபே விநியோகஃ3 ｜
**த் 4யாநம்
**க2ட்3க3ம் சக்ர க3தே3ஷுசாப பரிகா4 ஶூலம் பு4ஶுண்டீ3ம் ஶிரஃ
ஶம்ங்க2ம் ஸந்த3த4தீம் கரைஸ்த்ரிநயநாம் ஸர்வாம்ங்க3பூ4ஷாவ்ருதாம் ❘
யாம் ஹந்தும் மது4கைபௌ4 ஜலஜபூ4ஸ்துஷ்டாவ ஸுப்தே ஹரௌ
நீலாஶ்மத்3யுதி மாஸ்யபாத3த3ஶகாம் ஸேவே மஹாகாளிகாம்‖
ஓம் நமஶ்சண்டி3காயை
ஓம் ஐம் மார்கண்டே3ய உவாச‖1‖
ஸாவர்ணிஃ ஸூர்யதநயோ யோமநுஃ கத்2யதேஷ்டமஃ❘
நிஶாமய தது3த்பத்திம் விஸ்தராத்3க3த3தோ மம ‖2‖
மஹாமாயாநுபா4வேந யதா2 மந்வந்தராதி4பஃ
ஸ ப3பூ4வ மஹாபா4கஃ3 ஸாவர்ணிஸ்தநயோ ரவேஃ ‖3‖
ஸ்வாரோசிஷேந்தரே பூர்வம் சைத்ரவம்ஶஸமுத்3ப4வஃ❘
ஸுரதோ2 நாம ராஜாபூ4த் ஸமஸ்தே க்ஷிதிமண்ட3லே ‖4‖
தஸ்ய பாலயதஃ ஸம்யக் ப்ரஜாஃ புத்ராநிவௌரஸாந்❘
ப3பூ4வுஃ ஶத்ரவோ பூ4பாஃ கோலாவித்4வம்ஸிநஸ்ததா3 ‖5‖
தஸ்ய தைரப4வத்3யுத்3த4ம் அதிப்ரப3லத3ண்டி3நஃ❘
ந்யூநைரபி ஸ தைர்யுத்3தே4 கோலாவித்4வம்ஸிபி4ர்ஜிதஃ ‖6‖
ததஃ ஸ்வபுரமாயாதோ நிஜதே3ஶாதி4போப4வத்❘
ஆக்ராந்தஃ ஸ மஹாபா4க3ஸ்தைஸ்ததா3 ப்ரப3லாரிபி4ஃ ‖7‖
அமாத்யைர்ப3லிபி4ர்து3ஷ்டை ர்து3ர்ப3லஸ்ய து3ராத்மபி4ஃ❘
கோஶோ ப3லம் சாபஹ்ருதம் தத்ராபி ஸ்வபுரே ததஃ ‖8‖
ததோ ம்ருக3யாவ்யாஜேந ஹ்ருதஸ்வாம்யஃ ஸ பூ4பதிஃ❘
ஏகாகீ ஹயமாருஹ்ய ஜகா3ம க3ஹநம் வநம் ‖9‖
ஸதத்ராஶ்ரமமத்3ராக்ஷீ த்3த்3விஜவர்யஸ்ய மேத4ஸஃ❘
ப்ரஶாந்தஶ்வாபதா3கீர்ண முநிஶிஷ்யோபஶோபி4தம் ‖1௦‖
தஸ்தௌ2 கஂசித்ஸ காலம் ச முநிநா தேந ஸத்க்ருதஃ❘
இதஶ்சேதஶ்ச விசரம்ஸ்தஸ்மிந் முநிவராஶ்ரமே‖11‖
ஸோசிந்தயத்ததா3 தத்ர மமத்வாக்ருஷ்டசேதநஃ❘ ‖12‖
மத்பூர்வைஃ பாலிதம் பூர்வம் மயாஹீநம் புரம் ஹி தத்
மத்3ப்4ருத்யைஸ்தைரஸத்3வ்ருத்தைஃ ர்த4ர்மதஃ பால்யதே ந வா ‖13‖
ந ஜாநே ஸ ப்ரதா4நோ மே ஶூர ஹஸ்தீஸதா3மதஃ3
மம வைரிவஶம் யாதஃ காந்போ4கா3நுபலப்ஸ்யதே ‖14‖
யே மமாநுக3தா நித்யம் ப்ரஸாத3த4நபோ4ஜநைஃ
அநுவ்ருத்திம் த்4ருவம் தேத்3ய குர்வந்த்யந்யமஹீப்4ருதாம் ‖15‖
அஸம்யக்3வ்யயஶீலைஸ்தைஃ குர்வத்3பி4ஃ ஸததம் வ்யயம்
ஸஂசிதஃ ஸோதிது3ஃகே2ந க்ஷயம் கோஶோ க3மிஷ்யதி ‖16‖
ஏதச்சாந்யச்ச ஸததம் சிந்தயாமாஸ பார்தி2வஃ
தத்ர விப்ராஶ்ரமாப்4யாஶே வைஶ்யமேகம் த3த3ர்ஶ ஸஃ ‖17‖
ஸ ப்ருஷ்டஸ்தேந கஸ்த்வம் போ4 ஹேதுஶ்ச ஆக3மநேத்ர கஃ
ஸஶோக இவ கஸ்மாத்வம் து3ர்மநா இவ லக்ஷ்யஸே❘ ‖18‖
இத்யாகர்ண்ய வசஸ்தஸ்ய பூ4பதேஃ ப்ரணாயோதி3தம்
ப்ரத்யுவாச ஸ தம் வைஶ்யஃ ப்ரஶ்ரயாவநதோ ந்ருபம்‖19‖
வைஶ்ய உவாச ‖2௦‖
ஸமாதி4ர்நாம வைஶ்யோஹமுத்பந்நோ த4நிநாம் குலே
புத்ரதா3ரைர்நிரஸ்தஶ்ச த4நலோபா4த்3 அஸாது4பி4ஃ‖21‖
விஹீநஶ்ச த4நைதா3ரைஃ புத்ரைராதா3ய மே த4நம்❘
வநமப்4யாக3தோ து3ஃகீ2 நிரஸ்தஶ்சாப்தப3ந்து4பி4ஃ‖22‖
ஸோஹம் ந வேத்3மி புத்ராணாம் குஶலாகுஶலாத்மிகாம்❘
ப்ரவ்ருத்திம் ஸ்வஜநாநாம் ச தா3ராணாம் சாத்ர ஸம்ஸ்தி2தஃ‖23‖
கிம் நு தேஷாம் க்3ருஹே க்ஷேமம் அக்ஷேமம் கிம்நு ஸாம்ப்ரதம்
கத2ம் தேகிம்நுஸத்3வ்ருத்தா து3ர்வ்ருத்தா கிம்நுமேஸுதாஃ‖24‖
ராஜோவாச‖25‖
யைர்நிரஸ்தோ ப4வாம்ல்லுப்3தை4ஃ புத்ரதா3ராதி3பி4ர்த4நைஃ‖26‖
தேஷு கிம் ப4வதஃ ஸ்நேஹ மநுப3த்4நாதி மாநஸம்‖27‖
வைஶ்ய உவாச ‖28‖
ஏவமேதத்3யதா2 ப்ராஹ ப4வாநஸ்மத்3க3தம் வசஃ
கிம் கரோமி ந ப3த்4நாதி மம நிஷ்டுரதாம் மநஃ‖29‖
ஐஃ ஸந்த்யஜ்ய பித்ருஸ்நேஹம் த4ந லுப்3தை4ர்நிராக்ருதஃ
பதிஃஸ்வஜநஹார்த3ம் ச ஹார்தி3தேஷ்வேவ மே மநஃ❘ ‖3௦‖
கிமேதந்நாபி4ஜாநாமி ஜாநந்நபி மஹாமதே
யத்ப்ரேம ப்ரவணம் சித்தம் விகு3ணேஷ்வபி ப3ந்து4ஷு‖31‖
தேஷாம் க்ருதே மே நிஃஶ்வாஸோ தௌ3ர்மநஸ்யம் சஜாயதே‖32‖
அரோமி கிம் யந்ந மநஸ்தேஷ்வப்ரீதிஷு நிஷ்டு2ரம் ‖33‖
மாகண்டே3ய உவாச ‖34‖
ததஸ்தௌ ஸஹிதௌ விப்ர தம்முநிம் ஸமுபஸ்தி2தௌ‖35‖
ஸமாதி4ர்நாம வைஶ்யோஸௌ ஸ ச பார்தி4வ ஸத்தமஃ‖36‖
க்ருத்வா து தௌ யதா2ந்யாய்யம் யதா2ர்ஹம் தேந ஸம்வித3ம்❘
உபவிஷ்டௌ கதா2ஃ காஶ்சித்^^ச்சக்ரதுர்வைஶ்யபார்தி4வௌ‖37‖
ராஜோ^^உவாச ‖38‖
ப4க3வ்ம்ஸ்த்வாமஹம் ப்ரஷ்டுமிச்சா2ம்யேகம் வத3ஸ்வதத் ‖39‖
து3ஃகா2ய யந்மே மநஸஃ ஸ்வசித்தாயத்ததாம் விநா‖4௦‖
மஆநதோபி யதா2ஜ்ஞஸ்ய கிமேதந்முநிஸத்தமஃ ‖41‖
அயம் ச இக்ருதஃ புத்ரைஃ தா3ரைர்ப்4ருத்யைஸ்ததோ2ஜ்கி4தஃ
ஸ்வஜநேந ச ஸந்த்யக்தஃ ஸ்தேஷு ஹார்தீ3 ததா2ப்யதி ‖42‖
ஏவ மேஷ ததா2ஹம் ச த்3வாவப்த்யந்தது3ஃகி2தௌ❘
த்3ருஷ்டதோ3ஷேபி விஷயே மமத்வாக்ருஷ்டமாநஸௌ ‖43‖
தத்கேநைதந்மஹாபா4க3 யந்மோஹொ ஜ்ஞாநிநோரபி
மமாஸ்ய ச ப4வத்யேஷா விவேகாந்த4ஸ்ய மூட4தா ‖44‖
ருஷிருவாச‖45‖
ஜ்ஞாந மஸ்தி ஸமஸ்தஸ்ய ஜந்தோர்வ்ஷய கோ3சரே❘
விஷயஶ்ச மஹாபா4க3 யாந்தி சைவம் ப்ருத2க்ப்ருத2க்‖46‖
கேசித்3தி3வா ததா2 ராத்ரௌ ப்ராணிநஃ ஸ்துல்யத்3ருஷ்டயஃ ‖47‖
ஜ்ஞாநிநோ மநுஜாஃ ஸத்யம் கிம் து தே ந ஹி கேவலம்❘
யதோ ஹி ஜ்ஞாநிநஃ ஸர்வே பஶுபக்ஷிம்ருகா3த3யஃ‖48‖
ஜ்ஞாநம் ச தந்மநுஷ்யாணாம் யத்தேஷாம் ம்ருக3பக்ஷிணாம்
மநுஷ்யாணாம் ச யத்தேஷாம் துல்யமந்யத்ததோ2ப4யோஃ‖49‖
ஜ்ஞாநேபி ஸதி பஶ்யைதாந் பதகா3ஞ்சா2ப3சஂசுஷு❘
கணமோக்ஷாத்3ருதாந் மோஹாத்பீட்3யமாநாநபி க்ஷுதா4‖5௦‖
மாநுஷா மநுஜவ்யாக்4ர ஸாபி4லாஷாஃ ஸுதாந் ப்ரதி
லோபா4த் ப்ரத்யுபகாராய நந்வேதாந் கிம் ந பஶ்யஸி‖51‖
ததா2பி மமதாவர்தே மோஹக3ர்தே நிபாதிதாஃ
மஹாமாயா ப்ரபா4வேண ஸம்ஸாரஸ்தி2திகாரிணா‖52‖
தந்நாத்ர விஸ்மயஃ கார்யோ யோக3நித்3ரா ஜக3த்பதேஃ❘
மஹாமாயா ஹரேஶ்சைஷா தயா ஸம்மோஹ்யதே ஜக3த்‖53‖
ஜ்ஙாநிநாமபி சேதாம்ஸி தே3வீ ப4க3வதீ ஹி ஸா
ப3லாதா3க்ற்ஷ்யமோஹாய மஹாமாயா ப்ரயச்ச2தி ‖54‖
தயா விஸ்ருஜ்யதே விஶ்வம் ஜக3தே3தச்சராசரம் ❘
ஸைஷா ப்ரஸந்நா வரதா3 ந்ருணாம் ப4வதி முக்தயே ‖55‖
ஸா வித்3யா பரமா முக்தேர்ஹேதுபூ4தா ஸநாதநீ
ஸம்ஸாரப3ந்த4ஹேதுஶ்ச ஸைவ ஸர்வேஶ்வரேஶ்வரீ‖56‖
ராஜோவாச‖57‖
ப4க3வந் காஹி ஸா தே3வீ மாமாயேதி யாம் ப4வாந் ❘
ப்3ரவீதி க்த2முத்பந்நா ஸா கர்மாஸ்யாஶ்ச கிம் த்3விஜ‖58‖
யத்ப்ரபா4வா ச ஸா தே3வீ யத்ஸ்வரூபா யது3த்3ப4வா❘
தத்ஸர்வம் ஶ்ரோதுமிச்சா2மி த்வத்தோ ப்3ரஹ்மவிதா3ம் வர‖59‖
ருஷிருவாச ‖6௦‖
நித்யைவ ஸா ஜக3ந்மூர்திஸ்தயா ஸர்வமித3ம் ததம்‖61‖
ததா2பி தத்ஸமுத்பத்திர்ப3ஹுதா4 ஶ்ரூயதாம் மமஃ‖62‖
தே3வாநாம் கார்யஸித்3த்4யர்த2ம் ஆவிர்ப4வதி ஸா யதா3❘
உத்பந்நேதி ததா3 லோகே ஸா நித்யாப்யபி4தீ4யதே ‖63‖
யோக3நித்3ராம் யதா3 விஷ்ணுர்ஜக3த்யேகார்ணவீக்ருதே❘
ஆஸ்தீர்ய ஶேஷமபஜ4த் கல்பாந்தே ப4க3வாந் ப்ரபு4ஃ‖64‖
ததா3 த்3வாவஸுரௌ கோ4ரௌ விக்2யாதௌ மது4கைடபௌ4❘
விஷ்ணுகர்ணமலோத்3பூ4தௌ ஹந்தும் ப்3ரஹ்மாணமுத்3யதௌ‖65‖
ஸ நாபி4 கமலே விஷ்ணோஃ ஸ்தி2தோ ப்3ரஹ்மா ப்ரஜாபதிஃ
த்3ருஷ்ட்வா தாவஸுரௌ சோக்3ரௌ ப்ரஸுப்தம் ச ஜநார்த3நம்‖66‖
துஷ்டாவ யோக3நித்3ராம் தாமேகாக்3ரஹ்ருத3யஃ ஸ்தி2தஃ
விபோ3த4நார்தா4ய ஹரேர்ஹரிநேத்ரக்ருதாலயாம் ‖67‖
விஶ்வேஶ்வரீம் ஜக3த்3தா4த்ரீம் ஸ்தி2திஸம்ஹாரகாரிணீம்❘
நித்3ராம் ப4க3வதீம் விஷ்ணோரதுலாம் தேஜஸஃ ப்ரபு4ஃ ‖68‖
ப்3ரஹ்மோவாச ‖69‖
த்வம் ஸ்வாஹா த்வம் ஸ்வதா4 த்வம்ஹி வஷட்காரஃ ஸ்வராத்மிகா❘
ஸுதா4 த்வமக்ஷரே நித்யே த்ரிதா4 மாத்ராத்மிகா ஸ்தி2தா‖7௦‖
அர்த4மாத்ரா ஸ்தி2தா நித்யா யாநுச்சார்யாவிஶேஷதஃ
த்வமேவ ஸா த்வம் ஸாவித்ரீ த்வம் தே3வ ஜநநீ பரா ‖71‖
த்வயைதத்3தா4ர்யதே விஶ்வம் த்வயைதத் ஸ்ருஜ்யதே ஜக3த்❘
த்வயைதத் பால்யதே தே3வி த்வமத்ஸ்யந்தே ச ஸர்வதா3‖72‖
விஸ்ருஷ்டௌ ஸ்ருஷ்டிரூபாத்வம் ஸ்தி2தி ரூபா ச பாலநே❘
ததா2 ஸம்ஹ்ருதிரூபாந்தே ஜக3தோஸ்ய ஜக3ந்மயே ‖73‖
மஹாவித்3யா மஹாமாயா மஹாமேதா4 மஹாஸ்ம்ருதிஃ❘
மஹாமோஹா ச ப4வதீ மஹாதே3வீ மஹாஸுரீ ‖74‖
ப்ரக்ருதிஸ்த்வம் ச ஸர்வஸ்ய கு3ணத்ரய விபா4விநீ❘
காளராத்ரிர்மஹாராத்ரிர்மோஹராத்ரிஶ்ச தா3ருணா‖75‖
த்வம் ஶ்ரீஸ்த்வமீஶ்வரீ த்வம் ஹ்ரீஸ்த்வம் பு3த்3தி4ர்போ4த4லக்ஷணா❘
லஜ்ஜாபுஷ்டிஸ்ததா2 துஷ்டிஸ்த்வம் ஶாந்திஃ க்ஷாந்தி ரேவ ச‖76‖
க2ட்3கி3நீ ஶூலிநீ கோ4ரா க3தி3நீ சக்ரிணீ ததா2❘
ஶங்கி3ணீ சாபிநீ பா3ணாபு4ஶுண்டீ3பரிகா4யுதா4‖77‖
ஸௌம்யா ஸௌம்யதராஶேஷஸௌம்யேப்4யஸ்த்வதிஸுந்த3ரீ
பராபராணாம் பரமா த்வமேவ பரமேஶ்வரீ‖78‖
யச்ச கிஂசித்க்வசித்3வஸ்து ஸத3ஸத்3வாகி2லாத்மிகே❘
தஸ்ய ஸர்வஸ்ய யா ஶக்திஃ ஸா த்வம் கிம் ஸ்தூயஸேமயா‖79‖
யயா த்வயா ஜக3த் ஸ்ரஷ்டா ஜக3த்பாதாத்தி யோ ஜக3த்❘
ஸோபி நித்3ராவஶம் நீதஃ கஸ்த்வாம் ஸ்தோதுமிஹேஶ்வரஃ‖8௦‖
விஷ்ணுஃ ஶரீரக்3ரஹணம் அஹமீஶாந ஏவ ச
காரிதாஸ்தே யதோதஸ்த்வாம் கஃ ஸ்தோதும் ஶக்திமாந் ப4வேத்‖81‖
ஸா த்வமித்த2ம் ப்ரபா4வைஃ ஸ்வைருதா3ரைர்தே3வி ஸம்ஸ்துதா❘
மோஹயைதௌ து3ராத4ர்ஷாவஸுரௌ மது4கைடபௌ4 ‖82‖
ப்ரபோ3த4ம் ச ஜக3த்ஸ்வாமீ நீயதாமச்யுதா லகு4 ‖83‖
போ3த4ஶ்ச க்ரியதாமஸ்ய ஹந்துமேதௌ மஹாஸுரௌ ‖83‖
ருஷிருவாச ‖84‖
ஏவம் ஸ்துதா ததா3 தே3வீ தாமஸீ தத்ர வேத4ஸா
விஷ்ணோஃ ப்ரபோ4த4நார்தா4ய நிஹந்தும் மது4கைடபௌ4 ‖85‖
நேத்ராஸ்யநாஸிகாபா3ஹுஹ்ருத3யேப்4யஸ்ததோ2ரஸஃ❘
நிர்க3ம்ய த3ர்ஶநே தஸ்தௌ2 ப்3ரஹ்மணோ அவ்யக்தஜந்மநஃ ‖86‖
உத்தஸ்தௌ2 ச ஜக3ந்நாதஃ2 ஸ்தயா முக்தோ ஜநார்த3நஃ❘
ஏகார்ணவே அஹிஶயநாத்ததஃ ஸ த3த்3ருஶே ச தௌ ‖87‖
மது4கைடபௌ4 து3ராத்மாநா வதிவீர்யபராக்ரமௌ
க்ரோத4ரக்தேக்ஷணாவத்தும் ப்3ரஹ்மணாம் ஜநிதோத்3யமௌ ‖88‖
ஸமுத்தா2ய ததஸ்தாப்4யாம் யுயுதே4 ப4க3வாந் ஹரிஃ
பஂசவர்ஷஸஹஸ்த்ராணி பா3ஹுப்ரஹரணோ விபு4ஃ ‖89‖
தாவப்யதிப3லோந்மத்தௌ மஹாமாயாவிமோஹிதௌ ‖9௦‖
உக்தவந்தௌ வரோஸ்மத்தோ வ்ரியதாமிதி கேஶவம் ‖91‖
ஶ்ரீ ப4க3வாநுவாச ‖92‖
ப4வேதாமத்3ய மே துஷ்டௌ மம வத்4யாவுபா4வபி ‖93‖
கிமந்யேந வரேணாத்ர ஏதாவ்ருத்3தி3 வ்ருதம் மம ‖94‖
ருஷிருவாச ‖95‖
வஂசிதாப்4யாமிதி ததா3 ஸர்வமாபோமயம் ஜக3த்❘
விலோக்ய தாப்4யாம் க3தி3தோ ப4க3வாந் கமலேக்ஷணஃ ‖96‖
ஆவாம் ஜஹி ந யத்ரோர்வீ ஸலிலேந பரிப்லுதா❘ ‖97‖
ருஷிருவாச ‖98‖
ததே2த்யுக்த்வா ப4க3வதா ஶங்க3சக்ரக3தா3ப்4ருதா❘
க்ருத்வா சக்ரேண வை சி2ந்நே ஜக4நே ஶிரஸீ தயோஃ ‖99‖
ஏவமேஷா ஸமுத்பந்நா ப்3ரஹ்மணா ஸம்ஸ்துதா ஸ்வயம்❘
ப்ரபா4வமஸ்யா தே3வ்யாஸ்து பூ4யஃ ஶ்ருணு வதா3மி தே ‖1௦௦‖
‖ ஜய ஜய ஶ்ரீ ஸ்வஸ்தி ஶ்ரீமார்கண்டே3யபுராணே ஸாவர்ணிகே மந்வந்தரே தே3வீமஹாத்ம்யே மது4கைடப4வதோ4 நாம ப்ரத4மோத்4யாயஃ ‖
**ஆஹுதி
**
ஓம் ஏம் ஸாங்கா3யை ஸாயுதா4யை ஸஶக்திகாயை ஸபரிவாராயை ஸவாஹநாயை ஏம் பீ3ஜாதி4ஷ்டாயை மஹா காளிகாயை மஹா அஹுதிம் ஸமர்பயாமி நமஃ ஸ்வாஹா ‖
దేవీ మహాత్మ్యమ్ దుర్గా సప్తశతి ప్రథమోఽధ్యాయః
‖ దేవీ మాహాత్మ్యమ్ ‖
‖ శ్రీదుర్గాయై నమః ‖
‖ అథ శ్రీదుర్గాసప్తశతీ ‖
‖ మధుకైటభవధో నామ ప్రథమోఽధ్యాయః ‖
అస్య శ్రీ ప్రధమ చరిత్రస్య బ్రహ్మా ఋషిః ❘ మహాకాళీ దేవతా ｜ గాయత్రీ ఛందః ｜ నందా శక్తిః ｜ రక్త దంతికా బీజమ్ ｜ అగ్నిస్తత్వమ్ ｜ ఋగ్వేదః స్వరూపం ｜ శ్రీ మహాకాళీ ప్రీత్యర్ధే ప్రధమ చరిత్ర జపే వినియోగః ｜
**ధ్యానం
** ఖడ్గం చక్ర గదేషుచాప పరిఘా శూలం భుశుండీం శిరః
శంంఖం సందధతీం కరైస్త్రినయనాం సర్వాంంగభూషావృతామ్ ❘
యాం హంతుం మధుకైభౌ జలజభూస్తుష్టావ సుప్తే హరౌ
నీలాశ్మద్యుతి మాస్యపాదదశకాం సేవే మహాకాళికాం‖
ఓం నమశ్చండికాయై
ఓం ఐం మార్కండేయ ఉవాచ‖1‖
సావర్ణిః సూర్యతనయో యోమనుః కథ్యతేఽష్టమః❘
నిశామయ తదుత్పత్తిం విస్తరాద్గదతో మమ ‖2‖
మహామాయానుభావేన యథా మన్వంతరాధిపః
స బభూవ మహాభాగః సావర్ణిస్తనయో రవేః ‖3‖
స్వారోచిషేఽంతరే పూర్వం చైత్రవంశసముద్భవః❘
సురథో నామ రాజాఽభూత్ సమస్తే క్షితిమండలే ‖4‖
తస్య పాలయతః సమ్యక్ ప్రజాః పుత్రానివౌరసాన్❘
బభూవుః శత్రవో భూపాః కోలావిధ్వంసినస్తదా ‖5‖
తస్య తైరభవద్యుద్ధం అతిప్రబలదండినః❘
న్యూనైరపి స తైర్యుద్ధే కోలావిధ్వంసిభిర్జితః ‖6‖
తతః స్వపురమాయాతో నిజదేశాధిపోఽభవత్❘
ఆక్రాంతః స మహాభాగస్తైస్తదా ప్రబలారిభిః ‖7‖
అమాత్యైర్బలిభిర్దుష్టై ర్దుర్బలస్య దురాత్మభిః❘
కోశో బలం చాపహృతం తత్రాపి స్వపురే తతః ‖8‖
తతో మృగయావ్యాజేన హృతస్వామ్యః స భూపతిః❘
ఏకాకీ హయమారుహ్య జగామ గహనం వనమ్ ‖9‖
సతత్రాశ్రమమద్రాక్షీ ద్ద్విజవర్యస్య మేధసః❘
ప్రశాంతశ్వాపదాకీర్ణ మునిశిష్యోపశోభితమ్ ‖10‖
తస్థౌ కంచిత్స కాలం చ మునినా తేన సత్కృతః❘
ఇతశ్చేతశ్చ విచరంస్తస్మిన్ మునివరాశ్రమే‖11‖
సోఽచింతయత్తదా తత్ర మమత్వాకృష్టచేతనః❘ ‖12‖
మత్పూర్వైః పాలితం పూర్వం మయాహీనం పురం హి తత్
మద్భృత్యైస్తైరసద్వృత్తైః ర్ధర్మతః పాల్యతే న వా ‖13‖
న జానే స ప్రధానో మే శూర హస్తీసదామదః
మమ వైరివశం యాతః కాన్భోగానుపలప్స్యతే ‖14‖
యే మమానుగతా నిత్యం ప్రసాదధనభోజనైః
అనువృత్తిం ధ్రువం తేఽద్య కుర్వంత్యన్యమహీభృతాం ‖15‖
అసమ్యగ్వ్యయశీలైస్తైః కుర్వద్భిః సతతం వ్యయం
సంచితః సోఽతిదుఃఖేన క్షయం కోశో గమిష్యతి ‖16‖
ఏతచ్చాన్యచ్చ సతతం చింతయామాస పార్థివః
తత్ర విప్రాశ్రమాభ్యాశే వైశ్యమేకం దదర్శ సః ‖17‖
స పృష్టస్తేన కస్త్వం భో హేతుశ్చ ఆగమనేఽత్ర కః
సశోక ఇవ కస్మాత్వం దుర్మనా ఇవ లక్ష్యసే❘ ‖18‖
ఇత్యాకర్ణ్య వచస్తస్య భూపతేః ప్రణాయోదితమ్
ప్రత్యువాచ స తం వైశ్యః ప్రశ్రయావనతో నృపమ్‖19‖
వైశ్య ఉవాచ ‖20‖
సమాధిర్నామ వైశ్యోఽహముత్పన్నో ధనినాం కులే
పుత్రదారైర్నిరస్తశ్చ ధనలోభాద్ అసాధుభిః‖21‖
విహీనశ్చ ధనైదారైః పుత్రైరాదాయ మే ధనమ్❘
వనమభ్యాగతో దుఃఖీ నిరస్తశ్చాప్తబంధుభిః‖22‖
సోఽహం న వేద్మి పుత్రాణాం కుశలాకుశలాత్మికామ్❘
ప్రవృత్తిం స్వజనానాం చ దారాణాం చాత్ర సంస్థితః‖23‖
కిం ను తేషాం గృహే క్షేమం అక్షేమం కింను సాంప్రతం
కథం తేకింనుసద్వృత్తా దుర్వృత్తా కింనుమేసుతాః‖24‖
రాజోవాచ‖25‖
యైర్నిరస్తో భవా~ంల్లుబ్ధైః పుత్రదారాదిభిర్ధనైః‖26‖
తేషు కిం భవతః స్నేహ మనుబధ్నాతి మానసమ్‖27‖
వైశ్య ఉవాచ ‖28‖
ఏవమేతద్యథా ప్రాహ భవానస్మద్గతం వచః
కిం కరోమి న బధ్నాతి మమ నిష్టురతాం మనః‖29‖
ఐః సంత్యజ్య పితృస్నేహం ధన లుబ్ధైర్నిరాకృతః
పతిఃస్వజనహార్దం చ హార్దితేష్వేవ మే మనః❘ ‖30‖
కిమేతన్నాభిజానామి జానన్నపి మహామతే
యత్ప్రేమ ప్రవణం చిత్తం విగుణేష్వపి బంధుషు‖31‖
తేషాం కృతే మే నిఃశ్వాసో దౌర్మనస్యం చజాయతే‖32‖
అరోమి కిం యన్న మనస్తేష్వప్రీతిషు నిష్ఠురమ్ ‖33‖
మాకండేయ ఉవాచ ‖34‖
తతస్తౌ సహితౌ విప్ర తంమునిం సముపస్థితౌ‖35‖
సమాధిర్నామ వైశ్యోఽసౌ స చ పార్ధివ సత్తమః‖36‖
కృత్వా తు తౌ యథాన్యాయ్యం యథార్హం తేన సంవిదమ్❘
ఉపవిష్టౌ కథాః కాశ్చిత్^^చ్చక్రతుర్వైశ్యపార్ధివౌ‖37‖
రాజో^^ఉవాచ ‖38‖
భగవంస్త్వామహం ప్రష్టుమిచ్ఛామ్యేకం వదస్వతత్ ‖39‖
దుఃఖాయ యన్మే మనసః స్వచిత్తాయత్తతాం వినా‖40‖
మఆనతోఽపి యథాజ్ఞస్య కిమేతన్మునిసత్తమః ‖41‖
అయం చ ఇకృతః పుత్రైః దారైర్భృత్యైస్తథోజ్ఘితః
స్వజనేన చ సంత్యక్తః స్తేషు హార్దీ తథాప్యతి ‖42‖
ఏవ మేష తథాహం చ ద్వావప్త్యంతదుఃఖితౌ❘
దృష్టదోషేఽపి విషయే మమత్వాకృష్టమానసౌ ‖43‖
తత్కేనైతన్మహాభాగ యన్మోహొ జ్ఞానినోరపి
మమాస్య చ భవత్యేషా వివేకాంధస్య మూఢతా ‖44‖
ఋషిరువాచ‖45‖
జ్ఞాన మస్తి సమస్తస్య జంతోర్వ్షయ గోచరే❘
విషయశ్చ మహాభాగ యాంతి చైవం పృథక్పృథక్‖46‖
కేచిద్దివా తథా రాత్రౌ ప్రాణినః స్తుల్యదృష్టయః ‖47‖
జ్ఞానినో మనుజాః సత్యం కిం తు తే న హి కేవలమ్❘
యతో హి జ్ఞానినః సర్వే పశుపక్షిమృగాదయః‖48‖
జ్ఞానం చ తన్మనుష్యాణాం యత్తేషాం మృగపక్షిణాం
మనుష్యాణాం చ యత్తేషాం తుల్యమన్యత్తథోభయోః‖49‖
జ్ఞానేఽపి సతి పశ్యైతాన్ పతగాంఛాబచంచుషు❘
కణమోక్షాదృతాన్ మోహాత్పీడ్యమానానపి క్షుధా‖50‖
మానుషా మనుజవ్యాఘ్ర సాభిలాషాః సుతాన్ ప్రతి
లోభాత్ ప్రత్యుపకారాయ నన్వేతాన్ కిం న పశ్యసి‖51‖
తథాపి మమతావర్తే మోహగర్తే నిపాతితాః
మహామాయా ప్రభావేణ సంసారస్థితికారిణా‖52‖
తన్నాత్ర విస్మయః కార్యో యోగనిద్రా జగత్పతేః❘
మహామాయా హరేశ్చైషా తయా సమ్మోహ్యతే జగత్‖53‖
జ్ఙానినామపి చేతాంసి దేవీ భగవతీ హి సా
బలాదాక్ఱ్ష్యమోహాయ మహామాయా ప్రయచ్ఛతి ‖54‖
తయా విసృజ్యతే విశ్వం జగదేతచ్చరాచరమ్ ❘
సైషా ప్రసన్నా వరదా నృణాం భవతి ముక్తయే ‖55‖
సా విద్యా పరమా ముక్తేర్హేతుభూతా సనాతనీ
సంసారబంధహేతుశ్చ సైవ సర్వేశ్వరేశ్వరీ‖56‖
రాజోవాచ‖57‖
భగవన్ కాహి సా దేవీ మామాయేతి యాం భవాన్ ❘
బ్రవీతి క్థముత్పన్నా సా కర్మాస్యాశ్చ కిం ద్విజ‖58‖
యత్ప్రభావా చ సా దేవీ యత్స్వరూపా యదుద్భవా❘
తత్సర్వం శ్రోతుమిచ్ఛామి త్వత్తో బ్రహ్మవిదాం వర‖59‖
ఋషిరువాచ ‖60‖
నిత్యైవ సా జగన్మూర్తిస్తయా సర్వమిదం తతమ్‖61‖
తథాపి తత్సముత్పత్తిర్బహుధా శ్రూయతాం మమః‖62‖
దేవానాం కార్యసిద్ధ్యర్థం ఆవిర్భవతి సా యదా❘
ఉత్పన్నేతి తదా లోకే సా నిత్యాప్యభిధీయతే ‖63‖
యోగనిద్రాం యదా విష్ణుర్జగత్యేకార్ణవీకృతే❘
ఆస్తీర్య శేషమభజత్ కల్పాంతే భగవాన్ ప్రభుః‖64‖
తదా ద్వావసురౌ ఘోరౌ విఖ్యాతౌ మధుకైటభౌ❘
విష్ణుకర్ణమలోద్భూతౌ హంతుం బ్రహ్మాణముద్యతౌ‖65‖
స నాభి కమలే విష్ణోః స్థితో బ్రహ్మా ప్రజాపతిః
దృష్ట్వా తావసురౌ చోగ్రౌ ప్రసుప్తం చ జనార్దనమ్‖66‖
తుష్టావ యోగనిద్రాం తామేకాగ్రహృదయః స్థితః
విబోధనార్ధాయ హరేర్హరినేత్రకృతాలయామ్ ‖67‖
విశ్వేశ్వరీం జగద్ధాత్రీం స్థితిసంహారకారిణీమ్❘
నిద్రాం భగవతీం విష్ణోరతులాం తేజసః ప్రభుః ‖68‖
బ్రహ్మోవాచ ‖69‖
త్వం స్వాహా త్వం స్వధా త్వంహి వషట్కారః స్వరాత్మికా❘
సుధా త్వమక్షరే నిత్యే త్రిధా మాత్రాత్మికా స్థితా‖70‖
అర్ధమాత్రా స్థితా నిత్యా యానుచ్చార్యావిశేషతః
త్వమేవ సా త్వం సావిత్రీ త్వం దేవ జననీ పరా ‖71‖
త్వయైతద్ధార్యతే విశ్వం త్వయైతత్ సృజ్యతే జగత్❘
త్వయైతత్ పాల్యతే దేవి త్వమత్స్యంతే చ సర్వదా‖72‖
విసృష్టౌ సృష్టిరూపాత్వం స్థితి రూపా చ పాలనే❘
తథా సంహృతిరూపాంతే జగతోఽస్య జగన్మయే ‖73‖
మహావిద్యా మహామాయా మహామేధా మహాస్మృతిః❘
మహామోహా చ భవతీ మహాదేవీ మహాసురీ ‖74‖
ప్రకృతిస్త్వం చ సర్వస్య గుణత్రయ విభావినీ❘
కాళరాత్రిర్మహారాత్రిర్మోహరాత్రిశ్చ దారుణా‖75‖
త్వం శ్రీస్త్వమీశ్వరీ త్వం హ్రీస్త్వం బుద్ధిర్భోధలక్షణా❘
లజ్జాపుష్టిస్తథా తుష్టిస్త్వం శాంతిః క్షాంతి రేవ చ‖76‖
ఖడ్గినీ శూలినీ ఘోరా గదినీ చక్రిణీ తథా❘
శంఖిణీ చాపినీ బాణాభుశుండీపరిఘాయుధా‖77‖
సౌమ్యా సౌమ్యతరాశేషసౌమ్యేభ్యస్త్వతిసుందరీ
పరాపరాణాం పరమా త్వమేవ పరమేశ్వరీ‖78‖
యచ్చ కించిత్క్వచిద్వస్తు సదసద్వాఖిలాత్మికే❘
తస్య సర్వస్య యా శక్తిః సా త్వం కిం స్తూయసేమయా‖79‖
యయా త్వయా జగత్ స్రష్టా జగత్పాతాత్తి యో జగత్❘
సోఽపి నిద్రావశం నీతః కస్త్వాం స్తోతుమిహేశ్వరః‖80‖
విష్ణుః శరీరగ్రహణం అహమీశాన ఏవ చ
కారితాస్తే యతోఽతస్త్వాం కః స్తోతుం శక్తిమాన్ భవేత్‖81‖
సా త్వమిత్థం ప్రభావైః స్వైరుదారైర్దేవి సంస్తుతా❘
మోహయైతౌ దురాధర్షావసురౌ మధుకైటభౌ ‖82‖
ప్రబోధం చ జగత్స్వామీ నీయతామచ్యుతా లఘు ‖83‖
బోధశ్చ క్రియతామస్య హంతుమేతౌ మహాసురౌ ‖83‖
ఋషిరువాచ ‖84‖
ఏవం స్తుతా తదా దేవీ తామసీ తత్ర వేధసా
విష్ణోః ప్రభోధనార్ధాయ నిహంతుం మధుకైటభౌ ‖85‖
నేత్రాస్యనాసికాబాహుహృదయేభ్యస్తథోరసః❘
నిర్గమ్య దర్శనే తస్థౌ బ్రహ్మణో అవ్యక్తజన్మనః ‖86‖
ఉత్తస్థౌ చ జగన్నాథః స్తయా ముక్తో జనార్దనః❘
ఏకార్ణవే అహిశయనాత్తతః స దదృశే చ తౌ ‖87‖
మధుకైటభౌ దురాత్మానా వతివీర్యపరాక్రమౌ
క్రోధరక్తేక్షణావత్తుం బ్రహ్మణాం జనితోద్యమౌ ‖88‖
సముత్థాయ తతస్తాభ్యాం యుయుధే భగవాన్ హరిః
పంచవర్షసహస్త్రాణి బాహుప్రహరణో విభుః ‖89‖
తావప్యతిబలోన్మత్తౌ మహామాయావిమోహితౌ ‖90‖
ఉక్తవంతౌ వరోఽస్మత్తో వ్రియతామితి కేశవమ్ ‖91‖
శ్రీ భగవానువాచ ‖92‖
భవేతామద్య మే తుష్టౌ మమ వధ్యావుభావపి ‖93‖
కిమన్యేన వరేణాత్ర ఏతావృద్ది వృతం మమ ‖94‖
ఋషిరువాచ ‖95‖
వంచితాభ్యామితి తదా సర్వమాపోమయం జగత్❘
విలోక్య తాభ్యాం గదితో భగవాన్ కమలేక్షణః ‖96‖
ఆవాం జహి న యత్రోర్వీ సలిలేన పరిప్లుతా❘ ‖97‖
ఋషిరువాచ ‖98‖
తథేత్యుక్త్వా భగవతా శంఖచక్రగదాభృతా❘
కృత్వా చక్రేణ వై ఛిన్నే జఘనే శిరసీ తయోః ‖99‖
ఏవమేషా సముత్పన్నా బ్రహ్మణా సంస్తుతా స్వయమ్❘
ప్రభావమస్యా దేవ్యాస్తు భూయః శృణు వదామి తే ‖100‖
‖ జయ జయ శ్రీ స్వస్తి శ్రీమార్కండేయపురాణే సావర్ణికే మన్వంతరే దేవీమహాత్మ్యే మధుకైటభవధో నామ ప్రధమోఽధ్యాయః ‖
**ఆహుతి
**
ఓం ఏం సాంగాయై సాయుధాయై సశక్తికాయై సపరివారాయై సవాహనాయై ఏం బీజాధిష్టాయై మహా కాళికాయై మహా అహుతిం సమర్పయామి నమః స్వాహా ‖
‖ devī māhātmyam ‖
‖ śrīdurgāyai namaḥ ‖
‖ atha śrīdurgāsaptaśatī ‖
‖ madhukaiṭabhavadho nāma prathamoadhyāyaḥ ‖
asya śrī pradhama caritrasya brahmā ṛśhiḥ ❘
mahākāḻī devatā ❘
gāyatrī Chandaḥ ❘
nandā śaktiḥ ❘
rakta dantikā bījam ❘
agnistatvam ❘
ṛgvedaḥ svarūpaṃ ❘
śrī mahākāḻī prītyardhe pradhama caritra jape viniyogaḥ ❘
dhyānaṃ
khaḍgaṃ cakra gadeśhucāpa parighā śūlaṃ bhuśuṇḍīṃ śiraḥ
śaṃṅkhaṃ sandadhatīṃ karaistrinayanāṃ sarvāṃṅgabhūśhāvṛtām ❘
yāṃ hantuṃ madhukaibhau jalajabhūstuśhṭāva supte harau
nīlāśmadyuti māsyapādadaśakāṃ seve mahākāḻikāṃ‖
oṃ namaścaṇḍikāyai
oṃ aiṃ mārkaṇḍeya uvāca
‖1‖
sāvarṇiḥ sūryatanayo yomanuḥ kathyateaśhṭamaḥ❘
niśāmaya tadutpattiṃ vistarādgadato mama
‖2‖
mahāmāyānubhāvena yathā manvantarādhipaḥ
sa babhūva mahābhāgaḥ sāvarṇistanayo raveḥ
‖3‖
svārociśheantare pūrvaṃ caitravaṃśasamudbhavaḥ❘
suratho nāma rājā’bhūt samaste kśhitimaṇḍale
‖4‖
tasya pālayataḥ samyak prajāḥ putrānivaurasān❘
babhūvuḥ śatravo bhūpāḥ kolāvidhvaṃsinastadā
‖5‖
tasya tairabhavadyuddhaṃ atiprabaladaṇḍinaḥ❘
nyūnairapi sa tairyuddhe kolāvidhvaṃsibhirjitaḥ
‖6‖
tataḥ svapuramāyāto nijadeśādhipoabhavat❘
ākrāntaḥ sa mahābhāgastaistadā prabalāribhiḥ
‖7‖
amātyairbalibhirduśhṭai rdurbalasya durātmabhiḥ❘
kośo balaṃ cāpahṛtaṃ tatrāpi svapure tataḥ
‖8‖
tato mṛgayāvyājena hṛtasvāmyaḥ sa bhūpatiḥ❘
ekākī hayamāruhya jagāma gahanaṃ vanam
‖9‖
satatrāśramamadrākśhī ddvijavaryasya medhasaḥ❘
praśāntaśvāpadākīrṇa muniśiśhyopaśobhitam
‖10‖
tasthau kañcitsa kālaṃ ca muninā tena satkṛtaḥ❘
itaścetaśca vicaraṃstasmin munivarāśrame
‖11‖
soacintayattadā tatra mamatvākṛśhṭachetanaḥ❘
‖12‖
matpūrvaiḥ pālitaṃ pūrvaṃ mayāhīnaṃ puraṃ hi tat
madbhṛtyaistairasadvṛttaiḥ rdharmataḥ pālyate na vā
‖13‖
na jāne sa pradhāno me śūra hastīsadāmadaḥ
mama vairivaśaṃ yātaḥ kānbhogānupalapsyate
‖14‖
ye mamānugatā nityaṃ prasādadhanabhojanaiḥ
anuvṛttiṃ dhruvaṃ teadya kurvantyanyamahībhṛtāṃ
‖15‖
asamyagvyayaśīlaistaiḥ kurvadbhiḥ satataṃ vyayaṃ
sañchitaḥ soatiduḥkhena kśhayaṃ kośo gamiśhyati
‖16‖
etaccānyacca satataṃ cintayāmāsa pārthivaḥ
tatra viprāśramābhyāśe vaiśyamekaṃ dadarśa saḥ
‖17‖
sa pṛśhṭastena kastvaṃ bho hetuśca āgamaneatra kaḥ
saśoka iva kasmātvaṃ durmanā iva lakśhyase❘
‖18‖
ityākarṇya vacastasya bhūpateḥ praṇāyoditam
pratyuvāca sa taṃ vaiśyaḥ praśrayāvanato nṛpam
‖19‖
vaiśya uvāca
‖20‖
samādhirnāma vaiśyoahamutpanno dhanināṃ kule
putradārairnirastaśca dhanalobhād asādhubhiḥ
‖21‖
vihīnaśca dhanaidāraiḥ putrairādāya me dhanam❘
vanamabhyāgato duḥkhī nirastaścāptabandhubhiḥ
‖22‖
soahaṃ na vedmi putrāṇāṃ kuśalākuśalātmikām❘
pravṛttiṃ svajanānāṃ ca dārāṇāṃ cātra saṃsthitaḥ
‖23‖
kiṃ nu teśhāṃ gṛhe kśhemaṃ akśhemaṃ kiṃnu sāmprataṃ
kathaṃ tekiṃnusadvṛttā durvṛttā kiṃnumesutāḥ
‖24‖
rājovāca ‖25‖
yairnirasto bhavāṃllubdhaiḥ putradārādibhirdhanaiḥ ‖26‖
teśhu kiṃ bhavataḥ sneha manubadhnāti mānasam ‖27‖
vaiśya uvāca
‖28‖
evametadyathā prāha bhavānasmadgataṃ vacaḥ
kiṃ karomi na badhnāti mama niśhṭuratāṃ manaḥ
‖29‖
aiḥ santyajya pitṛsnehaṃ dhana lubdhairnirākṛtaḥ
patiḥsvajanahārdaṃ ca hārditeśhveva me manaḥ❘
‖30‖
kimetannābhijānāmi jānannapi mahāmate
yatprema pravaṇaṃ cittaṃ viguṇeśhvapi bandhuśhu
‖31‖
teśhāṃ kṛte me niḥśvāso daurmanasyaṃ cajāyate ‖32‖
aromi kiṃ yanna manasteśhvaprītiśhu niśhṭhuram
‖33‖
mākaṇḍeya uvāca
‖34‖
tatastau sahitau vipra taṃmuniṃ samupasthitau ‖35‖
samādhirnāma vaiśyoasau sa ca pārdhiva sattamaḥ ‖36‖
kṛtvā tu tau yathānyāyyaṃ yathārhaṃ tena saṃvidam❘
upaviśhṭau kathāḥ kāścit^^ccakraturvaiśyapārdhivau
‖37‖
rājo^^uvāca
‖38‖
bhagavṃstvāmahaṃ praśhṭumicChāmyekaṃ vadasvatat ‖39‖
duḥkhāya yanme manasaḥ svacittāyattatāṃ vinā ‖40‖
maānatoapi yathāGYasya kimetanmunisattamaḥ
‖41‖
ayaṃ ca ikṛtaḥ putraiḥ dārairbhṛtyaistathojghitaḥ
svajanena ca santyaktaḥ steśhu hārdī tathāpyati
‖42‖
eva meśha tathāhaṃ ca dvāvaptyantaduḥkhitau❘
dṛśhṭadośheapi viśhaye mamatvākṛśhṭamānasau
‖43‖
tatkenaitanmahābhāga yanmoho GYāninorapi
mamāsya ca bhavatyeśhā vivekāndhasya mūḍhatā
‖44‖
ṛśhiruvāca ‖45‖
GYāna masti samastasya jantorvśhaya gocare❘
viśhayaśca mahābhāga yānti caivaṃ pṛthakpṛthak
‖46‖
keciddivā tathā rātrau prāṇinaḥ stulyadṛśhṭayaḥ
‖47‖
GYānino manujāḥ satyaṃ kiṃ tu te na hi kevalam❘
yato hi GYāninaḥ sarve paśupakśhimṛgādayaḥ
‖48‖
GYānaṃ ca tanmanuśhyāṇāṃ yatteśhāṃ mṛgapakśhiṇāṃ
manuśhyāṇāṃ ca yatteśhāṃ tulyamanyattathobhayoḥ
‖49‖
GYāneapi sati paśyaitān patagāñChābacañcuśhu❘
kaṇamokśhādṛtān mohātpīḍyamānānapi kśhudhā
‖50‖
mānuśhā manujavyāghra sābhilāśhāḥ sutān prati
lobhāt pratyupakārāya nanvetān kiṃ na paśyasi
‖51‖
tathāpi mamatāvarte mohagarte nipātitāḥ
mahāmāyā prabhāveṇa saṃsārasthitikāriṇā
‖52‖
tannātra vismayaḥ kāryo yoganidrā jagatpateḥ❘
mahāmāyā hareścaiśhā tayā sammohyate jagat
‖53‖
jṅānināmapi cetāṃsi devī bhagavatī hi sā
balādākRśhyamohāya mahāmāyā prayacChati
‖54‖
tayā visṛjyate viśvaṃ jagadetaccarācaram ❘
saiśhā prasannā varadā nṛṇāṃ bhavati muktaye
‖55‖
sā vidyā paramā mukterhetubhūtā sanātanī
saṃsārabandhahetuśca saiva sarveśvareśvarī
‖56‖
rājovāca ‖57‖
bhagavan kāhi sā devī māmāyeti yāṃ bhavān ❘
bravīti kthamutpannā sā karmāsyāśca kiṃ dvija
‖58‖
yatprabhāvā ca sā devī yatsvarūpā yadudbhavā❘
tatsarvaṃ śrotumicChāmi tvatto brahmavidāṃ vara
‖59‖
ṛśhiruvāca
‖60‖
nityaiva sā jaganmūrtistayā sarvamidaṃ tatam ‖61‖
tathāpi tatsamutpattirbahudhā śrūyatāṃ mamaḥ ‖62‖
devānāṃ kāryasiddhyarthaṃ āvirbhavati sā yadā❘
utpanneti tadā loke sā nityāpyabhidhīyate
‖63‖
yoganidrāṃ yadā viśhṇurjagatyekārṇavīkṛte❘
āstīrya śeśhamabhajat kalpānte bhagavān prabhuḥ
‖64‖
tadā dvāvasurau ghorau vikhyātau madhukaiṭabhau❘
viśhṇukarṇamalodbhūtau hantuṃ brahmāṇamudyatau
‖65‖
sa nābhi kamale viśhṇoḥ sthito brahmā prajāpatiḥ
dṛśhṭvā tāvasurau cograu prasuptaṃ ca janārdanam
‖66‖
tuśhṭāva yoganidrāṃ tāmekāgrahṛdayaḥ sthitaḥ
vibodhanārdhāya harerharinetrakṛtālayām
‖67‖
viśveśvarīṃ jagaddhātrīṃ sthitisaṃhārakāriṇīm❘
nidrāṃ bhagavatīṃ viśhṇoratulāṃ tejasaḥ prabhuḥ
‖68‖
brahmovāca
‖69‖
tvaṃ svāhā tvaṃ svadhā tvaṃhi vaśhaṭkāraḥ svarātmikā❘
sudhā tvamakśhare nitye tridhā mātrātmikā sthitā
‖70‖
ardhamātrā sthitā nityā yānuccāryāviśeśhataḥ
tvameva sā tvaṃ sāvitrī tvaṃ deva jananī parā
‖71‖
tvayaitaddhāryate viśvaṃ tvayaitat sṛjyate jagat❘
tvayaitat pālyate devi tvamatsyante ca sarvadā
‖72‖
visṛśhṭau sṛśhṭirūpātvaṃ sthiti rūpā ca pālane❘
tathā saṃhṛtirūpānte jagatoasya jaganmaye
‖73‖
mahāvidyā mahāmāyā mahāmedhā mahāsmṛtiḥ❘
mahāmohā ca bhavatī mahādevī mahāsurī
‖74‖
prakṛtistvaṃ ca sarvasya guṇatraya vibhāvinī❘
kāḻarātrirmahārātrirmoharātriśca dāruṇā
‖75‖
tvaṃ śrīstvamīśvarī tvaṃ hrīstvaṃ buddhirbhodhalakśhaṇā❘
lajjāpuśhṭistathā tuśhṭistvaṃ śāntiḥ kśhānti reva ca
‖76‖
khaḍginī śūlinī ghorā gadinī cakriṇī tathā❘
śaṅkhiṇī cāpinī bāṇābhuśuṇḍīparighāyudhā
‖77‖
saumyā saumyatarāśeśhasaumyebhyastvatisundarī
parāparāṇāṃ paramā tvameva parameśvarī
‖78‖
yacca kiñcitkvacidvastu sadasadvākhilātmike❘
tasya sarvasya yā śaktiḥ sā tvaṃ kiṃ stūyasemayā
‖79‖
yayā tvayā jagat sraśhṭā jagatpātātti yo jagat❘
soapi nidrāvaśaṃ nītaḥ kastvāṃ stotumiheśvaraḥ
‖80‖
viśhṇuḥ śarīragrahaṇaṃ ahamīśāna eva ca
kāritāste yatoatastvāṃ kaḥ stotuṃ śaktimān bhavet
‖81‖
sā tvamitthaṃ prabhāvaiḥ svairudārairdevi saṃstutā❘
mohayaitau durādharśhāvasurau madhukaiṭabhau
‖82‖
prabodhaṃ ca jagatsvāmī nīyatāmacyutā laghu
‖83‖
bodhaśca kriyatāmasya hantumetau mahāsurau
‖83‖
ṛśhiruvāca
‖84‖
evaṃ stutā tadā devī tāmasī tatra vedhasā
viśhṇoḥ prabhodhanārdhāya nihantuṃ madhukaiṭabhau
‖85‖
netrāsyanāsikābāhuhṛdayebhyastathorasaḥ❘
nirgamya darśane tasthau brahmaṇo avyaktajanmanaḥ
‖86‖
uttasthau ca jagannāthaḥ stayā mukto janārdanaḥ❘
ekārṇave ahiśayanāttataḥ sa dadṛśe ca tau
‖87‖
madhukaiṭabhau durātmānā vativīryaparākramau
krodharaktekśhaṇāvattuṃ brahmaṇāṃ janitodyamau
‖88‖
samutthāya tatastābhyāṃ yuyudhe bhagavān hariḥ
pañcavarśhasahastrāṇi bāhupraharaṇo vibhuḥ
‖89‖
tāvapyatibalonmattau mahāmāyāvimohitau
‖90‖
uktavantau varoasmatto vriyatāmiti keśavam
‖91‖
śrī bhagavānuvāca
‖92‖
bhavetāmadya me tuśhṭau mama vadhyāvubhāvapi
‖93‖
kimanyena vareṇātra etāvṛddi vṛtaṃ mama
‖94‖
ṛśhiruvāca
‖95‖
vañcitābhyāmiti tadā sarvamāpomayaṃ jagat❘
vilokya tābhyāṃ gadito bhagavān kamalekśhaṇaḥ
‖96‖
āvāṃ jahi na yatrorvī salilena pariplutā❘
‖97‖
ṛśhiruvāca
‖98‖
tathetyuktvā bhagavatā śaṅkhacakragadābhṛtā❘
kṛtvā cakreṇa vai Chinne jaghane śirasī tayoḥ
‖99‖
evameśhā samutpannā brahmaṇā saṃstutā svayam❘
prabhāvamasyā devyāstu bhūyaḥ śṛṇu vadāmi te
‖100‖
‖ jaya jaya śrī svasti śrīmārkaṇḍeyapurāṇe sāvarṇike manvantare devīmahātmye madhukaiṭabhavadho nāma pradhamoadhyāyaḥ ‖
āhuti
oṃ eṃ sāṅgāyai sāyudhāyai saśaktikāyai saparivārāyai savāhanāyai eṃ bījādhiśhṭāyai mahā kāḻikāyai mahā ahutiṃ samarpayāmi namaḥ svāhā ‖
‖ devee maahaatmyam ‖
‖ shreedurgaayai namaH ‖
‖ atha shreedurgaasaptashatee ‖
‖ madhukaiTabhavadho naama prathamo.adhyaayaH ‖
asya shree pradhama caritrasya brahmaa RRishhiH ❘
mahaakaaLee devataa ❘
gaayatree ChandaH ❘
nandaa shaktiH ❘
rakta dantikaa beejam ❘
agnistatvam ❘
RRigvedaH svaroopaM ❘
shree mahaakaaLee preetyardhe pradhama caritra jape viniyogaH ❘
dhyaanaM
khaDgaM cakra gadeshhucaapa parighaa shoolaM bhushuNDeeM shiraH
shaMnkhaM sandadhateeM karaistrinayanaaM sarvaaMngabhooshhaavRRitaam ❘
yaaM hantuM madhukaibhau jalajabhoostushhTaava supte harau
neelaashmadyuti maasyapaadadashakaaM seve mahaakaaLikaaM‖
oM namashcaNDikaayai
oM aiM maarkaNDeya uvaaca
‖1‖
saavarNiH sooryatanayo yomanuH kathyate.ashhTamaH❘
nishaamaya tadutpattiM vistaraadgadato mama
‖2‖
mahaamaayaanubhaavena yathaa manvantaraadhipaH
sa babhoova mahaabhaagaH saavarNistanayo raveH
‖3‖
svaarocishhe.antare poorvaM caitravaMshasamudbhavaH❘
suratho naama raajaa.abhoot samaste kshhitimaNDale
‖4‖
tasya paalayataH samyak prajaaH putraanivaurasaan❘
babhoovuH shatravo bhoopaaH kolaavidhvaMsinastadaa
‖5‖
tasya tairabhavadyuddhaM atiprabaladaNDinaH❘
nyoonairapi sa tairyuddhe kolaavidhvaMsibhirjitaH
‖6‖
tataH svapuramaayaato nijadeshaadhipo.abhavat❘
aakraantaH sa mahaabhaagastaistadaa prabalaaribhiH
‖7‖
amaatyairbalibhirdushhTai rdurbalasya duraatmabhiH❘
kosho balaM caapahRRitaM tatraapi svapure tataH
‖8‖
tato mRRigayaavyaajena hRRitasvaamyaH sa bhoopatiH❘
ekaakee hayamaaruhya jagaama gahanaM vanam
‖9‖
satatraashramamadraakshhee ddvijavaryasya medhasaH❘
prashaantashvaapadaakeerNa munishishhyopashobhitam
‖10‖
tasthau kancitsa kaalaM ca muninaa tena satkRRitaH❘
itashcetashca vicaraMstasmin munivaraashrame
‖11‖
so.acintayattadaa tatra mamatvaakRRishhTachetanaH❘
‖12‖
matpoorvaiH paalitaM poorvaM mayaaheenaM puraM hi tat
madbhRRityaistairasadvRRittaiH rdharmataH paalyate na vaa
‖13‖
na jaane sa pradhaano me shoora hasteesadaamadaH
mama vairivashaM yaataH kaanbhogaanupalapsyate
‖14‖
ye mamaanugataa nityaM prasaadadhanabhojanaiH
anuvRRittiM dhruvaM te.adya kurvantyanyamaheebhRRitaaM
‖15‖
asamyagvyayasheelaistaiH kurvadbhiH satataM vyayaM
saMchitaH so.atiduHkhena kshhayaM kosho gamishhyati
‖16‖
etaccaanyacca satataM cintayaamaasa paarthivaH
tatra vipraashramaabhyaashe vaishyamekaM dadarsha saH
‖17‖
sa pRRishhTastena kastvaM bho hetushca aagamane.atra kaH
sashoka iva kasmaatvaM durmanaa iva lakshhyase❘
‖18‖
ityaakarNya vacastasya bhoopateH praNaayoditam
pratyuvaaca sa taM vaishyaH prashrayaavanato nRRipam
‖19‖
vaishya uvaaca
‖20‖
samaadhirnaama vaishyo.ahamutpanno dhaninaaM kule
putradaarairnirastashca dhanalobhaad asaadhubhiH
‖21‖
viheenashca dhanaidaaraiH putrairaadaaya me dhanam❘
vanamabhyaagato duHkhee nirastashcaaptabandhubhiH
‖22‖
so.ahaM na vedmi putraaNaaM kushalaakushalaatmikaam❘
pravRRittiM svajanaanaaM ca daaraaNaaM caatra saMsthitaH
‖23‖
kiM nu teshhaaM gRRihe kshhemaM akshhemaM kiMnu saamprataM
kathaM tekiMnusadvRRittaa durvRRittaa kiMnumesutaaH
‖24‖
raajovaaca ‖25‖
yairnirasto bhavaaMllubdhaiH putradaaraadibhirdhanaiH ‖26‖
teshhu kiM bhavataH sneha manubadhnaati maanasam ‖27‖
vaishya uvaaca
‖28‖
evametadyathaa praaha bhavaanasmadgataM vacaH
kiM karomi na badhnaati mama nishhTurataaM manaH
‖29‖
aiH saMtyajya pitRRisnehaM dhana lubdhairniraakRRitaH
patiHsvajanahaardaM ca haarditeshhveva me manaH❘
‖30‖
kimetannaabhijaanaami jaanannapi mahaamate
yatprema pravaNaM cittaM viguNeshhvapi bandhushhu
‖31‖
teshhaaM kRRite me niHshvaaso daurmanasyaM cajaayate ‖32‖
aromi kiM yanna manasteshhvapreetishhu nishhThuram
‖33‖
maakaNDeya uvaaca
‖34‖
tatastau sahitau vipra taMmuniM samupasthitau ‖35‖
samaadhirnaama vaishyo.asau sa ca paardhiva sattamaH ‖36‖
kRRitvaa tu tau yathaanyaayyaM yathaarhaM tena saMvidam❘
upavishhTau kathaaH kaashcit^^ccakraturvaishyapaardhivau
‖37‖
raajo^^uvaaca
‖38‖
bhagavMstvaamahaM prashhTumicChaamyekaM vadasvatat ‖39‖
duHkhaaya yanme manasaH svacittaayattataaM vinaa ‖40‖
maaanato.api yathaagnyasya kimetanmunisattamaH
‖41‖
ayaM ca ikRRitaH putraiH daarairbhRRityaistathojghitaH
svajanena ca santyaktaH steshhu haardee tathaapyati
‖42‖
eva meshha tathaahaM ca dvaavaptyantaduHkhitau❘
dRRishhTadoshhe.api vishhaye mamatvaakRRishhTamaanasau
‖43‖
tatkenaitanmahaabhaaga yanmoh.o gnyaaninorapi
mamaasya ca bhavatyeshhaa vivekaandhasya mooDhataa
‖44‖
RRishhiruvaaca ‖45‖
gnyaana masti samastasya jantorvshhaya gocare❘
vishhayashca mahaabhaaga yaanti caivaM pRRithakpRRithak
‖46‖
keciddivaa tathaa raatrau praaNinaH stulyadRRishhTayaH
‖47‖
gnyaanino manujaaH satyaM kiM tu te na hi kevalam❘
yato hi gnyaaninaH sarve pashupakshhimRRigaadayaH
‖48‖
gnyaanaM ca tanmanushhyaaNaaM yatteshhaaM mRRigapakshhiNaaM
manushhyaaNaaM ca yatteshhaaM tulyamanyattathobhayoH
‖49‖
gnyaane.api sati pashyaitaan patagaanChaabacancushhu❘
kaNamokshhaadRRitaan mohaatpeeDyamaanaanapi kshhudhaa
‖50‖
maanushhaa manujavyaaghra saabhilaashhaaH sutaan prati
lobhaat pratyupakaaraaya nanvetaan kiM na pashyasi
‖51‖
tathaapi mamataavarte mohagarte nipaatitaaH
mahaamaayaa prabhaaveNa saMsaarasthitikaariNaa
‖52‖
tannaatra vismayaH kaaryo yoganidraa jagatpateH❘
mahaamaayaa hareshcaishhaa tayaa sammohyate jagat
‖53‖
jnaaninaamapi cetaaMsi devee bhagavatee hi saa
balaadaakRshhyamohaaya mahaamaayaa prayacChati
‖54‖
tayaa visRRijyate vishvaM jagadetaccaraacaram ❘
saishhaa prasannaa varadaa nRRiNaaM bhavati muktaye
‖55‖
saa vidyaa paramaa mukterhetubhootaa sanaatanee
saMsaarabaMdhahetushca saiva sarveshvareshvaree
‖56‖
raajovaaca ‖57‖
bhagavan kaahi saa devee maamaayeti yaaM bhavaan ❘
braveeti kthamutpannaa saa karmaasyaashca kiM dvija
‖58‖
yatprabhaavaa ca saa devee yatsvaroopaa yadudbhavaa❘
tatsarvaM shrotumicChaami tvatto brahmavidaaM vara
‖59‖
RRishhiruvaaca
‖60‖
nityaiva saa jaganmoortistayaa sarvamidaM tatam ‖61‖
tathaapi tatsamutpattirbahudhaa shrooyataaM mamaH ‖62‖
devaanaaM kaaryasiddhyarthaM aavirbhavati saa yadaa❘
utpanneti tadaa loke saa nityaapyabhidheeyate
‖63‖
yoganidraaM yadaa vishhNurjagatyekaarNaveekRRite❘
aasteerya sheshhamabhajat kalpaante bhagavaan prabhuH
‖64‖
tadaa dvaavasurau ghorau vikhyaatau madhukaiTabhau❘
vishhNukarNamalodbhootau hantuM brahmaaNamudyatau
‖65‖
sa naabhi kamale vishhNoH sthito brahmaa prajaapatiH
dRRishhTvaa taavasurau cograu prasuptaM ca janaardanam
‖66‖
tushhTaava yoganidraaM taamekaagrahRRidayaH sthitaH
vibodhanaardhaaya harerharinetrakRRitaalayaam
‖67‖
vishveshvareeM jagaddhaatreeM sthitisaMhaarakaariNeem❘
nidraaM bhagavateeM vishhNoratulaaM tejasaH prabhuH
‖68‖
brahmovaaca
‖69‖
tvaM svaahaa tvaM svadhaa tvaMhi vashhaTkaaraH svaraatmikaa❘
sudhaa tvamakshhare nitye tridhaa maatraatmikaa sthitaa
‖70‖
ardhamaatraa sthitaa nityaa yaanuccaaryaavisheshhataH
tvameva saa tvaM saavitree tvaM deva jananee paraa
‖71‖
tvayaitaddhaaryate vishvaM tvayaitat sRRijyate jagat❘
tvayaitat paalyate devi tvamatsyante ca sarvadaa
‖72‖
visRRishhTau sRRishhTiroopaatvaM sthiti roopaa ca paalane❘
tathaa saMhRRitiroopaante jagato.asya jaganmaye
‖73‖
mahaavidyaa mahaamaayaa mahaamedhaa mahaasmRRitiH❘
mahaamohaa ca bhavatee mahaadevee mahaasuree
‖74‖
prakRRitistvaM ca sarvasya guNatraya vibhaavinee❘
kaaLaraatrirmahaaraatrirmoharaatrishca daaruNaa
‖75‖
tvaM shreestvameeshvaree tvaM hreestvaM buddhirbhodhalakshhaNaa❘
lajjaapushhTistathaa tushhTistvaM shaantiH kshhaanti reva ca
‖76‖
khaDginee shoolinee ghoraa gadinee cakriNee tathaa❘
shaMkhiNee caapinee baaNaabhushuNDeeparighaayudhaa
‖77‖
saumyaa saumyataraasheshhasaumyebhyastvatisundaree
paraaparaaNaaM paramaa tvameva parameshvaree
‖78‖
yacca kincitkvacidvastu sadasadvaakhilaatmike❘
tasya sarvasya yaa shaktiH saa tvaM kiM stooyasemayaa
‖79‖
yayaa tvayaa jagat srashhTaa jagatpaataatti yo jagat❘
so.api nidraavashaM neetaH kastvaaM stotumiheshvaraH
‖80‖
vishhNuH shareeragrahaNaM ahameeshaana eva ca
kaaritaaste yato.atastvaaM kaH stotuM shaktimaan bhavet
‖81‖
saa tvamitthaM prabhaavaiH svairudaarairdevi saMstutaa❘
mohayaitau duraadharshhaavasurau madhukaiTabhau
‖82‖
prabodhaM ca jagatsvaamee neeyataamacyutaa laghu
‖83‖
bodhashca kriyataamasya hantumetau mahaasurau
‖83‖
RRishhiruvaaca
‖84‖
evaM stutaa tadaa devee taamasee tatra vedhasaa
vishhNoH prabhodhanaardhaaya nihantuM madhukaiTabhau
‖85‖
netraasyanaasikaabaahuhRRidayebhyastathorasaH❘
nirgamya darshane tasthau brahmaNo avyaktajanmanaH
‖86‖
uttasthau ca jagannaathaH stayaa mukto janaardanaH❘
ekaarNave ahishayanaattataH sa dadRRishe ca tau
‖87‖
madhukaiTabhau duraatmaanaa vativeeryaparaakramau
krodharaktekshhaNaavattuM brahmaNaaM janitodyamau
‖88‖
samutthaaya tatastaabhyaaM yuyudhe bhagavaan hariH
pancavarshhasahastraaNi baahupraharaNo vibhuH
‖89‖
taavapyatibalonmattau mahaamaayaavimohitau
‖90‖
uktavantau varo.asmatto vriyataamiti keshavam
‖91‖
shree bhagavaanuvaaca
‖92‖
bhavetaamadya me tushhTau mama vadhyaavubhaavapi
‖93‖
kimanyena vareNaatra etaavRRiddi vRRitaM mama
‖94‖
RRishhiruvaaca
‖95‖
vancitaabhyaamiti tadaa sarvamaapomayaM jagat❘
vilokya taabhyaaM gadito bhagavaan kamalekshhaNaH
‖96‖
aavaaM jahi na yatrorvee salilena pariplutaa❘
‖97‖
RRishhiruvaaca
‖98‖
tathetyuktvaa bhagavataa shaMkhacakragadaabhRRitaa❘
kRRitvaa cakreNa vai Chinne jaghane shirasee tayoH
‖99‖
evameshhaa samutpannaa brahmaNaa saMstutaa svayam❘
prabhaavamasyaa devyaastu bhooyaH shRRiNu vadaami te
‖100‖
‖ jaya jaya shree svasti shreemaarkaNDeyapuraaNe saavarNike manvantare deveemahaatmye madhukaiTabhavadho naama pradhamo.adhyaayaH ‖
aahuti
oM eM saaMgaayai saayudhaayai sashaktikaayai saparivaaraayai savaahanaayai eM beejaadhishhTaayai mahaa kaaLikaayai mahaa ahutiM samarpayaami namaH svaahaa ‖